12
Ɓəli fir lə kwəma ka sləni ka ndərəm
(Mt 21:33-46; Lk 20:9-19)
1 Dza Yesəw tapə ta gəzanshi kwəma dzar kwa fir, a kə na: «A tsahwəti ndə niy nza tiɓay, dza na ngwəɓə ngwəɓati fəhiy zəmə tə za ci. Dza na dəzlətsəɓə hayshi, kə kaa kəꞌwə kwaɓa laꞌ laꞌ lati ta ɓəsə məəli ya fəhi va kwa. Dza na mbaꞌa ngati pi madzək tsa dza məndiy nzəy ta ndəghwə fəhi va mə. Dza na ki mbaꞌa pəlavə mbəzli ta ndəghwə tsa va, mbaꞌa zlata mbə dəvə shi, mbaꞌa dzay ta wə.
2 Ma sa mənta vici ngəli ya fəhi ki na, mbaꞌa ndə tsa tsa va ghwənay ndə sləni tsa ci va ka ndəghwə tsa va, ta mbə ghəshiy ɓanakəvə na ci bəla ya fə dza ghəshiy ɓanci kwərakwə ki.
3 Ma sa tsəhəy ndə sləni tsa va na, dzəghwa mbəzliy ndəghwə tsa va tasl kəsəti ntsa ghwənikə məndi va, dəꞌwə dəꞌwə ghəshi dəꞌwəti, mbaꞌa ghəshi pəlay dzay tsəghay.
4 Ənkwa kə ndə tsa tsa va, kə kaa tsahwəti ndə sləni tsa ci, ɓəŋ ghwənanaghəshi kaa ka ndəghwə tsa va diɓa. ꞌWakəvə ghəshi kaa tsava ndə diɓa tasl kəsəti, mbaꞌa ghəshi dəꞌwəti mbə ghən tsa ci. Dza ghəshi tsəərə tsəərə ghəshi tsəərəti.
5 War yaŋ, kə ndə tsa tsa va, dza ɓəŋ ghwənanaghəshi tsahwəti ndə sləni tsa ci diɓa. Dza ka ndəghwə tsa va kaa tsava ndə nana ki, mbəh ghəshi paslamti. War tsəgha, war tsəgha ghəshi məmənti lə nihwəti mbəzli ghwənanaghəshi məndi, ka didiꞌwə nihwəti, ka bəbəkwə nihwəti.
6 War zəghwə ci kwətiŋ gwaꞌa tsəgha, saa niy tərmbə va ndə tsa tsa va. Dza na kaa zəghwə ci va ɗi na tərəŋw, ɓəŋ ghwənanaghəshi tsəgha kaa mbəzliy ndəghwə tsa ci va. Ma kwəmaa niy zəzəti nay: “Sa ka ghəshi nay zəghwə yay, a ghəshi dzaa haꞌwə ti” niy nə na.
7 Dza zəghwə va mbaꞌa tsəhəy və shi ki, ma kə mbəzliy ndəghwə tsa va kwa jipə shi, sa nay ghəshi zəghwə va na: “Yawaa, avanay ndə zəmə ghi səəkəy dəꞌwə ghən tsa ci ki. Dzammə ta kəsəvə, a ghwəmmə paslamti, nza tsa na mbəə nza ka sa ghwəmmə kwa vələm ki!” kə ghəshi.
8 Dza tasl, ghəshi kəsəti zəghwə ntsa va va, mbaꞌa ghəshi paslamti, fəyik ghəshi bəzlakəmə mbəri tsa ci səəmə kwa tsa vaa dzəti ngwəla.
9 Ya sa dza ndə tsa tsa vaa tsəhəy kiy, njaa dza naa məni lə mbəzli vaa? Ta səəkə dza naa bakwamti ka ndəghwə tsa va, ka na dza na mbaꞌa ɓanavə tsa ci va kaa nihwəti ka ndəghwə tsa mbə dəvə shi.
10 Shi va gwanashiy, war nja shiy tsaslishi va mbə Zliya Hyala mənishi ghəshi. E sənay a ghwəy səəkəə jangəhwə kwəma va. A kəy:
Ma hakwə tsaa niy ndəghamti ka ndəɓə shiy vay,
ghəci zhini naa zhəghəy ka hakwə tsaa gwəraa jihəti ciki.
11 Hyala kwa sləkəpə təravə na hakwə tsa vaa mənti
ka saa gwəra tsəgha nanzə ki.
Dzəghwa mbər ka kwəma maɗaŋa maɗaŋa na
ghənzə mənta kwa mətsə ghwəmmə,
kə Zliya Hyala» kə Yesəw.
12 Ma sa gəzəkə Yesəw kwəma va tsəgha na, cəkeꞌ *ka ɓənipə kwəma pəhəti Hyala lə mbəzli dikə dikə ni mbə *ka ta Hyala fəti ghən, dzəkən ghəy ɓəli Yesəw fir tsa va, kə ghəshi. Dza ghəshi ka pəla kwal tsaa kəsə ci. Zhini diɓa na, ka hazləni ghəshi va mbəzli ɗaŋ ni va. Dzəghwa mbərəkə ghəshi zlay tiɓa, ka dzashi.
Tsəhə ghən kaa mazə tsaa sləkə hiɗi ka *Rəm gwanashi
(Mt 22:15-22; Lk 20:20-26)
13 Dzəghwa mbəzli dikə dikə ni mbə *ka Zhəwifə mbaꞌa ghəshi ghwənashi nihwəti mbəzli mbə *ka Farisahi, ghəshi lə mbəzli *Erədə ta dza ghəshiy ngali Yesəw lə ɗəw kwəma. Ma nza ghəshi mbəə kəsəti tə kwəma dza naa zləɓakə.
14 A kə ghəshi ngəci sa tsəhəshi ghəshi na: «A Metər, a ghəy sənay kwəma kataŋ na ka ghaa gəzə, ka hazləni gha va kwemer gəəzə mbəzliw. Sa nzanay, ka nə gha, kar ntsa dikə tsa na tsatsa ndə, tsa jəw tsa na tsatsa ndə, pə gha, ka təra ghalaa dzəmbə mbəzliw. Na na ghay kwəma Hyala na sa ka ghaa ɓananshi kaa mbəzli lə kwal tsa nzə. Ava va tsəgha ɗi ghəy ghaa gəzaŋəy nda kwal va ghwəmmə ta tsəhanci ghən kaa mazə tsaa sləkə hiɗi ka Rəm gwanashi, nda kala kwal va ghwəmmə? A ghwəmmə tsəhanci shəkənaa, naa a ghwəmmə nzəyəmmə na?» kə ghəshi.
15 Mbalaa ma Yesəw naci ki na, gwaꞌa gwaꞌa sənata na kwəma mbələy ghəshi mbə nefer shi. A kə ngəshi na: «A mbəzli ni, tawa ɗi ghwəy ngalira kia? Taram dala va ghwəy tə pətsa va e nighəti di» kə.
16 Dzəghwa həŋ məndi ɓanakə. A kə na: «Fəətə tə dala na na sanay, fəətə wa naa? Ya slən tsa tsaslati məndi tsa tiy, slən tsa wa naa?» kə. Ma kə ghəshi na: «Fəətə mazə tsaa sləkə hiɗi ka Rəm gwanashi na, slən tsa ci sava diɓa» kə ghəshi.
17 Ma kə Yesəw ngəshi ki na: «Ghənzə tsəgha kiy, tsəhancim ghən tsa ci kaa mazə tsa va njasa təɓə na. Ma ni Hyala shiy na, mbaꞌa ghwəy ɓanavə shi Hyala njasa təɓə ghəshi kwərakwə» kə Yesəw. Ma sa favə mbəzli va kwəma zləɓakə na va na, mbaꞌa səəti məhərli shi.
Ta zhakati dza mbəzliy bəkwəshi mbə məti
(Mt 22:23-33; Lk 20:27-40)
18 *Ka Sadəsehi, kə məndi kaa nihwəti mbəzliy: «Ka zhakati mbəzliy bəkwəshi mbə mətiw» kə ghəshiy ni. Dza ghəshi ndəs ghəshi səəkəshiy dzəvəgha Yesəw, ta ɗəw kwəma və, ma kə ghəshi kaa ngəci na:
19 «A Metər, a kə *Məyizə niy ni kaa kwəma tsaslitəŋəy na ta məni ghəyəy: “Mbaꞌa kə ndə ɓəvə mali, dza na mbaꞌa mətiy zlata mali ci va, kala yakə zəghwə ghəshi liy, ə kə zəmbəghəy dzaa ɓə mali mbəri tə mali ci va, ta mbə ghəciy yanakə hwəlfə kaa zəmbəghəy tsaa mətiy va” kə niy ni.
20 Dzəghwa ki na, mbaꞌa nihwəti mbəzli niy nza va ghəy, mbərfəŋ ghəshi ka ndərazhi ndə kwətiŋ. Dzəghwa Cikwa tsa mbə shi mbaꞌa ɓəvə mali. Dza na mbaꞌa mətiy, kala yakə zəghwə ghəshi li.
21 Dza Zəra mbaꞌa ɓəvə mali mbəri tə mali va. Dza na kwərakwə ɓəlahə mətiy, nək ghəci ta yakə zəghwə kwa mali va. Zhini tsəgha lə Takwa kwərakwə diɓa.
22 War tsəgha, war tsəgha, pəŋw ndərazhi mbərfəŋ ni va hati ɓə mali mbəri tə mali va. Cəkeꞌ ghəshi bəkwəshi mbərfaŋanavashi, nək tsaa yakə zəghwə kwa. Dza mali va kwərakwə ləy hwəm shi gwanashi, mbaꞌa mətita.
23 Sana sənzənva kiy, avanay gwanashi ɓəhwə mbəzli va mali va. Fəca vici dza mbəzliy zhakati mbə məti kiy, mali tsama ndə dza naa nza mbə shi kwətiŋ kia?» kə ghəshi.
24 Ma kə Yesəw kaa ngəshi na: «Ma ghwəyəy, ka favə kwəma ɗi kwəma vaa gəzə ghwəyəw. Sa nzanay, sənata kwəma gəzəkə Hyala mbə zliya nzə ghwəyəw. Zhini diɓay, sənata bərci Hyala ghwəyəw.
25 A na mbəzliy bəkwəshi, sa ka ghəshi zhakatishi mbə məti e gəzaŋwəyəy, ka ɓə miꞌi zhərəw, ka ɓə zhər miꞌiw dza ghəshiy nza. Ghalaɓay, nja ka kwal Hyala va mə ghwəmə dza ghəshiy nza.
26 Ghənzə nja na kwəma zhakati tsa mbəzli mbə məti kiy, ə səəkə ma ghwəy jangəhwə kwəma gəzəkə Hyala mbə zliya Məyizə ghala vəghwə tsaa gəzə na va kwəmaa dzəkən ghwə mbə zhəghwə shəkəna? A kə Hyala niy niy: “Yənəy, Hyala kar *Abəraham lə *Izakə mbaꞌa *Zhakwapə nzee” kə niy ni.
27 Ɗi naa gəzəy, tə ghwəməshi na mbəzliy bəkwəshi va. Sa nzanay, na na Hyala na, Hyala mbəzli bəkwə bəkwə ni naw, Hyala mbəzli tə ghwəmə mbə piy na, na nanzə. Ava va tsəgha nə ya, a ghwəy səŋwəy mbə kwəma zhakati tsa mbəzli mbə məti, pən» kə Yesəw.
Kwəmaa gwəramti dikə mbə *kwəma pəhəti Hyala
(Mt 22:34-40; Lk 10:25-28)
28 Ghala vəghwə tsaa niy kəhwə kar Yesəw va ghəpə lə ka Sadəsehiy, a tsahwəti ntsaa ɓənipə kwəma pəhəti Hyala niy nza tiɓa, mbaꞌa niy favə ghəpə tsa shi va. Wəzə ghəci niy nay Yesəw zləɓanakəshi kwəma kaa mbəzli va. Dza na ki mbaꞌa səəkəy ta ɗəw kwəma va Yesəw, a kə na: «A Metər, nama kwəma pəhəti Hyala gwəramti na diɓədiɓə tay?» kə.
29 Ma kə Yesəw ngəci na: «Avanta kwəma pəhəti Hyala gwəramti tə diɓədiɓə, saa ni va: “A hwəlfə mbəzli ka *Izərayel, favə tə ghwəy! War Hyala ghwəmmə va sləkəmmə na Ndə sləkəpə kwətiŋ!
30 Ɗi pə ghaa ɗi Hyala gha sləkəŋa, lə nəfə tsa gha gwanay, lə məhərli gha gwanata, lə bərci gha gwanashi, mbaꞌa gha ɓanavə ghən tsa gha gwanay” kə.
31 Zhini ma kə kwa baka kwəmaa dzəkən ɓa na: “Ɗi nihwəti mbəzli gwanashi njasa ɗi gha va ghən tsa gha kwərakwə” kə. Nahwəti kwəma pəhəti Hyala tiɓa mbaꞌa taŋamti sa bakə na va tə dikəw» kə Yesəw.
32 Ma kə ndə ɓənipə kwəma tsa va kaa Yesəw na: «Tsəgha na Metər, kwəma gəzə gha vay, kataŋ na. Kwətiŋtaa Hyala, nahwəti Hyala tiɓa ghwəla dzəghwakənəw.
33 War ɗi kə ndəə ɗi Hyala lə nəfə tsa ci gwanay, lə məhərli ci gwanata, mbaꞌa lə bərci ci gwanashi. Zhini ka ɗi nihwəti mbəzli njasa ɗi na ghən tsa ci kwərakwə. Mbaꞌa kə ndəə ɗi fəti ta kwəma pəhəti Hyala bakə na vay, aa taŋəti shiy dza səɗa ka məndi vaa slasla kaa Hyala lə nihwəti shi ka məndiy ɓanta gwanashi» kə.
34 Mbaꞌa Yesəw nighəti, a ntsa va fəti ghən ta kwəma va, mbaꞌa zləɓakə wəzə, kə. Ma kə ngəci ki na: «A ntsa, ma ghay, dikə tərə na gha taa tsəhə tə pətsa məni Hyala mazəw» kə. Ləy hwəm shi va ki na, ndə tiɓa mbaꞌa zhiniy kwəmavə bərci ta ɗəw nahwəti kwəma və ghwəlaw.
Dikəɓa *Kəristəw na kaa mazə *Davitə
(Mt 22:41-46; Lk 20:41-44)
35 Ma Yesəw mbə ɓənipə shiy mbə *ciki Hyala na, dza na ka ɗəw kwəma, a kə na: «A pənəy, njaa njaa ka *mbəzliy ɓənipə kwəma pəhəti Hyala ni: “Jijiy mazə Davitə na Kəristəw Ntsa tivə Hyala” kə ghəshia?
36 Mazə Davitə dəꞌwə ghən tsa ciy, aa gəzəkə lə bərci *Safə tsa Hyala, a kəy:
Ma kə Hyala kwa sləkəpə kaa Ndə sləkəray:
“Ndi nzəyŋa tə kwa bəzəmee,
paꞌ fəca dzee mənti ka mbəz gha,
ka mbəzli tə dəvə gha!” kə.
37 Davitə dəꞌwə ghən tsa ci kiy: “Ndə sləkəra” kə kaa har slən tsa Kəristəw, njaa njaa ka na mbəə nza ka jijiy Davitə diɓa kia?» kə Yesəw.
Ndəghwə tə ghwəy ghən tsa ghwəy va yəmə kwəma məni *ka ɓənipə kwəma pəhəti Hyala
(Mt 23:1-36; Lk 20:45-47)
Dzəghwa mbəzliy ɓasəshi va tə pətsa va ɗaŋ ni ki, war ka fa kwəma gəzə Yesəw va lə vəshi.
38 Ma kə kaa mbəzli mbə kwəma ɓananshi na va na: «Favə ghwəy na, ndəghwə tə ghwəy ghən tsa ghwəy va yəmə kwəma məni ka ɓənipə kwəma pəhəti Hyala! Na nashiy, war lə kwəbeŋer dikə dikə ni ka ghəshiy ɗi dza kən ghən, ta ci dikə tsa shi. Jəw ɗi ghəshi məndiy səkwəshi mətsəfəkwə dzar tə ləwmaw.
39 War tə kwəma ka ghəshiy ɗi nzəy mbə *ciki ɓasəva tsa ka Zhəwifə. Mbaꞌa kə məndi harvəshi ta zəmə shiyəy, war pətsa nzəy mbəzli tə slən va ti ka ghəshiy pala ta nzəy ti.
40 Ghəshi diɓay, meꞌ meꞌ ka ghəshiy pamti shiy va miꞌi mbəreketi, zhini ka garə kə ghəshiy ni ta cəꞌwə Hyala. Ka ghəshi dza na nzaꞌ nzaꞌ ghəshi nzati nza tə cəꞌwə va, ta mbə məndiy ni: “Ka nəw Hyala tərəŋw ni ghəshi” kə məndi. Na nashiy, ta ɓanshi fəti dza Hyala taŋ na nihwəti mbəzli» kə Yesəw.
Mali mbəri kwa ndərma
(Lk 21:1-4)
41 Dza Yesəw mbaꞌa nzəyəy vəgha sərndəkə tsa shikə məndi gəna vəli məndi kaa Hyala kwa mbə *ciki Hyala. Dza na mbaꞌa mənti məhərli ta nighə njasa səəkə məndi ta shikə gənaa dzəghwa sərndəkə tsa va ki. Dzəghwa ɗaŋ mbəzli nza gəna və shi tərəŋw səsəəkəshiy shakaghwa gəna kwa sərndəkə tsa va, ɗaŋ, ɗaŋ, ɗaŋ.
42 Dzəghwa nahwəti mali mbəri, kwa ndərma ghənzə tərəŋw, mbaꞌa faghwa dala bakəta kwa sərndəkə tsa va.
43 Kə Yesəw kaa mbəzli ta səɗa ci ki, daꞌ harashi, a kə kaa ngəshi na: «Ə gəzaŋwəy ya, ta na navay, tsəgha na, mali mbəri kwa ndərma nata ghwəy nay, tərəŋwɓa ghənzə faghwa na gəna kwa sərndəkə tsa kaa mbəzliy fəhwə gəna va gwanashi.
44 Sa nzanay, ma na nihwəti mbəzli vay, war jəwə tsətsə tivə ghəshi gəna ɓəkə ghəshi ɗaŋ na, səvəri mbə nahwəti na ɗaŋ na tərmbə və shi. Ma na mali na nanzə kiy, ya tsəgha na mbə ndərma na, dza na mbaꞌa ɓasanavə gənaa niy nza və gwanata kaa Hyala, gwanata tsa nzə njasa niy nza na və ta pa shiy dzəghwa hwər nzə» kə Yesəw.