7
Setepano me Mene
1 Iiwäreja babo biname te Setepano ne itemlige egä, “Nää, teeme mene toraca gyene määme poto cidi me?”
2 Setepano jejemige egä, “Cäme babewale, binamewale, cäme mene nätecijeye! Ujarage mime kaakesaare Abrahamo liba camuge Harana cewe me otni, Acejiyame lui jamyacu apaclyera cama ge, tabe teemämu aboclomtuji Abrahamo bau. Pui padare tabe Mesopotamiya gawe cabu enajuji.
3 Acejiyame teebine jejige egä, ‘Ebmalemi määme inglewale bine, piiyepu määme gawecewe ne ebmali, nuuja gawe cabu me ädi, cane lui gawe ne pagege awaba määme tääpume.’
4 Siige, Abrahamo piba ebmaluji Kaladea gawe ne, äduji Harana cewe me lenajame. Liba Abrahamo me babe budre äbituji, Acejiyame piba teebine jityepuji otnime ai Kanana gawe cabu me, weene page luma inajininige.
5 Yepä, pui padare Acejiyame te yepä gawe matikolä lica ecäruji Abrahamo ne teemerage gawe lenaja tääpume, yepä Acejiyame teebine mene jejuji gawe ceera teeme tääpume piiyepu teeme kaakesaare tääpume ingwe ca. Yoo, pui padare Acejiyame liba peei mene jejuji, Abrahamo bägrä cäco enajuji.
6 Age Acejiyame me mene teeme bau me: ‘Määme ingwe kaakesaare cina cirege otni mage cudecewe me nuuja biname bime gawe cabu lenajame, puma mäpurage daremu cäco kaakesea cirege wawena. Teeme ireclota mäpu cirege fooa hanred kämäge cama.
7 Yepä, pui gawe biname lui bime tääpume teepi mäpurage kaakesea cire jaawenepesi, cane teebibine teeme mäpu daremu cirege ceera. Ingwe ca määme kaakesaare cirege äsecrera peei gawecewe cabu ca. Teepi cäme bau piba cirege awejena airage gawe cabu.’
8 Siige liba peei mene apiruji, Acejiyame piba Abrahamo ne jejuji teeme cewecu acitame teeme tääpe matikolä iirputa ca. Peei cewecu ca Abrahamo te Acejiyame me jajeji mene ecatuji teeme tääpume teeme biname me äbitame. Pui name pi Abrahamo, Isacako te liba aplimluji, teeme tääpe matikolä jiirputuji seben bimu teeme aplimla ingwe ca; piiyepu ingwerage Isacako teeme bägrä Yakobu me tääpe matikolä cuta jiirputuji. Yakobu me padare liba, tabe cuta teeme twelb imäbägrä bime tääpe matimati cuta jiirpeclimuji pui cewecu acitame. Pui twelb imäbägrä cina kaakesaare me äbitinininujisi mime twelb ingle lenajame.
9 Pui bägrä cina claabemete jepänujisi Yoosepa ne lui teeme yepä ge, siige teebine aletname ecanujisi daremu cäco kaakesea wawename Aikupito gawe cabu je. Yepä, Acejiyame puga ge ten cama,
10 teebine cängena isatuji iyeta teeme peei mäpu cabu ca. Yoosepa liba jeclajutuji Aikupito gawe Mopeyame Parao me opo gaabe je, Acejiyame te Parao ne ngenecu miiji jewenuji Yoosepa tääpume, piiyepu Yoosepa ne babo umle ecäruji. Parao piba Yoosepa ne ecituji Aikupito gawe piiyepu iyeta Parao me mete bine ire atwime.
11 Gane padare piba täduji Aikupito piiyepu Kanana gawe cabu iyeta; biname cina mage loolo me cewe icrajuji. Mime kaakesaare licarage nuuja deedei bine jepänemujisi.
12 Peei name pi Yakobu liba itecijuji egä deedei puga ge Aikupito je, tabe teeme bägräwale, lui gemi mime kaakesaare, teebibine jityepemuji teeme niinäce gaabe me piiyeme.
13 Ingwe ca teepi liba cääri äcnäruji, Yoosepa teeme naniganewale bime bau aboclomtuji. Parao pui padare cabu umle äbituji Yoosepa me ingle biname poto cidi me.
14 Yoosepa piba mene jityepuji teeme babe Yakobu te otnime teeme inglewale cama Aikupito me. Teepi iyeta lui sebenti faib biname ge.
15 Puma cita ca Yakobu äduji Aikupito me. Tabe puga ge budre, cuta teeme bägrä iyeta budre puga ge.
16 Ingwe ca teeme kaakesaare cina pui saarewale bime budrekaake ewademujisi Kanana gawe cabu me cewe ngii Sekem me, puga kaake bine gape jerbemujisi, lui gapecewe ne Abrahamo te rarekaake ca itu jeletnuji Hamora biname bime bau ca.”
17 Setepano mene jiicemige egä, “Acejiyame me padare liba mameta ge atyaramta teeme jajeji mene toraca me äbitame, lui mene Abrahamo ne itu jejuji, mime biname cina piba Aikupito gawe cabu bucurage itu ablinujisi.
18 Pui padare cabu kirece mope biname te gije abacituji Aikupito gawe ne ire atwime; tabe umle lica ge Yoosepa poto cidi me.
19 Pui mopeyame piiyepu teeme biname cina mime biname bine engletnäjemujisi, mime kaakesaare bime ireclota mäpu me jewenemujisi. Teepi teebibine giri jicranemujisi teeme engäbägrä bine puutucu abmalame budre äbitame.
20 Siige, Moose pui padare cabu aplimluji; tabe jamyacu bägrä ge. Nesae mabye teeme mage babe cina teebine mete cabu ire jetwujäsi.
21 Moose ne liba nuuja puupu cabu me imlitäsi, pui Parao me ngulebägrä te teebine esicrutuji, joomluji teeme bägrä tääpume.
22 Aikupito umleumle biname cina Moose ne ebiberäjujisi. Tabe babo me äbituji teeme mene piiyepu teeme waweneca cabu.
23 Moose liba footi kämäge joomluji, tabe ngene jotwananuji teeme Israela binamewale bine ädärame.
24 Tabe jepänuji Aikupito biname te yepä Israela biname ne egluji. Moose pui ne itityäruji, Aikupitoyame ne daremu jewecnistuji, budre tama egluji, siige.
25 Moose apu jengenuji egä teemerage Israela biname cina umle ge egä Acejiyame te teebine pa jaajepi teebibine äsecrerame teeme mäpu ireclota cabu ca, yepä Israela biname umle lica ge peei poto cidi me.
26 Nuuja bimu tabe jääpänuji neeneni Israela biname arngi cabu jage. Moose singi teeme claabe ne agawame, jaajuji egä, ‘Siige, weene yepä biname gegi. Weene ngenome weemämu arngeniye?’
27 Yepä, lui te nuuja ne egluji, tabe Moose ne iyeblingäjuji, teebine itemluji egä, ‘Meebine laati te bii naajige cime ire atwi biname piiyepu ablaweja biname äbitame?
28 Wää, maane singi cebine agli mäte, maane lipu birice Aikupito biname yepä ne seglumete?’
29 Siige, Moose liba peei mene itecijuji, tabe Aikupito gawe cabu ca äyeblingtuji cudecewe me, siige Midiyan gawe cabu gije abacituji lenajame. Puga teeme coga te neeneni imäbägrä bine aaplimluji.”
Setepano cerämu cuta jiicemige egä,
30 “Footi kämäge liba apirininujisi, Moose piba Sinai podo wajwa je daapo taatu gawe cabu enajuji, siige Acejiyame me mename seemo te teeme bau taboclomtuji. Uli te puga ayige, pui wädräji cabu peei mename seemo ne jepänuji.
31 Moose cälu te jituji peei uli ne liba jepänuji ayi je, äduji mameta me cängena ireme. Tabe piba Acejiyame me tagepogogo itecijuji egä,
32 ‘Cane Acejiyame säne, lui ne määme kaakesaare Abrahamo, Isacako, piiyepu Yakobu yaawejänusi.’ Moose me tääpe te wälu name pi jeclonuji, tabe wälu ge ireme.
33 Acejiyame teebine jejuji, ‘Määme ernge gwidape yiirecimi, ingle maane aclajuteji gäte cude puupu cabu.
34 Yoo, cane jääpänemune cäme biname bime ireclota Aikupito je lui mage mäpurage ge. Cane teeme mäpu cabu cewe oocanena nätecijanuge; cane bii täinine teebibine mäpu cabu ca äsecrerame. Ayo, cane meebine Aikupito me pa näätyepene.’
35 Siige, Moose peese Israela biname cina lui ne itu jigyujisi, teebine jejujisi egä, ‘Laati te meebine naajige cibibine ire atwime piiyepu ablawejame?’ Yepä, Moose peese nyene lui ne Acejiyame te itu tityepuji Israela biname bine ire atwime piiyepu teebibine teeme mäpu ireclota cabu ca äsecrerame. Pui mename seemo lui te ayeji uli cabu taboclomtuji, tabe Moose ne itityäruji.
36 Moose peese nyene lui te biname bine ewademuji Aikupito gawe cabu ca. Footi kämäge cama tabe ciitaca gwidape bine jewenanemuji Aikupito ngalebora piiyepu Uududi Malu gome piiyepu pui daapo taatu cewe cabu.
37 Moose peese nyene lui te Israela biname bine jejemuji egä, ‘Acejiyame nuuja mename biname ne cire täätyepepi, tabe cebine liiyepu itu nätyepuji. Tabe weeme cabu ca yepä cirege.’
38 Siige, Moose peese nyene lui puga ge Israela biname cama pui daapo taatu cewe cabu je. Tabe puga ge mime sasa kaakesaare cama piiyepu pui mename seemo cama, lui teebine mene jejuji Sinai Podo cabu je. Tabe puga sewademuji Acejiyame miji ireclota mene mibibine jajanename.
39 Yepä, mime kaakesaare cina äbwäricninujisi teeme mene ätecijame, siige Moose ne jigyujisi. Teepi singi ge cuta Aikupito me äcnärame.
40 Peei name pi teepi Moose me naane Aarona ne jejujisi egä, ‘Mime uuje bine jewenemi mime niinäce gaabe otnime. Mine nuuja umle lica gemi ngena te itu täbitumi Moose tääpume podo cabu je, lui te mibibine Aikupito gawe cabu ca niwadipi.’
41 Teepi puma cita ca uuje ne jewenujisi awejename, teeme opo lui kau plongo pana ge. Teepi peei ne yiiwäräjujisi, babo deedei jewenujisi, lui teeme ime ca wawenäneji gwidape ge.
42 Peei name pi Acejiyame te kaake ca icelyäremuji teebibine, ire ta jicranemuji teeme peei singi gaabe cabu otnime dume piiyepu wale bine iiwärejame. Mene pisi nyene Oogäräneji Mene cabu Acejiyame me mename biname bime bau ca egä,
‘Israela biname, peei lui cäme tääpume lica gyene
weene lui footi kämäge cabu cibucibu gwidape yaaglecimuye, yiiwäräjemuye pui daapo taatu cewe cabu je.
43 Yepä, Moloko uuje tääpume weene cäbletääpe ca mete ne erangujiye, pui ne ecanujiye,
cuta piiyepu weeme uuje Rapana, teeme ämyeji wale ne ecanujiye.
Teepi lui ime ca wawenäneji gwidape ge iiwäreja tääpume.
Cane peei name pi weebibine cudecewe me cirege ätyepa Babloniya nuuja poto me.’
44 Siige, mime kaakesaare bime iiwäreja mete puga ge pui daapo taatu cewe cabu je. Peei watata rarangäneji mete lui cäbletääpe ca wawenäneji ge. Peei lui Acejiyame me mete ge biname cama lenajame. Teepi peei ne cängena jewenujisi epu pana Acejiyame te Moose bau me lipu eboclomtuji mene taatu ca mete raranga tääpume.
45 Ingwe ca teepi peei mete teeme bägrä bine ecäremujisi. Teeme bägrä cina pui mete ne piba ecanujisi ten cama, teepi liba Yosuwa cama ecluji ai Kanana gawe bine waadename, Acejiyame te teeme niinäce gaabe ca liba iyecräjemuji maramara biname bine. Pui mete te ten cama enajuji ngälu Daawida me padare.
46 Yoo, Acejiyame ngenecu miiji ge Daawida tääpume. Tabe Acejiyame ne itemluji tabe te meterage wawename Acejiyame tääpume, lui ne iyeta mine Yakobu me kaakesaare cina yaawejanusi.
47 Yepä, Daawida me bägrä Solomona te peei mete ne eranganuji.
48 Yepä, Caburage Acejiyame tabe lica yaanajuge mete cabu lui ne biname cina yaarangusi, teeme mename biname te lipu jiicuji egä,
49 ‘Yageyame te jiicenige: cäme puupu gyene cabucewe je,
cane biname bine puma cita ca ire pa taatwemepene.
Gawecewe lui cäme ernge acita puupu gyene.
Lipu mete ne weene singi cäme tääpume rarangame?
Lese nyene puupu cäme lenajame?
50 Cije cane iyeta gwidape cämämu lica jewenemujine?’ ”
51 Siige, puma cita ca Setepano cuta jejemige egä, “Weene ätrunga cäco gemi. Weene ngene atwana Acejiyame bau lica gemi. Weene Acejiyame me mene ätecija cäco gemi. Weeme sasa kaakesaare liiyepu weene pepu gemi. Teepi lipu singi lica Aceji Seemo ne ätecijame, weene cuta piiyepu.
52 Wää, nuuja mename biname puga ge weeme kaakesaare cina lui ne niiya lica jaawenusi? Eewe, teepi niiya jaawenemusi iyeta mename biname bine! Teepi Acejiyame me mename biname bine budre me jaawenemusi lui cina mene jeitnäjujisi teeme Conocäco Kaakeseayame Yeesu me otni poto cidi me. Siige, ai padare weene walya mule ca teebine budre me itu yaaglepeye.
53 Weene peete nemi lui cina Acejiyame me cotre mene ewademujiye, mename seemo cina lui cotre weebibine icärininujisi, yepä weene lica peei cotre bine jaawenemuye!”
Biname cina Setepano ne Kula ca Jibyecrisi
54 Siige, pui mutre biname cina liba Setepano me mene itecijemige, teepi claabemete jepänisi, giricu bine etebecmisi teeme claabe name pi.
55 Yepä, Aceji Seemo Setepano me trupa cabu baborage ge. Setepano cabu me ire acitige, Acejiyame me jamyacu apaclyera ne jepänige piiyepu Yeesu ne jepänige aclajuteji ge Acejiyame me camu poto ca.
56 Tabe jiicige, “Ire cabu me! Cane jepänenine dume äpäcuteji ge piiyepu teebine, lui Acejiyame bau ca täduji biname me äbituji, tabe aclajuteji ge Acejiyame me camu poto ime je!”
57 Baborage ala cama pui mutre biname cina teeme tablame bine ime ca ermemisi, piba taatu Setepano bau me tuuwametnige,
58 teebine babo cewe cabu ca wata iyeblingtisi, kula ca jibyecrisi. Teepi teeme acwabeja cäbletääpe ebmalemisi yepä mamye biname gome je, teeme ngii Saulo.
59 Teepi Setepano ne jäje jibyecranisi, siige tabe mime Yageyame ne jejige egä, “Yageyame Yeesu, nacati cäme seemo!”
60 Tabe kokorare ca ääpednutige, piba babo tage ca jejige egä, “Yageyame, gone ngene taapecnute teeme poto cidi me ai niiya mule ne.” Tabe ai mene jiicige, siige budre äbitige.