21
Àjàŋ yìi mə Paul à lɛ ŋkɔꞌɔ ŋghɛɛ a Yerusalem aà
Bìꞌì lɛ mfa fɨ̂lô fyaa ntɨgə mmaꞌatə waa, ŋkuu abaŋ, ntɨgə ntsinə ntoo ŋghɛɛ ŋkuu a Cos; àbɛ̀ɛ̀ fuꞌu bìꞌì ghɛɛ̀ ǹyweꞌe a Rhodes, ǹtɨgə nlo ghu ŋghɛɛ a Patara. Maa alaꞌa bìꞌì lɛ nyə abaŋ yìi a lɛ sɨ too ŋghɛɛ nɨ a Fonisia aa, bìꞌì lɛ ntɨgə ŋkuu wa a mûm àbaŋ ya ntoo ŋghɛɛ.
Bìꞌì zì mə̂ ntɨgə nyə nɨ̂ Cyprus laa, mbàŋnə̀ m̀bəŋ nsɨgə nɨ̂ m̀bɨ̂ ǹtii, nsɨgə ŋkuu a alaꞌa Syria. Bìꞌì lɛ ntɨgə ŋghɛɛ mfɛ̀ꞌɛ̀ a aghəŋə ŋkì a Tai, a adɨgə yìi mə bɨ lɛ ntswe nɨ̂ m̀fiꞌi ǹjoo jìi ɨ lɛ ntswe wa mûm àbaŋ ya ghu aà. Bìꞌì lɛ ntɨgə nlɔɔ ŋgǎŋmbii Kristo jìi ɨ lɛ ntswe maa adɨgə aa ntɨgə ntswe biꞌi bo a atû ŋ̀gyà yî m̀fùùrə̀. Àzwì Nwî à lɛ ndɨ̀ꞌɨ̀ a mbo bo bo tɨgə̀ ǹswoŋ a mbo Paul mə tâ à tsee a Yerusalem kɔꞌɔ ŋghɛ̀ɛ̀.
Njwi jìi mə bìꞌì lɛ ntswe nɨ̂ ǹtswe bìꞌibo ɨ̀ kà mə aa tsya bìꞌì tɨgə̀ m̀maꞌatə waa ŋghɛɛ. Bo bɨtsɨ̀m nɨ bàŋgyɛ̂ byaa bo bɨ̀ bɔɔ̀ byaa lɛ yòŋə̀ yiꞌi bìꞌibo fɛ̀ꞌɛ̀ wa njɔ̀ꞌɔ̀ àlaꞌa bo ŋghɛ̀ɛ̀ a ntsyaasə yiꞌi. Bìꞌibo ghɛ̀ɛ̀ mə̂ wa aghəŋə ŋkì ǹtɨgə nswɛtə mɨkuꞌutə̂ mìꞌibo ntsaꞌatə Nwì ghu. Bìꞌibo tsàꞌàtə̀ mə̂ Nwî aa ntɨgə ntsàꞌànə̀, bo fâ fɨ̂lô fiꞌi. Bìꞌì lɛ ntɨgə ŋghɛɛ ŋkuu wa a mûm àbaŋ bo tɨgə̀ mbu ŋkwɛɛŋkə waa a mɨlaꞌa bo.
Bìꞌì lɛ nlò a Tai ntɨgə ŋghɛɛ nɨ̂ m̀bìì ŋ̀ghɛɛ nyweꞌe a Ptolemais, a adɨgə yìi mə bìꞌì lɛ nyə bɔɔ bɨ Kristo bî mɔꞌɔ ghu, ŋghɛɛ ntsàꞌàtə̀ waa, ŋkɨ ntswe biꞌibo njwi yì m̀fùùrə̀ aà. Àbɛ̀ɛ̀ a lɛ mfuꞌu bìꞌì lô ŋ̀ghɛɛ ŋkuu a alaꞌa Kaisaria, ntɨgə ŋghɛɛ ntswe a nda Philip mə à lɛ mbə Evangelis, mbə ŋû yî mɔꞌɔ a tɨtɨ̀ɨ ŋgǎŋkwɛtə̀ jya ji sàmbaa laà. À lɛ ntswe nɨ bɔɔ bâŋgyɛ̀ bɨ tɨyɔꞌɔ bi sàmbaà, bìi mə bɨ lɛ sɨ yuꞌu nɨ̂ ǹtoò Nwì ǹswoŋə.
10 Bìꞌì tswe mə̂ ghu nɨ̂ ǹjwi jǐ mɔꞌɔ, ŋ̀gàŋntoò Nwì yî mɔ̀ꞌɔ mə bɨ lɛ sɨ twoŋə nɨ Agabus aa, a lô a Yudea ǹsɨgə ntsiꞌi yiꞌi. 11 À lɛ nlɔ̀gə ɨkò Paul, ŋkwerə mɨkòrə̂ mi bo bɨ̀ mbô mi ghu, ǹswoŋ mə, “Àzwì Nwî a swoŋ mə, ‘Àâ àjàŋ yìi mə baYuda bìi mə bɨ tswe a Yerusalem aa ka kwerə mbɔ̂ŋə̀ ɨkò ghû, ɨ tɨgə fa yi a mbô ŋ̀gàŋtɨbiì Nwî.’ ” 12 Bìꞌì yùꞌù mə̂ laà, bìꞌi bɨ̀ bə̀ bìi bìꞌibo lɛ ntswe aa tɨgə̀ m̀buꞌu mbo a mbo Paul mə tâ tsee a Yerusalem kɔꞌɔ ghɛ̀ɛ̀. 13 Paul a tɨgə̀ ŋ̀kwiꞌi mə, “Nɨ ghɨ̀rə̀ aà àkə̀ laà, ǹyəꞌə mbəgɨtə nɨ̂ nû ya aa ɛ? Wa kaa mə̀ sɨ nû yà taŋtə̀ aa tsiꞌì a ŋkuu a ndâtsaŋə̀, mə̀ kɨ ntaŋtə nû yà aa a ŋkwo a Yerusalem nloŋ annǔ ɨkum Mmàꞌàmbî Yesu.” 14 Tsǒ mə à lɛ nlɨ̀gɨ̀nə̀ ǹtuu annù yìi mə bìꞌì lɛ sɨ swoŋə aa, bìꞌì kɛntə̀ ǹtɨgə nswoŋ mə, “Tâ Nwì à ghɨrə annù yìi mə a lɔ̀ɔ̀ aà.”
15 Mayû a tsyà mə̂, bìꞌì tɨgə̀ ǹtaŋtə njoò jiꞌi ŋkɔꞌɔ ŋghɛɛ a Yerusalem. 16 Ŋ̀gǎŋyəgə̂nnù Yesu jî mɔꞌɔ ɨ lɛ nlò a Kaiseria ŋkɔꞌɔ ŋghɛɛ biꞌibo, ǹlɔgə yiꞌi bìꞌibo ghɛɛ̀ ŋ̀kuu a nda Mnason ŋù Cyprus yìi mə à lɛ mbə ŋû yî mɔ̀ꞌɔ a tɨtɨ̀ɨ ŋgǎŋyəgə̂nnù Yesu jǐ mbìì aa, ntɨgə ntswe biꞌibo.
Paul a ghɛɛ̀ ŋ̀ghantə Jɛms
17 Bìꞌì kɔ̀ꞌɔ̀ mə̂ ŋ̀kuu a Yerusalem aa, bɔɔ bɨ Kristo bya bìi bɨ lɛ ntswe ghu aa, bɨ kwɛrə̀ yiꞌi tsiꞌì nɨ̀ nɨ̀dorə̀. 18 Àbɛ̀ɛ̀ a fùꞌù mə̂, bìꞌibɨ̀ Paul ghɛɛ̀ ǹyə Jɛms; bɨ̀lɨ̀ɨ bɨ ndânwì bɨtsɨ̀m bɨ kɨ̂ ǹzi ntsiꞌi yiꞌi ghu.
19 Bìꞌibo tsàꞌànə̀ mə̂, Paul a tɨgə̀ ŋ̀kɛꞌɛnə ɨnnù tsɨ̀m, nɨliꞌi nɨliꞌi, jìi mə Nwì à lɛ ŋghɨ̀rə̀ a tɨtɨ̀ɨ bɨ̀tɨ̀zî Nwî ǹtsya a njɨ̌m ɨfàꞌâ yi aà. 20 Bo yùꞌù mə̂ aa, bo bɨtsɨ̀m tɨgə̀ ŋ̀ghaꞌasə Nwî. Bo bû ǹswoŋ ghu mbo mə, “Mumaà yìꞌì, Paul, ò yə̂ àjàŋ yìi mə baYuda a tsùꞌu ntsùꞌù bɨ bìì mə̂ Kristo aà; ŋkɨ yə ajàŋ yìi mə bo naŋsə ntɛꞌɛ atû yaa a nləə nɔ̀ŋsə̀ aà. 21 Bɨ swòŋ mə a mbo bo mə ò kɨ̀ sɨ dɨ̀ꞌɨ̀ nɨ a mbo bàYuda bìi mə bɨ tswe a tɨtɨ̀ɨ bɨ̀tɨ̀zî Nwî bɨtsɨ̀m aa mə tâ bo maꞌatə bɨ̂nɔ̀ŋsə̀ bɨ Moses ntsuu kɨ lə̀ə̀. Ǹswoŋə nɨ a mbo bo mə tâ bo tsee bɔɔ̀ byaa kɨ ŋètə̀, ŋkɨɨ tsuu bɨ̂nɔ̀ŋgɔ̀ŋ bɨ baYuda ɨ kɨ yòŋə̀. 22 M̀bə bìꞌinə̀ ghɨrə̀ mə akə tsɨ̂tsɔ̀ŋ aa ɛ? Tsɨ̂tsɔ̀ŋ bo ka yuꞌu mə ò zì mə̂. 23 Mamùu ajàŋ, ghɨ̀rə annù yìi mə bìꞌì ka swoŋ a mbo wò aà. Bə̀ bî mɔꞌɔ tswe faà bi nɨkwà mə bɨ kàà mə annù a mbo Nwì, 24 ghɛ̀ɛ nlɔ̀gə̀ waa tâ bǔbo ghɛɛ nsìꞌìtə annù yâ tâ bǔbo laa a nsi miꞌi Nwî, tâ ò kɨ ntwu ayoo yìi bo tswe nɨ̀ ǹtwu aà, tâ bo tɨgə ŋkɔɔ itû jyaa. Ò bə ghɨ̀rə̀ mùu ajàŋ boŋ bə̀ bɨ̀tsɨ̀m ka zi mə ɨnnù jya mə bɨ swoŋ atu wò aa à nɨ̂ àbǎŋnənnù. Lâ ò bâŋnə̀ ǹləə nɨ̂ nɔ̂ŋsə̀ a nɨ̂ àkòrə̀ nɨzî yô. 25 A ŋghɛ̀ɛ nɨ̂ ànnù bɨ̂tɨ̀zî Nwî bya mə bɨ bìì mə̂ Kristo aa, bìꞌì tòò mə aŋwàꞌànə̀ a mbo bo ǹswoŋə nɨ̂ mə bìꞌì biinə mə tâ bo tsuu mɨjɨ mìi mə bɨ maꞌa mɨ̂ŋkobə ghu aa kɨ jɨ, ǹtsuu aləə kɨ jɨ, ǹtsee naà yìi mə bɨ twɛɛ ntɔ̂ŋ yi nzwitə aa kɨ kurə; ŋkɨ tsee kɨ tsùùrə̀.”
26 Paul à lɛ ntɨgə ŋghɛɛ nlɔ̀gə̀ bə̂ bya, àbɛ̀ɛ̀ a fùꞌù mə̂, bo bo ghɛɛ̀ ǹsiꞌitə àkàà yâ. Bo lɛ ntɨgə ŋghɛɛ ŋkuu a ndâmàꞌanwì ŋ̀kɛꞌɛnə mə njwi jya mə bo lɛ ntswe nɨ̂ ǹlə̀ə̂ ɨ̀bɨɨ nû waa tâ ɨ̀ laa aa, bo lə̀ə̀ mə̂ ŋ̀kɨ mfa njoo mmàꞌanwì jìi mə bo lɛ ntswe nɨ̂ m̀fa atu bo yî mɔ̀ꞌɔ yî mɔ̀ꞌɔ aà.
Àjàŋ yìi mə bɨ lɛ ntswa Paul a mûm ǹdâmàꞌanwì aà.
27 Ǹjwi jya ji sàmbaa ɨ ghɛ̀ɛ̀ mə̂ ŋ̀ka mmɛ, bàYuda bî mɔꞌɔ bìi bɨ lɛ nlò a alaꞌa Asia aa, bìi bɨ lɛ nyə Paul a mûm ǹdâmàꞌanwì aa, bɨ lɛ ntotə nnɔ̀ɔ̀ bɨ tɨgə̀ m̀baŋnə yi, 28 ǹtɔŋnə nswoŋə nɨ mə, “BaIsrael, nɨ̀ zi ŋkwɛtə yiꞌi! M̀bâ ghûlà a dɨ̀ꞌɨ̀ nɨ a mbo bə̀ a ɨdɨgə tsɨ̀m mə bə̀ ka ntsaꞌa nɨ̂ yiꞌinə̀, ntəsə nɨ̂ nɔ̂ŋsə̀, ŋ̀kɨɨ ntsaꞌa nɨ̂ ǹdâmàꞌanwì. À kɨ̀ mə̂ ǹzi ŋka ntsuurə nsɨ̀ŋə̀ nɨ̂ àdɨ̀gə̀ yû mə laa aà!” 29 Bo lɛ sɨ swoŋ ma mùu ajàŋ aa nloŋ mə à lɛ tɨ bə aa bo yə̂ Paul bo Trophimus, ŋù baEfeso, bo yu zinə̀ wa mûm àlaꞌà, bo tɨgə̀ m̀mɔɔntə nɨ mə à lɛ nlɔ̀gə̀ aa yi bo yu zî ŋ̀kuu wa mûm ǹdâmàꞌanwì.
30 Ɨ̀dɨ̀gə̀ ɨ lɛ ntɨgə mbuurə wa mûm àlaꞌa, bə̀ tɨgə̀ ŋ̀khənə nzì ŋ̀ghotə, m̀baŋnə Paul, ǹswuŋ yi mfɛꞌɛsə wa ndâmàꞌanwì, ǹtsetə ɨbàꞌà. 31 Ànnǔ ajàŋ mə bɨ lɛ sɨ tɨgə nlɔɔ nzwitə̂ yi aa, a lɛ ŋghɛ̀ɛ̀ ǹyweꞌe a mbo atu bɨ̂sogyɛ ntsùꞌù baRoma mə àlaꞌa Yerusalem a tsɨ̀gɨ̀nə̀. 32 À lɛ mburə nlɔgə bɨ̂sogyɛ̀ bo bɨ̀ Ɨ̀tu bɨ̂sogyɛ̀ ǹtsùꞌù bobo khə̂nə̀ ǹsɨgə ŋghɛɛ ntsiꞌi bə̂ byâ; bə̀ bya yə̀ mə̂ atu bɨsogyɛ̀ ntsuꞌu ya bo bɨ̀ bɨ̀sogyɛ̀ bya aa, ŋkɛntə a ŋghɔ̀ɔ Paul. 33 Àtu bɨ̂sogyɛ̌ ntsùꞌù ya a ghɛɛ̀ ǹtswa Paul, ǹswoŋ mə bɨ̀ kwerə yi nɨ̂ ɨ̀tsaŋ ji baà. M̀betə mə à bə aa wò, kə̀ ŋ̀kɨ mfansə aa akə̀ lɛ? 34 Bə̀ bî mɔꞌɔ wa tɨtɨ̀ɨ nnɔ̀ɔ̀ wa kâ ǹtɔŋnə, bǐ mɔꞌɔ swoŋnə̀ ànnu yi mɔꞌɔ, bǐ mɔꞌɔ swoŋə̀ nɨ̀ yǐ dàŋ; kaa a waꞌà zî àjàŋ yìi mə mbə a naŋsə yuꞌu ànnù yî tɨ̀nsə̀ yìi mə bo lɛ sɨ naŋsə swoŋ nloŋ ayɔ̀rə̀ yâ; ǹtɨgə nswoŋ mə tâ bɨ̀ lɔgə Paul ŋghɛɛ nɨ ghu a ndùgə bɨ̀sogyɛ̀. 35 Bi zì mə̂ ŋ̀ka ŋkɔꞌɔ bɨsteps bya aa bɨ̀sogyɛ̀ bǐ mɔꞌɔ bɨ tɨgə̀ m̀beꞌe Paul aa bèꞌè ǹloŋ mə ɨdɨ̀gə̀ lɛ sɨ tɨgə ntɨɨ tsiꞌì tɨ̀ɨ̀ ajàŋ yìi mə nnɔ̀ɔ̀ wa ɨ lɛ tɨgə mbə tsǒ nàà mɨ̀tsəꞌə aà. 36 Ǹnɔ̀ɔ̀ wa ɨ lɛ sɨ zwu yoŋə nswoŋə nɨ mə, “Zwitə nɨ̀ yi!”
Àjàŋ mə Paul à lɛ ŋka nlɔɔ a ŋkwɛrə̂ àtû yi aà
37 Bɨ̀sogyɛ̀ bya kà mə̂ aa nlɔɔ ŋkuu ŋghɛ̀ɛ̀ nɨ̂ Paul a mûm ǹdùgə bo, a ghaà a mbô ǹtsyàsə̀ wàà mə, “M̀bə mə̀ tse swoŋə annù yî mɔꞌɔ a mbo wò aa ɛ?” Ǹtsyàsə̀ wa a betə mə, “Ò zî nɨ̀ghàà nɨ baGrikia aa ɛ? 38 Ò sɨ̌ ŋû baEgipto wa mə, à ghaꞌà a bɔ̀ɔ̀ mə̂ ǹsaꞌatə, mə à kɨ̀ zi mbùùrə alaꞌa yù ŋ̀ghotə nnɔ̀ɔ̀ ‘bɨ̀yɔ̀ŋə̀ nɨfɔ̀’ ntsùꞌù ji nɨkwà ǹlɔgə waa bo bo fɛꞌɛ̀ ŋ̀ghɛɛ atu ntaꞌa mɨwɛ̀ɛ̀ mɨwɛ̀ɛ̀ aa bə aa ɛ?”
39 Paul a kwiꞌi mə, “Mə̀ nɨ ŋù baYuda, ǹlo aa a alaꞌa Tarsus a mbùꞌu Cilicia, m̀bə tsiꞌi mûlaꞌa yìi à lo a njɔ̀ꞌɔ̀ àlaꞌa mà yû yìi ɨ̀ tɨ̀nsə̀ aà. Tsàꞌà tsàꞌa ò, bii tâ mə̀ ghaa a mbo bə̀ bû.”
40 Ǹtsyàsə̀ bɨ̀soŋgyɛ̀ wa a bii, Paul a tɨgə ntəə wa atu bɨ̂steps, ǹtsitə bə̂ bya nɨ̀ àbô yi bo kɛntə̀ ŋ̀ghàa, a ghaà a mbo bo nɨ nɨ̀ghàà nɨ baHeber ǹswoŋ mə: