2
A svayich vin̈aj Nabucodonosor
Ayic schab'ilxo ab'il yoch vin̈aj Nabucodonosor reyal, ay jun tas ix ac'ji svayichej vin̈. Ix te och vin̈ ilc'olal yuj jun svayich chi', yuj chi' majxo ochlaj svayan̈ vin̈. Axo masanil eb' vin̈ syal yuj yalani, eb' vin̈ ajb'aal, eb' vin̈ jelan yed' eb' vin̈ schuman yed' q'uen c'anal, ix checji avtajcot eb' vin̈ yuj vin̈ rey chi', yic tzul yal eb' vin̈ tas syalelc'och jun svayich vin̈ chi'. Axo yic ix javi eb' vin̈ d'a yichan̈ vin̈, ix yalan vin̈ d'a eb' vin̈ icha tic:
—Ay val jun tas ix in vayichej, te ilc'olal vaj yuuj. Tzin nib'ej svojtaquejeli tas syalelc'ochi, xchi vin̈.
Ix yalan eb' vin̈ d'a vin̈ d'a ti' arameo icha tic:
—Mamin rey, ayocab'n̈ej opisio tic d'a juneln̈ej. Al d'ayon̈ a on̈ a checab' on̈ tic tas ix a vayichej chi', ol calan d'ayach tas syalelc'ochi, xchi eb' vin̈.
Ix tac'vi vin̈ rey chi' d'a eb' vin̈ icha tic:
—Toxo ix in na'a, tato man̈ ol eyal d'ayin tas ix in vayichej chi' yed' tas syalelc'ochi, choc' ol ex aj e xicjichamoc, axo e pat, ol pojchajcanemoc. Palta tato ol eyal d'ayin tas ix in vayichej chi' yed' tas syalelc'ochi, nivan silab' ol vac' spacoc d'ayex, te nivan pax ol aj eyelc'ochi. Yuj chi', alec d'ayin tas ix in vayichej chi' yed' tas syalelc'ochi, xchi vin̈ d'a eb' vin̈.
Ix tac'vi eb' vin̈ jelan chi' d'a schaelal icha tic:
—Mamin rey, al a vayich chi' d'ayon̈ a on̈ a checab' on̈ tic yic ol cal d'ayach tas syalelc'ochi, xchi eb' vin̈.
Ix tac'vi vin̈ rey chi' d'a eb' vin̈ icha tic:
—Vojtacxo to ton̈ej tze say modo tas tz'aj e colan e b'a, yuj chi' tzeyiq'uec' tiempo, yujto eyojtac to a tas ix val d'a e patic man̈ ol ec'laj. Tato man̈ ol eyala' tas ix in vayichej chi', a tas nab'il vuj d'a eyib'an̈, ol ujoc, yujto ix e mol alej tas tzeyutej e pacan d'ayin d'a esal, yacb'an van e tan̈van in q'uexan tas nab'il vuj d'a e patic. Alec tas ix in vayichej chi', yic snachajel vuuj to ol yal eyalani tas syalelc'ochi, xchi vin̈.
10 Ix tac'vixi eb' vin̈ icha tic:
—Mamin rey, malaj junoc anima d'a yolyib'an̈q'uinal tic syal snachajel yuuj tas tza c'anb'ej tic. An̈ejtona', malaj junoc rey vach'chom te b'inajnac sc'anb'an icha jun tic d'a eb' vin̈ jelan. 11 Yujto a jun tic, te ajaltac snachajeli. Malaj junoc mach syal yalani, an̈ej am eb' dios snachaj yuuj, palta a eb' chi', man̈oc d'a co cal ay eb' a on̈ anima on̈ tic, xchi eb' vin̈.
12 Ayic ix yab'an vin̈ rey icha chi', ix cot val yoval vin̈ sic'lab'il. Ix yalan vin̈ to xicjicham eb' vin̈ jelan chi' d'a masanil yol yic Babilonia. 13 Ayic ix elta jun ley chi', ix saychajec' vin̈aj Daniel yed' eb' vin̈ oxvan̈ yetb'eyum vin̈, yic schampax eb' vin̈.
Yalnac vin̈aj Daniel tas ix svayichej vin̈ rey
14 A vin̈aj Arioc, yajal yaj vin̈ d'a eb' stan̈vumal vin̈ rey. Ix ac'jioch yopisio vin̈ yic smilancham masanil eb' vin̈ jelan chi'. Van smolb'aj eb' vin̈ yuj vin̈, axo vin̈aj Daniel chi' ix lolon yed' vin̈ d'a jelanil yed' d'a emnaquilal. 15 Ix sc'anb'an yab' vin̈ icha tic:
—¿Tas yuj elan̈chamel ix yaq'uelta jun ley te ov tic vin̈ rey chi'? xchi vin̈.
Ix yalan vin̈aj Arioc tas yaji. 16 Ix lajvi chi' ix b'at vin̈aj Daniel yic stevi vin̈ d'a vin̈ rey yic tz'ac'ji jab'ocxo stiempo vin̈, yic syalan vin̈ tas syalelc'och jun vayich chi'. Ix scha sc'ol vin̈ rey tas ix yal vin̈ chi'. 17 Yuj chi' ix b'atxi vin̈aj Daniel chi' d'a spat. Ix yalan vin̈ d'a eb' vin̈ yetb'eyum, aton vin̈aj Ananías, vin̈aj Misael yed' vin̈aj Azarías, chajtil yaj jun lolonel chi'. 18 Ix yalan vin̈ d'a eb' vin̈ to sc'an scolval sDiosal satchan̈ eb' vin̈ yic snachajel jun lolonel satub'tac chi' yuj eb' vin̈, yic max miljicham eb' vin̈ yed' juntzan̈xo eb' vin̈ jelan d'a yol yic Babilonia chi'. 19 Axo d'a jun ac'val chi', ix yac' Dios svayichej vin̈aj Daniel tas jun svayich vin̈ rey chi' yed' tas syalelc'ochi. Yuj chi', ix yal vach' lolonel vin̈ d'a sDiosal satchaan̈. 20 Ix yalan vin̈ icha tic:
Ach co Diosal, alchajocab' vach' lolonel d'ayach d'a masanil tiempo, yujto ic yaj masanil jelanil yed' poder.
21 A ach ojtac jantac tiempo syac' yajalil junjun mach, yujto a ach tzac'och eb' d'a yopisio. An̈eja' a ach syal ic'anxiel eb'. Uuj ay spensar eb' ay spensar. Uuj ay sjelanil eb' jelan.
22 A ach tzac' ojtacajel tas satub'tac yed' tas c'ub'eltac yaji. Ojtac masanil tastac ay d'a cal q'uic'alq'uinal, yujto aj saquilq'uinal ach.
23 Ach co Diosal, sDiosal ach pax eb' co mam quicham, scac' yuj diosal d'ayach. Scalanpax vach' lolonel, yujto ix ac' in jelanil yed' in tec'anil. A ticnaic, ix ac' vojtaquejeli tas ix co c'an d'ayach. Ix ac' cojtaquejeli tas yaj svayich vin̈ rey, xchi vin̈ d'a Dios.
24 Ayic ix lajvi slesalvi vin̈aj Daniel chi', ix b'at vin̈ d'a vin̈aj Arioc, aton vin̈ ix ac'ji yopisio yic smilancham masanil eb' vin̈ jelan d'a Babilonia chi'. Ix yalan vin̈ d'a vin̈ icha tic:
—Man̈ a milcham eb' vin̈ jelan chi'. Ic' in b'at d'a yichan̈ vin̈ rey. Ol vala' tas syalelc'och svayich vin̈ chi', xchi vin̈.
25 Yuj chi' d'a elan̈chamel ix ic'chajb'at vin̈ yuj vin̈aj Arioc chi' d'a yichan̈ vin̈aj rey Nabucodonosor chi'. Ix yalan vin̈aj Arioc chi' d'a vin̈ rey chi' icha tic:
—Mamin rey, a d'a scal juntzan̈ eb' ic'b'ilcot d'a Judá, ix ilchaj jun vin̈ vinac vuuj. A vin̈ ol alanoc tas syalelc'och a vayich chi', xchi vin̈.
26 Ix yalan vin̈ rey chi' d'a vin̈aj Daniel chi', scuchanpax Beltsasar, icha tic:
—¿Ol am yal alani tas ix in vayichej chi', tas pax syalelc'ochi? xchi vin̈.
27 Ix tac'vi vin̈ icha tic:
—Mamin rey, a jun tas satub'tac tza nib'ej tzojtaquejel chi', vach'chom a eb' vin̈ jelan, eb' vin̈ schuman yed' q'uen c'anal yed' eb' vin̈ ajb'aal, malaj junoc eb' vin̈ snachajel yuuj. 28 Palta ay jun Dios ay d'a satchaan̈, a' syal yac'an cojtaquejel tas satub'tac. A ix ac'an ojtaquejeli tas ol ujoc d'a b'aq'uin̈. A ticnaic ol val d'ayach tas ix a vayichej chi'. 29 Ach Mamin rey, ayic jichan ach ec' d'a sat ch'at, van a naani tastac ol ujoc d'a b'aq'uin̈, axo Dios, aton tz'ac'an ojtacajel tas satub'tac, a' ix ch'oxan d'ayach. 30 An̈eja' pax ix ch'oxan jun tic d'ayin, man̈ yujoc to te jelan in d'a yichan̈ masanil eb' anima, maay, palta yuj vac'an ojtaquejeli tas syalelc'och a vayich chi', yic ol nachajel uuj tas tza na'a.
31 Mamin rey, a tas ix il d'a a vayich chi' to ay jun yechel anima te nivan, lin̈anec' d'a ichan̈. Veei yilji, te ay smay yilji. 32 A sjolom, nab'a oro. Axo sn̈i' sc'ool yed' sc'ab', nab'a plata. Axo sc'ool yed' yib'tac xub', nab'a bronce. 33 Axo xub' yed' spenec, nab'a hierro, axo samil yoc yed' yiximal yoc, a q'uen hierro calan yaj yed' lum luum mucb'il d'a cal c'ac'. 34 Mamin rey, yacb'an van ilan jun chi', ay jun q'uen q'ueen munil ix cot d'a sat vitz, malaj mach ix ecancot q'ueen. A val d'a yoc jun yechel chi' b'aj calan yaj q'uen hierro yed' lum luum, ata' ix och tan̈naj q'ueen. 35 N̈ej val chi' ix pojb'at q'uen hierro yed' lum luum chi', q'uen bronce, q'uen plata yed' q'uen oro chi', pococxon̈ej ix ajcanb'ati. Icha val smatz'il ixim trigo b'aj stec'chaj d'a varesma tz'ic'jib'at yuj ic', man̈xa jab'oc scani, icha chi' ix ajcanb'at jun yechel chi'. Axo q'uen q'ueen ix mac'anpoj jun yechel chi', ix q'uib'chaan̈ q'ueen. Icha lum nivac vitz ix aj q'ueen, ix macchajel yolyib'an̈q'uinal tic yuj q'ueen.
36 Mamin rey, aton jun tic ix a vayichej. A ticnaic ol val d'ayach tas syalelc'ochi. 37 A ach tic, sat aj d'a masanil eb' rey, yujto a Dios aj satchaan̈, a' ix ach ac'anoch reyal. Ix yac'anpax a jelanil yed' a b'inajnaquil yed' snivanil elc'ochi. 38 Ix ach yac'och yajalil d'a yib'an̈ masanil lum luum b'aj cajan eb' anima, noc' noc' yed' noc' much. A Dios chi' ix ac'anoch masanil juntzan̈ chi' d'a yol a c'ab', yuj chi' a ach ton tzach sch'ox sjolom jun yechel to nab'a oro ix il chi'. 39 Ayic ol lajvoquec' opisio tic, ol q'ue vaan junxo nación, palta man̈ lajanoclaj yed' jun ic tic. Slajvi chi', ol q'ue vaan junxo yoxil, aton jun sch'ox q'uen bronce chi'. Aton jun chi' ol ac'an yajalil d'a yib'an̈ masanil yolyib'an̈q'uinal tic. 40 Ol lajvoc chi', ol q'ue vaan junxo schan̈il te ay yip, icha q'uen hierro. A q'uen hierro chi' smac'an poj masanil tastac, pococ tz'aj yuj q'ueen. Icha chi' ol aj junxo ol q'ue vaan chi', ol satjoquel juntzan̈xo nación yuuj.
41 Ix ilanpax yoc yed' yiximal yoc jun yechel chi', calan yaj q'uen hierro chi' yed' lum luum mucb'il d'a scal c'ac'. A jun chi' syalelc'ochi to a jun nación chi' cha macan̈ yaji: Jun macan̈ ay jab'oc yip icha q'uen hierro, icha ix aj ilan q'uen hierro calan yaj yed' lum luum chi'. 42 A yiximal yoc calan yaj yed' q'uen hierro yed' lum luum chi', a jun chi', syalelc'ochi to a jun nación chi' ay jab'oc yip, axo nan̈alxo malaj val yip. 43 Icha val ix aj ilan q'uen hierro calan yed' lum luum chi', icha chi' ol yutej sb'a eb' yajal d'a juntzan̈ nación chi'. Ol laj yic'laj sb'a yal yuninal eb' yic junn̈ej ol yutoc sb'a eb' yalani, palta man̈ ol elc'ochlaj tas sna eb' chi', icha q'uen hierro max scalej sb'a yed' lum luum. 44 A d'a stiempoal juntzan̈ eb' yajal chi', ata' ol q'ue vaan junxo nación yuj Dios aj satchaan̈, man̈xa b'aq'uin̈ ol sateloc, man̈xo ol can d'a yalan̈ junocxo. Ol satjoquel juntzan̈xo nación chi' yuuj, ol cann̈ej d'a juneln̈ej. 45 Aton chi' syalelc'och q'uen q'ueen ix il scot d'a sat vitz to malaj junoc mach ix ecancoti. Aton yuj q'ueen pococxon̈ej ix ajcanb'at q'uen hierro, q'uen bronce, lum luum, q'uen plata yed' q'uen oro. Mamin rey, a Dios te Nivan Yelc'ochi, a' ix ch'oxan d'ayach tas ol ujoc d'a b'aq'uin̈ chi'. A jun a vayich chi' te yel, icha val tz'aj valan tic, icha chi' ol aj yelc'ochi, xchi vin̈aj Daniel d'a vin̈ rey chi'.
46 Ayic ix yab'an jun chi' vin̈aj rey Nabucodonosor chi', ix em cumnaj vin̈ d'a yichan̈ vin̈aj Daniel chi', ichato chi' ix schecan vin̈ ac'chaj silab' yed' incienso d'a vin̈. 47 Ix yalanpax vin̈ d'a vin̈aj Daniel chi' icha tic:
—Val yel a e Diosal a ex tic, an̈ej yelxo nivan d'a yichan̈ juntzan̈xo dios. Aton val yajalil eb' rey, a sch'oxanpax tas satub'tac yaji. Tic val a achn̈ej ix nachajel jun lolonel tic uuj, xchi vin̈.
48 Axo vin̈ rey chi' ix ac'anoch vin̈aj Daniel chi' d'a jun opisio te nivan yelc'ochi. Ix ac'chajpax silab' te vach' d'a vin̈, yuj chi' ix ac'chajoch vin̈ yajalil d'a yol yic Babilonia chi'. Ix ochpax vin̈ yajalil d'a masanil eb' vin̈ jelan d'a smacb'en chi'.
49 Ix sc'an yopisio juntzan̈xo eb' vin̈ yetb'eyum vin̈aj Daniel d'a vin̈ rey chi'. Ix schaan sc'ol vin̈ rey chi', ix och eb' vin̈ yajalil d'a yol yic Babilonia chi', aton vin̈aj Sadrac, vin̈aj Mesac yed' vin̈aj Abed-nego. Axo vin̈aj Daniel chi', a d'a sdespacho vin̈ rey chi' ayoch vin̈ d'a yopisio.