11
1 Midiã bori Dariusu kíblena wɛ̃̀ káaku guu, ma zɛ ma gi kↄ̃n Mikaɛlio ma à dã̀kpa.
Sↄↄmɛtɛ kína kↄ̃n gu'igbãro kínao
2 Yãpuraan mɛ́ɛ oonnɛ. Kína pãndenↄ é fɛɛ gↄ̃ↄn aagↄ̃ aↄ̃ kí ble Pɛsia bùsun. Aↄ̃ siigↄ̃dee tɛ́ ń kpɛɛ, eégↄ̃ auziki vĩ maamaa dɛńla. Eé gbãaa e a auziki pì yãnzi eé tó gbɛ̃ píngi fɛɛ Girisi bùsuzi.
3 Kína gbãadee é fɛɛ à kí ble bùsunↄa pari, eégↄ̃ kɛɛ lán à yezi nà.
4 À fɛɛna gbɛra à kpata é gboro à kɛ lɛo siigↄ̃, anduna gooda siigↄ̃ↄnↄ baade kↄ̃n a pↄ́o. Èe kɛ à boriinↄ bé wé kpata pìnↄ blero, gbɛ̃ pãndenↄ bé wé ble, à kpata pìnↄ gbãaa é ká à káakupↄ ũro.
5 Sↄↄmɛtɛ kpa kína égↄ̃ gbãa vĩ, mↄde à zĩ̀kpɛɛnↄ gbɛ̃nsi ke égↄ̃ gbãa vĩ dɛàla. Eé kí ble à kpata égↄ̃ bíta.
6 Gurↄ plaaa gbɛra aↄ̃é lɛdolɛ kɛ. Sↄↄmɛtɛ kpa kína é a nɛ́nↄkparɛ kpãsã gu'igbãro kínaa lɛdolɛkɛna kↄ̃o sèeda ũ, mↄde nↄgbɛ̃ pì égↄ̃ iko vĩ gwero, kína pì kↄ̃n à nɛ́o é gì kɛro. Weé nↄgbɛ̃ pì kↄ̃n gbɛ̃ kɛ̀ aↄ̃ mↄ̀onↄ kↄ̃n à deo kↄ̃n à ĩankario kpáḿma gurↄ beeea.
7 Nↄgbɛ̃ pì danɛ ke bé eé kí ble à de gɛ̃ɛ ũ. Eé lɛ́ɛ gu'igbãroo kpa kína zĩ̀kpɛɛnↄa eé gɛ̃ à zɛki gbãaan. Eé zĩ̀ káńyo à gbãa mↄ́ńnɛ.
8 Eé ń tãanↄ kↄ̃n ń dii kɛ̀ aↄ̃ kàsanↄ sɛ́ɛ wà táo Igipiti kↄ̃n ń pↄ́ bɛ̀ɛdee kɛ̀ wà kɛ̀ kↄ̃n vurao kↄ̃n kondogionↄ. Eé gu'igbãroo kpa kína tón gĩa gurↄ plaa.
9 Gu'igbãro kpa kína pì é mↄ́ à lɛ́ɛ sↄↄmɛtɛ kpa kína pì bùsua se, mↄde eé ɛara à tá a bùsun.
10 À nɛ́nↄ é zĩ̀ soru kɛ aↄ̃ zĩ̀kpɛɛnↄ kakↄ̃a paripari. Aↄ̃é da zɛ́n aↄ̃ dagula lán swapana bà. Aↄ̃é zĩ̀ ká ai aↄ̃ gá káo à zɛki gbãaan.
11 Sↄↄmɛtɛ kpa kína é fɛ̃ eé gá zĩ̀ ká kↄ̃n gu'igbãroo kpa kínao kↄ̃n zĩ̀kpɛɛ kɛ̀ à kàkↄ̃a paripariinↄ eé zĩ̀ bleḿma.
12 Tó à zĩ̀kpɛɛ pìnↄ sɛ̀ɛ à tàńyo, eé a zĩnda sɛ́ lezĩ. Eé ń dɛdɛ gↄ̃ↄn bↄrↄ kuri, mↄde eé e à zĩ̀ bleḿma gurↄ píngiro.
13 Gu'igbãro kpa kína é ɛara à zĩ̀kpɛɛnↄ kakↄ̃a paripari dɛ à káakupↄla. Tó à gurↄↄ kà, eé mↄ́ kↄ̃n a zĩ̀kpɛ parii pìnↄ, baade kↄ̃n a gↄ̃kɛbↄnↄ.
14 Gurↄ beeea gbɛ̃ paridee é fɛɛ sↄↄmɛtɛ kpa kínazi. N bori gↄ̃ pãsĩnↄ é fɛɛzi wɛ́ɛgupu kɛ̀ ń è yãpapana yãnzi, mↄde aↄ̃é mìnnaa kɛro.
15 Gu'igbãro kpa kína é mↄ́ à wɛ́tɛ bĩide kagura kɛ eé sí. Sↄↄmɛtɛ kpa zĩ̀kpɛɛnↄ gbãaa é fↄ̃ à kpáńnɛro, baa aↄ̃ zĩ̀kpɛ maaanↄ. Aↄ̃ gbãaa é fↄ̃ro.
16 Kína kɛ̀ mↄ̀ à lɛ̀ɛa é kɛ lán à yezi nà, gbɛ̃ke é fↄ̃ à kpánɛro. Eé zɛ bùsu maaan eégↄ̃ à kaatɛna zɛ́ vĩ.
17 Eé zɛo à mↄ́ kↄ̃n a bùsu ikoo píngi, mↄde eé lɛdolɛ kɛ kↄ̃n sↄↄmɛtɛ kpa kínao. Eé a nɛ́nↄkparɛ kpãsãa lɛ à e à à kpata yaka yãnzi. Yã pì é zɛ́ kɛro, eégↄ̃ àre ke vĩnɛro.
18 Eé gbasa à aɛ dↄ ísiaa saɛ bùsunↄa eé sí pari, ben zĩ̀kpɛɛnↄ gbɛ̃nsi ke é à wada mì dɛ eé tó à wada wí à musu.
19 Eé ɛara à aɛ dↄ a bɛ bùsu zɛki gbãaanↄa sa, mↄde eé gɛ̃̀n sí à lɛ́ɛ, weé à e dↄro.
20 À gɛ̃ɛ é bɛ'ↄↄsiri gbãamↄnnɛri gbarɛḿma lɛ à a kíkɛgakui kaara yãnzi, mↄde gurↄ plaaa gbɛra eé gamɛ, èe kɛ pↄfɛ̃ ke zĩ̀ yãnzinlo.
21 À gɛ̃ɛ égↄ̃ dɛ gbɛ̃ gina kɛ̀ wèe à kpá kpatanloo ũ. Gurↄↄ kɛ̀ gbɛ̃nↄ yãke danaro, eé mↄ́ à lɛ́nnaa kásańnɛ à kpata síḿma.
22 Eé zĩ̀kpɛɛnↄ wíwi a aɛ dúgudugu, eé ń kaatɛ kↄ̃n kína kɛ̀ à lɛdolɛ kɛ̀oo.
23 Lɛdolɛkɛnao gbɛra eé bↄ à kpɛɛ, à gbãaa é kaara, baa tó à gbɛ̃nↄↄ pariro.
24 Eé gɛ̃ bùsu auzikidee kɛ̀ à gbɛ̃nↄ yãke danaroonↄzi, eé yã kɛ̀ a denↄ ke a dezinↄ e fↄ̃ wà kɛ̀roo kɛ. Eé ń pↄ́nↄ sɛ́ɛ eé ń pↄ́kãdeenↄ nakↄ̃a eé ń auziki pìnↄ kpaatɛtɛ a ìbanↄnɛ. Eé à zaaa kpakↄ̃sↄ̃ zɛki gbãaanↄzi, mↄde eé gurↄ plaaa kɛro.
25 Eé swɛ̃̀ diɛ à tɛ́ ká a zĩndan. Eé gɛ̃ sↄↄmɛtɛ kpa kínazi kↄ̃n zĩ̀kpɛɛnↄ paripari. Sↄↄmɛtɛ kpa kína pì é zĩ̀ káo kↄ̃n a zĩ̀kpɛ parii kɛ̀ aↄ̃ gbãaa kɛ̀ bítanↄ, mↄde eé ń fↄ̃ro, zaakɛ weé lɛ́ kpakↄ̃sↄ̃zimɛ.
26 Gbɛ̃ kɛ̀ aↄ̃è pↄ́ bleonↄ é zĩ̀bↄnkpɛɛ kɛnɛ. Weé pɛ́ à zĩ̀kpɛɛnↄa wà ń paridee dɛdɛ.
27 Kí gↄ̃ↄn plaaa pìnↄ é vɛ̃ɛ teebu dↄ̃nkↄ̃zi kↄ̃n nↄ̀sɛzaaao aↄ̃ ɛgɛɛ tokↄ̃nɛ. Eé zɛ́ kɛro, zaakɛ yã é mì dɛ à gurↄↄamɛ.
28 Gu'igbãro kpa kína é da a bùsu zɛ́n kↄ̃n auziki bítao, mↄde eé yã zaaa kpakↄ̃sↄ̃ gbɛ̃ kɛ̀ Luda bà kúńyonↄzi. Eé yã lúńnɛ gbasa à tá a bùsun.
29 Tó à gurↄↄ kà, eé ɛara à gɛ̃ sↄↄmɛtɛ kpa bùsuzi, mↄde kɛ̀kii égↄ̃ dɛ lán à káakupↄ bàro.
30 Ɔfãntɛ̃gɛ̃kpɛndeenↄ é gínɛ kↄ̃n góro'itɛnↄ. Eé na a sàsaa, eé ɛara à gá pↄfɛ̃ pita gbɛ̃ kɛ̀ Luda bà kúńyonↄa. Eé zɛ kↄ̃n gbɛ̃ kɛ̀ aↄ̃ Luda bà kuunańyo yã gbòronↄo.
31 À zĩ̀kpɛɛnↄ é Luda kpɛ́ gbãsĩ lɛ́ aↄ̃é saa kɛ̀ wègↄ̃ oo lán guu e dↄↄ nà mì dɛ aↄ̃é tɛ̃̀pↄ guyakari pɛ́ɛn.
32 Eé gbɛ̃ kɛ̀ aↄ̃ Luda bà kuunańyo yã gbòronↄ mì liɛ kↄ̃n mↄnafikio, mↄde gbɛ̃ kɛ̀ aↄ̃ ń Luda dↄ̃ↄnↄ é zɛ gbãa aↄ̃ gínɛ.
33 Aↄ̃ gbɛ̃ kɛ̀ aↄ̃ ↄ̃ndↄ̃ↄ vĩinↄ é yã da gbɛ̃nↄnɛ pari, mↄde gurↄ plaaa dagura weé ń gbɛ̃kenↄ kwɛ́ kↄ̃n fɛ̃ɛdaao weé ń gbɛ̃kenↄ kpáta weé ń gbɛ̃kenↄ ká kpɛ́siaan weé ń pↄ́nↄ síḿma.
34 Tó aↄ̃ lɛ̀ɛ lɛ, weé ń ĩan ká féte, mↄnafikideenↄ é naḿma pari.
35 Ɔ̃ndↄ̃ri pì kenↄ é kpágula, lɛ Luda e à ń baasa à ń gbãsĩ woroḿma, lɛ aↄ̃ nↄ̀sɛ e à pura kũ ai gurↄ lɛ́ gá ká, zaakɛ gurↄↄ pì é ká lán Ludaa dìɛ nàmɛ.
Kína kɛ̀ eé a zĩnda sɛ́ lezĩ
36 Kína ke bé eé kɛ lán à yezi nà eé a zĩnda sɛ́ lezĩ, eé bítakɛɛ dↄ̃ a zĩndanɛ dɛ tãanↄla píngi eé dↄkɛna yã o Luda kɛ̀ dɛńlaa musu. À yã égↄ̃ gaamɛ ai Luda pↄfɛ̃pitammagurↄↄ gá papao, zaakɛ Luda é yã kɛ̀ à zɛ̀o kɛmɛ.
37 Kína pì é a dezinↄ tãanↄ yã daro ke tãa kɛ̀ nↄgbɛ̃nↄ ègↄ̃ yezi. Eé tãa ke yã daro eé bítakɛɛ dↄ̃ a zĩndanɛ dɛńla píngi.
38 Eé zɛki gbãaanↄ tãa kpe da a dii ũ aↄ̃ gɛ̃ɛ ũ. Eé dii kɛ̀ a dezinↄ dↄ̃roo pì kpe da kↄ̃n vurao kↄ̃n kondogio kↄ̃n gbɛ̀ bɛ̀ɛdeeo kↄ̃n pↄ́ auzikideenↄ.
39 Eé yã lú zɛki gbãa gbɛ̃̀ntɛ̃nↄnɛ bori zĩ̀tↄnↄ tãa pì gãzĩ. Eé gbɛ̃ kɛ̀ aↄ̃ↄ à dↄ̃ↄnↄ kpe da maamaa. Eé tó aↄ̃ kí ble gbɛ̃nↄa pari, eé bùsu kpàatɛtɛńnɛ ń asaia ũ.
40 Tó à gurↄ lɛ́ kà, sↄↄmɛtɛ kpa kína é lɛ́ɛa zĩ̀o, ben gu'igbãroo kpa kína é fɛɛzi lán zàga'ĩa bà kↄ̃n sↄ̃goronↄ kↄ̃n sↄ̃deenↄ kↄ̃n góro'itɛnↄ paripari. Eé gɛ̃ bùsunↄzi pari à dagula.
41 Eé gɛ̃ bùsu maaazi dↄ. Bùsu paridee é lɛ́ɛ, mↄde Ɛdↄmunↄ kↄ̃n Mↄabunↄ kↄ̃n Amↄninↄ gbɛ̃nsinↄ é bↄ.
42 À iko é bùsu pariinↄ le, Igipiti é bↄro.
43 Eé gbãaa ble Igipiti auziki kɛ̀ utɛnanↄa, vura kↄ̃n kondogio kↄ̃n pↄ́ bɛ̀ɛdeenↄ píngi. Libianↄ kↄ̃n Etiopianↄ é mì siɛnɛ.
44 Baaru kɛ̀ eé bↄ ↄfãntɛ̃bↄɛ kpa kↄ̃n gu'igbãroo kpaao é tó swɛ̃̀ kɛ̃n, eé da zɛ́n kↄ̃n pↄfɛ̃ bítao gbɛ̃ parideenↄ kaatɛna kↄ̃n ń mìdɛnao yãnzi.
45 Eé a kíkɛ bisakutaa dↄ ísia kↄ̃n Luda kpii maaao dagura. Gwen eé gan, gbɛ̃ke é à ĩan káro.