12
A Vura I Re Uas Te Ama Sleng Ne Ama Vain
Mat 21.33-46 Luk 20.9-19
1 De ma Iesus ka quarl te iang ama lengi i qe siquat na nget. I qa taqen ma’, “Iaq i qa rekmet ne aa bisnis ne ama kasikki i ra tis ki ama vain. De qa mu ama surlka mirlek na qi. De qa qurl ama ademka sagel ama tangki ip ta tu ama gam met ki. De re mainmet pem nget ip te ama qerlapki nep nget. De qa rekmet ne ama veriit ama ainkuliit piit ip ka tuqun de qe uas te aa sleng naiviit. De qa mu iari ip tet matna ver aa bisnis. De luqa ama barlka i aa aiverem dai qa mit saver iaiq ama luqupki sangis.
2 De vet luus aa i ama kasik nge tu ama asmes. De qa nem iaq ip ke iit ip ke ral ama asmes nagel lura i ret matna ver aa bisnis.
3 Dap lura i ret matna ver ama bisnis, dai ra uurut pet luqa de re uamet na qa. De ra guirl a qa ip ke iit ip ke sil.
4 De saqi qa nem iaq ip ka iit te ama asmes nagel lura. Dap lura i ret matna ver aa bisnis dai ra mes ka de ra uaming aa ningaqa, de ra lenges na qa.
5 De saqiaskerlka qa nem iaq ip ma depguas, de ra mes ka be ra veleng ka. De saqiaskerlka qa nem iari ama buurlem na ra. De ra rekmet taqurla sagel ta be ra veleng ama buurlem na ra never a ra.
6 Be qasa quasiq aret. Dap katikka aa uimka ama quanaska. I maikka ai de ama arlemka never a qa. De qa ruqun ma’, “Arik te lu luqa nguaimka, dai diip te narligel ka.” De qa nem ka sagel ta.
7 De lura i re uas te ama bisnis dai ra lu luqa i qat den. De ra taqen per a na ma’, “Ngene lu, nasat de luqa i aa mam ke ngip, de luqa dai diip ke raneng ama aiverem. Dav uure veleng ka ip ke ngip ip nasat de qurli luum aa ama aiverem gel uut.”
8 De ra uurut per a qa de ra veleng ka. De ra rlu na qa sep ma surlka aa rleng.
9 De luqa ama barlka i aa sleng dai diip ke rekmet nanaa? Diip ka ren ip ke veleng lura i ret matna ver aa bisnis. De diip ke bingmet ne luum aa ama aiverem bareq iari ip tet matna ver araa bisnis. Gua siitka be deng aa.”
10 “Sa ani ngen mis pet lungera ama lengi i murl ta iil me nget pe ama Ngemumaqa aa Langinka. I ama lengi raqurliani ma’,
Lura i murl ta rekmet ne ama vet ne ama dul dai ra ral ama dulka ama slurlka. Dap ta tu araa qevev ai ama dulka naik. Be ra rlu na qa i quasik te narliip se qa. Dap sa iara dai qurli luqa ama dulka be qe be qe tal ama vetki taquarl ama venaik i ngere tal ama vet be ama alkuil nget.
11 I ama Slurlka qa rekmet taqurla be uuret lu aa rletki dai ama atlu.’ Sng. 118.22-23
12 Dap lura ama Barlta nep ma Lautu dai re narliip te rurut pet ma Iesus i raquarli rat drlem ai qe siit sever a ra. I ra dai ama vura na ra ip taquarl lura ver ama a siitka. Dap teng ning ama qaqet be quasik ta uurut per a qa. Taqurla de ra mit.
Te Nem Iari Ip Te Sembal Sam Ngim Sagel Ma Iesus Ip Ta Rep Sa Met Ka
Mat 22.15-22 Luk 20.20-26
13 De ra nem iari ama Tiksiqena nep ma Lautu de ngen iari naver ama Gaman ip te sebal sam ngim se met ka ip te rep semet ka ne aa lengi iv ait de qa meraqen mavik sagel ama Gaman.
14 De ra men be ra ruqun na qa ma’, “Ngi, auur a Tiksiqa. De uut drlem ai ngil sil ne ama revan. De quasik ngia tu gia qevep sever ama lengiirang nagel ama qaqet. Katikka ngia tit naser ama Ngemumaqa de ngil sil ne aa lengi sagel ama qaqet. Dai be mager ip ngi raqal sil ba uut sevet liina. Kua ama lengi nagel ama Lautu i nge rarlisdem iv uurerl kuarl te ama takkis bareq ma Sisa i auur a Gaman i qe uas pet ma Rom, dap kua quasik?”
15 Dap ma Iesus dai qat drlem ai re siquat na qa i re snanpet. De qa ruqun ma’, “Kua ngene narliip ngene siquat na ngua. Ngene reqerl a ngua ne ama qelaingka ip ngu lu qa.”
16 De qa mer iak nagel ta. De qa snanpet na ra ma’, “Nemka aa nemki ve luqa iara a rleng? De ra iil nemka aa rlenki ve aa rleng?”
De ra guirltik ma’, “Katikka ra iil ma Sisa aa rlenki. I luqa i qe ruirl se ama Gaman Rom.”
17 De ma Iesus ka ruqun ma’, “Katikka ma Sisa ama barlka navet ma Rom dai mager ip ngene guirl aa tekmeriirang ba qa. (I liirang aa ip taquarl ama qelaing.) Dav a qerang nanaa i ama Ngemumaqa aa tekmeriirang, dai saqikka ngene guirl iirang ba qa.” De re nanses i re narli sevet liina.
Te Siquat Ne Ma Iesus Ne Ama Snanpet Sever Ama Maarlvitki
Mat 22.23-33 Luk 20.27-40
18 De iari nep ma Lautu i ra tis ta ama Sadusiqena, dai qurli ra. I ai de re su ama qaqet taqurliani ma’, “Lura i sa ra ngip dai diip kuasiq ai ra raarlviit.” Dai ra men sagel ma Iesus be ra snanpet na qa ma’,
19 “A Tiksiqa, ma Moses ka iil ama lengi taqurliani sagel uut ma’,
“Ariq aiv iak ka ngerlvet ne ama nanki de diip ke ngip dap kuasiq aa nge ama arluis. De diiv aa gilka qe at luqia ama nanki naser a qa ip ke sel aa uimka, ip diip ke uas te ama tekmeriirang naser ama mam ama ngipka.’ Lo 25.5
20 De ra sil barek ma Iesus taqurla ma’, “Murl iak, i aa uis ama quatta ama ngeriqit ngen a iam na ra. I sa ama barlta de araa rarlimka dai qa mer iaiq ama nanki. De quasiq ama ainkules de luqa qa ngip. Dap kuasiq aa nge ama arluis.
21 De luqa i qa never aa uuves dai qa met luqia ama nanki. De saqiaskerlka qa dai qa ngip dap kuasiq aa nge ama arluis. De saqiaskerlka luqa naivuq ip ma depguas dai qa mer a qi. De qa ngip dap kuasiq aa nge ama rluimka.
22 Baiv aa de qatikka aa ningambik dai qatikka ra ter a qi. De rep ngip. Dap kuasiq araa nge ama arluis. Be lura ama ngeriqit ngen a iam na ra, ta ngerlvet ne luqia ama nanki dap kuasiq araa nge ama arluis. Baiv aa de ama nanki qia ngip.”
23 De lura ama Sadusiqena ra snanpet ne ma Iesus ma’, “Dai be aip laip lua i ama qaqet ta taarlviit naver ama aapngipki, dai maikka diip nemka aa ngerlki? I sa mekai ama ngeriqit ngen a iam na ra ra ngerlvet ne luqia ama nanki be araa ngerlki.”
24 De ma Iesus ka meraqen sagel ta ma’, “Kuasik ngen drlem ama Slurlka aa Lengi de quasik ngen drlem aa dlek.
25 De maikka ama semen ngen maden. I ngene lu, ama ngipta i ra taarl namer ama matmat dai diip ta raquarl ama Angeluqena revuk. De diip kurli ra dap kuasiq ai re ngerlvet.
26 Dap ngen ama Sadusiqena dai ngene rledeng tik liirang aa. Ai ama ngipta dai diip ta taarl namer ama matmat. Sa ngen drlem ama lengi sevet ma Moses i murl ket lu ama altingki mer ama mengka aa riqaap i quasiq ai rleprlev aap. I murl ama Ngemumaqa ka taqen sagel ma Moses na met luqa ama mengka raqurliani ma’,
“Katikka ngua iara i ama Slurlka na ngua. I gia murlta i ma Abram ke ne ma Aisak de ma Jekop araa Slurlka na ngua.” Kisim Bek 3.6
27 Lungera ama lengi i qel sil na nget dai ama Ngemumaqa i as ke uas te lura i qatikka ama iamesta. I qatikka ama ngipta dai quasiq ai ra ngip mas. Dap qatikka a ngen a lengi dai ai de quasiq ai ama seserl nget.”
Ama Ngemumaqa Aa Lo Dai Liina i iini Veviit
Mat 22.34-40
28 Dav iaq ama Tiksiqa nep ma Lautu dai qe narli ma Iesus ke ne ma Sadusiqena ra taqen per a na ne ama lengi i ama dlek pem nget. De luqa ama Tiksiqa dai qa men sagel ma Iesus i raquarli qat drlem ai ma Iesus ke taqa su. De qa snanpet na qa ma’, “Ngu lu ama lengi ama barl nget ama narligel-vem-nget nanaa nev ama Langinka?”
29 De ma Iesus ka guirltik sagel ka ma’, “Lungera ama lengi ama barl nget nagel ama Slurlka dai nget taqurliani ma’,
“Ngen mai navet ma Isrel dai ngene narli. Ama Ngemumaqa dai qatikka ama quanaska.
30 Be maikka mager ip ngene rarlik ka ne a ngen a revan. De ngen dru a ngen a qevep mai sever a qa. De maikka a ngen a ngimsevetki veviit never a qa. De maikka ngenrl kuarl temiis mai bareq ama Ngemumaqa. Lo 6.4-5
31 De liina ip ma udiiram dai raqurliani ma’,
“De maikka mager ip ngene rarliq ama qaqet mai. De maikka mager ip ngen drat never a ra ip taquarl ai de ngen drat never a nas. Wok Pris 19.18
Liiram aa ama lengiiram dai maikka ama barliiram.
32 De luqa ama Tiksiqa nep ma Lautu dai qa ruqun ma’, “Gua Barlka, maikka ngia taqen ne gia revan. I qatikka ama Ngemumaqa dai ama a udekka dap kuasiq a qek.
33 Be maikka mager iv uure rarlik ka de uut tu auur a qevep sever a qa. De mager iv uure kuarl temiis mai bareq a qa. De mager iv uure rarliq ama qaqet mai de uut tat never a ra ip taquarl ai de uut tat never a nas.
De iari dai ra tu ara qevep sever ama Lautu arla tekmeriirang de re peleng ama sipsip ngen ama uaik ip ngeren ban per ama viirang sagel ama Slurlka. De ra tu araa qevev ai liina dai iini veviit. Dap ngi lu, ngia meraqen ne liiram aa ama lengiiram dai maikka ama barl iiram navet lungera ama lengi nev ama Lautu.
34 De ma Iesus ka narli luqa aa lengi i qa guirltik dai raquarl luqa i aa saikngias.
De ma Iesus ka ruqun na qa ma’, “Sa qurli ngi gelna ne ama aiska ip sagel ama Ngemumaqa.”
De naset ma Iesus aa lengi de lura dai saqias teng ning sa snanpet na qa.
Ma Iesus Ka Snanpet Na Ra Sevet Ma Kristus
Mat 22.41-46 Luk 20.41-44
35 De lua i qurli ma Iesus pe ama Lautu-vem-ki ama Slurlki. De qa snanpet ne ama qaqet ma’, “Lura ama Barlta nep ma Lautu dai ai de re su ngen nanaa sevet ma Kristus? I luqa i diip ka tat never ama qaqet mai. De re su ngen ai qa namen ma Daivit aa liinka. Dap ka men nanaa samen ma Daivit aa liinka?
36 Katikka ama Qevepka ama Slurlka, dai qa meraqen met ma Daivit ma’,
“Ama Ngemumaqa qa sil sevet gua Slurlka raqurliani ma’, “Ngia ruqun pe gua merlmerliit ip ngu uas tem ngi ip deng i ngu verleset gia qumespik. Be gia qumespik dai diip teng ning ama dlek gel ngi de qurli ra vet gia arlim.” Sng. 110.1
37 “De ngu lu nanaa be ma Daivit aa uimka dai aa Slurlka na qa?”
Dav ama Tiksiqena dai quasik mager ip te guirltiq aa lengi. De ama qaqet dai ra iing demna vet ma Iesus i ama arlias per a ra nevet liirang aa ama lengiirang.
Ngenet Lu Rik Lura I Re Su Ne Ama Lo Arla Tekmeriirang
Mat 23.1-12 Luk 20.45-47
38 De qe su aa risura i qa taqen ma’, “Ngenet lu riq ama Tiksiqena nep ma Lautu i ra tu ama luan ma ainkul nget iv ama barlta na ra. I ai de ra tit parlen ama qaqet, de ra tit saver ama maiirl i re narliiv ama qaqet ta tis ta ai ama barlta na ra.
39 De aip per ama kaivung de ra tuqun per ama slurlta araa luquv iv ama slurlta na ra. De aiv ama asmeski ama slurlki de re tal lungera ama luqup i ai de ama slurlta ra tuqun pem nget.
40 I lura dai ai de re kaak te ama sauakta raqurliani i re tekmet ne ama raring naiq ama dlek pem nget i re raring per ama ainkul bareq a ra, dap ta ter ama tekmeriirang nagel ta. I ai de re tekmet ne liirang aa be maikka ama Ngemumaqa dai ama qurek per a qa na ra.
Ama Sauaikki Ki Kuarl Te Buup
Luk 21.1-4
41 De qurli ma Iesus pe ama Lautu-vem-ki, i qa mit sagel ama akiski i ai de ra tu ama qelaing met ki. De qet lu ama qaqet i ra tu ama qelaing met ki i lungera ip nget tat never ama Lautuqi arla lat. Be lura i ama qelaing gelem ta dai ra tu ama qelaing i buup.
42 Dav iaiq ama sauaikki qiat den i quasiq ama qelaing gelem ki. Be qia mu ama quiirem-iiram ama udiiram.
43 De ma Iesus ka nes te aa risura be qa sil ba ra ma’, “Ngua taqen ne ama revan sagelem ngen.
44 Lura i ama qelaing gelem ta dai ra tu araa qelaing i buup. Dap ta dai ra tu ama denes never araa qelaing. Dap luqia ama sauaikki i quasiq araa qerang, dap kia rlan ara qelaing mai. Be de liiram aa ama qelaing iiram ama udiiram, dai iiram nge uirl se lura i buup ne araa qelaing. I raquarli qia verleset ne ara qelaing mai. Be quasik mager ip kin ban per ara a nge ama asmes.