7
Hen nangempacharanan Esteban hen enkaman Apudyus
Angkay hiyachi yag ekat hen anchi kangatowan way pachi an Esteban way mangaliyén, “Ay tot-owa hen annay chacha epafasor an hea.” Yag anat somongfat ah Esteban way mangaliyén, “Chàyu way anap-apo ya sosnod, pangpanga-aseyu koma ta changrénà. Ad namenamenghan hen kawad-an hen apotaaw way Abraham ad Mesopotamia way cha-anna fumabréyan ad Haran, nampàila hen anchi machachayaw way Apudyus an hiya. Yag imfagana way mangaliyén, ‘Lomayaw-a, Abraham, ya taynam hen annachay totorangno ya hen annay lotam ta in-a fumabréy hen safaliy lota way itudtuchù an hea.’ Yachi yag lummigwat tot-owa cha Abraham yag tenaynancha hen anchi lotacha ad Caldeo way incha fummabréy ad Haran ingganah natéy ah amana. Yag angkay natéy ah amana, kasen imfagan Apudyus way kasencha man-aton, wat yachi hen ummaliyancha hen antoy lota way ini-inggawantaaw ad uwan. Hen hiyachiy tempo, maid poros inidchat Apudyus an cha Abraham ah uray lawa aket hen antoy lota, te anna yanggay an emposta way man-awan Abraham ya hen anchichay ganàna hen amin antoy lota. Ngém hen anchi nangempostaan Apudyus an nadchi an Abraham, maid pay anàna. Ngém hen imfagan Apudyus an Abraham, ekatnéén, ‘Umchah hen tempo way mamfunagcha hen anchichay ganàno ah achawwéy way lota way awan hen safaliy tatagu. Wat anchag mamfalin ah alepan hen hiyachiy fabréy ya mapap-aligatancha ah opatgasot way tawén. Ngém hen karpasana, an-og uwisén hen anchichay mangen-alepan hen anchichay ganàno, wat yachi hen lomayawancha ahchi yag kasencha mamfangad hen antoy lota ta ahto chillu hen manayawancha an haén.’ Yaha hen imfagan Apudyus an Abraham, yag annaat ifaga agé way masapor mamarkaancha hen larae ah kasinyarancha way chacha afuroton hen anchi torag Apudyus an chicha. Yachi yag menarkaan tot-owa Abraham hen anchi anat niyanà way anàna way ah Isaac hen anchi ma-awaru way ag-agawna. Yag kaman agéhchi hen enkaman Isaac hen anchi anat niyanà way anàna way ah Jacob. Ya ah Jacob agé, yachi agé hen enkamanna way nanmarka hen anchichay hemporo ya chuway a-anàna way chichachi hen nanlapowantaaw.”
Entoroy Esteban way nangenpacharan hen chana aryén, ekatnéén, “Hen anchichay anap-otaaw way a-anà Jacob, gapo ta amchan hen apéscha hen anchi enawchicha way Jose, wat anchag enlao hiya ah para alepan hen anchichay iyEgipto. Ngém nawawà-acha ah Apudyus an Jose, 10 yag henara-ana hiya hen aminay ligatna. Yag hen nepasangowana hen anchi Are ad Egipto, tenorongan Apudyus hiya yag inidchatna agé hen kenaraengna wat ammay hen enkamkamanna. Wat enlaychan Are hiya yag annaat chutokan hiya ah manggubérnador hen aminay fabréy ad Egipto, yag empafiyangna agé an hiya way mangi-ila hen aminay kok-owana.”
11 “Angkay hen hiyachiy tempo, nabtel hen aminay lota ad Egipto ya umat agé ad Canaan way ininggawan hen anchichay anap-otaaw, wat napaligatancha way térén hen aminay tatagu hen hiyachiy tempo, yag ammag maid manòmonan hen anchichay anap-otaaw ah anéncha. 12 Yachi yag chengngar apotaaw way Jacob way wacha peet hen ma-an ad Egipto wat empaligwatna hen a-anàna way i manòmon ahchi. Wat yachi hen anchi pés-éy émméyan hen anap-otaaw ad Egipto.”
13 “Angkay hiyachi, hen anchi pegwan ayancha ad Egipto, empaka-ammun Jose hen acharna hen anchichay papangorowana te cha-ancha enlasin hiya. Wat yachi hen nangammuwan Are ad Egipto hen anchichay ahimfafaryan Jose. 14 Yachi yag anat epa-ayag Jose ah amacha way Jacob ya hen sosnodna ya amin hen anchichay ahimfafaryancha, ta umalecha amin way fumabréy ad Egipto, wat émméycha ah pitunporo ya lemay tatagu amin. 15 Yachi yag émméy cha Jacob tot-owa ad Egipto yag ahchi hen ini-inggawancha ingganah natéyancha. 16 Yag no ay matéy hen anchichay anap-otaawén, imfangad hen a-anàcha hen acharcha ad Sikem way manginlufù way mangentape hen tongarcha hen anchi lufù way lenàwan hen apotaaw way Abraham ah kamanay pelak hen anchichay a-anà Hamor.”
17 “Angkay hiyachi way tég-angay hen mangammaan Apudyus hen anchi empopostana an Abraham, anchag chummuar way térén hen anchichay ganàna way anap-otaaw ad Egipto. 18 Yag hen hiyachiy tempo, tummùchu hen ihay Are way maid innilana hen mepanggép an Jose ad namenghan. 19 Wat hiya, ammag nasilib hen aminay chana ekamkaman, yag anna agég èmehan hen anchichay anap-otaaw way annag penap-aligat chicha yag annaat peletén chicha way mangentap-ar hen anchichay anat niyanà way a-anàcha ta matéycha. 20 Yag hen hiyachiy tempo hen niyana-an Moses way ammag am-ammay way onga. Wat henalihalimunan hen chinàcha-arna hiya ah faréycha hen unig hen toroy furan, 21 yag anchaat ighad way i mangentaro. Yag yachi hen nangchahan hen anchi anà Are way fafarasang an hiya, yag innarana, wat annag henalimunan ah nan-anàna. 22 Yachi yag intudtuchucha an Moses hen aminay kenaraeng hen anchichay iyEgipto. Wat hen chummakrana, ammag hiyaat agé hen machayaw ad Egipto gapo hen kenaraengna way man-ale ya mangamma hen ammaana.”
23 “Angkay hiyachi way opatporo hen tawén Moses, ekatnéén i mì-ib-ifun hen anchichay inib-ana way ganà Israel ta ilana no henon én-énnéncha. 24 Yag innilanaat agé hen ihay ifana way cha paligatén hen ihay iyEgipto. Wat annag i henara-an yag imfarésna way namchit hen anchi iyEgipto. 25 Te hen ekat Moses ah hamhamàna, na-awatan chillu hen anchichay ifana way hiya hen chinutokan Apudyus way mangenharà an chicha amin. Ngém anchag iggay peet ma-awatan. 26 Te hen nawakas way inchahana hen chuway ifana way chan patéy, ekatnéén ina koma forchaén chicha. Wat ommamhew way mangaliyén, ‘Pakay chàyu way masosnod, way ammag yahaat agéy iyu ekaman.’ 27 Ngém ammag achi maingar hen anchi lommapo, wat intùyudna ah Moses way mangaliyén, ‘Heno ay paat hen lébféngno way man-ap-apo ta hea paat hen mangempanoh an chàni. 28 Ay anno agé pédtén haén kaman hen namchitam hen anchi iyEgipto ad ugga.’ 29 Yag hen nangngaran Moses an nadchi, ammag émmégyat te na-ammuwan peet hen anchi enammaana, wat ommawid way nanaynan ad Egipto yag i fummabréy hen anchi achawwéy way lota ad Midian, yag ommahawa ahchi, wat chuwa hen anàna way pahig larae.”
30 “Angkay hiyachi yag émméy ah opatporo way tawén hen ini-inggawan Moses ad Midian. Yag angkay hen-argawan, ammag niyahad hen anghel Apudyus an hiya hen chana manaranan hen anchi chanak way nehag-én hen anchi filig ad Sinai. Yag innilana hen ayéh-ép way away way ammag cha gumilab, yag wachaat agé hen anchi anghel way nanggagawa hen anchi apoy. 31 Ammag nahahaang ah Moses hen nangil-ana wat i koma homag-én way mangenmamad, yag chengngarnaat agé ah Apudyus way nan-ale, yag ekatnéén, 32 ‘Haén ah Apudyus way cha chayawén hen anap-om way cha Abraham an Isaac yah Jacob.’ Yag hen nangngaran Moses an nadchi, ammag nan-upop yag chan papayagpag ah égyatna. 33 Yag anat kasen man-ale ah Apudyus way mangaliyén, ‘Ka-aném hen annay sapatosno te na-apudyusan angkay hen antoy lota way tommatàchégam te antoyanà.’ 34 Yag annaat agé ifaga way mangaliyén, ‘Inni-ilà way ammag pararo way cha mapaligatan hen anchichay tatagù ahchid Egipto yag chengngar-o hen paràcha ya hen harahagcha yag ana-at umale way mangempaharà an chicha. Wat inta Moses ta epééy-o hea ad Egipto.’ Yaha hen imfagan Apudyus an Moses.”
35 Yachi yag entoroy Esteban way manaphapet hen na-ammaan ad namenghan, ekatnéén, “Ah Mosesanchi, iggay mangiggéén hen anchichay anap-otaaw hiya, te anchag ekatén, ‘Heno man paat hen nangidchat ah man-ap-apowam an chàni ta hea paat hen i mangempanoh an chàni.’ Ngém ah katot-owana, ah Moses peet hen penelen Apudyus ah man-ap-apocha way manarà an chicha way tenorongan hen anchi anghel way nampàila hen gawan hen anchi ammag cha gumilafay away. 36 Yachi yag enetnod Moses hen anchichay anap-otaaw hen lommayawancha ad Egipto, yag enammaana hen chuaray kaskascha-aw ahchid Egipto ya hen nangwaancha hen anchi fayfay way ekatchéén ‘Chittakan,’ ya anat agé hen unig hen anchi opatporo way tawén way nange-etnochana an chicha hen anchi pachinanak way lota. 37 Yag ah Moses, hiya agé hen anchi nangintudtuchu hen anap-otaaw way ganà Israel way mangaliyén, ‘Ah pegwana, epafùnag Apudyus hen ihay profeta way ganàtaaw way kaman an haén.’ 38 Yag ah Moses hen anchi nawawà-acha hen anchichay anap-otaaw hen anchi ini-inggawancha hen anchi pachinanak way hiya agé hen anchi nanagépfar hen anchi anghel hen anchi filig ad Sinai. Ya hiya agé hen neporangan hen anchichay mannanayun way orchin Apudyus ah mangimfag-ana an chitaaw way tatagu.”
39 “Ngém hen anchichay a-anap-otaaw, anchag achi afuroton ah Moses, ya anchag achi pagan-ano hiya, te ancha yanggay ammag laychén way mamfangad koma ad Egipto. 40 Wat hen ini-inggawan Moses hen anchi filig ad Sinai way cha mètagépfar an Apudyus, anchag imfaga an Aaron way mangaliyén, ‘Omamma-a man ah mamàila way Apudyustaaw ta wachay mangempangpango an chitaaw, te maid met innilataaw no heno hen na-ammaan an Mosesanna way nangetnod an chitaaw hen lommayawantaaw ad Egipto.’ 41 Yachi yag anchaat ammaan hen finakafaka ta mamàila ah chayawéncha. Yag anchaat mamparte ah ichatoncha ya anchaat manlagsak ah layadcha hen anchi enammaancha way man-apudyuscha ano. 42 Wat ah Apudyus, annag nanchùgan chicha wat inyanggayana hen anchichay anap-otaaw ta egadcha ah chayawéncha te uray hen taraw ad uchuwén chacha chayawén. Wat yachi hen mangaryan Apudyus an chicha hen enalena way ensorat hen profeta ad namenghan, ekatnéén,
‘Chàyu way ganà Israel, amin hen anchi opatporo way tawén way nanarananyu hen anchi pachinanak way lota, faén haén hen empartiyanyu ya faén agé haén hen nanchatonanyu hen anchichay chayu inchaton. 43 Te anyug entatàen hen anchi finab-alléy way ini-inggawan hen anchi enap-apudyusyu way Molok, yag hiya hen chinad-ayawyu. Yag chinayawyu agé hen anchi tenat-araw way Refam way nan-apudyusyu agé. Chichachi hen enammaanyu ah chayu chinayaw way faén haén. Wat an-og eparyaw chàyu ah achawwéyay lota ingganah lomooh-ayu ad Babilonia.’
Yachi hen enalen Apudyus hen anchichay a-anap-otaaw.”
44 Cha etoroy chillu Esteban way man-ale hen anchichay konsel, ekatna agéén, “Hen kawad-an hen a-anap-otaaw hen anchi chanak, entatàencha hen anchi torcha way faréy hen torag Apudyus an chicha. Yag hen anchi torcha, an paat an na-ammaan hen nanorachan Moses hen imfagan Apudyus te an empàilan Apudyus hen torachén Moses hen mangammaana. 45 Angkay hiyachi way natéy ah Moses way neparég Josue, tenawid hen anchichay a-anap-otaaw hen anchi torcha yag entatàencha hen ummaliyancha ahtod Canaan. Wat tenorongan Apudyus chicha way nangemparyaw hen anchichay nankarakarase way siguchay tatagu ahtod Canaan ta man-awan hen a-anap-otaaw hen antoy lota. Wat hen anchi torcha way faréy Apudyus, é-éttégna ahto inggana hen tempon hen nan-areyan David. 46 Wat ah Are David, ammag chakar hen layad Apudyus an hiya yag chinawatna an Apudyus ta eparufusna koma hen mangammaana hen kasen faréy Apudyus way am-ammay ta yachi hen chacha i manayawan way ganà Jacob an Apudyus. 47 Ngém faén ah David hen nangamma hen hiyachiy faréy Apudyus te hen anàna way Solomon.”
48 “Ngém ah katot-owana, faén chillu faréy way enammaan hen tatagu hen i-inggawan Apudyus way kangatowan, te hen ensorat hen ihay profeta ad namenghan, ekatnéén,
49 ‘Ad uchu hen tùchù,’ way ekat Apudyus, ỳa hen antoy lota hen gumagattenà. Wat henon ekamanyu way mangamma ah érégna ah mamfaréy-o ya chuud hen mangiggaanyu, 50 te haén chillu hen nangamma amin hen egad way wachan antoy lota yad uchu.”
51 Yachi yag entoroy Esteban way mangaliyén, “An-ayu ammag térén te tàén namarkaan hen acharyu ta mantatagun Apudyus chàyu, ammag maid awanwani chillu hen hamhamàyu way mangamma hen laychéna, te anyug achi changrén hen ifagana. Yag chayuwat agé ekaman hen enkaman hen anchichay a-anap-otaaw ad namenghan way anyug cha kontaréén hen Espirituna. 52 Ay ammoh wachay ihà-anay profeta ad namenghan ah iggay pap-aligatén hen a-anap-otaaw. Maid met te ancha ammag pinchit amin hen anchichay hennag Apudyus way i mangimfaga mepanggép hen umaliyan hen anchi anàna way maid fasfasorna. Yag angkay ummale hen yachiy anàna, chàyuwat agé hen nangentochar ya nangempapchit an hiya. 53 Achi koma mafalinchi, te chàyu paat hen nanangchén hen anchi orchin Apudyus way intudtuchun hen anchi anghel, ngém anyug achi peet cha afuroton.” Yaha hen ensongfat Esteban hen anchichay konsel ya kangatowan way pachi.
Hen nafuntoan Esteban
54 Angkay narpas way chengngar hen anchichay konsel hen enalen Esteban, anchag nanngalitfén hen fub-acha ah aningarngarcha. 55 Ngém ah Esteban way iné-égnanan hen Espiritun Apudyus hen hamhamàna, nantangad ad uchu yag innilanaat agé hen hummiliyan hen kaenammay Apudyus ya anat agé ah Jesus way tommatàchég hen pachawanan Apudyus. 56 “Ilanyu ngén,” way ekat Esteban, “te anchi nafùtan ad uchu wat anchiyan ah Jesus way Pangorowan hen Tatagu way tommatàchég hen pachawanan Apudyus.” 57 Wat hen anchichay nanangngar, ancha ammag heo-ongaw yag chachaat horatén hen ingacha, yag anchag nagyub 58 way i manlakrak an hiya way manginyéy hen anchi fùnagan hen fabréy yag anchaat funfunto-on hiya. Wat hen anchichay nangenlémrém an Esteban, emporangcha hen agwan hen lumfongcha hen ihay larae way ah Saulo hen ngachanna. 59 Yag hen chacha mamunfuntoan an Esteban, chaat manluwaru way mangaliyén, “Apo Jesus, aranà.” 60 Yag nampalentomang way mangèngaw way mangaliyén, “Apo, pakawaném koma chicha hen antoy chacha ammaan.” Yachi hen enalena yag natéyat.