19
Pol a Efesus qureq di Qotei aqa anjam palontoqnej
1-2 Apolos a Korin di sonaqa Pol a Esia sawa yambaŋ naŋgo qure qureq di walweloqnej. A walwelosi aisiq Efesus qureq di brantosiqa tamo qudei Yesus dauryoqneb qaji naŋgi sonab itnjrsiqa endegsi nenemnjrej, “Niŋgi Yesus qa nuŋgo areqalo siŋgilatosib bati deqa niŋgi Mondor Bole eb e?” Onaqa naŋgi na saideb, “Eo. Mondor Bole unu kiyo sai kiyo di iga nami quosaioqnem.” Onaqa Pol na olo nenemnjrej, “Niŋgi anjam kiye qusib yanso eb?” Onaqa naŋgi na minjeb, “Jon yansnjro qaji aqa anjam segi iga qusim dena yanso em.”
Onaqa Pol na olo minjrej, “Jon na tamo uŋgasari naŋgi endegsi minjroqnej, ‘Niŋgi are bulyibqa e na yansŋgwai.’ Osiqa minjroqnej, ‘Niŋgi tamo ijo qoreq na bqas qaji a qa nuŋgo areqalo siŋgilatiy.’ Tamo Jon aqa qoreq na bqajqa maroqnej qaji agi Yesus.” Onaqa naŋgi Pol aqa anjam di qusib poinjrnaqa Tamo Koba Yesus aqa ñam na yanso eb. Yanso onabqa Pol a naŋgo gateq di aqa baŋ atnaqa Mondor Bole naŋgoq aisiq meŋ bulyetnjrnaqa bati qujai deqa naŋgi qure utru segi segi naŋgo anjam mareleŋoqneb. Osib naŋgi Qotei aqa medabu osib anjam palontoqneb. Bati deqa tamo 12 naŋgi Mondor eb.
Pol a bai qalub Efesus dia Juda naŋgo Qotei tal miligiq giloqnsiqa Qotei aqa anjam minjroqnej. Qotei na aqa segi tamo uŋgasari naŋgi taqatnjrsim naŋgo Mandor Koba sqas anjam di aqa utru Juda naŋgi geregere poinjrqajqa deqa Pol a siŋgila na minjroqnej. Degyeqnaqa Juda qudei naŋgi Pol aqa anjam di qusibqa naŋgi a qa ugeosib aqa anjam dauryqa urateb. Osib ŋambile gaigai sqajqa gam Yesus na babtej qaji di misiliŋyosib tamo uŋgasari naŋgi endegsib minjroqneb, “Yesus aqa gam di uge.” Deqa Pol a naŋgi uratnjrsiqa tamo uŋgasari Yesus qa naŋgo areqalo siŋgilateb qaji naŋgi segi joqsiqa tamo bei aqa ñam Tiranus aqa skul kobaq gileb. Gilsib dia Pol a bati gaigai Qotei aqa anjam plaltoqnej. 10 Pol a wausau aiyel degyoqnej. Deqa tamo uŋgasari kalil Esia sawaq di soqneb qaji Juda ti Grik ti naŋgi Tamo Koba aqa anjam quoqneb.
Skeva aqa ŋiri 7 naŋgi mondor uge naŋgi winjrqajqa wauoqneb
11 Qotei a Pol aqa baŋ na maŋwa gargekoba babtoqnej. 12 Deqa tamo qudei na naŋgo gara ñeŋgi oqnsib Pol aqa jejamuq di betertoqnsib gara di olo osi giloqnsib tamo mainjro qaji naŋgo jejamuq di ateqnab naŋgo ma saioqnej. Tamo mondor uge ti so qaji naŋgo jejamuq di dego gara ñeŋgi ateqnab mondor uge naŋgi jaraiyoqneb.
13 Juda tamo qudei naŋgi dego sawa sawaq di walweloqnsibqa mondor uge naŋgi winjrib jaraiqajqa wauoqneb. Naŋgi silali oqajqa deqa marsib wau di yoqneb. Onaqa bati bei naŋgi qudei Tamo Koba Yesus aqa ñam na mondor uge bei wiyqa osib mondor uge endegsib minjeb, “Iga Yesus agi Pol a deqa anjam palonteqnu qaji aqa ñam na ni mermonum, ni tamo di uratosim ulaŋ.” 14 Juda naŋgo atra tamo koba Skeva aqa ŋiri 7 naŋgi kumbra di degyeb. 15 Degyonabqa mondor uge na naŋgi kamba minjrej, “E Yesus qalie. E Pol dego qalie. Ariya niŋgi tal qabe?” 16 Onaqa tamo mondor uge ti so qaji a siŋgila na prugosiq naŋgo qawarq di awoosiq naŋgi ñumougetnjrsiq jejamu niñaqyetnjrej. Osiqa naŋgo gara bumbraŋyetnjrnaqa naŋgi tal uratosib yosi jaraiyeb. 17 Onaqa tamo uŋgasari kalil Juda ti Grik ti Efesus qureq di soqneb qaji naŋgi kumbra deqa qusibqa ulaugeteb. Osib naŋgi Tamo Koba Yesus aqa ñam tulaŋ soqtoqneb. 18 Bati deqa tamo uŋgasari gargekoba naŋgi Yesus qa naŋgo areqalo siŋgilatoqneb. Deqa naŋgi boqnsib naŋgo kumbra uge uge nami yoqneb qaji di tamo kalil naŋgo ŋamdamuq di ubtoqneb. 19 Tamo uŋgasari gargekoba quñam qaloqneb qaji naŋgi dego boqnsib naŋgo quñam qalo qaji buk kalil koroiyoqnsibqa tamo uŋgasari naŋgo ulatamuq di koiteleŋoqneb. Buk di nami silali na awaiyo qaji. Awai sisiyeb 50,000 kina. 20 Naŋgi kumbra degyeb deqa Tamo Koba aqa anjam tulaŋ kobaoqnsiqa sawa sawaq gileqnaqa tamo uŋgasari gargekoba naŋgi quoqneb.
Efesus naŋgi Pol qa minjiŋ oqetnjrnaqa murqumyoqneb
21 Efesus qureq di Pol a Qotei aqa wau yoqnsiq koboonaqa Qotei aqa Mondor na Pol areqalo yonaqa a endegsi marej, “E Masedonia sawa ti Akaia sawa ti dia walweloqnsiyqa dena aisiy Jerusalem di brantqai.” Osiqa marej, “Di koboamqa e Jerusalem uratosiy gilsiy Rom qure dego unqai.” 22 Pol a degsi marsiqa tamo aiyel a koba na wauo qaji Timoti Erastus wo naŋgi qariŋnjrnaqa namoosib Masedonia sawaq gileb. Pol a segi Esia sawaq di soqnej. A bunuqna Masedonia sawaq gilqa marsiqa naŋgi aiyel namoqna qariŋnjrnaq gileb.
23 Bati deqa Efesus dia tamo qudei naŋgi ŋambile gaigai sqajqa gam Yesus na babtej qaji deqa ŋiriŋkobaoqneb. 24 Naŋgo ŋiriŋ aqa utru agiende. Tamo bei aqa ñam Demitrius a silva oqnsiq dena iŋgi iŋgi gereiyoqnej. A na gisaŋ qotei bei aqa ñam Artemis aqa atra tal sigitoqnsiqa atra tal sulum kiñilala silva na gereiyoqnej. Gereiyeqnaqa tamo uŋgasari naŋgi awaiyeqnabqa tamo qudei a koba na wauo qaji naŋgi a ti dena silali koba oqneb. 25 Bati bei Demitrius a na aqa wau qujai naŋgi ti tamo qudei wau deqaji yoqneb qaji naŋgi ti koroinjrsiqa endegsi minjrej, “Niŋgi quiy. Gago wau endena iga silali koba eqnum. 26 Ariya Pol a gago wau endi ugeteqnu. Agi a gam endena ugeteqnu. A na tamo uŋgasari gargekoba naŋgo are tigeltetnjroqnsiqa minjreqnu, ‘Tamo naŋgi baŋ na qotei gereiyo qaji di qotei bolesai. Di gisaŋ qotei.’ Yeqnaqa naŋgi aqa anjam di dauryoqnsib qotei Artemis qoreiyoqnsib Artemis aqa atra tal sulum dego awaiyqa urateqnub. Pol aqa kumbra di niŋgi uneqnub. Aqa anjam dego niŋgi queqnub. Aqa kumbra di a Efesus endia segi yosai. Esia sawa keretoqnsiqa dia dego a kumbra di yeqnu. 27 Pol aqa kumbra dena gago silali wau endi uloŋqas. Di segi sai. Gago qotei koba Artemis aqa atra tal aqa ñam dego ugeqas. Amqa tamo uŋgasari kalil naŋgi Artemis aqa ñam soqtqa uratqab. Niŋgi qalie, Esia sawaq endi tamo uŋgasari naŋgi Artemis aqa ñam soqtoqnsibqa a qa loueqnub. Sawa sawa kalilq di dego tamo uŋgasari naŋgi Artemis aqa ñam soqteqnub. Pol aqa anjam mareqnu qaji dena Artemis aqa ñam koba di torei ulontqas.”
28 Onaqa sulum gereiyo tamo naŋgi anjam di qusib minjiŋ ani oqetnjrnaqa tulaŋ murqumyoqnsib maroqneb, “Efesus gago qotei Artemis a qotei kobaquja.” 29 Naŋgi degsib murqumyeqnabqa tamo uŋgasari kalil Efesus di soqneb qaji naŋgi qusibqa naŋgi dego murqumyoqneb. Osib Masedonia tamo aiyel Pol dauryosib beb qaji agi Gaius Aristarkus wo naŋgi ojeb. Ojsib naŋgi aiyel giriŋnjrsib qure deqa gate kokba naŋgo ulatamuq di tigeltnjrqa marsib gurgurosib koro sawaq joqsib gileb. 30 Onaqa Pol a deqa qusiqa tamo uŋgasari naŋgo are latetnjrqa marsiqa naŋgo ambleq aiqa laqnaqa tamo uŋgasari Yesus dauryeb qaji naŋgi na saidyeb. 31 Rom tamo kokba qudei Esia sawa taqatoqneb qaji naŋgi Pol qalieeb deqa naŋgi dego anjam qariŋyosib minjeb, “Ni koro sawa miligiq gilaim.”
32 Tamo uŋgasari tulaŋ gargekoba naŋgi koro sawaq di koroosib murqumyoqneb. Utru kiye qa naŋgi bosib koroeb di naŋgi qaliesai. Utru bei bei qa maroqnsibqa laŋa laŋa murqumyoqneb. 33 Onaqa Juda qudei naŋgi na tamo uŋgasari naŋgo are latetnjrqa marsib Juda tamo bei aqa ñam Aleksander osib koro sawa ambleq di atnabqa tamo uŋgasari naŋgi a unsib mareb, “Tamo di aqa une qa kiyo iga bosim koroonum?” Onaqa Aleksander a tamo uŋgasari naŋgi anjam bei minjrqa osiq tigelej. Tigelosiqa naŋgi kiriqa osiq aqa baŋ soqtej. 34 Baŋ soqtonaqa naŋgi kiriosai. Naŋgi poinjrej, Aleksander a Juda tamo. Deqa naŋgi kalil olo murqumyoqnsib maroqneb, “Efesus gago qotei Artemis a qotei kobaquja.” Naŋgi anjam qujai di tulaŋ waiŋoqnsib sokobaiyeb.
35 Onaqa Efesus naŋgo gate bei a kamba tamo uŋgasari naŋgi anjam minjrqa osiq tigelej. Tigelosiqa naŋgi kiriqa osiq aqa baŋ soqtonaqa naŋgi kirieleŋonabqa minjrej, “O Efesus tamo uŋgasari niŋgi quiy. Efesus endia niŋgi na qotei koba Artemis aqa atra tal taqateqnub. Artemis aqa sulum nami laŋ goge na uloŋosiq mandamq aiyej qaji di dego niŋgi na taqateqnub. Tamo uŋgasari kalil naŋgi di qalie. 36 Deqa tamo bei na anjam di gotraŋyqa keresai. O ijo was, niŋgi grotosib une bei yaib deqa niŋgi mati lawo na sosib geregere are qaliy. 37 Tamo aiyel Gaius Aristarkus wo naŋgi une saiqoji. Niŋgi na naŋgi laŋa joqsib bonub. Naŋgi gago atra talq dena iŋgi bei bajiŋosai. Naŋgi gago qotei Artemis aqa ñam misiliŋyosai dego. 38 Deqa Demitrius aqa wau qujai naŋgi ti tamo qudei qa anjam bei soqnimqa joqsib Rom gate kokba naŋgo ulatamuq di tigeltnjrsib anjam marqab. 39 Niŋgi dego tamo qudei qa anjam bei soqnimqa bati atibqa Rom gate kokba naŋgi koroosib nuŋgo anjam gereiyqab. 40 Bini iga laŋa ŋiriŋ tigeltonum utru saiqoji. Deqa Rom gate kokba naŋgi bosib koro endeqa utru nenemgibqa iga na kamba anjam bei minjrqa keresaiigo uge.” 41 Tamo gate dena tamo uŋgasari naŋgi anjam degsi minjrsiqa naŋgi winjrnaq jaraiyeb.