27
Pol a qobuŋ na Rom qureq giloqnej
1 Onaqa iga qobuŋ na Itali sawaq gilqajqa anjam qosisib Pol tamo qudei ti tonto talq dena joqsib qaja tamo naŋgo gate bei aqa ñam Julius aqa baŋq di ateb. Julius a Rom tamo.
2 A na iga Pol ombla tonto tamo naŋgi ti joqsiqa Adramitium qure naŋgo qobuŋ bei Esia sawaq gilqa laqnaqa iga qobuŋ di gogetosim koba na gilem. Aristarkus a iga koba na gilem. Aristarkus aqa qure utru Tesalonaika agi Masedonia sawaq di unu. Qobuŋ di yuwal qala qalaq na dauryosim qunduŋ kalil aiqa mareb.
3 Iga gilsim nebeonaqa Saidon qureq di tiryem. Tiryonamqa Julius a Pol qa dulosiq odyonaqa qobuŋ uratosiq aqa Kristen was qudei naŋgi itnjrnaqa naŋgi na iŋgi iŋgi qa aqaryaiyeb.
4 Onaqa iga Saidon qure uratosim gileqnamqa jagwa na gotraŋgonaqa iga Saiprus nui taqyosim gilem.
5 Gilsim yuwal gentosim Silisia sawa ti Pamfilia sawa ti di brantosim yuwal qala qalaq na dauryosim gilsim Lisia sawaq di brantosim Maira qureq di tiryem.
6 Dia Julius a Aleksandria qure naŋgo qobuŋ bei Itali sawaq gilqa laqnaqa unsiqa a na iga Pol ombla tonto tamo naŋgi ti joqsiqa qobuŋ di gogetem.
7 Gogetosim jiŋga na gileqnamqa bati gargekoba koboej. Onaqa jagwa na gotraŋgonaqa iga siŋgila na gilsim Nidas qure jojomyem. Dena jagwa na olo gotraŋgonaqa iga gilqa keresaiigonaqa qobuŋ bulyosimqa Krit nui aqa luwi bei ñam Salmone di tiŋyosim oqem.
8 Oqsim luwi di buŋyosimqa tamo qobuŋq di wauo qaji naŋgi waukobaosib oqsib Krit nui qoreq di beterosib qala qalaq na gileb. Iga gilsim sawa bei aqa ñam Qunduŋ Boledamu di Lasea qure jojom di brantem.
9-10 Iga bati gargekoba uratem deqa Juda naŋgo qurieŋo bati koboej. Yuwal ugeqa batiej deqa Pol na tamo qobuŋq di wauo qaji naŋgi endegsi minjrej, “Niŋgi quiy. E qalieonum, iga qobuŋ na gilqom di iga gulbe koba itqom. Qobuŋ aqa iŋgi iŋgi gargekoba loumqas. Qobuŋ dego tugwas. Qobuŋ a segi sai. Iga tamo kalil dego padalqom.”
11 Pol a naŋgi degsi minjrnaqa qobuŋ kuñi ojo tamo wo qobuŋ aqa abu wo naŋgi aiyel na Pol aqa anjam di dauryqa uratosib gilqa mareb. Julius a dego Pol aqa anjam dauryqa uratosiqa naŋgo aiyel anjam taqyej.
12 Deqa iga qobuŋ na gilem. Qunduŋ iga soqnem qaji di jagwa bati qa qobuŋ beterqajqa qunduŋ bolesai. Deqa tamo gargekoba naŋgi mareb, “Jagwa bati brantqa jojomqo deqa iga qunduŋ endi uratosim gilsim Finiks qunduŋq di jagwa bati qa beterosim sqom.” Finiks a Krit nuiq di unu. Dia jagwa bati qa beterqajqa qunduŋ bolequja.
Jagwa koba bonaqa yuwal ugeej
13 Onaqa jagwa lawo guta na bonaqa tamo qobuŋq di wauo qaji naŋgi mareb, “Jagwa endena iga puygim gilsim Finiks qunduŋq di tiryqom.” Degsib marsib anka titosib qobuŋ miligiq di atsib dena iga Krit nui aqa qala dauryosim gilem.
14-15 Gileqnamqa manaq dena meli jagwa koba bosiq gotraŋgonaqa gilqa keresaiigonaqa iga loo goge oqsim di sonamqa jagwa na segi osi laqnej.
16-17 Onaqa iga nui kiñala bei aqa ñam Kauda aqa qoreq di otosim sonamqa nui dena jagwa getentonaqa yuwal kiñala laej. Deqa tamo qobuŋq di wauo qaji naŋgi waukobaosib qobuŋ du soqtosibqa qobuŋ ani gogeq di atsib sil na qoseb. Qobuŋ du uloŋaim deqa sil na qoseb. Osib olo sil bei osib qobuŋ ani yuwal na paraparaaim deqa sil na kaiŋyosib siŋgilateb. Qobuŋ ururosim Afrika sawa jojomyosim dia sargum gogetosim paraaim deqa ulaosib qobuŋ rer qalnab aiyej. Naŋgi degyeb deqa jagwa na segi osi laqnej.
18 Nebeonaqa iga loo goge di sonam jagwa tulaŋ kobaosiq iga gotraŋgonaqa yuwal ugeonaqa qobuŋ tuqepratej. Deqa tamo qobuŋq di wauo qaji naŋgi iŋgi iŋgi qudei breinjrnabqa yuwalq aiyeb.
19 Olo nebeonaqa naŋgi qobuŋ aqa parara ti oyo ti osib breinjrnab yuwalq aiyeb.
20 Bati gargekoba iga seŋ ti bongar ti unosai. Iga namoqna are qalem, “Iga padalqasai.” Ariya jagwa siŋgila koba boqnsiqa iga gotraŋgoqnej deqa gago areqalo namij di iga uratosim marem, “Iga padalqom. Jagwa endi koboqasai.”
21 Bati gargekoba tamo qobuŋq di so qaji naŋgi iŋgi uyosai. Deqa Pol a naŋgo ambleq di tigelosiqa minjrej, “O tamo niŋgi quiy. E nami merŋgem, niŋgi Krit nui uratosib gilaib. Niŋgi ijo anjam di dauryosai deqa agi iga gulbe koba itonum. Niŋgi uniy. Qobuŋ aqa iŋgi iŋgi gargekoba loumeleŋqo.
22 Deqa e niŋgi olo endegsi merŋgwai. Niŋgi are laeme. Tamo bei padalqasai. Iga kalil bole sqom. Qobuŋ segi padalqas.
23-24 Ya qolo ijo Qotei agi e bati gaigai a qa loueqnum qaji aqa laŋ aŋgro bei bosiqa ijo areq di tigelosiq merbej, ‘O Pol, ni ulaaim. Ni Sisar aqa ulatamuq di tigelqam. Deqa Qotei na ni taqatmim ni padalqasai. Tamo kalil ni ombla qobuŋ na gileqnub qaji naŋgi dego Qotei na taqatnjrim naŋgi padalqasai.’ Laŋ aŋgro na e degsi merbej.
25 Deqa niŋgi ulaaib. E qalieonum, Qotei aqa anjam qolo merbej qaji di a dauryosim degyqas.
26 Ariya niŋgi quiy. Iga qobuŋ na gilsim nui beiq di sargum gogetim qobuŋ a ojotqas.”
27 Pol na naŋgi degsi minjrnaqa iga Mediterenian yuwalq di otosim sonamqa jagwa na segi osi laqnej. Yori aiyel koboonaqa qolo jige yuwal a mandam qaleqnaq anjam ateqnaq tamo qobuŋq di wauo qaji naŋgi qusibqa are qaleb, “Iga nui bei jojomyonum kiyo?”
28 Naŋgi degsib are qalsibqa yuwal aqa robu qalieqajqa deqa sil waiyonab ainaq uneb di tarag yala, 40 mita. Dena iga gilokiñalayosimqa naŋgi olo sil waiyosib uneb di tulaŋ taragej, 30 mita.
29 Degsib unsibqa are qaleb, “Iga gilsim nuiq di sargum gogetim qobuŋ a ojotqas.” Degsib are qalsibqa ulaosib mareb, “Iga anka waiyonamqa qobuŋ tigelqas.” Degsib marsibqa qobuŋ bunuq dena anka qolqe waiyonab yuwalq aiyej. Onaqa naŋgi endegsib waiŋoqneb, “Urur suwaŋeme.”
30 Onaqa tamo qobuŋq di wauo qaji naŋgi endegsib are qaleb, “Iga qobuŋ uratosim qobuŋ du na jaraiqom.” Naŋgi degsib are qalsibqa gisaŋosib tamo naŋgi minjreb, “Iga qobuŋ namoq dena anka waiyqom.” Degsib minjrsib qobuŋ du uli na osib qobuŋ ani aqa namoq na gaintonabqa yuwalq aiyej.
31 Degyeqnabqa Pol a di unsiqa qaja tamo naŋgi ti naŋgo gate Julius a ti endegsi minjrej, “Tamo qobuŋq di wauo qaji naŋgi jaraiqa mareqnub. Naŋgi jaraiqab di niŋgi kalil padalqab.”
32 Onaqa qaja tamo naŋgi qobuŋ du aqa sil gentonabqa jagwa na osi ulaŋej.
33 Nebeqa laqnaqa Pol na tamo kalil naŋgi endegsi minjrej, “Niŋgi iŋgi uyiy. Bati olekoba niŋgi iŋgi uyosai. Nuŋgo are ŋeiosai dego. Agi yori aiyel gilqo.
34 Deqa e siŋgila na endegsi merŋgwai, niŋgi iŋgi uysib dena niŋgi siŋgilaqab. Osib niŋgi kalil bole sqab. Bei padalqasai.”
35 Pol na tamo kalil naŋgi degsi minjrsiqa bem bei osiq naŋgo ulatamuq di Qotei pailyosiqa bem gentosiq uyej.
36 Degonaqa tamo kalil naŋgi areboleboleinjrnaqa naŋgi kamba dego bem eleŋosib uyeb.
37 Iga tamo qobuŋq di soqnem qaji kalil 276.
38 Tamo kalil naŋgi iŋgi uynab menetnjrnaqa qobuŋ otqajqa marsibqa bem sum osib waiyeleŋonabqa yuwalq aiyej.
Qobuŋ paraparaej
39 Onaqa nebeonaqa naŋgi ŋam atsib mandam bei uneb. Naŋgi mandam di poinjrosai. Naŋgi qunduŋ bei dego uneb. Qunduŋ di aqa alile bolequja ulul ti. Unsib are qaleb, “Iga alile dia qobuŋ tiryqom.”
40 Degsib are qalsibqa anka nami waiyeb qaji sil serie na giŋgeŋyosibqa anka yuwalq di urateleŋeb. Osib kuñi tonteb qaji sil di palontosib kuñi ojsib rer giryosib alile di tiryqajqa aiyeb.
41 Aisib qobuŋ namoq sargum bei gogetosiq dia ojotonaq soqnej. Onaqa yuwal kokbayosiqa qobuŋ bunuq di qalnaqa paraparaej.
42 Onaqa qaja tamo naŋgi mareb, “Tonto tamo naŋgi qawaiŋosib jaraiyaib deqa iga na ñumnam moreŋqab.”
43 Degsib marnabqa naŋgo gate Julius a are qalej, “Naŋgi Pol dego qalib moiyaim deqa e na naŋgi saidnjrqai.” Degsi are qalsiqa naŋgi minjrej, “Tonto tamo naŋgi ñumaib.” Osiqa tamo qawaiŋo qalie naŋgi minjrej, “Niŋgi namo prugosib yuwalq aisib qawaiŋosib alile di patiy.”
44 Osiqa tamo qawaiŋo qaliesai qaji naŋgi minjrej, “Qobuŋ paraparaqo qaji aqa sarqei niŋgi na eleŋosib bileq atsib dena otosib aisibqa alile di patiy.” A degsi minjrnaqa naŋgi degyosib iga kalil koba na alile dia geregere pateleŋem.