Àŋwàꞌànə̀ Paul yî àyòŋtə̀ a mbô ŋ̀ghòtə̂
BaKORINTO
ǸJIꞌÌNNǓ AŊWÀꞌÀNƏ̀ YÛ
A aŋwàꞌànə̀ yû aa a lɛ ŋŋwàꞌànə Paul noò yìi mə à lɛ mburə ntswe tsiꞌì nɨ̀ ŋ̀gɨꞌɨ nloŋ ntswê yàà bo bɨ̀ ŋ̀ghòtə̂ baKorinto. Àŋwàꞌànə̀ yi ntsyàmbìì ya mə à lɛ ŋŋwàꞌànə̀ aa kaa a lɛ ŋwaꞌǎ ɨnnù jya mə à lɛ ŋŋwàꞌànə a ntsisə aa tsisə̀. BaKorinto lɛ mbàŋnə̀ ǹlwisə ǹtɔŋ a nu Paul, ǹtɨgə ŋghaa nii. ‘Mbu ŋghɛ̀ɛ̀ ghu, baYuda bî mɔꞌɔ bɨ lɛ nzì ghu ndɨꞌɨ nɨ̂ ɨ̀nnù a mbo bə̀ bya nswoŋ nɨ mə bo nɨ ŋ̀gǎŋntoo Kristo jìi ɨ tsyatə Paul aà. Ma yû a kuꞌùsə̀ ŋ̀ŋetə mɔꞌɔ nɨ̂ ànnù yìi mə a lɛ ntswe a tɨtɨ̀ɨ bo nɨ Paul aà, ǹghɨ̀rə̀ bo bî mɔꞌɔ tɨgə̀ ǹtuu nii. Paul à lɛ ŋghɛ̀ɛ̀ ǹtsiꞌi ŋghotə ya a nɨ mû àtɨɨ noò (2.1; 12.14; 13.1-2) la kaa ma ya kaa a waꞌà kwɛtə̀. A bɨ̀ɨ̀ ŋ̀ghɛɛ a Efeso mbu ŋwàꞌànə aŋwàꞌànə̀ a mbo bo, ǹtoo Titus mə tâ à ŋghɛɛ yə ajàŋ mə ɨnnǔ ŋghɛ̀ɛ̀ wa ŋghotə aà. Titus a ghɛɛ̀ ǹyə mə àŋwàꞌànə̀ ya a ghɨrə bə̀ wa ŋghotə bɨ kwensə̀ mɨ̀ntɨɨ̀ myaa mbu mbɨ̀ɨ̀ fu a mbo Paul ntɨgə yəꞌətə nɨ a nyə yi. Titus a lô ŋ̀ghɛɛ ntsiꞌi Paul a Macedonia ŋ̀kɛꞌɛnə ghu mbo, ǹtɨɨ̀ yi ɨ tɨgə̀ ǹluu nɨ nɨ̀dorə̀ (7.6-8). A bə noò yìi mə à lɛ ŋŋwàꞌànə a yulà àŋwàꞌànə̀ ghu aà. À lɛ nlɔ̀ɔ aa ǹswoŋə a mbo bo a ajàŋ mə yu kɔŋə waa aa ɨ kɨɨ swoŋ ŋgɨꞌɨ yìi mə yu lɛ mburə ntswe nɨ yu nloŋ ŋgaà yàà aà. Lâ ǹswoŋ mə tsɨ̂tsɔ̀ŋ yu burə ndorɨtə a nyə mə àŋwàꞌànə ya a lɛ ŋghɨrə bo jəŋnə̀ bə̀ŋkə̀ mɨ̂ntɨɨ̀ myaa mmaꞌatə ɨbɨ waa aà (7.9).
Àŋwàꞌànə Paul ma yû a naŋsə ndɨ̀ꞌɨ ɨnnù jî ghàꞌàtə̀ ǹloŋə ŋ̀gàŋàfàꞌâ Kristo bo bɨ̀ ànjàŋə mə bɨ tswe nɨ̀ ŋ̀ka mfàꞌa ɨ̀fàꞌà Nwî aà. Paul à lɛ naŋsə nluu nɨ̂ àkɔ̀ŋnə̀ a nu baKorinto ka mə bɨ lɛ mbàŋnə̀ m̀fa nɨ̂ ŋ̀gɨꞌɨ ghu mbo siꞌi siꞌi aà. Nwì à lɛ ndɨ̀ꞌɨ ŋkàꞌà bo bɨ̀ nɨghaꞌa ni ghu mbo wa noò mə à lɛ nyə Kristo aà (4.6). A lɛ mbə akɔ̀ŋnə̌ Kristo mə a lɛ sɨ tintə nii a nɨ̂ ɨ̀fàꞌâ yi bo bɨ̀ a nɨ̂ ǹtswê yì bo bɨ̀ bə̀ bî mɔꞌɔ̀, kaa waꞌa aa annù yìi mə ŋǔ a ghɨ̀rə bə̂ (5.14-15). Ma yu a tɨgə̀ ŋ̀ghɨrə mə, tsǒ ŋgàŋàfaꞌa Nwì, tâ à fa ɨbɨ̀ɨnû yi tsɨ̀m a mbo Kristo yìi mə a beŋkə nɨ̂ bə̀ a nɨ bì fii aa (5.17) ŋloŋ nsɛ̀ɛ̀nsə ntoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ ya mə ɨ yweensə bə̀ aà (12.14-15). Ma mùu ajàŋ Paul, tsǒ tsùsə̀tu Kristo, a tɨgə̀ m̀buꞌu nɨ̂ m̀bo a mbo bə̀ mə tâ bɨ̀ bɨɨ fu a mbo Nwì tâ bo bo boonsə (5.20). Laà Paul a dɨꞌɨ̀ mə yu nɨ ŋgàŋntoo yì ànnù nɨ̂ŋkoŋ, nyoŋ aa njɨ̌m àfàꞌâ yi bo bɨ̀ ŋ̀gɨꞌɨ yìi məa yə nloŋ Kristo bo bɨ̀ àdàꞌà ya yìi mə Kristo à lɛ mfa ghu mbo aà.
Bɨ yatə̂ àŋwàꞌànə̀ yû aa laà:
1. Ǹjiꞌì ànnù àŋwàꞌànə̀ yû 1.1-11
2. Paul nɨ̂ ŋ̀ghòtə̂ baKorinto 1.12—7.16
3. Ǹjoo jìi mə bɨ lɛ ntswaꞌa a mbô bɨ̀Krisèn a Yudea aà 8.1—9.15
4. Àjàŋ mə Paul a lɛ ndɨ̀ꞌɨ mə yu nɨ̂ ŋ̀gàŋntoo nɨ̂ àdàꞌà aà 10.1—13.10
5. Ɨ̀nnù jìi mə Paul à lɛ nswoŋə a nlwìꞌìsə aà 13.11-14
1
Àŋwàꞌànə̀ yû a lo aa a mbo Paul yìi mə a nɨ̂ ŋ̀kɔ̀ŋə̂ Nwì à nɨ̂ ŋ̀gàŋntoò Kristo aà; bo bɨ̀ a mbo Timoti, ǹdɨ̂m yìꞌinə̀, ŋ̀ghɛɛ nɨ̂ a mbo ŋghòtə̂ bə̀ bɨ Nwî yìi mə ɨ̀ tswe a alaꞌa Korinto, bo bɨ̀ a mbo bə̀ bɨ Nwî bɨ tsɨ̀m bìi mə bɨ tswe a mbùꞌu Achaia tsiꞌì ǹtsɨ̀mə̀ aà. Tâ ɨ̀bɔ̀ŋ Nwì nɨ mbɔɔnə yìi mə ɨ̀ lo a mbo Nwìŋgɔ̀ŋ Taà yiꞌinə̀ nɨ a mbo Mmàꞌàmbî Yesu Kristo aa tâ ɨ̀ tswe a mbo bù.
Paul a fa mbɨꞌɨkə a mbo Nwì
Tâ bìꞌinə̀ fa mɨyà a mbo Nwìŋgɔ̀ŋ Ta bɨ̀ Mmàꞌàmbî Yesu Kristo, mə à nɨ tâ ŋko mɨ̀lɨ̀ŋnə̀, mbə Nwîŋgɔ̀ŋ yìi mə a ləꞌətə mɨntɨɨ mɨ bə̂ a ŋgɔ̀ŋ bɨ̀nòò bɨ tsɨ̀m aà. A ləꞌətə mɨ̂ntɨɨ̀ miꞌinə̀ a nɨ ŋgɔ̀ŋ ŋ̀gɨꞌɨ jiꞌinə̌ tsɨ̀m, mə mbə biꞌinə̀ kɨ̂ nzi ajàŋ mə mbə bìꞌinə ləꞌətə mɨntɨɨ mɨ abùgə̀ bə̂ bìi mə bo kɨ ntswe nɨ̂ m̀buu ŋgɨꞌɨ̀ jiꞌinə̀ aa, a nɨ mbuu aləꞌətə yìi mə Nwìŋgɔ̀ŋ a ləꞌətə mɨ̂ntɨɨ̀ miꞌinə̀ ghu aà. Tsiꞌì tsǒ mə bìꞌinə kɨɨ nyə nɨ̂ ŋ̀gɨꞌɨ yìi Kristo à lɛ nyə aa, Nwì à ka kɨɨ naŋsə ləꞌətə mɨ̂ntɨɨ̀ mìꞌinə̀ a njɨ̌m Kristo. M̀bə bìꞌì ka nyə ŋgɨꞌɨ boŋ bìꞌì yə aa a ŋkwɛtə bù ghu, tâ nɨ̀ yweenə. M̀bə Nwì a ləꞌətə mɨ̂ntɨɨ̀ miꞌi boŋ à ghɨ̀rə aa mə tâ bìꞌì kɨ nləꞌətə mɨ̂ntɨɨ̀ muu, tâ nɨ̀ kɨ ntswe nɨ̂ àtàŋəntɨɨ a ntsyǎ a mum mbuu ŋgɨꞌɨ jìi bìꞌì kɨɨ nyə aà. Tsǒ mə a bə laa, àmɔ̀ɔ̀ntə̀ yìi bìꞌì tswe nɨ yu nloŋ ŋgaà yù aa, kaa a sɨ kwensə, nloŋ mə bìꞌì zi mə, àjàŋ mə nɨ kɨɨ nyə nɨ̂ ŋ̀gɨꞌɨ yìi mə bìꞌi yə aa, nɨ̀ ka kɨɨ tswe nɨ aləꞌətə̀ yìi mə Nwì a ləꞌətə mɨ̂ntɨɨ̀ miꞌi ghu aà. Bɨ̀lɨ̂m bâ kaa bìꞌì sɨ kɔ̌ŋ mə tâ nɨ̀ tswe tɨ zi mbuu ŋgɨꞌɨ yìi mə bìꞌì yə a mbùꞌu Asia aà. Nɨ̀kòò nìi bìꞌì lɛ mbèꞌè aa nɨ lɛ ndɨ̀rə̀ siꞌi bìꞌì waꞌatə̀ mə kaa bìꞌì ka waꞌǎ ntɨ̀ɨ̀ bû ǹtswe. Bìꞌì lɛ ŋwaꞌatə mə bɨ lɛ ntsə̀rə ɨsaꞌà yiꞌì mə bìꞌì kwo, lâ a lɛ mfɛ̀ꞌɛ̀ ma mùu ajàŋə mə tâ bìꞌì tsuu bə a nu bìꞌì bɨ̂mbɔŋ yəgɨnə, tâ bìꞌì yəgɨnə bə a nu Nwì yìi mə a yweensə bə̂ nɨ nɨ̀wo aà. 10 À lɛ ŋkwɛrə yiꞌi a ntsǔ nɨ̀wo, à ka ghɛ̀ɛ̀ nɨ̂ m̀bìì a ntsuꞌû àtû yiꞌi, bìꞌì yə̀gɨ̀sə̀ mə ŋgɔ̌ŋ mmɔ̀ɔ̀ntə jiꞌi ghu nu mə à ka kùꞌu yweensə yiꞌi. 11 M̀bə nɨ̀ kâ ŋ̀kwɛtə nɨ̂ yiꞌi ntsaꞌatə nɨ̂ Nwî ŋ̀waꞌatə nɨ̂ yiꞌi ghu, a bə mə Nwì à ka kwiꞌi ɨtsàꞌàtənwì jî ghàꞌà jìi mə bɨ tsàꞌàtə̀ ŋwaꞌatə nɨ̂ yiꞌi ghu aa, ɨ nɨŋ mbɔɔnə a nu bìꞌì, tâ bə̀ bî ghàꞌàtə̀ tɨgə ŋentə nɨ̂ ǹjî jya ntɨgə mfa mbɨꞌɨkə ghu mbo nloŋ ŋgaà yìꞌì.
Àjàŋ mə Paul a lɛ ŋkwensə ataŋtə̀ yi aà
12 Bìꞌi kwɛ̀ɛ̀ mɨ̂ntɨɨ̀ miꞌi mə bìꞌì zi a laa mə ǹtswêntɨɨ̀ yìꞌì fàa mbi bo bɨ̀ ǹtswê yìꞌinə̀ a tɨtɨ̀ɨ bù a kɨ̀ sɨ tsisə Nwî a nɨ mânjì yìi mə à làà aa ŋkɨ mbə yî ànnù nɨ̂ŋkoŋ, a nɨ mɨ̀dàꞌà mɨ ɨbɔ̀ŋ Nwî, kaa ŋkɨꞌɨ̀ bə mɨ̀tsyɛ̀ mɨ mbi bə̂. 13 Ǹloŋ mə bìꞌi ŋwàꞌànə aa tsiꞌì ɨ̀nnù jìi mə mbə nɨ̀ twoŋ nyuꞌu; mə̀ mɔ̀ɔ̀ntə mə 14 Ka mə nɨ̀ zi yiꞌi tsiꞌì àtɨɨ tsɨ̀tsɔ̀ŋ aa, nɨ̀ ka yǐ naŋsə zi tsiꞌì sɨgɨ̀nə̀ mə mbə nɨ̀ tse ŋkwɛɛ mɨ̂ntɨɨ̀ muu nloŋ ŋgaà yìꞌi ajàŋ mə bìꞌi ka yǐ kɨɨ kwɛ̀ɛ̀ mɨ̂ntɨɨ̀ miꞌi nloŋ ŋgaà yùù wa njwî M̀màꞌàmbî Yesu. 15 Tsǒ mə mə̀ lɛ nzi mə nɨ̀ ka yuꞌu ɨ zi aa, mə̀ lɛ ntɨgə̀ nlɔɔ mə mə̀ ka fòo tsyǎ mbii ɨ zi ghantə ghuu, ta nɨ̀ tswê nɨ̂ m̀bɔɔnə ŋ̀gàà ji baà. 16 Ǹloŋ mə mə̀ lɛ ntɛꞌɛ taŋtə aa mə mə̀ ka ghantə ghuu ajàŋ yìi mə mə̀ ka kɨ tsyǎ a ŋghɛ̀ɛ a alaꞌa Macedonia aà; ɨ kɨɨ bǔ ghantə ghuu a noò yìi mə mə̀ bɨ̀ɨ̀ aa, tâ nɨ̀ tɨgə ntsyasə gha ta mə̀ ŋghɛ̀ɛ a Yudea aà. 17 Mə kɨ sɨ taŋtə ma mùu ajàŋ njɨŋkə aa jɨ̀ŋkə aa ɛ? Kə̀ a ntaŋtə ɨ̀nnû ja ma mùu ajàŋ mə ghɨ̀rə̀ aa tsǒ ŋù yî fàa mbi, a ajàŋ yìi mə mbə a swoŋ mə, ɨ̀ɨ̀ŋə tsɨ̂tsɔ̀ŋ, àbàŋtə̀ a tɨ bə a bû ǹswoŋ mə ŋ̀gaŋ aa ɛ? 18 Ajàŋ mə a laa mə Nwìŋgɔ̀ŋ a swoŋ aa annù nɨ̂koŋ aa, ŋ̀kàꞌâ yìꞌì a mbo bù kaa ɨ̀ sɨ̀ aa ɨ̀ɨ̀ŋə bô ŋ̀gaŋ bə̂. 19 Ǹloŋ mə Yesu Kristo Mu Nwìŋgɔ̀ŋ wa yìi mə Silas nɨ Timoti nɨ mə̀ lɛ nswoŋ a mbo bù aa, kaa laa ŋkɨꞌì yî ɨ̀ɨ̀ŋə bô ŋ̀gaŋ bə̂, à bàŋnə mbə ɨ̀ɨ̀ŋə Nwìŋgɔ̀ŋə̀. 20 Ǹloŋ mə ɨ̀ɨ̀ŋə yìi mə à tswe nɨ̂ ŋ̀kàꞌa Nwîŋgɔ̀ŋ tsiꞌì tsɨ̀m aa, à tswe aa ghu nû. A bə̂ ǹjiꞌì ànnù yìi mə bìꞌinə swoŋə “Amen” ntsya ghu nu mfa nɨ nɨ̀ghaꞌa a mbo Nwì aà. 21 Lâ a bə Nwìŋgɔ̀ŋ mə à bòònsə yiꞌi nɨ mânjì yìi à tɨɨ biꞌinə̀ nɨ Kristo ŋkɨ nyarə yiꞌi nləə nɨ̂ àyoo afàꞌâ yi, 22 à nɨŋ àwenə̀ yi a nu bìꞌinə̀ ŋ̀kɨ nnɨŋ Azwî yi a nu bìꞌinə̀ a ndɨ̀ꞌɨ à laa mə njoò tsɨ̀m jìi mə ɨ tswe a atà aa nɨ jiꞌinə̀. 23 Mə twoŋə Nwî mə tâ à bə àyəfə̂ ghà, à zî ǹtɨɨ̀ ghâ, kaa mə̀ lɛ kɨꞌɨ a alaꞌa bakorinto zi aa mə mə waꞌǎ ŋgɨꞌɨ a nu bù nɨŋə̀,. 24 Kaa bìꞌì sɨ lò aa ŋgànsə bù nɨ ànnù yìi mə boŋ nɨ̀ lɨgɨnə mbii, bìꞌì zi mə nɨ̀ təə ntɨ̀nsə̀ a nɨ àbìintɨɨ yuu. Bìꞌi bàŋnə̀ ǹlɔɔ mfàꞌa bìꞌinə̀ a nɨ mânjì yìi mə nɨ̀ ka kɨ dorɨtə.