Na Komi Tango Kena Eia Mara Na Vetula
Na Titiono Eigna Na Buka Iaani
Leghugna a Luk ke risoa na buka eigna na havigna a Jisas, imanea ke risoa na buka iaani bali titionoa na komi fata kena eia na komi mane vetula nigna a Jisas leghugna ke vula hadi i popo a Jisas. Luk ke titiono eigna na komi fata kena eia bali titiono aua na Rorongo ke Toke eigna a Jisas i Jerusalem, gi tadia sethe na meleha tavogha. Na buka iaani, na titiono eigna na puhi na tinoni kiloau ke turughu tadia mara Jiu gi e vano me jufu tadia na komi tinoni kena boi Jiu.
Kori buka iaani a Luk ke magnahaghinia keda tateli aua toetokea na komi tinoni kena vaututuni kena bosi magnahaghinia na rihu pungusiagna na gaumane gna Rom ba na komi tinoni Jiu. Keana imarea kena magnahaghinia vamua na komi tinoni gougovu kedana rongovia mena vaututunia na Rorongo ke Toke eigna Jisas Krais.
Sina fata ke nagho vano kori buka iaani, na agutu nigna na Tarunga ke Tabu tadia na komi tinoni kiloau ke turughu kori dani Pentekos. Tadia na komi fata gougovu ke tate mai kori buka iaani, na Tarunga ke Tabu ke batura me hathera hahali na komi tinoni kena vaututuni.
Tagna na komi fata gougovu ke risoa a Luk, imanea ke tateli aua a God ke mono nigna na mana ke hutu vano, me teo sa fata ke tangomana na vasotoagna na Rorongo ke Toke.
Na komi fata ke nagho kori buka iaani:
Na titionoagna na Rorongo ke Toke i Jerusalem (1:1-8:3)
Na Rorongo ke Toke ke taveti au me jufu tadia e rua na provins i Jiudea mi Samaria (8:4-12:25)
Na taveti ke nagho ke eia a Pol bali titionoa na Rorongo ke Toke (13:1-14:28)
Mara kena baubatu tadia na komi tinoni kiloau kena haidu i Jerusalem (15:1-35)
Na varuai taveti nigna a Pol bali titionoa na Rorongo ke Toke (15:36-18:22)
Na vatolui taveti nigna a Pol bali titionoa na Rorongo ke Toke (18:23-21:16)
Imarea kena thotia a Pol gi ena hati vanoa i Rom (21:17-28:31)
1
Toke Tiofilus,
Koragna nigua na buka ku kidi risoa, inau ku risoa atua itamua eigna na komi fata gougovu a Jisas ke eia me velepuhi kori vido ke turughua nigna na agutu me ghieghilei jufu mai na dani a God ke hati hadia i popo. Gi e hadi i popo, a Jisas ke haghore vanira nigna na komi mane vetula ke vahira kori mana nigna na Tarunga ke Tabu. Imanea ke velera na hava kedana eia. Kekeha dani koragna e rua tutughu na dani leghugna kena tupipuhia, a Jisas ke tate vanira me eia sethe na fata eigna kedana pukuni adoa imanea ke havi tabiru. Kori vido ke tate vanira, imanea ke titiono vanira eigna na puhi a God ke vunaghi pungusira nigna na mavitu. Tagna sina dani, kori vido a Jisas ke vanga duadia, imanea ke velera, “Saghoi taveti au i Jerusalem me ghieghilei vetula maia a Tamagu na hava ke taluhaghorea itamiu. I hau, inau ku veleghamu ghohi eigna iaani. A Jon ke siuvitabughamu kori bea, kari leghugna kekeha dani, a God keda siuvitabughamu kori Tarunga ke Tabu.”
A Jisas ke Vula Hadi i Popo
Kori vido mara na vetula kena mono duagna a Jisas kori Suasupa i Olev, imarea kena huatia, “Lod, ehava? Ikeagaieni ighoe koda vamamaluhaghita ighita mara Israel tadia nida na komi thevuioka mo vunaghi pungusighita vaghagna na king?”
Ma Jisas ke velera, “A Tamagu vamua tangomana keda boa na maghavugna keda jufu mai na komi fata irangeni. Ighamu boi bali adoa. Keana, kori vido na Tarunga ke Tabu keda horu mai itamiu, ighamu kotida hatia na mana. Mi ighamu kotida titiono eigu inau i Jerusalem, mi tadia na komi meleha i Jiudea, kori provins i Samaria, mi vei mi vei kori maramagna.”
Leghugna a Jisas ke vagovua na titiono iangeni, a God ke hati hadia kori maaloa kori vido mara na vetula kena dodoro. Gi e vano hadi kori na parako mi marea kena boi tangomana na reghiagna. 10 Keana imarea kena talu tada hadi kori vido a Jisas ke hadi vano kori maaloa. Gi e rua na mane koro vahaghea na pohe pura koro sokara duadia. 11 Iromara koro velera, “Maradia i Galili, ehava gi oti sokara eeni moti dodoro hadi kori maaloa na? God ke hati aua a Jisas itamiu me hati hadia i popo, kari imanea keda ghoi tabiru mai. Kori puhi imanea ke hadi vano i popo, imanea keda ghoi tabiru mai vaghagna iangeni.”
A Matias ke Tughua a Jiudas
12 Mara na vetula kena taveti au tagna na Suasupa i Ghai Olev mena tabiru i Jerusalem. Na haugna da haga sikei na kilomita. 13 Kori vido kena tabiru, imarea kena vano hadi kori choghogna na vathe kena mono itagna. Na ahadia mara kena mono ngengeni:
Pita,
Jon,
Jemes,
Andru,
Filip,
Tomas,
Batolomiu,
Matiu,
Jemes (dathegna Alfius),
Saimon (sina mane ke magnahaghinia na gigi auragna mara i Rom eigna kedana boi vunaghi pungusira mara Jiu),
ma Jiudas (dathegna Jemes).
14 Mara na vetula iraani kena haidu hahali mena tarai duadia Meri a idogna a Jisas, me kekeha vaivine puhi mua, mara tahigna a Jisas.
15 Sina dani, haga sina hathangatu me tutughu na tinoni kena vaututuni kena haidu. Ma Pita ke sokara hadi me velera, 16-17 “Ara kulagu, i hau a King Deved ke titiono kori mana nigna na Tarunga ke Tabu me velea sina fata eigna a Jiudas, ma na fata iangeni ke tate mai ghohi ikeagaieni. A Jiudas sina mane itamami ke agutu duamami, kari imanea ke batura mara kena thotia a Jisas.” 18 (Jiudas ke volia sina vido thepa kori na rongo ke hatia tagna na fata dika ke eia. Kori thepa iangeni, imanea ke sogala horu ma na kutugna ke poha ma na komi fata korai kutugna ke rote au me thehe. 19 Na komi tinonidia i Jerusalem kena rongovia na rorongo iaani, mena kiloagna na vido thepa iangeni ‘Akeldama’ na ghaghanagna, ‘Na Thepa Ghaughabua.’)
20 Ma a Pita ke velea mua, “Kori na buka Psalm, Deved ke velea, ‘Na vathegna keda korogha moti saghoi lubatia sa tinoni keda mono ikoragna.’ Me risoa mua vaghagna iaani, ‘Sina mane tavogha keda hatia nigna na agutu.’
21-22 “Mi ghita katida vahia sikei mane bali tughua Jiudas. Imanea keda hatheghita kori titionoagna a Jisas ke sokara tabiru kori thehe. Ighita katida vahia sikei mane ke mono duada, tadia na komi dani ighita kati mono duagna a Lod Jisas, turughu kori vido a Jon ke siuvitabura na komi tinoni me ghieghilei jufu na dani a God ke hati hadia a Jisas i popo.”
23 Imarea kena vaututuni kena vahira e rua na mane, a Matias ma Josep Basabas (kena kiloagna mua a Justus). 24 Gi ena tarai vaghagna iaani, “Lod, ighoe ko adoa na ghaghanadia na komi tinoni gougovu. Na vunegna iangeni, o tatelia itamami ahai itadia iromara iaani ko vahia 25 eigna keda na mane vetula bali tughua a Jiudas. Eigna a Jiudas ke taveti sanighita me vano kori meleha papara ke nabagna keda mono.” 26 Gi imarea kena laulahu vavahi,* mi kori na puhi iaani imarea kena vahia a Matias. Mi manea na vasalaghe ruadia na mane vetula.
* 1:26 “laulahu vavahi” Imarea kena risoa na ahadia e rua na mani tagna rua na ghahira. Gi ena boa haghea kori kap mena kaokagnoa me ghieghilei sikili au sikei na ghahira. Gi ahai ke mono na ahagna tagna na ghahira iangeni, imanea ahai kena vahia.