11
11:1-40 Namonde Amó, Enembo Sei Daiyagha Gaabee Egegeta Uria, Aghagonu Egegore!
Gaabee arida bee mo, eghá re. Namonde amó gaabee egeguturota, tanana rosore, eini-eini donu kaifa gigita rosora-nu sirorota bubugaita rosore. Aghagonu, eini-eini donu jo dibemi gambi eta rosora, aná vitia-nu, gaabee rosore. Namonde anda mambube maneda feferava, númane aná God gaabee egegeta uria-du, God númandu gangoro urie.
+Namonde amó God gaabee eta rosora-mi namonde tanana rosore. Unona jo eini-eini ingomi bua, uubu ata, uutu endagha sirorambi re. Unona tefo beemi rieta, uutu endagha siroruturie. +Abel umó God gaabee uria-du, God Abel da vesa ututuria-du gangorogha rururie, jo Kein da ututuria-nu bambi re. Abel da God gaabee eta uria-nu gia, Abel du “imó taubana” rirota, unda vesa gangorogha rururie. Gaa bee, Abel sei ambubuturie-tago, umó God gaabee uria-du, namonde amó unda bingánu oreki reaveta ningita rosore.
+Enok umó unda God gaabee arimi endava jo amburambi jebuga irieta, God umó rururie. Kotú, unda tamo God na rururia, avona jo tambambi re. God da gagava reirie, “God umó Enok da irari gerurota gangoro urie-gea, umó rougea rururie.” Anada bee mo, God gaabee ambi eta rousua enembomi jo egegota, God númandu gangoro ari aghago irambi re. Undava ya bubari uno rousua enembo eghá egegasue. Gaa bee re, God vitia-nu gaabee urota, kotú umonu tava egegeta rousua enembodava mino taubana utaita rouvia beago, gaabee egegasue.
+Donu ambova siroraita rouvia-nu, God na ririeta ningia, Noa dibemi jo gambi irirota, gaabee ea, unda natofode jebugaita rea, ghaa* uubu urie. Aghade, Noa unda gaabee arimi urieta, enembo nanjogo sirivu egeguturie. Aghá uria-du, God na Noa du “Imó taubana re.” ririe.
+Kotú, Abraham umó God gaabee urota, unda ghogho ningia, unda vitiria bogu naa doa, God undú kambesi reka utaita be gajituria, anava bubaita arie. Atá, umó niavo aria, umó jo gambi re-tago, arie. +Abraham umó God gaabee urota, God na undú roo enda utaita be gajituria-va aria, eto-bato esega enembo aghago ea, dobova evita urie. God unda be gajari dabako ananu Abraham da mendi Aisak du, kotú unda imendi Jekop du ututurie. Tago, númane beago esega enembo aghago dobova evita egeguturie. 10 Anada bee mo, God na, bogu naa reka itota tumanadu irari-du rea, nundubea simbugea itari riria-nu kaifa gigita urota, Abraham, dobova evita urie.
11  +Abraham umó emboko bee urie. Kotú, nuyae Sara beago eero vitiriago evetuko urie. Tago, ungá umó God gaabee egeguturota, ungá danode evita roururia, Sara Abraham da mendi fufirie. Abraham umó God na undú donu utaita riria-nu gaabee ueta, ututurieta rururie. 12  +Abraham bee emboko ea, amburari aghago urie. Tago, nuyae unda mendi fufiria-da ambova, unda mambube mane oruaruabe siroruturie. Eto-bato uutuva damana, kotú karaje diva mangosa aghagonu siroruturie. Jo irugari katogo irambi re.
13  +Aná God gaabee ari enembo irugetora, númane ená endava God da utaita be gajituria eini-eini jo bambi vitiriago ambubuguturie. Aná enembo irugetora, númane ená endava God da utaita be gajituria eini-eini jo bambi, gaabee egeguta fufuguturia ambubuguturie. Eto-bato enembomi airo jiria, roo enda gigigeta rousua aghagonu, aná eini-eini ambova sirorasueta bubugasua-nu nundubea, númane neno gangoro urota, nendufa eghá regegeta urie, “Ená endava irirota, namonde amó eto-bato esega enembomi arigo egeguturota vitere. Aghá-gea, fufuge, onava ya kambesi reka bubugore!” 14 Aghá reta rousua enembomi, isaghava irugeta rousue: númanda bogu naa kotú roo enda bee jo tambambi, tava urota vitie. 15 Númanda roo enda seinu rekago bubugaita nundubasua mo, númane tutomi kaverea ya tatambugasue. 16 Tago, númane God da roo enda taubana uutuva vitia, anava yaita nundubuturota, roo enda seiva kaverea yari jo nundubambi re. Tefo! Númane God gaabee egeguturota, jamono eghá gateta urie, “Ae, God, anda Afa,” aghá reaveta, God ningia, amindu jo meka ambi eta urie. Anada bee mo, umó seibe númanda roo enda kotú bogu naa uutuva simbuguturieta vitie.
17-18  +God na, sei Abraham sonemba dibe eini utaita be gajiturota, eghá ririe, “Inda mendi Aisak dava, inda mambube mane oruaruabe siroraita rousue.” Aghá rea, ambova Abraham da gaabee arinu kuvia gerurota, Abraham da mendi dabako bee dabako ragaro Aisak nu undú vesa dea dungota evari-du ririe. Aghá ririeta, Abraham God gaabee urota, unda be gajituria-nu nundubuturota, unda mendi data amburari-du simbuguturie. 19 Avotago, Abraham na God da anonu gaabee urota, undufa nundubuturie. God na rata-gea, Aisak amburarivareta jebugea erari inono re. Kotú, Abraham donu gaabee uria, aghagonu undava siroruturie.
20  +Aisak na God gaabee urota, unda sasingu Jekop ungá Iso gha daiyagha ambova iraita rousua-nu nundubuturota, God da ragarova ea simbuguturie.
21  +Jekop God gaabee eta uria-da anomi, umó amburaita itoko urota, unda besiami endava ga jiria, God du raga rea, tumogha baĩ urota, Josep da sasingu ungagha ea simbuguturie.
22  +Josep da God gaabee eta uria-da anomi umó amburaita urota, unda natofo Israel enembo ambova Isip roo enda doa dumbaita rousua-nu nundubuturota, umó amburadua-da ambova Israel enembo kaverea igiguturota mo, númane unda siruru bua, numonde igigari-du nghaĩ ititurie.
23  +Moses da nue numamogha God gaabee egeguturota, Isip enemboda Kini da agho dari bejea, númanda mendi Moses nungiturieta vitiriago, marabe bakode sidara urie. Umó mendi gimasa dogo siroruturia-du, númane Kini da agho daridu jo oru egegambi re.
24  +Kini da aririmi Moses unduturieta, baria gimasa jojabe urie-tago, unda God gaabee eta uria-mi, aná ariri kivu urota, “Amó jo unda mendi irambi re.” ririe. 25 Moses umó ari-bari akokogo urota, fefera tufoko endava irirota, anami gangoro asua-nu injigha ea, umó God da natofode takembea, mema numonde itatama aita nundubuturie. 26 Unda nundubuturia mo, God embó eini ambova utaita riria-da ragarova gitofomi undú tauga kavavana regegadua, aná taubana re. O roo enda Isip da gugua-ghayafa dano bari, aná aghago irambi re. Anada bee mo, umó mino donu ambova basua-nu baita rea, aghá urie. 27 Moses umó God gaabee eta urie-gea, roo enda Isip doa bubua seriguturie. God enembo dibemi gari inono irambi-nu Moses na gari aghago urie-gea, kini da neno gambaridu jo oru ambi re. 28  +Moses umó God gaabee eta uria-du, sei Israel enembomi Serigea Yarida Banau* simbugari-du ririe. Rourogo anerami amburari bua furá, kambova terua, númanda sasingu vivide bebego data, sirivu auve-degea rirota, unda natofo Israel enembo Serigea Yari Banauda sifida mendida tatangumi bebato beva davari-du ririe.
29  +Israel enembomi God gaabee eta egeguturia-du, númandu emboro, esuru jojabe ragaro Inimba gorugea, karaje yovenivareta furia, yoveniva buburiturieta, eto-bato ombo emboro kaĩva rekimbea yarigo egeguturie. Ananu gigiturie-gea, Isip enembo númanda ambova rekimbaita aria vovorua, uvu gau ea vitia manduguturie.
30  +Israel enembo God gaabee eta uria-du, onembo 7 da rova Jeriko bogu naada ghouka goituva aria, biruru egeguturieta, ambova aná ghouka singoimi itari arajegea vovorurie.*
31  +Aghade, gonene evetu ragaro Rahap, umó aná ghouka rova vitirie-tago, umó God gaabee uria-du, umó jo aná bogu naava God gaabee ambi vitiria enembo dumenide amburambi re. Anada bee mo, umó aná bogu naadu righigi furia, Israel enembo ungaghadu ghaito teno fugiturie.
32  +Avore, amó enembo dumenidu gaga oruabe rerata, fefera sidara etue. Amindu rea, Gideon, Barak, Samson, Jepta, Devit, Samuel kotú feroveta maneda gaga jo rea, sidara ata, niningigambi aita rosoravore. 33  +Dumeni God gaabee egeguturota, abua-abua dumenide mene-mene ea dedeguturie. Dumeni God gaabee egeguturota, unda uno egegeta uria-du, God númandava donu utaita be gajituria-nu, ututurieta rururie. Kotú dumeni mo, reaveta laioni da be gajeta urie. 34  +Dumeni reaveta, ivari bubura erogha sona eta urie, kotú númanenu gitofomi vikokomi vegari regeguturie-tago bee jo sirorambi re. Númandava ano tefo re-tago, númane God gaabee egegeta uria-du, ano ea, mene-mene urota, gitofo dea tuveta egeguturie. 35  +Evevetu dumeni, gaabee egegeta uria-du, God na urieta, númanda enembo totofo amburarivareta jejebuguturie.
O dumeni mo, God gaabee eta urie-tago, gitofomi númane dedeguturota, Jojabee ambo ututurota kivu egegari-du regegutuaveta, aná mema serigari jo nundubambi egeguturie. Númane daiyagha jejebugea, ambova tumanadu iraita rirota, God jo kivu ambi ambubuguturie. 36  +Dumeni, gitofomi kuvia gegha rirota, mombumi fisuruturie, kotú dumeni gitofomi seini mi bundia, diburava gagajeguturie. 37  +Kotú dumeni mo, gitofomi singoimi dedeguturieta ambubuguturie. Dumeni mo, vikokomi veguturieta ambubuguturie, kotú dumeni aná tamo rorova sariguturieta ambubuguturie. Aghade, gitofomi numandava mema bouvu ututugutuaveta, númane dighari ombari taubana tefo, sifi kotú gouti da andoronu bua asusugea, deĩ egeguturota, makasi ea iririgeta urie. 38 Númane jo roo endava irirota, tamo firída uno egegeta rousua enembogo irambi-gea, númanenu gitofomi injigha ea, fakara eaveta, númane enembo kotú ika uvu tefo kambesi anava, kotú dafaruva deĩ egeguturota iiava, enda beko toova evivigeta urie.
39 Ená enembo rera, númane God gaabee egegeta uria-du, God númandu gangoro urie. Aghá urie-tago, God da donu utaita riria-nu, númane jo bubugambi irirota, ambubuguturie. 40 Anada bee mo, God na namonde anda feferava, eini-eini taubana dogo eini ata sirorari-du nundubuturota, númane kaifa egegari-du ririe. Unda nundubariva mo, unona númanda, kotú namonde anda ari-bari akokogo, seghea fugota, neno roo taubana ea, inono ari-du nundubuturie.
+ 11:3 Gen 1:1; Ps 33:6, 9; Jon 1:3 + 11:4 Gen 4:3-10 + 11:5 Gen 5:21-24 + 11:7 Gen 6:13-22 + 11:8 Gen 12:1-5 + 11:9 Gen 35:27 + 11:11 Gen 18:11-14; 21:2 + 11:12 Gen 15:5; 22:17; 32:12 + 11:13 Gen 23:4; 1 Chr 29:15; Ps 39:12 + 11:17-18 Gen 22:1-14; 21:12 + 11:20 Gen 27:27-29, 39-40 + 11:21 Gen 48:1-20; Gen 47:31 + 11:22 Gen 50:24-25; Ex 13:19 + 11:23 Ex 2:2; Ex 1:22 + 11:24 Ex 2:10-12 + 11:28 Ex 12:21-30 + 11:29 Ex 14:21-31 + 11:30 Josh 6:12-21 * 11:30 Aná ghouka reiria, aná kavambara, jo enembo sambe ea, rarigari inono irambi re. Israel enembomi God gaabee urota ovenembuturieta, ghouka undufa arajegea vovorurie. + 11:31 Josh 6:22-25; Josh 2:1-21 + 11:32 Judg 6:11—8:32; Judg 4:6—5:31; Judg 13:2—16:31; Judg 11:1—12:7; 1 Sam 16:1—1 Kgs 2:11; 1 Sam 1:1—25:1 + 11:33 Dan 6:1-27 + 11:34 Dan 3:1-30 + 11:35 1 Kgs 17:17-24; 2 Kgs 4:25-37 + 11:36 1 Kgs 22:26-27; 2 Chr 18:25-26; Jer 20:2; 37:15; 38:6 + 11:37 2 Chr 24:21