22
Yuta Ipamede Betanga Bet Ole Itara Yesu
La Di Tooltool Kuto Maimai Bedi
(Matiu 26:14-16; Maka 14:10-11)
Lal maiyoko kidi Yuda yo bet tikana porong yo taukan so bet iyeii a isung i, inbe lodi tut ye Paskimoolooningi ke Maro i, in dookoot nga iman potai oo. Ye kene tani in di tooltool maimai ke paroranga so pang Maro tiye di pannoongoo ke wer ke Maro nga, ngan ke bet tikaua Yesu mallangana ye di tooltool tina ngan matadi tiap, yesoo titattadai di. Le nga tigaua, inbe tisere dada yo bet tikauu a tiparama, a bet nen ngan tiraumate le imata ye i. Motong la tool dook tiap Satan, in idiwidiwi Yuta yo tikiui ene san ye Iskariot i, in lono. Ngan Yuta tani, in Yesu di galiunu tina yo sangaul be ru nga, ngan atu kidi. Motong la Yuta tani in ilo ikamata di tooltool maimai ke paroranga so pang Maro nga, ngan tiye di tooltool kuto maimai yo matadi kala di gaunu yo tikodo kala bareme mai ke sungunu nga, a bet lo iye di tiwetewete, inbe tikarata betanga ye dada yo bet itara Yesu tani in la bedi ye i. Ngan tilongo tina yo iwete nen nga le lodi ponana dook, motong la tigaua lodi bet ole tikap pat pattu panga. Le nga Yuta tani in lono dook mata ye betanga kidi le la inam, inbe lon kaua urata ye lal nangai dook mata ke bet di tooltool malala mai tina ngan tinepe tiap, inbe itara Yesu la bedi nga.
Yesu Iwanga Di Galiunu Ru Bet La Tipare Kaningi
(Matiu 26:17-25; Maka 14:12-21; Yowan 13:21-30)
Motong la lal maiyoko tani kidi Yuda yo bet tikana porong yo taukan so bet iyeii a isung i, inbe lodi tut ye Paskimoolooningi ke Maro, in pombe.* Le nga ye kene tani in, ngan ole di Yuda tina bet tiraumata asara yo ene sipsip in natunu a bet tiyei paroranga ye a tikan ye lal ke Paskimoolooningi tani. Motong la Yesu iwanga Pita ye Yowan bet yeru timugu la tipare kaningi pang di. Le nga iwete pang di nen, “Suru, nga ole angru kamugu a kala la kapare kaningi paidi yo bet takan ye lal ke Paskimoolooningi ke Maro i nga.”
Motong la yeru titoro Yesu nen, “Ni nangai lom bet la ampare kaningi tina ngan ye i?”
10 Motong la Yesu iwete pang di yeru nen, “Kumata bet angru kapa le lo pombe malala mai tani in lono nga, ngan ole tamoto atu yo isolo ran bor somai in itauarai ang dada. Ngan katoo a kaye kalo pang ye rumu yo bet lo idewoo i. 11 Ngan kalo, lo ngan bet katoro rumu taunu nen, ‘Pannoongoo kiam iwete bet man amtorong nen: Rumu lono yo kukarata panga bet se iye di galiunu tinepe ye, inbe tikana kaningi ke Paskimoolooningi ke Maro ye i, in la nangai i?’ 12 Ngan ole rumu taunu tani in ipitnaia rumu lono somai atu yo iken ke ete i, in pang. Ngan rumu lono tani in tikarata kakawa ke burungu le ke kaningi so ye oo. Lo ngan bet angru kalo lo kapare kaningi nango.”
13 Motong la di galiunu ru tina ngan tigege di a tilo nga, ngan le lo tikamata so tina le imot ngan pombe ben tina yo Yesu iwete pang di ye nga. Motong la yeru tipare kaningi yo bet tikan ye lal ke Paskimoolooningi ke Maro nga.
Yesu Ikap Porong Le Ran Pang Di Galiunu
(Matiu 26:26-30; Maka 14:22-26; 1 Korin 11:23-25)
14 Ngan lal ke kaningi so pombe, le nga Yesu iye di aposol ki tina ngan lo tiwur le tiwakaia kakawa yo ke kaningi so i. 15 Motong la Yesu iwete pang di aposol ki tina ngan nen, “Au i lok dook mata san bet le ayang takana kaningi ke Paskimoolooningi ke Maro i, mugu ngan, lo ngan bet asolo urata moonoo dook tiap ke masngana kooti. 16 Awete pang nen, yesoo au i o ke bet akana kaningi ke Paskimoolooningi ke Maro tani in mulu tiap, le ilo ye lal yo Maro itaru bet matan kala di tooltool ki ye i, in pombe. Ye kene tani in, ngan la bet Maro ole ipitnaia Paskimoolooningi tani, in punu le iken mallangana pang nga.”
17 Motong la ikaua ruku atu a iwete lo ponana ki pang Maro ye, inbe iyei ne, “Kakaua ruku i a ang le imot kasuketketi kataunu yang, inbe kayin ran ki nga kasin kasin. 18 Awete pang nen, yesoo au i o ke bet ayin ooroo surunu mulu tiap, le ilo ye lal yo Maro bet matan kala di tooltool ki ye i.”
19 Motong la Yesu ikaua porong atu a iwete lo ponana ki pang Maro ye, inbe itepalapala a ikap pang di galiunu tina, inbe iwete pang di nen, “Bi, i au medak la akauu pang i. Le ole kakani a bet nen ngan lomu tutu matenge kiau ye.” 20 Ngan tikana porong tani a imot, motong la itoo dada gaongo leu ye ruku. Le iwete nen, “Ooroo wain surunu yo iken ruku i lono nga, ngan rara kiau yo bet apamede betanga medana paunu pang ye i. Ngan la le apatioo bet nen a Maro ilonang ye. 21 Bong kakamata! Tool yo bet itarau la di koi kiau bedi i, in ye la amru amkan so gaongo ye kakawa ke kaningi so i. 22 Ngan nen le Tool Moolmool ke Maro ole itoo dada tani yo mugu ngan Maro iweta a itaru panga i. Bong barau, tool yo bet itara Tool Moolmool ke Maro la di koi ki bedi i, in ole isolo masngana mai le masngana mai ki taunu.”
23 Yesu di galiunu tina, ngan tilongo yo iwete nen nga, le nga di tapdi tipartortor nen, “Ai, in sei kiidi bet iyeie dada nen i?”
Yesu Di Galiunu Tiparsu Ye Betanga
Bet Ole Sei Iyei Mai Pang Di I
24 Motong la ye kene tani in Yesu di galiunu tina ngan di tapdi tiparsu ye betanga kataunu ye di, bet ole sei tool iyei kuto mai a imugu pang di i. 25 Le nga Yesu iwete pang di nen, “Ai, di tooltool kuto maimai ke di tooltool yo tipa ye rara kidi Yuda tiap nga, ngan tikodo le timede ye gurana kidi, inbe tidada di tooltool kidi podi. Inbe di tooltool tina yo gurana kidi mai le di diedi tinepe parmadi nga, ngan di tapdi lodi bet di tooltool tikiui di ye ‘Di Tooltool ke Maroro.’ 26 Bong ang nga, ken kayei nen be. Le kumata tool atu kataunu yang lono bet iyei tool mai le imugu pang nga, ngan ole ye taunu irautoo le idu meneng lopo yege ni, dawa ben tool kase yo taukan ene i. Inbe kumata le tool atu lono bet iyei tool kuto mai a bet matan kalang nga, ngan ole iyei ben kapraingi kiang. 27 Nga bet atorang, sei tool ene mai i, tool yo iwur ye kakawa ke kaningi so i, too tool yo iso kaningi a ikap la irai di tooltool yo tiwur ye kakawa ke kaningi so i? Ngan tool yo ene mai i, in tool tani yo iwur ye kakawa a bet ikan so i. Bong au i dookoot ayang tanepe nga, ngan ayei dawa ben kapraingi kiang, a bet nen ngan alonang. 28 Mugu ngan ayang tanepe, inbe moonoo matana matana la pompombe pang yau nga, bong ngan le kakoo yau tiap. 29 Ngan nen le ben tina Tamak imalum pau le itarau bet ayei tool kuto mai a matak kala so nga le imot nga, ngan la au lapau amalum pang le ole atarang bet kayei tooltool kuto maimai nen lapau. 30 Ngan nanga, kumata le pang dama ni bet ayei tool kuto mai a matak kala so nga le imot nga, ngan ole ayang tawur le tawakaia kakawa kiau ke kaningi so a takan be tayin, inbe ole lo kawur ye kakawa ke burungu ke di tooltool kuto maimai, a bet nen ngan matamu kala di rara ke Isrel yo sangaul be ru nga.”
Yesu Iwete Bet Pita Ole Iwala Murini Panga
(Matiu 26:31-35; Maka 14:27-31; Yowan 13:36-38)
31 Motong la Yesu iwete pang Simon nen, “Simon, Simon, kupalongo! Satan itor bet ole itou ang atu atu ye lo medana kiang, dawa ben tool ke kapgingi bet itaurai dingding patunu a bet kulini ikoo ye kanono nga. 32 Bong ngan Simon, au i apatarau yong oo, a bet nen ngan lo medana kiong yo kutaru pau i, in ilene le ipa so be. Ngan nen le ye kene yo bet kuportaka lom mulu pau ye in nga, ngan kupamede di diem kapala yo titara lodi medana pau nga, ngan lodi, a bet nen ngan tikodo le timede lapau.”
33 Motong la Pita iyei ne, “Tool Mai, au i araia lok bet ole titaridi aru lo rumu dook tiap kidi talnga dikidiki lono, a bet nen ngan aru le ru bet tammata.”
34 Motong la Yesu iraua betanga ke Pita nen, “Atoo, Pita! Awete pong nen, dookoot bong katai nga, ngan ole tareke itang tiao, inbe kupataukala a kuwete le patol bet ong i lom galanga yau tiap.”
Yesu Iwete Bet Di Galiunu Tikap Pul Ke Patokongo
35 Motong la Yesu iwete pang di galiunu tina nen, “Ye kene yo awangang bemu koonoo a kala bet la kayei urata kiau ye in nga, ngan le kakap toko depe ke tarungu pat, le depe ke lonloningi, inbe loningi ke kemu ngan sa a kala tiap. Bong kene tani in le kamaka ye so sa lapau, too tiap?”
Ngan le di galiunu tina tiyei ne, “Tiap.”
36 Motong la iwete pang di nen, “Bong dookoot nga, tool bet depe ki ke tarungu pat, ngan ikauu. Inbe tool bet depe ki ke tarungu lonloningi nga, ngan ikauu lapau. Inbe kumata le tool bet taukan pul ke patokongo nga, ngan ole iyawara sousoungu matolene ki, a bet nen ngan ikap pat tina, inbe iyimi kan atu. 37 Ngan awete pang nen, yesoo betanga yo tiwodo ilo ye Rau ke Maro nga, ngan iwete nen, ‘Di tooltool ole tikamata dawa ben ye in tool dook tiap atu.’ Le ole tiyei dada nen pau, yesoo so tina le imot yo tiwodo betanga ki lo iken ye Rau ke Maro nga, ngan ole kanono pombe pang yau moolmool le imot.”
38 Yesu iwete pang di nen, motong la di galiunu tina ngan tiyei ne, “Tool Mai, kumata! Am nga pul kiam ke patokongo ngan ru nanga la ikenen nga.”
Motong la iwete pang di nen, “Ngan dook mata.”
Yesu Ilo Pang Kawal Olip Bet Lo Ipatarau
(Matiu 26:36-46; Maka 14:32-42)
39 Motong la Yesu igege malala mai tani, inbe ipa a ilo pang kawal Olip ben tina yo kanakana ngan iyei nga. Le nga di galiunu tina ngan titoo lapau a tiye tilo. 40 Ngan tilo a lo pombe ye ni tani, motong la iwete pang di nen, “Ai, kapatarau, a nen ngan touanga sa bet pombe pang yang nga, ngan o ke bet kamol tiap.”
41 Motong la igege di galiunu tina, inbe ipa le ila manga mooloo kasin, dawa ben manga yo tool atu bet ikat ye pat ngan le la pumbe ye i. Motong la du igun turunu, inbe ipatarau. Iyei ne, 42 “Tamak, kumata le lom dook mata nga, ngan kukutaka ruku ke masngana i yau. Bong ken kutoo au lok be, kutoo ong taum lom leu.” 43 Yesu ipatarau nen, motong la bangabangana atu ke Maro ipa ye malala ke Maro a isi pombe pang ye a ipamede. 44 Ngan Yesu ye taunu ikanamaii ngan lon madoko inbe tinin moo mai san, le nga ipatarau le gurana. Inbe sapirana yo irar ye tinini mai i le imot a imol du tana nga, ngan dawa ben rara patunu.
45 Yesu ipatarau a imot, motong la imadit a imulu a ila pang ye di galiunu tina. Ila, ngan ikamata di yo tiken mata koot nga, yesoo bong lo madoko mai irau di le guradi tiap. 46 Motong la iwete pang di nen, “Ai, nga gelei a kaken mata nga? Kamadit a kapatarau, a nen ngan touanga sa bet pombe pang yang nga, ngan o ke bet kamol tiap.”
Di Tooltool Ke Patokongo Tiparama Yesu
(Matiu 26:47-56; Maka 14:43-50; Yowan 18:3-11)
47 Yesu iwetewete nen go, inbe di tooltool malala mai tipa le lo pombe. Di tooltool tina ngan Yuta yo Yesu di galiunu tina yo sangaul be ru nga, ngan atu kidi i, in ye la irara di a tilo i. Le nga Yuta tani in ipa so le ila potai ye Yesu la iwarra, inbe isomo pangana. 48 Motong la Yesu itoru nen, “Yuta, nga bet kutara Tool Moolmool ke Maro la di koi ki bedi, la le se kusomo pangana nen nga, too?”
49 Ye kene tani in yeiso bet Yesu di galiunu tina ngan tikamata so tani yo bet pombe pang ye i, le nga tiyei ne, “Tool Mai, nga lom balai, bet amraumatamata di tooltool nga ye pul kiam ke patokongo nga, too?” 50 Tiwete nen, motong la atu kidi iposo pul ki ke patokongo tina le itarakede kapraingi ke tool kuto mai ke paroranga so pang Maro, in talngana oonoo, le imakede.
51 Bong ngan Yesu ikamata, le nga iyei ne, “Dookoot! Ken kuyei dada yo nen i, in mulu be.” Motong la Yesu itara bene ilo ye tool tani in talngana, ngan le talngana tani in dook mata mulu.
52 Motong la Yesu iwete pang di tooltool maimai ke paroranga so pang Maro, tiye di tooltool kuto maimai yo matadi kala di gaunu yo tikodo kala bareme mai ke sungunu nga, inbe di tooltool maimai kidi Yuda yo timan bet man tikauu a tiparama nga, ngan nen. Iyei ne, “Ai, au i tool ke patokongo le pinnau la kakap pul le kai ke patokongo a kaman bet man kaparamau nga, too? 53 Ye ke kanakana ngan ayang tanepe koongoo lono ke bareme mai ke sungunu nga, ngan lomu bet kakau au a kaparamau tiap. Bong dookoot, katai nga lal kiang, yesoo gurana ke todo in mai san, le idukang.”
Pita Iwete Bet Ye In Lon Galanga Ye Yesu Tiap
(Matiu 26:57-58, 69-75; Maka 14:53-54, 66-72; Yowan 18:12-18, 25-27)
54 Yesu iwete nen a imot, motong la tikauu a tiparama, inbe tikauu a tiye tidu. Ngan tidu, motong la tikauu a tipa so le tilo rumu lono ke tool kuto mai ke paroranga so pang Maro. Ngan le Pita lapau itoo di a ilo, bong le ipa ben manga mooloo kasin. 55 Ilo, ngan di tooltool pattu tipata ei ke koongoo lono ke rumu tani, inbe sila tiwur gaongo a ei loo di. Le nga Pita ila la iye di tiwur. 56 Motong la garup nene atu yo iyei kapraingi i, in ikamata Pita tani yo iwurur ei loloana tani in gigini nga, le nga matan kenen ye le ikamata dook, motong la iyei ne, “Ai, tool in ye lapau iye Yesu tinepe.”
57 Bong ngan Pita ipataukala, le nga iyei ne, “Atoo, garup, au i lok galanga ye tiap.”
58 Ngan tinepe le mooloo tiap, inbe tool san mulu ikamata Pita le nga la iyei ne, “Ai, ong lapau, ong i di tooltool tina yo iye di tinepe nga, ngan atu la ong i.”
Bong Pita iyei ne, “Atoo, tool kiau, au i tiap.”
59 Le nga tinepe kasin mulu, motong la tool san mulu ikamata, le nga iwete katkat a iyei ne, “Moolmool sa, tool in ye lapau iye tinepe, yesoo ye in tool ke Galili.”
60 Bong Pita iyei ne, “Atoo, tool kiau, au i lok galanga ye betanga yo kuwetewete ye, ngan tiap!” Ngan iwetewete nen go, le tina pattu leu inbe tareke itang. 61 Motong la Tool Mai iportak a matan kenen ye. Le nga Pita tani in lon tut betanga tina yo mugu ngan iwete panga nga. Ngan Tool Mai iwete nen, “Dookoot bong katai nga, ngan ole tareke itang tiao, inbe kupataukala a kuwete le patol bet ong i lom galanga yau tiap.” 62 Ngan nen le Pita ikoo a idu ke diki du itang belebele.
Tipalele Sere Ye Yesu Inbe Tirauu
(Matiu 26:67-68; Maka 14:65)
63 Di tooltool tina yo matadi kala Yesu nga, ngan tipalele sere ye, inbe tirauu. 64 Motong la tipaukala matana ye mala, inbe titoru nen, “Oo, bet ong i Maro koonoo moolmool nga, ngan kuwete too. I sei irau ong i?” 65 Inbe di tooltool tina ngan tiwete betanga kapala yo dook tiap nga, ngan panga lapau.
Yesu Ilo Ikodo Dama Kidi Tooltool Kuto Maimai Kidi Yuda
(Matiu 26:59-66; Maka 14:55-64; Yowan 18:19-24)
66 Ngan tinepe a muntu le nga ke ise, motong la di kuto maimai kidi Yuda nga, ngan tiye di tooltool maimai ke paroranga so pang Maro, inbe di pannoongoo ke wer ke Maro nga, ngan di le imot timan tigaua. Motong la tikaua Yesu a lo ikodo dama kidi ye ni ke karatanga betanga, inbe tiyei ne, 67 “Oo, kuwete pam ngan. Ong i Kirisi, tool tani yo Maro ipootoo bet si ikap di tooltool ki a ipamulu di i, too tiap?”
Motong la Yesu iraua betanga kidi nen, “Kumata le awete pang nga, ngan ang nga o ke bet katara lomu medana ye betanga kiau tiap. 68 Inbe kumata le bet atorang ye betanga sa nga, ngan o ke bet karaua betanga kiau tani, in tiap lapau. 69 Bong awete pang nen, dookoot katai a ilo nga, ngan ole Tool Moolmool ke Maro iwur ye Maro yo gurana ki mai mata i, in bene oonoo.”
70 Yesu iwete nen, motong la di tooltool maimai tina ngan di le imot titoru nen, “Ai, ngan nen le ong i o Maro Natunu, too?”
Motong la iraua betanga kidi nen, “Ang tapmu bet kawete nen nga, ngan dook mata. I au tani naii.”
71 Motong la di tooltool tina ngan tiyei ne, “Imot oo! Nga bet tasere di tooltool sa mulu bet man tipaposi paidi pang soo? Dookoot nga iwete a ipaposi ye betanga ki a talongo oo.”
* 22:7 Di Yuda tina ngan momo yo bet titoo in nen. Ye rai kanakana nga, ngan ole tiyeie kanningi mai atu a tikani, inbe lodi tut ye kene yo di murmuridi tinepe Isip inbe Maro ipaskimooloon di Isrel a le iraumata di natudi tiap nga. Le ye kanningi mai tani in tiwete ene ye Paskimoolooningi ke Maro. 22:37 Esai (Aisaia) 53:12 22:59 Ngan manga modono kasin yo tinepe ye i, in dawa ben aua atu leu.