13
E Barnabas e Saulus Ni Rudu Tala
1 I tahoka e huriki a tara ne Kristo ri made o Antiok. A bakovi ala lima ne ria a propet, a mari ni tovo. A rane ria ra nga: E Barnabas, e Simion a rana kalale vona e Kuli Kato, e Lusius o Sirene, e Manaen re turane Herod a hariki, e Saulus.
2 Na parava tara e huriki nga ri kavurikea a Bakovi Dagi, ri peremu, lakea a Hanu Kiripiripi i taki ria, i ta maea, “Mu vulaki e Barnabas e Saulus ru gu rata a leho a gale rua ru gu rata.”
3 Muri ri vasileki, ri peremu, ri ru langa a limane ria ne rua, ri rudu rua ru vano.
A Bakovi na Malulu o Saiprus
4-5 E Barnabas e Saulus, a Hanu Kiripiripi i rudu tala rua, ru puru o Salamis. E Ioanes-Markus tara, i tou, ge tuhori rua. To rike na aga vonga o Selusia, to lakea na bodu e Saiprus. Na tahuna to bele na tanga dagi e Salamis to vakalongo a nitana Vure pololilo na maka roho na vaponga ne huriki a Iuda vonga.
6 To laho vona a tabeke lobo na bodu, to bele na tanga e Papos. Ru taguia vonga a bakovi o Iuda tara, a rana e Bar-Isu, a bakovi na malulu, a nitamina propet.
7 A bakovi iea i made turana matakari tara na tanga, a rana e Sergius Paulus, a bakovi na lohokanga. I talo rike a ngava ne Barnabas e Saulus ru gu lakea vona, ru gu vakalongoa vona a nitana Vure.
8 Pali ra bakovi na malulu, a rana na nita Grik e Elimas, i koi ne rua. I koi vona a matakari ge luhoi torea a Vure.
9 Pali e Saulus, a rana tara e Paulus, i dili vona a Hanu Kiripiripi, i matanonoa e Elimas i takia,
10 “Ioe a tuna hanitu! Ioe a pile na maka maki kamumu! O tatami bala, o rata bala a naro hale! Garika go lobo ni rata marogo a dala kiripiripi ne Bakovi Dagi?
11 Ngane a limane Bakovi Dagi ge padoi ioe, go kepa. O uka ma go matai a haro na parava ranga.”
Malaviriri kunana a bakovi iea i kepa, i bakai viliha na viri ge tulia na limana, ge vakasiria na dala.
12 Na tahuna a matakari i masia a naro iea i bele, i luhoi torea a Vure, a vuhuna i turutu vona a vinara ne Bakovi Dagi.
E Barnabas e Paulus Ru Bele o Antiok
13 Muri e Paulus, e Barnabas, e Ioanes to rike na aga o Papos, to lakea o Perga na tabeke ne Pampilia. Na tahuna ri bele vonga e Ioanes-Markus i pe rua, i hamule lakea o Ierusalem.
14 Pali e Paulus e Barnabas ru pea e Perga ru valai, ru bele na tanga dagi e Antiok na tabeke ne Pisidia. Na parava ni malo ru dili na roho na vaponga, ru made puru.
15 Ni gi lobo a vinara e Moses, a hinere ne huriki a propet, lakea e huriki a bakovi dagi na roho na vaponga ri nana e Paulus e Barnabas, ri ta maea, “Marua a turane mia, muru tahoka a ngava ni vakatora a hatene huriki, muru takia ngane.”
16 Lakea e Paulus i pesi rike i toto rike a limana ri gi longo, lakea i ta maea, “Mua o huriki a bakovi o Israel, mua e huriki i uka ma mua a Iuda, pali mu togoa a Vure, mu longo valai nau!
17 A Vure ne hita e huriki a Israel i vulaki e huriki a gare ne hita, i rata ria ri bele kupo hateka na tahuna ri made o Egipto. Muri i bole tala ria o Egipto na nitora dagi vona.
18 I hatenono na naro hale ne ria na tahuna ri laho lae na malala i ngeki na pida i ravulu va.
19 Muri i vakalobo a kabu dagi i polorua o Kenan, i bole a malala ne ria i habi polo ne huriki a Israel, ga malala ne ria liu.
20 A maka maki nga ri bele pololilo na pida i 450.
“Muri i habi ne huriki a Israel e huriki a mari ni pelekado a ngava ri matakari ria, i harena na tahuna ne Samuel a propet.
21 Muri ri ngarua a hariki ge matakari ria, lakea a Vure i habia ne ria e Saulus e tune Kis, a hamone Bensamin. I matakari ria na pida i ravulu va.
22 Muri a Vure i vakaloboa e Saulus, i ratea e Davit ge ia a hariki ne ria. A Vure i vakalongo e huriki ne Davit, i ta maea, ‘Iau a matakilalea e Davit, re tune Iesi, ia a bakovi kamumu, a vivi vona. Bara i rata lobo a maki a ngaru ge rata.’
23 “A Vure i ramaia a ngava i takia hosi, i vulakia na hamone Davit a bakovi ge korimule hita, i rudua i bele ne huriki a Israel. A bakovi iea e Isu.
24 Muga ne Isu i valai, e Ioanes a mari ni vahilolo i vara e huriki a Israel ri gi pulo a vilone ria, ni gi vahilolo.
25 Na tahuna e Ioanes i popote ge vakalobo a leho vona, i ta maea, ‘Mu luhoi iau ge iau e rei muholi? Iau i uka ma a bakovi mu davea. A bakovi iea bara i muri valai. Pali iau i uka ma a bakovi kamumu ga puga vuroki a mota na vahapolo vona.’
26 “Mua o huriki a turagu, mua e huriki a hamone Abraham, mua e huriki i uka ma mua a Iuda pali mu togoa a Vure, mu longo kamumu. Ra ngava na Vure ge korimule e huriki, a Vure i vakaru vilia ne hita.
27 E huriki o Ierusalem turane huriki a matakari ne ria, i uka ma ri matakilalea a bakovi iea. I uka ma ri longokilala a ngava ne huriki a propet, ra ni gi tala na Parava Nimalo lobo. I mavonga, na tahuna ri takia e Isu ge mate, ri rata a ngavane huriki a propet hosi i bele muholi.
28 I uka ma ri masia e Isu ge ratea tara naro hale ge mate vona. Pali ri takia e Pilato ge rabalakia.
29 Ri rata virihia a naro lobo, ra ni here puru hosi vona. Muri ri paru talea na kai tavalavala, ri vakatabuli a podana na babe.
30 Pali a Vure i vakamahuri mulea na matenga.
31 Muri i bele balaka kupo ne ria e huriki ri laho muga turana, ra ri malaga o Galili, ri laho sike lakea o Ierusalem turana. Pali ngane ri vakalongo e huriki a Israel ne Isu.
32 “Mi vakalongo mua vona a Velenga Kamumu, ra ngava a Vure i ta muholi vona hosi ne huriki a gare ne hita,
33 ngane i bele muholi na matane hita e huriki a hamone ria. I bele muholi na tahuna i vakamahuri mulea na matenga e Isu. A ngava iea ni here na ruana sapta na Linge, i ta maea,
‘Ioe e Tugu.
Mona a vakasiri e huriki ne iau e Tamamu.’
34 A Vure i vakamahuri mulea na matenga, i uka ma i bera. I manga a ngava ni here puru hosi, i maea,
‘Ga rata kamumu mua, ga vakabagetu mua,
i manga a ngava a ta muholi ne Davit a hariki.’
35 A nita tara na Hinere i ta maea,
‘I uka ma go matataroa a bakovi o vulakia
ge rata a leho vomu ge mavuru na lovo.’
36 Hosi, na tahuna e Davit i made na malala, i rata lobo a leho a Vure i habi vona. Muri i mate, ni tanu turana e huriki a viri vona. Muri a podana i bera.
37 Pali a viri a Vure i vakamahuri mulea na matenga i uka ma i bera.
38 “Mua o huriki a turagu, a ngaru mu gu lohoka vona, miri vakalongo mua vona a Vure bara i puga vuroki a naro hale ne mua na tahuna mu luhoi torea e Isu.
39 A vinara ne Moses i uka ma i puga vuroki a naro hale legelege ne mua, ge rata mua mu malamala na matana Vure. Pali e rei a viri i luhoi torea e Isu, bara i puga vuroki a naro hale lobo vona, i ratea i malamala na matana Vure.
40 Mu matadoko, ma ge bele muholi ne mua a ngava hosi ne huriki a propet, i maea,
41 ‘Mua o huriki a bakovi ni nongo vaki!
Bara mu turutu, muri mu mate,
a vuhuna Iau ga ratea tara maki ge bele ne mua.
Bara a viri i taki mua vona a maka maki ga ratea,
i uka ma mu gu longo maia.’ ”
42 Na tahuna e Paulus i taki lobo a ngava nga, ru pesi rike e Barnabas, ta ru gu vano, lakea e huriki ri nana tora rua ru gu hamule valai tabu girira na Parava Nimalo tara, ru gu vara tabu vona a ngava iea.
43 I lobo ngane a vaponga, e huriki ri vapida. Muri e huriki ranga ri ramai rua, e huriki a Iuda turana e huriki i uka ma ria a Iuda, ra ri dili na lotu na Iuda ri muri ne rua. Lakea ru ta turane ria, ru vakatora a niluhoi ne ria, ri gi pesi tora ni luhoi torea a Vure ge rata kamumu ria.
44 Na Parava Nimalo muri, e huriki lobo na tanga dagi ri vapopo ni longo a nitane Bakovi Dagi.
45 Na tahuna e huriki a Iuda ri matai e huriki ala kupo ri bele, i madihi a hatene ria, ri hehea, ri harogia e Paulus vona a ngava i taki.
46 Lakea e Paulus e Barnabas ru koli paga paga kunana, i uka ma ru mangenge, ru ta maea, “A Vure i ngaru maria miri gi vakalongo muga ne mua a nitana. Pali mu marikoi vona a nita iea. Mu vakasiri mua, i uka ma mua a viri kamumu ni bole a nimahuri vakaroro. Ngane miri gi matataro mua, miri gi lakea ne huriki i uka ma ria a Iuda.
47 Miri gi rata mavonga, a vuhuna e Bakovi Dagi i vakuku maria maea,
‘Iau a rata ioe, ioe a nipara ne huriki i uka ma ria a Iuda,
go vakasiri a dala na nimahuri vakaroro ne huriki lobo na malala.’ ”
48 Na tahuna e huriki i uka ma ria a Iuda ri longoa a ngava ne Paulus, ri vivi, ri togoa a nitane Bakovi Dagi. Lakea e huriki i vulaki ria a Vure, ri gi bole a nimahuri vakaroro, e huriki nga ngane ri luhoi tora.
49 A nitane Bakovi Dagi i rere na tabeke lobo vonga.
50 Pali e huriki a Iuda ri piurike e huriki a bakovi dagi na tanga dagi turana e huriki a ngatavine dagi i uka ma ria a Iuda, pali ri togoa a Vure. Ri piu rike ria, ri vakamadihi e Paulus e Barnabas, ri lili tala rua na tabeke vonga.
51 Lakea ru kurudu pasi na vahane rua a habulo ru gu vakasiri ria a Vure ge pelekado ria. Muri ru vano, ru lakea o Ikonium.
52 Pali e huriki a murimuri ri vivi hateka, a Hanu Kiripiripi i tuhori ria.