47
Raja Firaun ana meke metma Yusup ehava omi enehe ang naung inang
1-2 Angmuse Yusup ana ekaku ang naung inang iising iat hama-hamat ila raja Firaun apangaadang mi. Yusup ana raja Firaun at mateng hula, “Nimang, bot nekaku naung ba Kanaan mi angu emangpi hoa iila. Ijumba, aib, sapi, bot ipasaka ang naung di emangpi ini baning hoa. Angase ing emangpi ae Gosen eooang angu mi tila.” Angmuse Yusup ana ekaku ang naung ing metma raja Firaun etubing.
Angmuse raja Firaun ana iadangtaaning hula, “Iikarajang ba naba?”
Ini raja Firaun ehur angu ebalet hula, “Ning anga terangvala, emenghula nidat-nimang ang naung edadenang. Kanaan mi angu malapal-tabonggal etatabi, base dadi-napa metma ni jumba, bot ni aib ang naung enang di iiba niang. Angu ebele, ni hoa hula aabang anga mi mihit metma nehe hoangmanang ening. Base kalo bisa se nimang raja aana vengjali, senge ni Gosen eooang angmi mihi.”
Angmuse raja Firaun ana Yusup at mateng hula, “Iimang, bot eekaku ang naung angase ing emangpi ae angami tila. Base Masir aabang anga, ini bisa metma iabang mamolo ening. Masir aabang anga mi angu, Gosen eooang angu na ateing se, lebe miaaung. Angu ebele, biar ini Gosen eooang angba mi mihi. Bot nehe ba binanta gariang aaung angu aana ing vengator, senge ini bisa ne binanta ang naung vengurus.”
Yusup ana imang di at hoa raja Firaun apangaadang metma raja etubing. Angmuse Yakob ana sambajang Lahatala Abanang, senge Lahatala Ana Eaaung-Ehama ba bae ebale veng niang angu, metma raja Firaun enang.
Angmuse raja Firaun ana Yakob adangtaaning hula, “Eeuumur mitung eedeng iila?”
Yakob ana raja Firaun ehur angu ebalet hula, “Na aabetat neuumur mitung ratu nu ari tue tila, aarunge na bae kilang mana nu mi niang. Nidat-nimang ang naung di bae mana nu mi aabeta niang. Aarunge neuumur angu kalo metma iuumur angu vengsudi se, neuumur angu lebe mitukang. Bot neaabetang angu etatabit susa ba aaving.” 10 Angmuse Yakob ana raja Firaun apalait hula lamal. Aarunge bae lamal jedung muse, Yakob ana bot Lahatala Abanang, senge Lahatala Ana Eaaung-Ehama ba bae ebale veng niang angu, taang metma raja Firaun enang.
11 Angmuse Yusup ana mana vengator metma imang, bot ekaku ang naung inang ini mi mihi. Bot meke aabua ba Masir mi ue Gosen eooang mi angu, ana vengator metma ma inang, senge metma ipasaka ening raja Firaun eparenta angu eamulung. (Mana angu eningse ini ene maveng, ene ꞌRamesesꞌ.) 12 Bot Yusup ana mod vengator metma imang, ekaku, bot ijangu-ivaal ang naung inang, itoang angu eamulung.
Ooras malapal-tabonggal Mesir mi angu taang eelet maveng
13 Uanguveng angu, ooras malapal-tabonggal angu taang eelet maveng, angu ebele taang-taang mi angu mod iiba niang iila. Mesir mi, bot Kanaan mi angu, nehe emangpi iomi bae na-nu vengaanamang di niang iila. Nehe emangpi ia-atang barea, bot bae na iiba ening jadi niang, se malapal angu ebele. 14 Ved kakanap nehe hoa Yusup abung aara-gandum beli se, seeng ang naung emangpi ana akumpul, senge metma raja Firaun ehava mi taloul mea. 15 Seeng ba Mesir mi, bot Kanaan mi ang naung miosing iila muse, Mesir enehe ang naung ini hoa Yusup at mateng hula, “Mod metma maninang hengi, senge ni ekang malapal aamina ekang. Se ni seeng osing iila angu ebele.”
16 Angmuse Yusup ana ibalet hula, “Kalo iiseeng iiba niang iila se, iibinanta ang naung baning hoa manenang, senge na mod metma vengtelul.” 17 Angmuse ini ibinanta ang naung baning hoa metma Yusup enang, bot Yusup ana mod metma ma inang. Benangba ikuda, ijumba, iaib, isapi, bot ikeledei ang naung. Base tung uangu veng angu, Yusup ana mod vengharakat metma iadana angu, ini ibinanta ang naung ba metma vengtelul.
18 Tung angu miahibul iila muse, tung emiaaru angu ini Yusup ebele hoa, bot Yusup at mateng hula, “Nimang gubernur! Ni bae metma eeamaang niang. Ni seeng osing iila, bot ni binanta ang naung emangpi ni baning hoa metma nimang eenang iila muse, angase na iiba bae ning veng niang iila. Angase ni meke, bot ni boa iipi anga ba ae. 19 Ekang vengkilang ni aapangaadang mi aamina ekang. Kalo ni aamina se, nuba ba meke ang naung vengkarajang? Aaungba aana ning beli, senge ning metma raja Firaun emalea ening. Bot ni meke ang naung di aana medi senge metma epasaka ening. Nabing metma maninang senge ni bisa aabeta, bot ekang aamina ekang. Bot aulang senge meke ang naung di ekang osing jehi ekang.”
20 Ooras malapal-tabonggal angu taang eelet maveng, angu ebele Masir enehe ang naung ini imeke ang naung emangpi aabali. Angmuse Yusup ana Masir mi meke ang naung emangpi beli, senge metma raja Firaun epasaka ening. 21 Angu ebele Masir enehe ang naung, tupa dena mi ila tupa dena mi angu, emangpi ing metma raja Firaun emalea ening.* 22 Aarunge kapala agama ang naung imeke angu Yusup ana bae beli niang, se kapala agama ang naung raja Firaun ana mod metma mainang alolang-niang, angu ebele ini mod angu veng aabeta. Base ini bae imeke ang naung aabali niang.
23 Yusup ana erayat ang naung iat mateng hula, “Vede ved anga na iing belit metma raja Firaun emalea ening iila. Bot iimeke ang naung di na belit metma raja Firaun enang iila. Base nabing anga iini medi, senge baning ila metma meke ang naung mi muding. 24 Eihi angu eooras mi iini avaning se, baang iising angu iini baning hoa metma raja Firaun enang, bot baang buta angu, iini iiba metma nabing ening iimeke ang naung mi muding, bot iiba metma iijangu-iivaal, bot nehe ba ue iihava omi mi ang naung iing emangpi iimod ening.”
25 Angmuse ini Yusup ehur angu ebalet hula, “Aana ning ening aabeta tila, angu ebele ni tarima kasi vengbanang metma maenang. Angase biar ning metma raja Firaun emalea ening.”
26 Yusup ana Masir mi na angu metma hada evia-via ening, metma meke adana. Base aara-gandum ba nehe avaning angu, ini malekang baang iising baning hoa metma raja Firaun enang. Baang buta angu ini paket metma iabetang adana. Aarunge kapala agama ang naung imeke angu, raja Firaun ana bae beli niang. Hada evia-via aulang angu, angase ini jedung pake sehi.
Yusup ana imang Yakob at palait hula, eningse ana at ila idat-imang idaang angu mi taloul
27 Uanguveng angmuse, Israel enehe ang naung ini Masir mi Gosen eooang angmi mihi. Bot ing metma aabang angu enehe ening. Ini etatabit kavasa, bot ini tabaning-taheli, angu ebele ini taang tatoang-tatoang.
28 Bot Masir mi angu, Yakob ana jedung aabetat mitung arinu belta bititu, base eaabetang angu euumur emangpi mitung ratunu aributa belta bititu. 29 Uanguveng Yakob ejol aamina angu peang iila muse, ana oal Yusup earu, bot at mateng vengbanang hula, “Noal ee! Luung niang se, Lahatala Ana nearut bale ila. Base kalo aana etatabit oomi metma nejahi se, aatang metma naput iivang angmi pina senge aana nat sumpa, aulange aana ekang naing metma Masir angami taloul ekang. 30 Nenomi hula tidat-timang ang naung iat hama-hamat imana sanang angu mi. Angu ebele aana malekang nat ila metma idaang emana angu mi, senge naing taloul.”
Angmuse Yusup ana imang ehur angu ebalet hula, “Nimang ee! Kalo eeomi aulang iila se, na eeomi angu eamulung.”
31 Angmuse Yakob ana Yusup at mateng hula, “Kalo aulang se, aana malekang nat sumpa hengi, senge na ateing hula aana nenomi angu eamulung.”
Angmuse Yusup ana imang at sumpa, imang eomi angu eamulung. Sengmuse Yakob ana etiang mana oong oa angmi ia kuku muding, senge sambajang tarima kasi vengbanang metma Lahatala Enang.
* 47:21 Ibrani ehur di ue hurak hula, “Yusup ana nehe emangpi iat ila bendar ang naung mi.”