12
Agabit kemi ngan kadonga pakakanga togid Parisi
(Mateus 10.26-27)
Ngan ado toaiua, ipom kapei tau bunoringring busa tinam tiluplup, be panua busa tau ta tipairile ngan gid ga tiuadoad ngan aed. Be Iesus iposa matamata pagid ele aluagau bedane, “Gimi agabit kemi ngan yis togid Parisi, eine led kadonga pakakanga aea. *Danga saoa ienono mumulnga labone, eine muriai ga iuot masaeai. Be saoa danga timudan labone, muriai panua toa ngada ne ga tiuatai ngan. Saoa posanga gimi akado ngan tibur dodom, eine ga tilongo merengai. Ga saoa posanga gimi akamur tangamiai luma iloleai, eine ga timadid luma ipaoeai ta tipaola ga iuot masaeai.”
Manta amataud Deo kekelen
(Mateus 10.28-31)
Iesus ikeo pade bedane, “Nakeo pagimi oaeoaeg, amataud ngan gid panua tipamate patimi mao. Oangga tipamate gimi ga kus, irangrang ngan tikado danga eta pade mao. Be gau ga napasolan eaba toa gimi manta amataud ei. Amataud Deo kekelen, ngansa ei irangrang ngan ipamate patimi, be iura kapei ngan itado tautaudimi pade ga ila ngan dinga imperno. Nakeo pade pagimi, amataud ei kekelen. Gimi aoatai, man gereirei lima, eine panua tiuol ngan pat gereirei rua, be irangrang ngan Deo imata sapian eta ngan gid mao. *Be ei iuade launimi idil toa ngada ne laboramiai. Tota amataud mao. Ngan Deo imata, gimi kapei tau ngan man gereirei busa.”
Irangrang ngan maeamaea gita pan Iesus mao
(Mateus 10.32-33, 12.32, 10.19-20)
Iesus ikeo pade bedane, “Gau nakeo pagimi, oangga sai iuaoa pagid panua ngan ei gau leg eaba ede, eine gau pade ga naoaoa pagid anggelo ton Deo ngan ei gau leg eaba. Be oangga sai ikeo pagid panua ngan ei gau leg eaba mao, eine gau pade ga nakeo pagid anggelo ton Deo ngan eaba toa oa gau leg eaba mao. 10 Be oangga sai iposa paeamao ngan Eaba Inat, eine irangrang ngan Deo isamum ele kadonga sat. Be oangga sai ipaeabu ngan Itautau Tutui ieda, eine Deo ga isamum eaba toa oa ele kadonga sat mao.
11  *“Be oangga tipamadid gimi pagid madidnga luma raring aea, ga mamaron ga kapeipei padengada matadeai, lolomi ede ga ede ngan saoa posanga aoangga akoli ga ila pagid mao. 12 Ngansa ngan ado imata toaiua, Itautau Tutui ga ipaoatai gimi ngan saoa posanga ga akado pagid.”
Iesus itado oanenga itna ngan eaba ele danga sisid busa
13 Eaba ede rabu ngan gid ipom ikeo pan Iesus bedane, “Eaba paoatainga am, gai tamamai imate, be keo pan tadig kapei ta ipota ele danga sisid rabu ngan gairua.”
14 Be Iesus ikeo pan bedane, “Leg eaba, sai ibada naurata pagau ngan patutuinga gimirua lemi posanga ta napota danga sisid rabu ngan gimirua?” 15  *Idio ta ikeo pagid ipom bedane, “Matami idae ga agabit kemi ngan kadonga mogal buda aea. Ngansa irangrang ngan tabada madonga kemi ngan gornga danga sisid tanoeai ne mao.”
16 Ta ikeo pagid ngan oanenga itna ede bedane, “Eaba ede ele pat kapei. Aea annga dadangai itautau iuot busa. 17 Ta ikeo iloleai bedane, ‘Eine ga nakado mado? Ngansa leg luma irangrang ngan annga kapei toa nagor ga ienono ne mao.’
18 “Ta ikeo, ‘Eine ga nakado bedane: Gau ga narepe gid leg luma annga aea ta nakado gid luma kapeipei, ta nasuk gid annga ga leg danga sisid ngan. 19 Ta gau ga nakeo lologeai bedane, “Gau leg danga sisid kemikemi busa. Eine ga ienono mole aea rai busa. Gau ga naboko pade mao. Namamado, naeanean, naunun, be tinig igelgel ga ila.” ’
20 “Be Deo ikeo pan bedane, ‘Eao buobuonga am! Labone bong tota eao mate, be lem danga sisid toa koromot gid ne, sai ga ibada?’
21  *“Kadonga toa bedane ga iuot ngan gid panua sapadua tisuksuk led danga sisid, be ngan Deo imata led danga eta mao.”
Lolomi ede ga ede padam
(Mateus 6.25-34)
22 Idio ta Iesus ikeo pagid ele aluagau, “Tota nakeo pagimi, lolomi ede ga ede ngan lemi madonga mao, ga ngan ami annga mao, ga ngan tinimi aea pononga mao pade. 23 Ngansa lemi madonga eine danga kapei, be annga eine danga kapei mao. Tinimi eine danga kapei, be aea pononga eine danga kapei mao. 24 Matami nanan gid man akrok. Gid tiarum annga mao ga tibada annga dadangai ga inama mao pade. Led luma eta ngan gornga ad annga mao. Deo kekelen ipanpan gid. Be gimi kapei tau ngan gid man. 25 Be sai ngan gimi, ngan ele kadonga lolo ede ga ede, irangrang ngan igalbatan ado imata keleta ngan ele madonga tanoeai? 26 Tota oangga arangrang ngan kadonga danga gereirei bedaoa mao, ikamado ga lolomi ede ga ede ngan gid danga padengada?
27 “Matami nanan gid koko led paranga. Gid tiboko eta mao ga tikado ad malo mao pade. Be nakeo pagimi, sogonga togid koko toa ne iasal tau maron kapei Solomon aea sogonga pade. 28 Gid koko toa tiparapara tiburiai labone, be sabale iman abei ibedbed. Tota oangga Deo ipasogo gid koko kemi toa bedaoa, eine ga idol tinimi aea pononga pade. Ikamado ga lemi kadonga lolo matua aea kapei mao? 29 Tota lolomi ede ga ede ga ailoilo saoa danga gimi ga aeanean ga aunun mao. 30 Ngansa gid alu padengada tanoeai, lolod ede ga ede ta tiloilo gid danga sisid toa bedaoa. Be Tamami iuatai ngan saoa danga gimi apapauis ngan. 31 Be manta amarum ngan ilonga lemi madonga Deo ibageai. Toa bedaoa ta ei ga ibada danga toa ngada ne pagimi.”
Iesus iposa ngan gornga danga kemikemi buburiai
(Mateus 6.19-21)
32 Iesus ikeo pade bedane, “Gimi panua toa pidaede ne mambe sipsip ipu kakauede, amataud mao, ngansa Tamami itin igelgel ngan idol gimi ga amariala ngan danga sisid toa ienono ibageai. 33  *Manta alongean lemi danga sisid ta panua tiuol, ta apota lemi pat toa oa ga ila pagid panua lululunga ad. Abada lemi apou ga eine iuatai motmotnga mao. Be agor lemi danga sisid kemikemi buburiai, ta irangrang ngan kus mao. Toa eoa gid panua lublubnga ad tirangrang ngan tilub mao, ga ngorongoro tirangrang ngan tipaeabu ngan mao pade. 34 Ngansa oangga lemi danga sisid kemikemi ienono ngan tibur isaoa, lolomi pade ga inasi.”
Gimi manta agabit kemi
35  *Iesus ikeo pade bedane, “Akat ami malo ga apit matua, be lemi lam manta itaratara. 36 Be gimi akado mambe gid panua tisangasanga ad maron iluai mulian ngan eaneannga kapei oainga aea. Ta oangga inama itintin atama, mole mao tirepe atama ngan ei. 37 Be kemi tau ngan gid paeaeanga toa oa oangga ad maron inam ta igera gid tigabit kemi. Nakeo tautaunga pagimi, maron toa oa ga ipit malo mambe paeaeanga ta ikeo pagid ta tidio timado popouiai ta ipota ad annga ga ila pagid. 38 Be oangga gid paeaeanga toa oa ad maron inama bong irabu, mao ngan kokako itangtang, be igera gid tigabit kemi toa bedaoa, kemi tau ngan gid paeaeanga toa oa! 39  *Be matami nanan: Oangga luma itama iuatai ngan ado imata isaoa eaba lublubnga aea ga inama, ei ga irangrang ngan ilongean ei ta igoro ele luma mao. 40 Tota gimi pade matami idae, ngansa Eaba Inat ga inama ngan ado imata eta gimi aoatai ngan mao.”
Oanenga itna ngan paeaeanga kemi ga paeaeanga paeamao
(Mateus 24.45-51)
41 Idio ta Petrus ibeta Iesus bedane, “Maron, oanenga itna toa ne, eao tado ngan gai, mao ngan gid panua toa ngada ne?”
42 Ta Maron ikeo ga, “Paeaeanga isaoa ele oatainga kemi ga imata tutui ngan ele naurata? Maron ga idol paeaeanga ede bedaoa ta iman madidnga ngan ele paeaeanga padengada. Ta ei ga ipotapota ad annga ngan ado imata toa aea maron ikeo ngan. 43 Oangga paeaeanga toa oa aea maron iluai mulian ta igera ei ikakado naurata kemi toa bedaoa, kemi tau ngan paeaeanga toa oa! 44  *Nakeo tautaunga pagimi, ei ga idol ele danga sisid toa ngada oa ga idae paeaeanga toa oa ibageai ta imariala ngan. 45 Be oangga paeaeanga toa oa ikeo iloleai bedane, ‘Ag Maron ga irangrang ngan iluai mulian manmanae mao,’ ta iraurau gid paeaeanga padengada arangaranga ga taine, ta ianean ga iunun ga imangamanga, 46 eine aea maron ga iluai mulian ngan ado isaoa ga ado imata ede toa ei iuatai ngan mao. Tota aea maron ga ipanas paeaeanga toa oa paeamao tau* ta idol ei ga idio toman ngan gid panua toa lolod matua ngan Deo mao.
47  *“Oangga paeaeanga toa oa iuatai ngan aea maron ele kimnga, be inasi mao ga igabit mao pade, eine ga timuimui ei pabusa. 48 Be oangga paeaeanga toa oa iuatai ngan aea maron ele kimnga mao, be ikado saoa danga itutui mao, eine ga timui ei kautede. Be sapadua tibada danga busa, manta tikoli busa ga iluai mulian. Be eaba sai toa tidol danga busa ga idae ibageai, eine ga tibeta ei ta ikoli busa pade ga ila pagid.”
Ngan Iesus ele namanga, gid panua ga timan ariapolpol
(Mateus 10.34-36)
49 Iesus ikeo pade bedane, “Gau nanam ngan tadonga dinga ga isulug tanoeai. Dinga toa ne, napaisi eta maitne, be lolog ikim tau ngan ian manmanae! 50  *Gau manta nabada paliliunga ede iman ieieinga aea. Be lolog ede ga ede tau, ngansa nabada maitne. 51 Kado gimi aoangga gau nanam ngan kadonga gid panua tanoeai ga lolod itarui. Eine mao. Nakeo pagimi, gau nanam ngan kadonga gid panua ga timan ariapolpol. 52 Ngansa labone ga ila, panua lima ngan iaoa ede ga timapoga. Tol ga timan rua ad isat, be rua ga timan tol ad isat. 53  *Gergeu ga iman itama aea isat, be itama ga iman gergeu aea isat. Tnad ga iman inat taine aea isat, be inat taine ga iman itna aea isat. Taine oainga ga iman ilaoa taine aea isat, be ilaoa taine ga iman inat iadaoa aea isat.”
Gid kilala iuotot ngan Iesus, gid panua tiuatai ngan ipu mao
(Mateus 16.2-3)
54 Iesus ikeo pagid ipom pade bedane, “Oangga gimi agera laulau ipara ga idae ado ele dilngai, manmanae tau gimi akeo, ‘Eine aoara ga inam.’ Tota aoara itap. 55 Be oangga gimi agera rai kapei iuot saut ga inam, eine ga akeo, ‘Tibur ga oanaoana tau.’ Tota iuot toa bedaoa. 56 Gimi panua pakakanga ami! Gimi aoatai kilala ngan tibur kemi ga tibur paeamao ngan geranga mariamba ga tano, be ikamado ga aoatai ipu ngan kadonga toa iuotot labone mao?”
Eao manta toba patutuinga posanga toman ngan eaba iuangga ipamadid go
(Mateus 5.25-26)
57 Iesus ikeo pade bedane, “Ikamado gimi arangrang ngan arau posanga ngan saoa danga itutui mao? 58 Ngansa oangga eao la toman ngan am isat toa iuangga ipamadid go pan eaba patutuinga posanga aea, manta tobatoba ngan kadonga gimirua ga lolomi kelede motean toa edapeai oa. Ngan kado ta ibada go ga la pan eaba patutuinga posanga aea, ta ei ibada go ga la pan madidnga togid nakala, ta madidnga toa oa idol go ga dudunga ngan luma panasnga aea. 59 Nakeo pago, eao ga mamado toa eoa ga irangrang ngan ol mulian lem idil papaeamao toa ngada oa.”
* 12:2 Lu 8.17 * 12:7 Lu 12.24, PA 27.34 * 12:11 Mk 13.11, Lu 21.12-15 * 12:15 1Ti 6.9-10 * 12:21 Mt 6.19-20 * 12:33 Lu 18.22 * 12:35 Mt 25.1-13 * 12:39 Mt 24.43-44, 1Te 5.2 * 12:44 Mt 25.21,23 * 12:46 Ngan posanga Grik, posanga idil toa ne ipanas paeaeanga toa oa paeamao tau eine ga bedane: iket ei ga iman rua. Be eine posanga idil ede toa ipu mambe panasnga paeamao. * 12:47 Jms 4.17 * 12:50 Mk 10.38-39 * 12:53 Mai 7.6