26
Yù Pangigagánge ra kâ Apu Kesu
Markus 14:1-2; Lukas 22:1-2; Kuan 11:45-53
Á kabalin ni Apu Kesu nga nagubobuk ta ngámin karanniaw, kinagi na sù ira sinudduán na, “Ammu naw gemma nga duá nga ággaw lákin pángè nayù piestá nga panaddamát tam ta pattalebák nayù daroban. Yúrin sangaw nga ággaw yù kepagápù ku, sikán nga Kaká na ngámin na tatolay, tapè mepátakà ta kurù,” kun na nira.
Á tán nga ággaw, ajjan yù ira kátannangán nga pári ánna yù ira karakalán, nga naggagammung ta dakal nga bale nayù kotunán nga pári nga mangngágan ta Kayapas. Á inigagánge ra nu kunnasi yù paggápù da ánna pamapáte ra kâ Apu Kesu nga awán bulubugá ta makánnámmu. Á naggigittá yù nonò da nga nakagi, “Arát tam igiddán sù piestá, marakè akkuád da ittam nayù ira tatolay nga makipiestá,” kud da.
Jinenuán nayù Babay yù Ulu ni Apu Kesu
Markus 14:3-9; Kuan 12:1-8
Á ta keggá di Apu Kesu ta Bitania, ajjan ira sù bale ni Simon nga yù ngaw naggoggong nga pinammapiá na. Á ta pakkákád da, ajjan nga jimikkì kâ Apu Kesu yù babay nga nanangngal ta nakástá nga boteliá nga napadday ta puraw nga batu nga alabaster. Á napannu ta nanginá nga denu nga bábbanguk. Á inibubbù nayù babay ngámin yù bábbanguk ta ulu ni Apu Kesu. Á pakasingan nayù ira sinudduán na sù kingnguá nayù babay, napporay ira. Á nakkaká-ubobuk ira, á kinagi ra, “Ye! Kengá lâ yù bábbanguk!” kud da. “Aru nakuan yù kelakuán na, nga meyawâ nakuan sù ira pobare,” kud da. 10 Ngam ammu ni Apu Kesu yù ubobugad da, á kinagi na nira, “Ngattá, ta buruburionán naw yawe babay? Kuruk nga napiá yù kingnguá na nikán. 11 Á yù ira pobare, mepaggián ira nikayu ta áddè ta áddè. Ngam sikán, aringà nikayu mepaggián ta áddè ta áddè. 12 Á pangibubbù nayù babay sù bábbanguk ta ulù, pinarán na yù baggì ta ketanam ku sangaw. 13 Á kuruk yù kagiak ku nikayu, nga mássiki sisaw nga gián sù ngámin nga dabbuno yù pangilayalayatán na tolay sù napiá nga dámak, mepakánnámmu gapay yù kingnguá na yawe babay nikán, nga panaddamán na tatolay kuna.”
Yù Pangitarátu ni Kudas sù ira Maggápù kâ Apu Kesu
Markus 14:10-11; Lukas 22:3-6
14 Á kabalin na yaw, nánaw yù mekamapulu duá nga sinudduán ni Apu Kesu, nga mangngágan ta Kudas Iskariote, á minay sù gián nayù ira kátannangán nga pári. 15 Á iniyabbû na nira nga kun na, “Pígiá yù itáddán naw nikán, nu ituddù nikayu si Kesu?” Á pinagád da ta tallupulu nga pirâ nga pinaláta. 16 Á yáyù nga pinegapuán ni Kudas nga nagala-alek ta awayyá na nga mangituddu kâ Apu Kesu, tapè magápù da.
Yù Pangngilid di Apu Kesu sù Piestá nga Panaddamád da ta Pattalebák nayù Daroban
Markus 14:12-21; Lukas 22:7-14, 21-23; Kuan 13:21-30
17 Á jimittál laguk yù olu nga ággaw nayù Piestá, nga pakkákán nayù ira Kudio sù pán nga awán ta állapparán na.* Á minay kâ Apu Kesu yù ira sinudduán na, á iniyabbû da kuna, “Sisaw yù ikáyâ mu nga pangiparánám mi ta pamúgák tam sù piestá?” kud da. 18 Á kinagi na, “E kayu sù tádday nga tolay nga ajjan tán nga ili na Jerusalem, á kagian naw kuna ta ipakagi nayù mesturu naw ta ‘Duttál ngin yù ággò, á matayà sangaw. Umay kamingin laguk ta balem, sikán ánna yù ira sinudduák ku gapay, tapè kumán kami sù panaddamán sù pattalebák,’ kun naw kuna.” 19 Á yáyù nga sinuppál nayù ira sinudduán na yù inibilin na nira, á iniparád da yù pamúgák da ta piestá na panaddamán ta pattalebák nayù daroban.
20 Á ta pajjibbà, nakkakálalláng di Apu Kesu ánna yù ira mapulu duá nga sinudduán na. 21 Á ta pakkákád da, kinagi na nira, “Kuruk yù kagiak ku nikayu, nga ajjan nikayu yù tádday nga mangituddu nikán sangaw,” kun na. 22 Á pakaginná ra karanniaw, nepallà yù daddam da, á kinagi ra nga katággitádday kuna, “Apu, ari sikán yù kagiam mu, unè?” kud da. 23 Á initabbák ni Apu Kesu, á kinagi na, “Aggina yù kagiddák ku nga nangisosaw ta pán sù nangisosawák ku. 24 Á sikán nga Kaká na ngámin na tatolay, matayà sangaw gemma, nga kunnay sù inipalappâ na ngaw ni Namarò sù dán nga netúrâ. Ngam kakábbi lâ yù tolay nga mangiránuk nikán. Napiá ngillâ nakuan nu ari neyanâ!” kun ni Apu Kesu. 25 Á si Kudas Iskariote, nga mangituddu sangaw kuna sù ira maggápù kuna, kinagi na, “Mesturu, sikán panò yù kagiam mu?” Á kinagi ni Apu Kesu kuna, “Asinni paga laguk dumá?” kun na.
Yù Kaporianán nga Pamúgák di Apu Kesu
Markus 14:22-26; Lukas 22:14-20; 1 Korinto 11:23-25
26 Á pakkákád da paga, inâ ni Apu Kesu yù pán, á nabbalabálà kâ Namarò. Á kabalin na nabbalabálà, giddigidduá na yù pán nga inisinek na sù ira sinudduán na ánna kinagi na nira, “Mangâ kayu ta kanan naw, ta baggì yaw,” kun na.
27 Á kabalin na yian, inâ na laguk ni Apu Kesu yù inumad da, á nabbalabálà kâ Namarò. Á kabalin na nabbalabálà, iniyawâ na nira ánna kinagi na nira, “Sikayu ngámin, mattutubbâ kayu nga ámminum sawe. 28 Ta yawe yù dágà nga mamalláddá sù bagu nga tarátu ni Namarò, yù dágà nga mebubbù sangaw megapu ta aru nga tatolay, tapè mapakomá ira ta liwiliwâ da. 29 Á kagiak ku nikayu, aringakin ámminum sù naggapu sù tabbuk na úbas ta áddè noka nu mepattatádday ittam nga ámminum sù bagu, sangaw nu ajjan ittam sù pammagurayán ni Ammò ku.”
30 Á kabalin na yaw, nattatádday ira nga nakkansion sù áddáyo ra kâ Namarò. Á nánaw ira laguk nga minay ta puddul na Olibo.
Yù Pangipalappâ ni Apu Kesu ta Panájji na sangaw ni Eduru kuna
Markus 14:27-31; Lukas 22:31-34; Kuan 13:36-38
31 Á gapu ta pallakák di Apu Kesu nga umay ta puddul, kinagi na sù ira sinudduán na, “Sikayu ngámin, kunangane galâ nga gabi, táttájjián nawà, ta yáyù sangaw yù kapalurò nayù dán nga netúrâ nga Ubobuk ni Namarò, nga kunniaw: ‘Papatáyak ku yù mináppárák, á mewarawarâ sangaw yù ira karneru na, gapu ta awán ta manaron nira.’ 32 Ngam sangaw nu maginnanolayà, oluát takayu túrin ta purubinsia na Galilia, á iddagát takayu tán.”
33 Á sù pakkagi ni Apu Kesu nira ta táttájjiád da sangaw, kinagi ni Eduru kuna, “Ari sikán. Mássiki nu aggira ngámin nga kábuluk ku yù manájji nikaw, ngam sikán, arát taka bulubugá nga tájjián,” kun na. 34 Ngam kinagi na laguk ni Apu Kesu kuna, “Kuruk yù kagiak ku nikaw, ta sangaw nu gabi, lage na magittarákkò yù manù, á kapamillum sangawin nga nakkagi ta arám mà ammu.” 35 Ngam kinagi na paga ni Eduru kuna, “Mássiki nu matayà sangaw nga mekanâ nikaw, arák ku bulubugá ilímak ta ammu taka!” kun na. Á kunnian gapay yù kinagi nayù ira ngámin nga sinudduán na.
Yù Pakimállà ni Apu Kesu kâ Namarò ta Gián na Getsemani
Markus 14:32-42; Lukas 22:39-46
36 Á kabalid da kiminán, nánaw laguk di Apu Kesu ánna yù ira sinudduán na, á minay ira ta gián nga mangngágan ta Getsemani. Á kinagi ni Apu Kesu nira, “Magitubang kayu saw, ta ek ku bì tuke nga makimi-imállà,” kun na. 37 Á inipulù na di Eduru ánna yù ira duá nga ánâ ni Sebedo. Á nakalò laguk yù daddam na ánna narámmà yù gáko na. 38 Á kinagi na nira, “Mággekakin matay ta nepallà nga daddam ku! Maggián kayu bì saw nga mepatturá nikán,” kun na.
39 Á kabalin ni Apu Kesu nakkagi nira, minárayyu nira ta baddì laguk, á namalittúkak nga nallakak ta dabbun, nga nakimállà, nga kinagi na, “Ammò ku, nu awayyá na, ilillì mà sù jigâ nga patayák ku. Ngam ari yù urè yù mapalurò, nu ari galâ yù urem,” kun na. 40 Á kabalin na nakimállà, nanoli sù gián nayù ira tallu nga nepulù kuna, á naratang na ira nga nakkaturuk. Á kinagi na kâ Eduru, “Ngattá panò, ta arán naw awayyá nga mepatturá nikán ta mássiki lâ tangoras? 41 Matturá kayu laguk nga makimállà, tapè ari kayu mekáttuay sù ángnguruk naw. Ta mássiki nu dán nga naparán yù nonò na tolay nga manguruk, ngam makapi garè yù baggi na, nga ari mamalurò,” kun na.
42 Á kabalin na nga nilukák ira, minárayyu si Apu Kesu má ta baddì nira, á pinidduán na nakimállà, á kinagi na, “Ammò ku, nu kuruk nga máwák ku, á parubák ku yawe jigâ, tapè mapalurò laguk ngámin yù ipakuám nikán,” kun na. 43 Á nanoli má sù ira tallu, á naratang na ira nga gikakaturugán ira lâ paga, ta arád da megimmúlák. 44 Á nánawán na ira má, á namillu nga minay nakimállà nga kunnian galâ sù inipakimállà na.
45 Á ta kabalin na nakimállà ni Apu Kesu, nanoli laguk sù ira kábulun na. Á iniyabbû na nira, “Ngattá, ta makkaturuk ánna magibannák kayu lâ paga? Jimittálin yù oras nga keyalawâ ku sù ira minálliwâ, sikán nga Kaká na ngámin na tatolay. 46 Gumikkáng kayu laguk. Et tamin! Innan nawè. Ajjanin yù umay mangituddu nikán,” kun na.
Yù Paggápù da kâ Apu Kesu
Markus 14:43-50; Lukas 22:47-53; Kuan 18:3-12
47 Á pagubobuk na paga ni Apu Kesu, limibbè si Kudas, nga mekamapulu duá sù ira sinudduán ni Apu Kesu. Á nepulupulù kâ Kudas yù magaru nga tatolay nga aru ármas da nga badáng ánna palù, nga jinok nayù ira kátannangán nga pári ánna yù ira karakalán na Kudio. 48 Á lage ra umay, kinagi ni Kudas nira yù panákkilalád da kâ Apu Kesu. Ta kinagi na, “Yù tolay nga ummaták ku sangaw, aggina yù aleran naw. Á gaputan naw laguk,” kun na nira. 49 Á yáyù nga dagarágâ nga jimikkì si Kudas kâ Apu Kesu. “Apu!” kun na kâ Apu Kesu, á inummatán na. 50 Á kinagi ni Apu Kesu kuna, “Arà! Tuppálam mu yù sinalákkuruk mu,” kun na. Á jimikkì laguk kâ Apu Kesu yù ira nagármas, á ginápù da.
51 Á gapu ta paggápù da kâ Apu Kesu, ajjan yù tádday nga kabbulun na nga inásù na yù badáng na, á kittak na yù aripan nayù kotunán nga pári, á napingarán yù talingá na. 52 Ngam kinagi ni Apu Kesu kuna, “Iyalák mu yù badáng mu, ta yù tolay nga mangiyusá ta badáng nga mangnguá ta tolay, aggina gapay yù matay ta badáng. 53 Arám mu panò ammu ta ajjan yù awayyâ nga makimállà ta abbágán nangà nayù Yámà, á dagarágâ nga doban na yù jinibiribu nga daroban na nga umay mangiyígù nikán? 54 Ngam nu kiddawak ku nakuan yù kunnian nga ángngabbák na nikán, ari garè mapatuppál yù dán nga inipetúrâ na ngaw.”
55 Á kinagi na laguk ni Apu Kesu sù ira magaru nga ajjan tán, “Tulisánà panò, ta nattagibadáng ánna nattagipalù kayu nga umay maggápù nikán? Arán nawà ginápù sù ngaw pagitubang ku ta kággággaw sù mangilin nga bale ni Namarò nga nangituddu nikayu. 56 Ngam mesimmu ngámin danniaw tapè matuppál yù inipetúrâ na ngaw ni Namarò sù ira ngaw ábbilinán na,” kun ni Apu Kesu. Á yù ira ngámin nga sinudduán na, dagarágâ nga nattaláwád da laguk si Apu Kesu.
Yù Pangikeká ra ánna Pangiyabbû da kâ Apu Kesu
Markus 14:53-65; Lukas 22:54-55, 63-71; Kuan 18:13-14, 19-24
57 Á paggápù nayù ira nagármas kâ Apu Kesu, inipáno ra ta ed da ituluk sù bale ni Kayapas nga kotunán nayù ira pári. Á nepaggagammung tán yù ira mesturu nga mangituddu sù tunung ánna yù ira karakalán na Kudio. 58 Á jimináddán si Eduru, ngam arayyu lâ nira. Á pakáddè da ta námmuák na bale nayù kotunán nayù ira pári, minay si Eduru gapay ta námmuák ánna nepagitubang sù ira magguárdiá, tapè mánnámmuán na yù kabalin na. 59 Á yù ira kátannangán nga pári ánna yù ira giriámán nga Kudio, nagala-alek ira ta massistígu nga massirisiri ta ipappaliwâ da kâ Apu Kesu, tapè mapapáte ra. 60 Á mássiki nu aru yù ira massirisiri ta pangikeká ra kuna, awán ta nálerád da nga ipamapáte ra kuna. Á ta manganánnuán, ajjan yù duá nga tolay nga minay, 61 nga nakkagi, “Yane tolay, kinagi na ta ajjan yù awayyá na nga dabbátan yù mangilin nga bale ni Namarò, á patáddagan na galâ, á balinan na ta mekatallu nga ággaw,” kud da.
62 Á pakaginná nayù kotunán na pári sù kinagi ra, limikkâ laguk, á iniyabbû na kâ Apu Kesu, “Anni yù itabbák mu karanniaw nga ipappaliwâ da nikaw?” kun na. 63 Ngam ari bulubugá nakkituk si Apu Kesu. Á kinagi nayù kotunán nga pári, “Mappagássingán ka sù ngágan nayù siggatotolay nga Namarò, á kagiam mu nikami nu sikaw yù Kiristu nga Anâ ni Namarò,” kun na. 64 Á kinagi ni Apu Kesu kuna, “Wan, kuruk yù nakagim. Á kagiak ku nikayu ngámin, ta pappasá na yaw sangaw, nga ari mabayák, masingan nawà, nga Kaká na ngámin na tatolay, nga magitubang sù ággitubangán nayù maráyaw ta jiwanán ni Namarò nga Makáwayyá. Á masingan nawà nga duttál ta kunam nga maggapu ta lángì.”
65 Á pakaginná nayù kotunán nga pári sù kinagi ni Apu Kesu, pinisil na yù barawási na lápay, nga kunnay ta maguyung. Á kinagi na sù ira kábulun na nga pári, “Narákè yù inubobuk na, ta ipotun na yù baggi na tapè mepaggittá kâ Namarò. Arát tam máwák yù ira massistígu sù ipappaliwâ da kuna. Ye! Naginná naw yù kinagi na nga aggina yù Anâ ni Namarò! 66 Anni laguk yù ure naw?” kun na. Á kinagi ra, “Kuruk nga nalliwâ nga mepángngà nga matay,” kud da. 67 Á nallulutábád da laguk yù mammang ni Apu Kesu, ánna sinusultù da. Á lippilippák da gapay nayù ira káruán. 68 Á kinagi ra kuna, “Sikaw nga Kiristu, kanu, labbúnam mè nu asinni yù mallappák nikaw!” kud da.
Yù Pangilímak ni Eduru ta Pakánnámmu na kâ Apu Kesu
Markus 14:66-72; Lukas 22:56-62; Kuan 18:15-18, 25-27
69 Á ajjan lâ paga si Eduru nga nepagitubang ta námmuák nayù balay. Á jimikkì kâ Eduru yù babay nga aripan nayù kotunán nga pári, á kinagi na, “Ari panò sikaw gapay yù nepulupulù kâ Kesu nga taga Galilia?” kun na. 70 Á nilímak ni Eduru ta arubáng da ngámin. Kinagi na, “Arák ku amma-ammu yù kagiam mu,” kun na.
71 Á minárayyu si Eduru ta baddì laguk nga nappángè ta puertá ta jijjing na alitù. Á ajjan tán yù tádday nga aripan nga babay. Á pakasingan na kâ Eduru, kinagi na sù ira tatolay tán, “Yawe laláki yù kabbulun ni Kesu nga taga Nasaret,” kun na. 72 Á pidduá na nilímak ni Eduru. Á nappagássingán, á kinagi, “Arák ku amma-ammu yane tolay!” kun na.
73 Á manganánnuán, mináranni kâ Eduru yù ira tatolay nga nattatáddak tán, á kinagi ra kuna, “Kuruk nga sikaw gapay yù kabbulud da! Awán ta awayyám nga mangilímak, ta mepaggittá yù ággubobuk mu sù ággubobuk nayù ira taga Galilia,” kud da. 74 Á nappagássingán má si Eduru, á kinagi na, “Mássiki pagikaruan nangà ni Apu Namarò nu ari kukurugán yù kagiak ku! Arák ku bulubugá amma-ammu yian nga tolay!” kun na. Á dagarágâ nagittarákkò yù manù.
75 Pakaginná ni Eduru ta pagittarákkò na manù, nanonò na yù kinagi ni Apu Kesu kuna, “Lage na pagittarákkò na manù sangaw nu gabi, namillungin yù pakkagim ta arám mà ammu.” Á nánaw si Eduru, ta nepallà yù daddam na, á inigabbuâ na nakkulukulè.
* 26:17 Yane Piestá yù Panaddamán nayù ira Kudio sù pattalebák nayù daroban ni Namarò sù bale ra sù pakipaggiád da ta Egipto. Á pártiad da gapay yù kígaw nga karneru, nga kunnay sù kingnguá nayù ira ngaw naggaká nira, lage ra pinay yù dága na ta utun ánna taging na puertá na bale ra, tapè mattalebák lâ yù daroban ni Namarò, ánna ari ira mekanakanâ sù ira Egipto, sù pamapáte na ngaw nayù daroban sù ira kaká nga ánâ da. 26:31 Sakariâ 13:7