11
Ama Risura Araa Raring
Mat 6.9-15 de ma 7.7-11
1 De ma Iesus dai qe raring i qurli qa ver iaq ama luqupka. Baip ke raring be verleset, de iak never aa risura qa ruqun na qa ma’, “Ma Jon dai qa su aa risura ai lu mager ip te raring taqurla. Dai gua Barlka saqikka mager ip ngi su uut ai lu mager iv uure raring taqurla.”
2 De ma Iesus ka ruqun na ra ma’,
“Aip lua i ngene raring, dai mager ip ngene raring taqurliani:
A uut Mam i ngi vuusep, uure palu gel ngi, i gia rlenki dai ama glasing a qi. De uure raring ip gia giqi ip ngi uas dai mager ip iara kia ren. De ama tekmeriirang i ngi narliip siirang dai mager iv uure tekmet niirang iara ver ama aivetki, ip saqikka raquarl te tekmet niirang pe uusep.
3 De mager ip ngi van a uut te ama asmes i maget kur uut pet luqa iara ama nirlaqa.
4 De mager ip ngi reviktem se auur a viirang i sa uur rekmet niirang, ip saqikka raquarl uur reviktem se iari araa viirang i ra rekmet niirang sagel uut. De quasik mager ip ngia tit se uut sever ama qasiquarl-iirang ama dlek-pem-iirang. (Dap mager ip ngit lu se uut tik ma Satan.)”
5 De qa ruqun na ra ma’, “Ariq aiv iak never a ngen i aa a nge ama rluaqa, dai de ama arlenki are rlan de qe iit be qa ruqun a qa ma’, “Guakka as ngi qurl a ngua re ama bretkina ama depguas na nget.
6 I gua rluaqa i qat den mer ama aiska be baing se qa gel ngua. Dap kuasiq a nge ama asmes gel ngua ip bareq a qa.”
7 De luqa ivuk pe aa vetki qa virliit ma’, “Kula ngi tekmer ip ma rletki ver a ngua. De qasa ding mer ama tarlka, de ngu ne ngua uis uut mas pe ama laiqi. Be quasik mager ip ngua raarlviit ip ngu qurl a ngi re a qeni.”
8 Dai be ngul sil ba ngen, ai quaatta i quasik mager ip ke raarlviit de qe qurl a qa re ama bret i raquarli qa dai aa rluaqa na qa. Dap katikka raquarli ai de masmas quasiq ai ama qelep ka sa snanpet dai be diip ka raarl de qe qurl a qa re ama bret de ngene iarang i quasik iirang gel ka.
9 Dai ngu tuqun a ngen ma’, Maikka mager ip ngene nen ama Ngemumaqa, dai diip ke qurl a ngen. De qatikka mager ip ngene mali re liirang aa nagel ka, dai diip ngene lu iirang. De saqika aip ngene deldel mer ama tarlka dai diiv ama Ngemumaqa qe rattem mer ama tarlka nanaik ngen.
10 I qatikka lura mai i ai de re raring sagel ama Ngemumaqa, dai diip te raneng ama tekmeriirang. De luqa i qat drlem sa mali re ama tekmeriirang, dai diip ket lu sevet. De luqa i qe deldel mer ama tarlka, dai diiv ama Ngemumaqa qe raarl mer ama tarlka nanaik ka.
11 Ariq aiv iak never a ngen dai aa uimka qe snanpet na qa te ama serlikka, dai qua mager ip ngi qurl a qa re ama qemki ama qenaingki-vem-ki? Maikka quasik.
12 De ariq aip gi uimka qe snanpet na ngi re ama luaqa, de qua mager ip ngi qurl a qa re ama qutmangamka? Saqikka liina dai maikka quasik maget.
13 Ngen dai quasiq ai raquarl ama Ngemumaqa. I ngen dai ama vura na ngen, dap ngen drlem aip ngu lu ama tekmeriirang ama atliirang nanaa, ip ngenerl kurl a ngene uis. Taqurla dai maikka ama revan i aa ngene Mam i qa vuusep, dai diip ke qurl lura i ai de re raring sademna te ama Qevepka ama Glasingaqa aa tekmeriirang ama atliirang.
Ma Iesus Aa Dlek Dai Nget Nagel Ama Ngemumaqa
Mat 12.22-30 Mak 3.20-27
14 Per iaq ama nirlaqa de ma Iesus kem nem ama iauska i luqa i qa vesdet mer ama qaqeraqa be quasik mager ip ka taqen. Be saip lua i luqa ama iauska qa mit never ama qaqeraqa, de luqa ama qaqeraqa qe rarles i qa taqen. Be ama qaqet i ama buurlemki na ra dai sak met ta.
15 Dav iari ama qaqet dai ra ruqun ma’, “Kem nem ama iaus ne ma Bielsebul aa dlek.” (I luqa i ama iaus angera Barlka.)
16 De iari ama qaqet te narliip te siquat na qa. I ra ruqun na qa ip ke rekmet na a nge ama rletki ama dlek-pem-ki i qi nev uusep.
17 Dap ma Iesus dai qat drlem araa tuaqevep, be qa ruqun na ra ma’, “Ariq aip barl mer iaiq ama qerlingki be ama liin iam ama udiam, de ra tesna, dai be diip lenges ne luqia ama qerlingki. De ariq aiv iari i ama quanases met ta dai barlmet ta be ra tesna i iaq ama liinka seruarl de iak, dai be diip lenges ne luqa ama liinka mai.
18 Dai ariq aip barlmet ma Satan aa liinka be ama udiam de ian dresna, dai be ngu lu diip ma Satan aa liinka qa taarl madlek nanaa? I ngene tuqun ai ngum nem ama iaus ne ma Bielsebul aa dlek.
19 Ariq ama revan i ma Bielsebul ka mat never a ngua be ngua nem ama iaus, taqurla dai ngu lu nemka qa mat never a ngene uis, be ra nem ama iaus? Taqurla dai qatikka diiv a ngene uis te sil mamerl ai ngen dekmet ne ama viirang.
20 Dap katikka ngut matna ne ama Ngemumaqa aa dlek ip ngum nem ama iaus. Dai be liina ngere teqerl ai sa ma Ngemumaqa aa Giqi ip ke uas dai sa qia men gel ngen.”
21 “Ariq iaq i ama dlek per a qa i quarik ke taneng ama qiipka ip ke taqa uas te aa vetki, taqurla dai be diip kurl aa tekmeriirang maget.
22 Dav ariq aiv iaq i aa dlek peviit daleng luqa i aa uang ama dlek dai qa men be qa uirl se luqa se ama arasmesna, dai be qa mer ama qiip de ngen ama arasmesna angera sinki i ai de ngere uas tem ka. De qa matmet ne aa tekmeriirang de qa qurl iari.
23 Nemka i quasiq ai aa rluaqa na ngua, dai aa qumeska na ngua. De nemka i quasiq ai qe ngingdemna ne ama sipsip ke na ngua, dai qe ngingarl se nget be nge tit maden maden.”
Ama Iaus Ngere Siquat Ip Ngere Lenges Ne Ama Qaqet
Mat 12.43-45
24 Aiv ama iauska qa mit never iaq ama qaqeraqa, de qa tit pet luus aa sagel kuasiq ama qerlap i qe mali ra a nge ama luqupka ip mas per a qa. Dap ke mali dai quasik ka lu sever a nge ama luqupka. Taqurla de ama iauska qa ruqun ma’, “Diip ngu guirl sevet luqa ama luqupka i ngua mit nep ka.”
25 Baiv ama iauska qa guirl sagel luqa ama qaqeraqa, dai qa lu luqa ama luqupka i qatiaskerl kuasik pem ka. I de luqa i aa rlan dai ip taquarl ve ama vetki i ra suqup pem ki de ra raqa muvem na qi iv ama atluqi.
26 De luqa ama iauska qa mit be qa marl se iang ama iaus ama ngeriqit ngen a iam na nget. I lungera ama iaus, dai maikka ama vu nget malai, daleng luqa. De lungera ama iaus mai nge mit be nge man sede luqai aa rlan be qurli nger aa. Be luqa dai ama vu na qa malai. I medu nauirl dai quasik ai qa raneng ama merlenka raqurla.
Lura I Ama Arlias Per A Ra Malai
27 Ma Iesus ka meraqen ne lungera ama lengi i maikka mer ama qaqet ama buurlem na ra. Be iaiq ama nanki i qi varlen me ra dai qis nes slep sagel ma Iesus ma’, “Luqia ama nanki i murl kia sel a ngi, be ngiat diim ara qumek, dai maikka mager iv ama arlias per a qi!”
28 Dap ma Iesus ka ruqun ma’, “Kuasik. Dap lura i re narli ama Ngemumaqa aa lengi de ra tit kut nget, dai lura dai mager iv ama arlias per a ra malai.”
Ma Iesus Ka Su Lura I Re Snanpet Na Qa
Mat 12.38-42 Mak 8.12
29 De qatiaskerl lua i maikka buup ne ama qaqet ta men be re ngingdemna ver a qa de qa ruqun na ra ma’, “Ama qaqet pet lunger iara ama niirl dai ama vu ra. I re snanpet ip te lu a nge ama rletki ama dlek pem ki. Dap diip kuasiq ai ngu reqerl a ra ne a nge ama rletki ama dlek-pem-ki. Dap katikka diip ngu reqerl a ra ne ama Ngemumaqa aa Aamki na qa ma Jona i murl ka raneng ama Slurlka aa dlek.
30 I murl ma Jona dai ama qasiquatka na qa, i ama Ngemumaqa qa reqerl ama qaqet pet ma Niniva. Dai saqikka raquarl ngua i ama qaqet araa Rarlimka na ngua, dai diiv iara ama qaqet te lu ama Ngemumaqa aa dlek de gua rletki.
31-32 De diip lua i ama Ngemumaqa qe kot se ama qaqet de diiv ama Ninivaqina dai diip ta raarl ver ama kot de re teqerl ne a ngen a viirang. I raquarli re narligel ama lengi i ma Jona qa sil na nget, be ra guirltik per araa rut. De maikka ngul sil ba ngen ai ngua dai ngua veviit daleng ma Jona. De diiv i viit, pet luqa ama nirlaqa i diiv ama Ngemumaqa qe kot se ama qaqet, dai diiv iaiq ama Barlki ama Kuin, i murl ki uas te ama qerlingki ma Siba, dai diip ki reqerl ne a ngen a viirang, i iara ngene narli gua lengi, dap kuasiq ngene narligel. I murl luqia qia men mianai manau na sangis navet ma Afrika, ip kia ran sasari savet ma Jarusalem. I qi mali re ama saikngias nagel ma King Solomon i luqa ama saik-na-qa. Be maikka qi taqa narligel aa lengi. Dap ngul sil ba ngen ai ngua dai ngua veviit daleng ma King Solomon.”
Uurem Ngim Te Ama Atliirang
Mat 5.15 de ma 6.22-23
33 “Maikka quasik mager iv iak ka aandem ama mudemki de qe rles ki temani ver ama laiqi-ruut, dap kua mer ama suupinki. Kuasik. Dav ai de re nandem ama mudemki de ra tu qi sekgames, iv ara nirlaqi never ama qaqet mai i qurli ra ve ama vetki.
34 Ama qaqeraqa aa sakngaiam dai raquarl ama vetki ara vinduaqi i ra rekmet na qi ne ama glas. Dai be ariq aiv ama semaning men ama glas dai maikka diiv ama arlenki ve ama vetki. Dav ariq aip ta lemerl ama glas iv ama atlunget, dai maikka diiv ama atlu ve luqia ama vetki. Dai mager ip ngene taqam ngim sagel ama Slurlka de diip ke rekmet de maget na ngen. Dav arik kuasik ngene taqam ngim sagel ka dai diip ngen deng ama nirlaqa be ama arlenki de a ngen a rlan.
35 Taqurla dai maikka mager ip ngene taqa uas. I arik ma luqia ama nirlaqi i ngi taneng a qi dai arik ma qia meng be ama arlenki.
36 I ariq aiv ama qaqeraqa i qurli qa mai men ama Slurlka aa nirlaqi, de quasik ke narliip kurli qa men ama arlenki, taqurla dai be diiv ama Slurlka qe tekmet na qa ip ke tekmet ne ama atliirang katias taquarl ama nirlaqi qin sin namer ama mudemki.”
Ma Iesus Ka Taarl Ne Ama Barlta Never Ama Lautu
Mat 23.1-36 Mak 12.38-40
Luk 20.45-47
37 Baip ma Iesus ka meraqen ne lungera ama lengi be verleset, de iaq ama Parasiqa qa nes tem ka ip ke na qa ian dres. Taqurla de ma Iesus ka man sep ma vetki be qa mugun ip diip ka tes.
38 De luqa ama Parasiqa qa lu ma Iesus i qa mugun be qa tes dap kuasiq ai qa ukmes te aa ngerik nauirl.
Taqurla de qa tu aa qevep maberl.
39 Dav ama Slurlka qa ruqun na qa ma’, “Ngen ama Parasiqena, dai ai de ngene lemerl ve ama kap ngen ama pilit angera rleng naik. Dai ngul sil ba ngen ai i muk de a ngen a rlan, dai buup ngen ne ama rasuam de ngene iarang ama viirang.
40 Ngen dai ama qabaing per a ngen. Kua quasik ngen drlem ai ama Ngemumaqa i ai de qa tekmet ne ama qaqeraqa aa qetdingki, dai saqikka ka rekmet ne liirang aa de aa rlan?
41 Dai mager ip ngene kurl lura i quasiq araa qerang, ip ngen derat never a ra. Ngene tekmet taqurla be diiv ama seserl ngen ip taquarl ama pilitkina i re mening sepna na nget.
42 Dap ngen ama Parasiqena, dai diiv ama vu bareq a ngen. I aa ngen a tekmeriirang mai dai ai de ngen deraatmet niirang. I aip liina iv ama malepka dai ngene kuarl tem iini bareq ama Ngemumaqa. I nevet liirang aa dai ama aarles de ama qirlnas de ngen ama arlang i nget muqas muqas naver a ngen a sleng i liirang aa dai quasiq ai iirang peviit. Dav ai de ngerlangken per a ngen ip saqikka ngene tekmet ne ama atlu sagel iari de ngene rarliq ama Ngemumaqa. I arik ngene tekmet ne liirang aa dap kuasik ngerlangken per a ngen ne iari dai ama atlu.”
43 “Ngen ama Parasiqena, dai diiv ama vu bareq a ngen. I ngene narliip ngen drugun per ama luquv ama atlunget de ama qaqet araa saqang pe ama Lautuvem-nget. De ngene narliiv ama qaqet ta taqen ne ama atlu sagel ngen per ama maiirl.
44 De ngen dai diiv ama vu bareq a ngen. I ngen dai raquarl ama anki ne ama a ngipka i quasik ta mak na qi. Be ama qaqet ta tit dai re mainmet ne ama anki i quasik tat drlem. Dav i liina dai ngen diit se ra vuuqas.”
45 De iaq i qat drlem se ama Lo dai qa virliit ma’, “A Tiksiqa, ngia taqen taqurla be ngirl sirl ngen a uut ne ama Lengi ama dlek-pem-nget.”
46 De ma Iesus ka ruqun ma’, “Ngen i ai de ngene su ne ama Lo, dai diiv ama vu bareq a ngen. I ai de ngen dru ama tekmeriirang ama merlenka-vem-iirang per ama qaqet, be ai de re pererl na remani i re teving. Dav ai de quasiq ai arik ngen dru a ngen a ngerik ip ngen derat never a ra se lungera ama merlen.
47 Ngen dai diiv ama vu bareq a ngen. I a ngen a serlura dai murl ta veleng ama Slurlka aa Aamki na ra, dav iara ngene taqa uas te araa matmatkina.
48 Be ngene teqerl ai a ngen a tuaqevep ip taquarl murl a ngen a serlura i re peleng ama Slurlka aa Aamki na ra, dav iara dai ngen dru araa matmatkina.
49 Taqurla be qerl ngi lu ama Ngemumaqa aa drlem nge su uut ma’,
“Diip ngu nem ama Slurlka aa Aamki na ra ngen ama meraqen-sa-met-ta, dai diiv ama vura re veleng ta. Dav iari dai diip te rekmet maden na ra.”
50 Taqurla be ngen ama qaqet i ngene iames pet lunger iara ama niirl, dai diip ngene raneng ama merlenka sever ama Slurlka aa Aamki na ra reves. I lura i murl ianai sagel ngere rarlma ama aivetki de re peleng ta be deng iara.
51 De diip ngene raneng ama merlenka sevet ma Abel aa uuves i ra veleng ka, de diip ngene raneng ama merlenka sevet ma Sakaraia aa uuves i ra veleng ka. I ma Sakaraia dai ra veleng ka veleqes ne ama alta qe ne ama rumki ama glasingas-met-ki ve ama Lautu-vem-ki. Dai ngul sil ba ngen ai ngen ama qaqet pet lunger iara ama niirl, dai diip ngene raneng ama merlenka sevet lura mai areves i ra veleng ta.
52 De ngen i ai de ngene su ne ma Moses aa Lo, dai maikka diiv ama vu bareq a ngen. I sa ngen drles ama aiska, i qa ip ne re ama Ngemumaqa aa saikngias. De qatikka ngen dai quasiq ai ngen datem mer ama tarlka ip ngen dan. De qatikka ngen pesdet men ama aiska sere iari i re narliip tat dan.”
53 De ma Iesus ka mit nep luqia ama vetki be qa mit sedarliik. De lura i rat drlem se ama Lo de ngen ama Parasiqena, dai araa rut nge taarl i ama qurek per a ra, be rerl sirl ka ne ama lengi. I re narliip te siquat ne aa aamki ne ama lengi i nget muqas muqas.
54 I re tekmet taqurla de re taqa uas tem ka, iv ait de ra lu sever a nge ama lengiqi i baing se qi met ka; i luqia ip te kot se qa na qi.