7
End epemëra ed Ecen eŋ
Ata aŝaɗaxan alëngw an w̃ëka këŋo Ecen: «Ɗal dëŋ nde ex end këni rend eŋo?» Yaka këŋo Ecen: «Wën ɓëmaỹe, gë faba ɓën, ɓaxëtine! Kaxanu, mëŋ ar gë enjaran an, ŝanaỹaxën baŋo Abëraxam, axarëk areɓi an and hi baxo gër ebar ed Mesopotami aŋ, ɗamana rëfaxënëgu ko gër ed Xaraŋ. Mondako fel ɓaŋo: “Canël ebar edeƴ el do gë ekun edeƴ el, do ƴel gër ebar ed këmi w̃asin.” Amëd aŋo ŝan ko Abëraxam ebar ed Ɓëkalëde el do ƴe ko lëgëx ko gër Xaraŋ. And ŝës ko sëm aŋ, Kaxanu xucaliw këŋo ro gër ebar ed lëgëra kën gërëgako. Beɓët giɓatak aŋo yël bana oxwën ol gër ebar elo ro, ado gër ko xwët sapar dëŋ. Ɓarikan ɓeƴa këŋo mëne ayël këɓi yël oxwën ol, mëŋ do gë andëw̃ëra andexëm aŋ and ko xuca aŋ, xarak angwën aŋo Abëraxam axo gi bana gë oɓaŝ. Kaxanu afel baŋo: “Ɓërandëw̃ëra andeƴ ɓën ro këni xaniɗ eni ƴe në ebar eɗiyer. Fën kënëɓi rixëɗ okaɗëp do enëɓi dixëra xali në ɓëniy okeme onax. Ɓarikan wëno këɓi xitiɗ enëng end ɓër kë rix okaɗëp odeɓën eŋ. And kë xuca eŋo aŋ, aŝan këni ŝanëguɗ eni ƴow ro ene caleratind.” Ata Kaxanu yata këŋo eter el Abëraxam gë oxac ol. Abëraxam ga rëw̃ këŋo Isak, xac këŋo yatir sëk këŋo ɓakey ɓanjongëɓatas. Mondako fo ri baxo Isak ga rëw̃ këŋo Yakob. Ɓëte Yakob mondako fo xacëra baɓi oɗëmëta epëxw gë oki, od hik ɓëxarëk ɓëreɓi ok.
«Ɓëxarëk ɓëreɓi ɓëjo, fan baŋo Yosef gayik aƴakëraxi baɓi ƴakëraxind endexëm eŋ. Do ɓër yëc baŋo ɓën w̃ëla këno gër ebar ed Misëra. Ɓarikan Kaxanu gë mëŋ hi bani. 10 Aracët racët baŋo gër ɗek ocëmu odexëm, yël këŋo oyekax orexëm ol do gë orenik ol gër lëngw ir Farawoŋ, emun end gër ebar ed Misëra eŋ. Emun eŋo yata baŋo Yosef hi ko alëngw ar ebar ed Misëra do gë ɗek ekun edexëm an. 11 Angwën aŋo lil baɓi enjo gër ebar ed Misëra xali gër ed Kanahaŋ. Ata ɓëxarëk ɓëreɓi ɓën mbaŋ ŝëmura baɓi, abani ŝot na er këni ƴamb in. 12 Ga wël ko Yakob mëne eƴamb exëna gër ebar ed Misëra, law̃ën këɓi añanar ɓëxarëk ɓëreɓi ɓën. 13 And law̃ën këɓi akinëm aŋ, xwita këno Yosef and fel këɓi mëne mëŋ ex imaỹe indeɓën iŋ. Aŋo fo nang ko Farawoŋ enëng end fe hi ko Yosef. 14 Ata Yosef law̃ën ko enëɓi ƴen sëm Yakob do gë ekun edexëm el ɗek, ang hi bani ɓela ofëxw ocongoxi gë ɓëco. 15 Mondako ŝëla baxo Yakob gër ebar ed Misëra, gër ed ŝësërax këni mëŋ gë ɓëxarëk ɓëreɓi ɓën. 16 Aw̃aỹeli w̃aỹeliraw kënëɓi gër Siŝem do w̃ëxëtara kënëɓi gër ỹeg ir yëc baxo Abëraxam, gë koɗi, gër otaxan od ɓosëñiw̃ ɓor Amor, gër Siŝem.
17 «Ga kë saxëgu amëd ebax exo ŋata Kaxanu er ɓeƴa baŋo Abëraxam aŋ, ɓërandëw̃ëra and Yakob ɓën ŝënar këni mbaŋ gër ebar ed Misëra, 18 xali ɓëtëgu ko emun ecëxe, end aŋo nang bana Yosef. 19 Ata emun eŋo ỹana ko këɓi sitinaxënënd enëng endeɓi eŋ do këɓi rixërand ɓëxarëk ɓëreɓi ɓën. Anëỹali baɓi nëỹalind ɓësoxari ɓër enëng endeɓi ɓën enëɓi ñaŋëtand ɓëtoŝan ɓëndoyer ɓëŋ, këreni ɓayi na ga këni liya. 20 Angwën aŋo rëw̃ këno Moyis, ata ɓëxarëk ɓërexëm ɓën wat këno mëne itox ikëɓënaxik exo gër ogës od Kaxanu. Nëm yerin këŋo opacaw̃ otas gër iciw̃ ind sëm. 21 And ỹaŋëta këŋo aŋ, aɓiw̃ ar Farawoŋ, w̃eɗa këŋo do rafën këŋo ang asëñiw̃ ar rëw̃ këŋo mëŋ dëŋ. 22 And raf ko aŋ, Moyis sëƴa ko ɗek onangëran ol or Ɓëmisëra ol, ata hi ko ar gapak, ar xamëk eyeƴan do gë edi ed ɓeỹ ɗek. 23 And ŝot ko ɓëniy ofëxw onax aŋ, Moyis yëlara ko eɓi tëka ɓër enëng endexëm ɓën, Ɓëyisërayel ɓën. 24 Watëx këŋo Amisëra ga këŋo xëm Ayisërayel aɓat, ata yakan këŋo ar enëng endexëm an. Ga këŋo w̃aŝan, ang ỹap bax acariya ak, ar bano xëmënd an, law̃ monaw̃ Amisëra an. 25 (Er yëla baxo mëne ɓër enëng endexëm ɓën afëni këɓi fëni mëne Kaxanu w̃ëlanëgu baɓi apexa aŋ paɓ gë mëŋ, ɓari aɓi pëni bana.) 26 Në ecan ijo, Moyis sëk këɓi Ɓëyisërayel ɓëxi ga këni xëmër. Ga këŋo xacëra eɓi ɓakali gër angwëlëra ko rend: “Oko wën ɓër aminëmëra hi kën. Inew̃a kën xëmëraxënënd?” 27 Ɓarikan ar baŋo xëmënd aŝandaw̃ an, fim këŋo Moyis, re ko: “Wëj noỹo wa yata ki eƴ gi alëngw do axiti areɓi? 28 Ba ỹandi ki nde eƴe ɗaw̃ wëno ɓëte ang law̃ këƴo ganëka Amisëra ak?” 29 Ga wël ko eŋo, Moyis hër ko yeɓa gër ebar ed Majaŋ, gër ed rëw̃ëx këɓi ɓëtoŝan ɓëki.
30 «Ga xucak ɓëniy ofëxw onax, meleka ŝanayaxën këŋo gër ladawe, ler gër etënd ed Sinayi, në acëc and gë xoɗux or bax ỹegënd xafa-xafa. 31 Ga wat ko, Moyis ŝaran këŋo xali, and baxo sëkand exo kamanaxën, wël ko oniw̃ or Axwën Kaxanu ol: 32 “Wëno ex Kaxanu, ar yata këɓi ɓëxarëk ɓëreƴ an Abëraxam, gë Isak do gë Yakob.” Moyis ga këŋo rëgën, seɓ ko onëkon ol. 33 Ata re ko Axwën Kaxanu: “Peɗëtal ɓapeɗ ɓand gër osapar oreƴ ɓaŋ, gayikwa gër ed hi këƴ ro ebar ecëɓax ex. 34 Awat këme watënd etëm end hi këɓi Ɓëyisërayel, ɓulunda iram eŋ, gër ebar ed Misëra. Awël këme wëlënd ang këni w̃ëcarënd ak: anëka fedaw këme mëni dacëtaxën. Gërëgako ƴow mi ɗaw̃ën gër ebar ed Misëra.”
35 «Moyis, ar ƴaxëta bano do bano rend: “Wëj noỹo yata ki eƴ gi alëngw do axiti areɓi an”, Kaxanu law̃ën baŋo gër ebar ed Misëra ang alëngw do afexën gë panga ind meleka ir ŝanaỹaxën baŋo gër acëc and gë xoɗux iŋ. 36 Mëŋ nëcëtëgu këɓi Ɓëyisërayel ɓën ga ko ri ɓecërëcaxik do gë ɓecarax fën gër ebar ed Misëra, gër angwëngw ambarax, do gër ladawe, xali nëkak ɓëniy ofëxw onax. 37 Moyis ijo fel baɓi Ɓëyisërayel ɓën: “Kaxanu këŋo yataɗ, ar enëng endewën exo gi alaw̃ënel ar ang wëno ak.” 38 Ɓëte and hi bani gër ladawe aŋ, Moyis ijo hi bani gë meleka ir baŋo felërand gër etënd Sinayi in, and hi bani ɓëxarëk ɓëreɓi gër ladawe aŋ. Awël wël baxo eyeƴan ed aniyan ed baɓi h̃atelinënd el. 39 Ɓari ɓëxarëk ɓëreɓi ɓën aɓi ñandi bana eno ɓaxët, are bano rend exo pacana; ɓanjëlan ɓandeɓën ɓaŋ ɓakali bani gër ebar ed Misëra. 40 Ata fel këno Aharoŋ: “Wëj, dinëlëɓo tan ɓeɓër kë hi Kaxanu ireɓi, enëɓo ɗëngwelixënënd fëña in. Moyis, ar nëcëtëgu këɓo gër ebar ed Misëra cëŋ, ɓiyi ami nang ex na ba ine rix këŋo.” 41 Gë ɓakey ɓaŋo ri bani Ɓëyisërayel ɓën atox and ang atombo fo. Ata gër eɗaŝ elo ri bani ŝaɗaxa, gër er ri bani gë otaxan odeɓën in, ri bani ofëna. 42 Ata Kaxanu h̃awëta këɓi do seɓ këɓi këni xëland ɓeɓër bani watënd ƴaŋ gër orën. Eŋo ỹëgw këni gër akayëta and ɓëlaw̃ënel:
“Wën ekun ed Isërayel
ba wëno nde bane h̃aŝënënd oyel,
arin nde bane rinënd ocaɗaxa
ɓëniy ofëxw onax ɓënd ri kën gër ladawe ɓëŋ?
43 Aw̃ëlara ban w̃ëlarand aner and Molok aŋ
do gë emal ed kën w̃acënd Refaŋ el,
ɓatox baŋo rinaya kën en poxixënënd gër lëngw ireɓën!
Awa wëno ɓëte aw̃aỹ këmun w̃aỹ
yaɓët ebar ed Babilon el!”
44 «Kaxanu yël baɓi aner and Osede aŋ ɓëxarëk ɓëreɓi ɓën, gër ladawe. Aner aŋo, Moyis ri bax ga w̃atinali baxo gë and w̃asin baŋo Kaxanu aŋ. 45 And xana këni aner aŋo aŋ, ɓëxarëk ɓëreɓi ɓën do gë Yosuwe, ar baɓi lëngwëlind an, h̃ateliw këni gër ebar ed xwën bani ɓenëng ɓend w̃aỹ baɓi Kaxanu gër lëngw ireɓi eni ɓëtaxën ɓeŋ. Mondako hi bax aner aŋo xali angwën and Dafid aŋ, 46 mëŋ ar ŝot bax oyekax gër lëngw Kaxanu an, mëŋ ar w̃ëka baŋo Kaxanu exo ma eŋo din eɗëg ed din gër ekun ed Yakob. 47 Ɓarikan asëñiw̃ Salomoŋ ɓaƴ bax aciw̃ aŋo. 48 Xarak, Ar-hik-ƴaŋ an axo ɗëgënd në er rik otaxan od ɓela, ang ỹëgw ko alaw̃ënel mëne Axwën Kaxanu rek:
49 “Orën ol ex añëpara and owun oram aŋ,
do ebar el, ambëñaxën andam.
Aciw̃ and fe këne ɓaƴën?
Feye nde kë hi ateyëtaya andam aŋ?
50 Ax gi ex na nde ataxan andam aŋ rik er ex yo?”
51 «Ata wën ɓela ɓër kë w̃ëŝind mbaŋ hi kën ɗe. Ow̃ëkw orewën oŋ afarëɗaɗi farëɗaɗik, do ɓanëf ɓandewën ɓaŋ axem xemëk. Wën din këno w̃ëŝenënd Angoc Amënëk aŋ, ang bani rind ɓëxarëk ɓërewën ak. 52 Alaw̃ënel ar fe ɓayik ano dixëra ex na ɓëxarëk ɓërewën ɓën? Ax gi ex na nde alaw̃ëra law̃ëra kënëɓi ɓër baɓi nangënënd gana-gana fo mëne Ar ŝenene an në eƴow exo? Ar ŝenene ajo, wën lëxw këŋo, wën law̃ këŋo. 53 Ax gi ex na nde omeleka ok w̃ëlanëgu kënun acariya and Kaxanu aŋ wën ɓulunda ir Isërayel in? Ɓari an ma ex na en tëf!»
End ecës ed Ecen eŋ
54 Er wël bani in axurixën xurixën baɓi, ata ala kala ko h̃atënd eɓasal, ga logëndëra këɓi. 55 Ɓarikan Ecen, ga ỹëm ko gë Angoc Amënëk aŋ, xeŋa ko orën ol. Wat ko enjaran end Kaxanu eŋ, wat këŋo ɓëte Yesu mokwëŝa gër liw̃ ir Kaxanu. 56 Ata re ko: «Orën ol wafërëluŋ këme watënd, ɓëte në ewat emo Asëñiw̃ ar ala an ga xwëŝa ko gër liw̃ ir Kaxanu.» 57 Ata ɓër baŋo wëlënd ɓën ŝoya këni ɓanëf ɓaŋ, ga yoɓali këno na, w̃ëlën këno andamat ɓën ɗek. 58 Ŝonjorëra këno xali nëcët këno angol and Yerusalem aŋ, do fëtërax këno gë oxaỹ xali law̃ këno. Otede* ok axwët xwët bani ɓanjëm ɓandeɓën ɓand bani gër osapar or ŝambenjar ir bano w̃acënd Sol. 59 And bano fëtërand aŋ, Ecen ko ŝalend mondako: «Axwën Yesu, kanal angoc andam aŋ!» 60 And foxi ko aŋ, xeỹ ko acakax: «Axwën, këreƴëɓi nëp na eñëŋënax eŋo!» And h̃ata ko aŋ eŋo aŋ, Ecen raŝ këŋo gër ecës.
7:3 7.3 Añanar 12.1 7:7 7.7 Andocane 3.12 7:41 7.41 Andocane 32.2-6 7:43 7.43 Amos 5.25-27 7:50 7.50 Esayi 66.1-2 * 7:58 7.58 Ɓër law̃ baŋo ɓën banëɓi rend otede gayik ɓën wël bax amena and law̃axën baŋo aŋ.