8
Wavyee wekutongeanao na Yesu
1 Yekwembokaho ayo, Yesu nee kemboka mwe mizi na mizi akabiikia Mbui Yedi za Useuta wa Muungu. Wada wahina kumi dimwe na waidi wakatongeana naye.
2 Hamwe na wavyee watuhu Yesu ekuwalavyao mazaiko na kuwahonya matamu, wakatongeana naye. Awo nee wakina Malia mwekwetangwae Magidalene, mwe kuavigwa mazaiko mfungate,
3 Yoana na mkaza Kuza, mndima mkuu wa Helode na Susana na wavyee watuhu. Awo wavyee nee wakamgosweeya ndima kwa vintu vyao vyose Yesu hamwe na wahina wakwe.
Msimo wa mntu mhanda mbeyu
Matayo 13:1-9; Maliko 4:1-9
4 Kisingi kimwe zumwezumwe kuu da wantu nediwa dakintana, na wantu nee wamwezea Yesu kulawa kwe kiya mzi. Na Yesu akawamba msimo unu.
5 “Mhasi kenda kuhanda mbeyu zakwe. Ekuwaho aketia mbeyu ntuhu zikagwa mwe sia, na wemboka sia wakazijata na wadege wa uwanga wakazida.
6 Ntuhu zikagwa mwe uongo wekuwao na maiwe, na zekuhotao zikanyaa kwaajii ya kwesekuwa na uwisiuwisi.
7 Mbeyu ntuhu zikagwa kwe miti ya misongoma, na ida miti ya miwa yekuhotaho hamwe nazo nakuzifintafinta iyo mitengea ikanyaa.
8 Ntuhu nezigwa mwe sanga wenye khande, zikahota na kuvyaa vitana.”
Ekubindaho kugombeka ayo, Yesu akalavya mgutio, akamba, “Mwenye magutwi na ategeeze!”
Niya ya kuhinya kwa misimo
Matayo 13:10-17; Maliko 4:10-12
9 Wahina wakwe Yesu wakamuuza mana ya msimo uwo.
10 Naye akawatambaisa, “Nywinywi mwekhigwa umanyi wa kumanya ukwei wa Useuta wa Muungu ambao aho kae khawekumanyika akini isasa uikwa pwii, akini awo watuhu wendawembigwe kwa misimo, wakakauwa wasekudaha kuona, na wakategeeza wasekumanya.”
Yesu asosoa msimo wa mhasi
Matayo 13:18-23; Maliko 4:13-20
11 Mana ya msimo unu ni inu, Mbeyu ni mbui ya Muungu.
12 Ziya zekugwazo mwe sia zaonyesha wantu wada wategeezao ida mbui, ikaukaaho ibiisi akeza na kudihusa mwe mioyo yao wasekweza kumzumiia na kuoholwa.
13 Ziya zekugwazo mwe maiwe zaonyesha wada wantu wategeezaho ida mbui wakaihokea kwa kinyemi. Akini inga ziya mbeyu, wantu awo khawana mazindo na mbui iyo khayekaa mwe mioyo yao kwaviya wazumiiya kwa kisingi du, na kisingi wageezwaho kubadana na mbui iyo.
14 Ziya mbeyu zekugwazo mwe miti ya miwa ni wantu wada wategeezao ida mbui, akini kisingi si kisingi, wahaukao wafintwafintwa na maatu, na vintu vyao vyose, na wekazi wa kiya msi nao khawakua mwe mbui ya Muungu.
15 Na ziya zekugwazo mwe sanga ntana nee wada wategeezao ida mbui wakaizumiiya kwa moyo mtana na wa kutegeeza. Awo kuzizimiza na kuendeea kugosoa mbui zimkundisazo Muungu.
Taa yekugubikwayo kwa nyungu
Maliko 4:21-25
16 Wantu khawawasha taa na kuigubika kwa nyungu hambu kuiika mzungui. Akini waika uwanga ya kiango ili wantu wengiaho gati wadahe kuona ung'azi.
17 “Ivyoivyo chochose chekufiswacho chenda kigubulwe, na sii yoyose yesayokumanyika na yendaimanyike pwii.
18 “Kwa iyo, muwe meso mtegeezavyo. Kwaajii yoyose mwenacho endaekigwe na ngeeko, akini yuda mwesena, hata kiya afikiicho anacho, chendakidoigwe.”
Ndugu wa kwei wa Yesu
Matayo 12:46-50; Maliko 3:31-35
19 Aho mami yakwe da Yesu na wanduguze wakamwezea, akini khawokudaha kumwezea hehi kwaajii ya zumwezumwe da wantu.
20 Mntu yumwe akamwamba Yesu, “Mami yako na wanduguzo wagooka chongoi, wakunda wakuone.”
21 Akini Yesu akawamba wantu wose, “Mmaa yangu na wandugu zangu ni wada wategeezao mbui ya Muungu na kuditoza.”
Yesu atwiiza khusi
Matayo 8:23-27; Maliko 4:35-41
22 Msi umwe, Yesu nekakwea ngaawa hamwe na wahina wakwe, akawamba, “Tidumuwe ntondoo da mazi tiite adi phande ya kaidi.” Naho, wakavoka ntambo.
23 Ekuwaho wakatamba kwa ngaawa iyo, Yesu akagona. Ahoaho khusi khai ikavoka kuvuma, mazi yakavoka kwengia mwe ngaawa, newawa hehi na kudagamia.
24 Wada wahina wakamtimia Yesu, wakamwenua wakamwamba, “Zumbe, Zumbe! Tadagamia!”
Yesu akenuka akaiwakia ida khusi na mkubwaniso wa mazi, navyo vikatwiiya, nee kwatuiiya.
25 Naho akawamba, “Uzumizi wenu u hahi?”
Akini wowo wakatozwa ni umako na kuogoha uku wakagombekana, “Uyu ni ndai, ata agiiya khusi na mkubwaniso wa mazi, navyo vyamtegeeza?”
Yesu amhonya mntu mwekukwewa ni mazaiko
Matayo 8:28-34; Maliko 5:1-20
26 Waendeeya na ntambo, wakabua mpwani ya si ya Wagelasi zekuhakanazo na ntondoo da mazi da Galilaya.
27 Ekuwaho aseeya mpwani, mntu yumwe ekuwaye kakwewa na mazaiko akamwezea kulawa he mzi uda. Kwa misi mingi mntu uyo kheekuwa akavaa magwanda, wala khekuwa akekaa mwe nyumba iya mwe mambiya.
28 Ekumuonaho Yesu, aketambika ahosi hemeso yakwe na kugombeka kwa mgutio mkuu, “Wee Yesu Mwana wa Muungu ekuwaye uko uwanga, una mbui yani na miye? Nakuhembeeza usekunisumiiza!”
29 Nee kamba ivyo kwaviya Yesu nekamwamba uyo zaiko amlawe mntu uyo. Zaiko ido ne dikamkwea mntu uyo maa kwa maa, na etiho wantu wamuika ndani na kumzengeteza kwa minyololo na mphingu, akini kiya maa akazidumua mphingu izo, akegalwa na zaiko ido adi he kiwawe.
30 Naho, Yesu akamuuza, “Zina dako ni ndai?” Yee akamtambaisa.
“Zina dangu ni ‘Hindoo’ ” kwaajii mazaiko mangi nee yammema.
31 Ayo mazaiko wakamhembeeza Yesu asekuwegaa tubwi dilehado desado kuwa na kisiikizi.
32 Hantu aho nekuwa na tintimo kuu da nguuwe wakaiswa mwe mpolomoko wa muima. Naho ayo mazaiko wakamhembeeza awabade wawengie wada nguuwe. Naye Yesu akawabada wawengie.
33 Kwa iyo mazaiko ayo yakamlawa yuda mntu, yakengia kwa wada nguuwe na wakaseeya kwa kinyionyio mwe uda mpolomoko mkai, wakengia mwe ntondoo da mazi, wakafa.
34 Wada waisi wekuonaho yose yekuawiiayo wakaguuka, wakaita kuwekha wantu mbui mwe mzi na mwe minda.
35 Wantu wakeza kukauwa yekulawiiayo. Wakamtimia Yesu, wakamwona yuda mntu mwe kulavigwa mazaiko kekaa hehi na Yesu kavaa magwanda, na akii zakwe zimuuiya, wakaogoha.
36 Wada wantu wekuonaho ida mbui wakawagombekea wada wantu wekwezaho hada viya yuda mntu mwekuwae na mazaiko ekuoholwavyo.
37 Wantu wa si ya Gelasi wakaogoha muno. Ivyo wakamuombeza Yesu ahauke. Ivyo Yesu akakwea vituhu ngaawa ahauke.
38 Yuda mntu mwe kuavigwa yada mazaiko akamhembeeza aite hamwe naye.
Yesu akamwemeza, na akamwamba,
39 “Uya kaya ukawambe yose Muungu ekukugosweyavyo.”
Aho, yuda mntu akaita akabiikia kiya hantu mwe mzi uda mbui zose Yesu ekumgosweyavyo.
Yesu amhonya mvyee na kumyuyusa mndee
Matayo 9:18-26; Maliko 5:21-43
40 Yesu ekuuyaho phande ya kaidi ya ntondoo da mazi, zumwezumwe da wantu dikamhokea, kwaviya wose nee wakamgoja.
41 Aho akeza mntu yumwe zina dake Yailo, muongoezi wa Nyumba ya kukintania Wayahudi, nee etambika he meso ya Yesu, akamhembeeza aite kaya kwakwe.
42 Kwaajii ni mwana waikedu wa kivyee, mwenye myaka kumi dimwe na mbii, nekawa yu hehi na kuuya na nyuma.
Yesu ekuwaho akaita wantu ne wamfintafinta kiya phande.
43 Kuwa na mvyee yumwe gatigati ya diya zumwezumwe da wantu, nekawa akalawa phome kwaviya nekawa na utamu wa mtuo kwa kisingi cha myaka kumi dimwe na mbii. Naho nekabinda vintu vyakwe vyose kwa waganga, khahana ekudahae kumhonya.
44 Uyo mvyee ne amtongea Yesu nyuma, akadonta msao wa gwanda dakwe. Ahoaho, akahonywa utamu wakwe wakulawa phome.
45 Yesu akauza, “Nndai mwekunidonta?”
Wose wakaemea wakamba khahana mntu ekukudontae. Naye Petulo akamba, “Zumbe, zumwezumwe da wantu wakuikia bunga na kukufintafinta!”
46 Akini Yesu akamba, “Kuna mntu kanidonta, mana khimanya kihinya mntu kwa udaho wangu.”
47 Yuda mvyee ekuonaho khadaha kwefisa, akeaviiza huku akakama kwa kuogoha aketambika hemeso ya Yesu. Aho akawamba wantu wose chekumwekacho kumdonta Yesu na kwaviya ekuhonywavyo vuu puu.
48 Yesu akamwamba, yuda mwana kivyee, “Hita kwa uivanisa, kuzumiiya kwako kukuhonya.”
49 Ekuwaho aendeeya kugombeka, Yailo yuda muongoezi wa nyumba ya kukuntania Wayahudi akaetewa mbui kulawa kaya, “Mwana yako wakivyee kauya kaye na nyuma, usekumpisha Mhinyi.”
50 Yesu ekusikiaho ayo akamwamba Yailo, “Usekuogoha zumiiya du, naye endaahone.”
51 Ekubuwaho nyumbani kwa Yailo khawekumbada mntu kwengia ndani hamwe naye, iya Petulo, na Yohana, na Yakobo na wavyazi wa mndee uyo.
52 Wantu wose nee wakiiya na kuomboeza kwaajii ya uyo mndee ekuyae na nyuma. Aho Yesu akawamba, “Msekuiiya, kwaajii mwana khekuuya na nyuma, kagona du!”
53 Nawo wakamseka Yesu kwaajii nee wamanya kauya kae na nyuma.
54 Akini Yesu akamtoza mkono akamba, “Mwana enuka!”
55 Muye wakwe ukamuuwiya, vuu puu akenuka, Yesu akawamba wamwekhe khande.
56 Wavyazi wakwe nee wahondomaa, aho Yesu akawaemeza wasekumwamba mntu yeyose aya yekugosokayo.