Bafut 1 Jɔn 1

Àŋwàꞌànə̀

JƆN

yi ntsyàmbìì

ǸJIꞌÌNNǓ AŊWÀꞌÀNƏ̀ YÛ

A aŋwàꞌànə̀ yû aa a lɛ ŋŋwàꞌànə Jɔn, ŋ̀gàŋtoò Kristo yìi mə à lɛ ŋkɨ ŋŋwaꞌanə Ntoo yì Ǹsɨgɨ̀nə̀ Jɔn aà. Ka mə kaa Jɔn à sɨ bə̂ bìi mə yu ŋwaꞌa a mbo bo aa swoŋə̀ aa, mbə bɨ tse swoŋ mə à ŋwàꞌànə a mbo bɔɔ bɨ Kristo bìi mə bɨ tswe a ɨdɨgə ɨdɨgə aà. Ǹlɔɔ aa ǹswǒŋ ǹtoo ya yìi bo lɛ yuꞌu a nlɔ̀gɨ̀nə aà. Nwì à nɨ̂ ŋ̀kàꞌà, ma mùu ajàŋ tâ bə̀ bìi mə à nɨ bɔɔ̀ bi aa tâ bɨ̀ tswe nɨ̂ ànnù yî mɔꞌɔ bo bɨ̀ Tà ŋ̀ka nzi nɨ̂ àkòrə̀ nɨzî yaa a mûm ŋ̀kàꞌà (1.5-7).

Ma mùu noò ŋgǎŋndɨ̀ꞌɨnnǔ mbweꞌesə̀ lɛ ŋkuu a tɨtɨ̀ɨ bɔɔ bɨ Kristo ndɨꞌɨ nɨ̂ ɨbǎŋnənnù ǹloŋ nloŋ Nwî. A bə̂ ɨnnù jìi mə Paul nɨ Peta lɛ sɨ ŋkɨɨ nto a nɨ̂ ŋ̀ŋwàꞌànə̀ jìi mə bo lɛ ŋŋwàꞌànə a mbo ŋ̀ghòtə aà. Jɔn à lɛ ŋŋwàꞌànə aa a ŋwàꞌàsə bɔɔ bɨ Kristo nloŋ ŋgǎŋndɨ̀ꞌɨnnǔ mbweꞌesə̀ jìi mə ɨ lɛ ntswe a mûm ŋ̀ghotə aà. À lɛ ŋkɨ nlɔɔ a ghɨ̀rə tâ bɔɔ bɨ Kristo zi mə bo tswe nɨ̂ ǹtswêntɨ̀ɨ̀ a ajàŋ mə Kristo à yweensə a waa aà (5.11-13).

Ànnù yìi mə ŋgǎŋndɨ̀ꞌinnǔ mbweꞌesə̀ ma jû lɛ sɨ dɨ̀ꞌɨ̀ aa, a bə à yìi mə bɨ lɛ sɨ tɨgə ntwoŋə a noò ǹjɨ̀m nɨ̂ ànnǔ bɨGnostics aà. Ànnù jìi mə bə̀ ma bû lɛ sɨ dɨ̀ꞌɨ̀ aa kaa a lɛ ŋwàꞌà bòòntə̀ a nɨ̂ ànnù yìi mə ǹtoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ ɨ swoŋə nloŋ Kristo aà. Ŋ̀gǎŋndɨ̀ꞌɨnnù mbweꞌesə̀ ma jû ɨ lɛ sɨ dɨ̀ꞌɨ̀ nɨ mə kwensə à tswe a tɨtɨ̀ɨ̂ ǹjoo jìi mə bɨ yə aa nɨ̂ àzwì. Ǹswoŋə nɨ mə njyǎnu bo bɨ̀ ǹjoò tsɨ̀m jìi mə ɨ tswe a mbi aa, ɨ tswe nɨ̀ ɨ̀bɨ̂, Àzwì a bɔ̂ŋ, ǹlaa, kaa waꞌà nɨ̂ ɨ̀bɨ tswê. Ma la a bə mə Nwì nɨ̂ Àzwì bo bɨ̀ Kristo bɨ bɔŋ ŋkɨ nlaa; ŋùmɨ̀sɔŋ mə à nɨ njyǎnu aa, bo bɨ̀ ǹjoò tsɨ̀m faà mbi ɨ bɨꞌɨ̀. Tsǒ mə ǹjyǎnu à nɨ̂ àyoo yìi mə a tswe nɨ̀ ɨ̀bɨ aa, kə̀ ŋù a kâ ŋ̀ghɨrə ɨnnù jî sɨgɨ̀nə̀ kə̀ jî bɨ boŋ ma ya a sɨ annû tsu kwensə, ǹloŋ mə bɨ ghɨ̀rə̀ aa a njyǎnu aà. Ma yû a lɛ mfa abwarə a mbo bo mə bɨ̀ tɨgə ntsuurə nɨ̂ mɨ̀bɨ̀ɨ̀mɨnû myaa, ŋghɨrə nɨ̂ ɨ̀nnù jìi mə njyǎnû ɨ yə̀ꞌə̀tə̀ aà.

Bɨ̀dɨ̀ꞌɨ̀ bɨnnù ma bû lɛ sɨ dɨ̀ꞌɨ̀ nɨ mə ŋǔ a yweenə aa a ajàŋ mə à fɛꞌɛ a mûm ǹjyǎnû ǹtsya aa a njɨ̌m àjàŋə̀ mɨtsyɛ̀ yî mɔꞌɔ̀ mə a ghɨ̀rə̀ ŋù a naŋsə nzi nɨ̂ ɨ̀nnù aà. “Gnostics” à nɨ nɨ̀ghàà mə nɨ lo nɨ “gnosis” mə à nɨ nɨghàà nɨ baGrikia, ǹjiꞌì yì ɨ bə “ǹzî ànnù.” A mbo bɨ̀Gnostics, kaa ŋù à sɨ aa a njɨ̌m àbìintɨɨ a nu Kristo yweenə. Bɨ̀Gnostics lɛ sɨ swoŋə nɨ mə tsǒ mə ǹtsyǎnu ɨ̀ tswe nɨ̀ ɨ̀bɨ aa, kaa Kristo à lɛ ŋwaꞌà fàa atu nsyɛ aa tsǒ ŋùmɨ̀sɔ̀ŋ zî. Ma mùu ajàŋ bǐ mɔꞌɔ swoŋə̀ nɨ mə Kristo kaa à lɛ ŋwaꞌà aa nɨ̂ ǹjyǎnù tswê, à lɛ ntswe aa nɨ̀ finə ǹjyǎnû, à lɛ sɨ kɨrə aa tsǒ à tswe nɨ̀ ǹjyǎnû. Bǐ mɔꞌɔ swoŋə̀ nɨ mə Kristo yìi mə à nɨ Nwî bô Àzwì aa, à lɛ nsɨgə ŋkuu a nu Yesu yìi mə à nɨ ŋû aa wa noò mə bɨ lɛ mmurə yi ŋkì aà, la nyì m̀bu mmàꞌàtə̀ yi mfɛꞌɛ mbɔŋ tâ bɨ̀ zwitə yi.

Jɔn à lɛ ntɨgə ŋwaꞌanə naŋsə ndɨꞌɨtə nɨ̂ bɨ̀Krisèn ǹswoŋə nɨ mə wa Kristo, Mu Nwì, à lɛ nzi a mûm ǹjyǎnû. Bə̀ bya bìi mə bɨ tuu nɨ mə kaa à lɛ ŋwaꞌǎ mûm ǹjyǎnu zì aa à nɨ ŋgǎŋnto Kristo jya mə ɨ lɛ ntswe nɨ̂ m̀fɛ̀ꞌɛ aà (2.18-23; 4.1-4). Ǹswoŋə nɨ mə Kristo à lɛ mbə Nwî ŋ̀kɨ mbə ŋû. Ŋù yìi mə a tuu Mu aa a kɨɨ ntuu aa Tà. (2.22; 4.2,15; 5.1,5). Paul a kɨɨ̀ ǹswoŋə nɨ mə ŋù yìi mə Nwì à ywèènsə̀ mə̂ yi, a tɨgə̀ m̀bə mu Nwì aa, à tswe nɨ̀ ŋ̀lɔ a nyuꞌu nɨ̂ Nwì, ǹləə nɨ̂ nɔ̂ŋsə̀ Nwì (2.3-6). Ŋù yìi mə kaa à sɨ nɔ̂ŋsə̀ ləə aa a ghɨ̀rə aa ɨ̀bɨ̂, kaa waꞌǎ mu Nwì bə̂, kaa ŋwaꞌǎ yi kɨ nzi, ma ghuù ŋù à bàŋnə mbə aa mu devil (3.4-10).

Ǹswoŋ nɨ mə ŋù à bə wǒ annù, ɨ ghɨ̀rə ɨbɨ, ɨ bǔ bii ɨfǎnsənnû ji boŋ Nwì à ka lìꞌìnə̀, ɨ sìꞌìtə ɨbɨ̂ yi (1.9). Kristo a kɨɨ̀ m̀buꞌu nɨ̂ m̀bo a mbo Nwî ǹloŋ ŋgaà yàà (2.1-2). Ǹswoŋ nɨ mə tâ bɔɔ Nwî tsuu mbi yù kɨ kɔ̀ŋə̀ (2.15-17) m̀baŋnə ŋka ŋkɔŋə nɨ̂ Nwî, ŋ̀kɨɨ kɔŋə nɨ̂ bɨlɨ̂m byaa (3.11-18; 4.7-21).

Jɔn a swoŋ nɨ mə kaa bɔɔ bɨ Kristo sɨ bù ǹlɔɔ nɨ bə̂ bî dàŋ (tsǒ bɨ̀Gnostics) mə bɨ ka ndɨꞌɨ waa nɨ̂ ànnù yìi mə a nɨ annù nɨ̂koŋ aà, ǹloŋ mə Àzwì yî Làà a dɨ̀ꞌɨ̀ waa (2.20-27) bo zi ɨnnù nɨ̂ŋkoŋə̀. A kuꞌùnə̀ mə tâ bo zi mə ŋù yìi mə tswe nɨ Kristo aa à tswe nɨ̀ ǹtswêntɨ̀ɨ̀ (5.11-13).

Bɨ yatə̂ àŋwàꞌànə̀ yû aa laà:

1. Ǹjiꞌìnnǔ aŋwàꞌànə̀ yuà 1.1-4

2. Ŋ̀kàꞌà bô m̀fiì ɨ̀dɨ̀gə̀ 1.5—2.29

3. Bɔɔ bɨ Nwî nɨ bɔɔ bɨ devil 3.1-24

4. Ànnù nɨ̂ŋkoŋ bo àfǎnsənnù 4.1-6

5. Bɔɔ bɨ Kristo tswe nɨ̀ ŋkɔ̌ŋ Nwî nɨ bɨ̀lɨ̂m byaa 4.7-21

6. Àbìintɨɨ yìi mə a ghɨ̀rə bɔɔ bɨ Nwî tsyâ nɨ̀ mbi aà 5.1-21

Nɨ̀ghàà nɨ ntswêntɨ̀ɨ̀

1 Bìꞌi ŋwàꞌànə̀ a mbo bù ǹloŋ aa Nɨ̀ghàà nɨ ntswêntɨ̀ɨ̀ nya mə nɨ lɛ ntswe nlɔgɨnə a bèꞌènə aà. Bìꞌì lɛ nyuꞌu annù ǹloŋ Nɨghàà ma nû. Bìꞌì kɨ̀ mə̂ ǹyə nɨ miꞌì miꞌi, bìꞌì yə̀ mə̂, m̀bô miꞌi mɨ kɨ̂ m̀mɔɔntə. 2 Nòò yìi mə Ǹtswêntɨ̀ɨ̀ ma yû ɨ̀ lɛ mfɛ̀ꞌɛ̀ bɨ yənə̀ aa, bìꞌì lɛ mbə bɨ̂yəfə, ma mùu ajàŋ, bìꞌì tɨgə̀ ŋ̀ghaa annù ǹloŋ ǹtswêntɨ̀ɨ̀ ma ya, ŋ̀kɨɨ ntɨgə nswoŋə nɨ̂ ànnù ǹloŋ ntswêntɨ̀ɨ̀ yìi ɨ̀ lwìꞌi nɨ̂ŋkoŋ, yìi ɨ̀ lɛ ntswe bo Tà, a ghɨrə̀ ŋ̀ghɨrə bìꞌì zi aa, a mbo bìꞌì. 3 Ànnù yìi mə bìꞌì yə ŋkɨ nyuꞌu aa, bìꞌi kɨɨ nswoŋə aa yu a mbo bù, mə mbə nɨ̀ kɨ̂ ǹtswê nɨ̂ ànnù yî mɔꞌɔ bìꞌinə̀, a bə̂ ànnù nɨ̂ŋkoŋ mə ǹtswe nɨ̂ ànnù yî mɔꞌɔ yìi mə bìꞌinə̀ tswe nɨ yu aa bìꞌinə̀ tswe aa bìꞌinə̀ bɨ̀ Tà nɨ Mû yì Yesu Kristo. 4 Bìꞌi ŋwàꞌànə̀ ma jû ɨ̀nnù a mbo bù aa, ta tâ nɨdorə̀ niꞌinə̀ kɔꞌɔ nluu.

Nwìŋgɔ̀ŋ à nɨ̂ ŋ̀kàꞌà

5 Àâ ǹtoo ya mə bìꞌì yuꞌu ghu mbo ŋkɨɨ nswoŋə nɨ a mbo bù aa ɨ̀ yulà mə, Nwìŋgɔ̀ŋ à nɨ̂ ŋ̀kàꞌà, kaa m̀fìî ɨ̀dɨ̀gə̀ ɨ̀ waꞌà ghu nu burə ntswe tswe. 6 M̀bə bìꞌinə̀ ka nswoŋə nɨ mə bìꞌinə̀ tswe nɨ̀ ànnù yî fùùrə bìꞌinə̀ nɨbò m̀bu ŋka ntəə nɨ a mûm m̀fìî ɨ̀dɨ̀gə̀ boŋ bìꞌinə̀ tswɛɛ aa ɨnnù, kaa ŋkɨꞌɨ̀ nɨ̂ ǹtswêntɨ̀ɨ̂ yìꞌinə̀ tswê ǹyoŋə aa ànnù nɨ̂ŋkoŋə̀. 7 Bìꞌìnə̀ bə bàŋnə kɨ təə a mûm ŋ̀kàꞌà, tsiꞌì tsǒ àjàŋə mə yumbɔŋə̀ à tswe a mûm ŋ̀kàꞌà aa, boŋ bìꞌinə̀ aa tswe nɨ̂ ànnù yî mɔꞌɔ bìꞌinə̀ nɨ̀ bìꞌinə̀, tâ àləə Mû yì Yesu tâ à siꞌi ŋgɔ̀ŋ ɨ̀bɨ̂ yìꞌinə̌ ɨ tsɨ̀mə̀.

8 M̀bə bìꞌinə̀ ka nswoŋə nɨ mə bìꞌinə̀ sɨ̀ nɨ̂ ɨ̀bɨ tswê, boŋ bìꞌinə̀ bweꞌesə aa mɨ̀bɨ̀ɨ̀ mɨ nû miꞌinə̀, kaa annù nɨ̂ŋkoŋ a waꞌǎ a nu bìꞌinə̀ tswê. 9 Lâ m̀bə bìꞌinə̀ ka mbii ɨfǎnsənnù jiꞌinə̀, boŋ ajàŋə a lə̀ə ŋkàꞌâ yì, ŋ̀ghɨ̀rə annù yìi a tsinə aa, à ka lìꞌinə̀ ɨfǎnsənnù jiꞌinə̀, ɨ sìꞌi ŋgɔ̌ŋ ɨnnû jiꞌinə̌ ɨ tsɨ̀m jìi ɨ sɨ̀ tsinə̀ aà. 10 M̀bə bìꞌinə̀ swoŋ mə kaa bìꞌinə̀ sɨ̌ ɨnnù jî bɨ ghɨ̀rə̀ boŋ bìꞌinə twoŋə aà yi nɨ̂ ŋ̀gàŋàbǎŋnənnù, kaa nɨ̀ghàâ ni nɨ waꞌǎ a nu bìꞌinə̀ tswê.