7
Stephen wheoobunelhtan nts'ena'a Yak'usda Abraham 'utahayalhti
1 'Et Lizwif bunáwhulnuk degha nus dezti Stephen yoodulhkut, “Et ndunnah 'alha, hutni hoh ih hutni?”
2 'Et Stephen 'uyúlhni, “Sulhutsinkah 'ink'ez 'abákah soo zúlhts'ai! Netsuh whudelhdzulh Abraham 'awhuz Mesopotamia usda, Haran ts'ih natedalh whutsuh hoh, Yak'usda buts'uh hayánduz, 'et bunalhts'et hawhélts'ut.
3 'Et Yak'usda 'uyúlhni, ‘Nyunatnekah 'ink'ez nkeyah chah whuch'a sinyih 'ink'ez nts'e keyah whúnyuntelhtun whuz tonya.’
4 'Et Abraham, Chaldea yun k'ut whuch'a síya 'ink'ez Haran ts'ih ninya. 'Et hukw'elh'az be'abá dazsai hoh ndi yun k'an buk'udelhúts'i, 'i Yak'usda whuz wheyálh'a.
5 'Aw Yak'usda yun ntsolyaz whunts'ih yughá chai'al, 'et whunts'ih yuts'ú yoozi hoh ndi yulhni, ‘Nyun 'ink'ez ndan nyehudútedulh, 'en ndi yun hubube'hooldzun tele.’ 'Et hoh da Yak'usda ndi yulhni hoh Abraham 'aw buzkeh hoolah inle.
6 'Et Yak'usda ndi yulhni, ‘Nts'ahahutedulh 'uts'un yun k'ut ts'ih whuz 'ulhna huteleh 'ink'ez 400 naoodezut 'et dune dzuh nubutelhdoh.’
7 'Et Yak'usda ndo búlhni, ‘Ndunnah 'ulhna hubuhit'i sich'oh huba nahutesyeh. 'Et hukw'elh'az whuch'a nahúsdel 'ink'ez njan keyah, si zeh sk'úne' hutet'en.’
8 'Et Yak'usda Abraham ndi ye yuts'u nahezya, 'i bugha buts'uh huhaínzut, 'en hika dune unli, 'i k'ut hubuhít'us. 'Et whuz na'a Yak'usda hiyulh 'ilhunuh huzdli. 'Et Abraham buye' Isaac whuzdli 'ink'ez whulh lhk'udit dzin 'et hiyúzt'us. 'ink'ez Isaac chah buye' Jacob hoh Jacob, 'en chah ndunnah buye'kah lanezi 'o 'at nanah, 'en chah netsuh whudelhdzulh whunih ndúbuhinla.
9 'Et doo chah nuhtsuh whudelhdzulh, Joseph bulhutsinkah, 'en highe 'oolnih 'et Egypt ts'ih hiye 'ónket 'ulhna tele ka, 'et whunts'ih Yak'usda yulh 'út'en,
10 'ink'ez dzuh nutezut whuch'a nayulhti. 'Et Pharaoh, Egypt hubudayi cho, yubut ninínya hoh Yak'usda whunih chah yulhtsi, 'ink'ez hubudayi cho yót'i ka 'et chah yugha óoni'ai. 'Et huwa hubudayi cho Pharaoh 'en bukoo chah 'ink'ez keyah dulhcho hoh chah whumoodih yulhtsi.
11 'Et Egypt 'ink'ez Canaan whulh dulhcho hoh dai whuzdli. Tube dune dzuh nudeh k'et netsuh whudelhdzulh 'aw ts'uyi, 'i nahóolelh ghaít'ah.
12 'Et whulh údants'o Egypt ts'ih whuz ts'uyi, 'i 'ilhówezdla 'et buzkeh, netsuh whudelhdzulh, 'en 'udetsah whuz whebalh'a.
13 Whúlh nat hanahedel hoh 'et Joseph bulhutsinkah ts'un t'éoonedzin 'ink'ez hubudayi cho Pharaoh 'en Joseph bulh dunékah whulh údants'o.
14 'Et Joseph be'abá Jacob yuts'ótl'a khunek i'ai, dich'oh 'ink'ez dunatnékah teh ts'iyawh whusahóodelh, hubúlhni. 'Ilho skwunlai 'o 'at nankoh lanezi 'o 'at skwunlanah, (75) 'en hinli.
15 'Et Jacob Egypt ts'ih hunindel, didut chah 'ink'ez netsuh whudelhdzulh chah 'et hudálts'i 'et keyah yahadla.
16 Buyust'e 'et keyah Shechem huwhútni ts'ih whuz lhghu naoobadinla. 'Et whutsuh da Abraham 'et keyah, ndunnah Hamor whut'en hubuts'un yunyaz onket inle, 'i k'ut whuyo buhanla.
17 'Et ndi yun Yak'usda Abraham ye yúts'u nahezya, 'i beghah whúdezulh 'ink'ez nedune Egypt hudelhts'i 'o nus hulai suli.
18 'Et 'ants'ih 'uyoon hubudayi cho suli. 'En 'aw Joseph be 'ut'en k'ah 'aw t'éwhunúszun. 'En Egypt whut'en bumoodih suli.
19 Nedune hubé' whulhts'it 'ink'ez netsuh whudelhdzulh dzuh nubulhdeh hoh k'anya huhonle 'en tébuhoolelh yahódlah ka, 'et whuz na'a hubudayi cho Pharaoh hubúlhni.
20 'Et hoh da Moses whuzdli, 'en tube dune unzoo 'ink'ez tat sanun 'et be'abá bukoo hinalhyi.
21 'Aw 'et téhinilhti hoh Pharaoh butse' 'en ílhchoot 'ink'ez dich'oh buyaz k'una'a yunelhyi.
22 Egypt whut'en ndai hiyé whunih, 'i ts'iyawh whehiyoodalh'i. 'Et dune ncha suli bughunek bugha 'ink'ez be 'ut'en chah.
23 'Et dit lanezi be naoodezulh suli hoh ndun Israel hubuts'uh hainzut Moses, 'en dudulh whut'en, 'en hubutah nanátedalh hukwa' nínzun.
24 'Et whuz ninya hoh 'ilhunuh bulh whút'en, 'en yunilh'en hoh ndun Egypt whut'en dzuh nuyulhdzut 'en yuk'ut duneh hoh k'ut duja 'ink'ez ndun Egypt whut'en yuzelhghi.
25 Moses dich'oh ndunínzun, ‘Sudune 'en njan t'ewhunuszun si Yak'usda buts'un sútelh'a, si sugha hubulánáhúdútetnih ka.’ 'Et whunts'ih 'aw t'echaoohonízil Moses Yak'usda buts'ú wheyalh'a.
26 'Et 'om bun dzin 'et nanah Israel hubuts'uh huhanzut lhehút'us 'et, ‘Dah!’ hubúlhni, ‘Soo zúlhts'ai sulh dune lhulhutsin ahli, di ka lhéht'us?’ hubúlhni.
27 'Et ndun bughá whut'en Moses 'un be' yunilhtsut 'ink'ez, ‘Ndan nemoodih 'ink'ez nahéyilh nyulhtsi hoh 'int'en?
28 Hulhda ndun Egypt whut'en lhé'inla sélhghi! Whuz na'a si chah sutuzalhghelh ninzun ho ih 'int'en?’ yúlhni.
29 'Et Moses whudánts'o hoh, 'et whetsílhya, 'ink'ez keyah Midian huwhútni ts'ih whuz whinya, 'et dune unli, 'ink'ez 'et nanah buye'kah whúzdli.
30 'Et doo chah dit lanezi naoodezulh nadle hoh, nyooz dzulh Sinai hiyúlhni, 'i buzih dune chahóot'ih ts'ih 'et whus delhtan, 'i dézk'un 'i tah neMoodihti bulizas yá'en.
31 'Et Moses ba hooncha ho'en 'et whuz wheínya, soo cho whuntelh'ilh ka. 'Et Yak'usda yulh yatélhtuk hoh ndutni,
32 ‘Si 'ust'ah, ntsuhda hubuYak'usda usdli. Abraham 'en buYak'usda 'ust'ah, Isaac, 'inkez Jacob chah buYak'usda 'usdli.’ Moses nuljut k'et dulduz 'ink'ez 'aw whunoolh'en ghaít'ah.
33 'Et Yak'usda ndi yulhni, ‘Ke hain'es, njan yun whudézti 'int'ah hukw'usinyin.
34 Egypt hudelhts'i sudune hubunulh'en ndulhcho, 'i be dzuh nuhudeh 'ink'ez hubudústs'o lhe'hoolcho, 'i be tehududlih 'en hubutelhyih 'et wheni 'usja ndus háya. 'Anih 'aw 'et Egypt ts'ih nyutélh'alh.”
35 'Et Stephen 'o 'un ndutni, “Moses 'en 'int'ah Israel hubuts'uh huhanzut hich'a nalhúya inle, ‘Ndan nemoodih 'ink'ez nahéyilh nyulhtsi ho ih 'int'en?’ hiyúlhni inle. 'En 'uyínla Yak'usda hubuts'ítelh'a ndun lizas whus dézk'un, 'i tah ya'en, 'en yula'ut'en hoh Moses bumoodih 'ink'ez whuch'a nabuzdla yulhtsi.
36 'Et hooncha 'ink'ez huwa 'ét'en tune'út'en, 'et huwa Egypt whut'en hubula k'éhanabanla, 'et yatoo dulk'un huwhútni, 'ink'ez 'et dit lanezi naoodezulh (40), 'et dune chahóot'ih hoh nahudelh inle.
37 Moses 'en 'int'ah Israel hubuts'uh huhanzut hubúlhni hoh ndutni, ‘Yak'usda be nus whúnilh'en, sundult'ah, 'en Yak'usda nuhts'ítelh'alh. Nuhkeyah 'ilhunuh 'en 'utenilh. 'En hubóozolhts'a.’
38 Moses 'en dune chahóot'ih 'et Israel hubuts'uh huhanzut hiyulh 'ílhodulh inle. Netsuh whudelhdzulh hubutah 'et'en 'ink'ez 'en zeh 'int'ah Sinai dzulh k'ut lizas yulh yaílhtuk inle Yak'usda bughunek netl'aídoo'alh ka. Ndi Yak'usda bughunek bulatah hoolah ho' 'int'ah.
39 'Et whunts'ih netsuh whudelhdzulh Moses hik'éne' oot'en hukwa cha'hunízun, hich'a nalhúya, 'ink'ez Egypt ts'ih nahutedulh zeh hukwa' hunínzun.
40 'Et huwa Aaron 'uhiyúlhni, ‘'Uk'éltsi neba inleh! Neba yak'usda wule huba. 'Et ntse newhuntelhtun. Ndun Moses newhusaínla, 'en dája simba 'aw t'ets'onízun 'et huwa.’
41 Hoh da 'et musdusyaz k'edeltsi 'uhínla inle 'ink'ez Yak'usda bukw'uzdai k'ut hits'e' delhk'un. 'Et huhóont'i hoh honélhnik, hubula be nyoo 'uhiyínla 'et huwa.
42 'Et Yak'usda hubuch'a nálhú'a 'ink'ez n'un hubutelhdel nduk yaz sum 'i hits'un téni' noolhzin ka. 'Et hukwa Yak'usda be nus whúnilh'en 'i k'ut 'uk'une'úsguz inle hoh ndutni,
‘Dune Israel buts'u huhanzut,
njan dune chahóot'ih dit lanezi naoodezulh whutah ndi khunai uhghan 'aw si suts'un ilah Yak'usda bukw'uzdai k'ut dulhk'un ho' 'int'ah.
43 'Et nuhyak'usda Moloch 'i nuhwhuba luglez 'ulh'en nuhle 'ink'ez sum k'edeltsi 'i chah nuhyak'usda Rephan hiyulhni,
'i 'int'ah hoh 'uk'eltsi 'uhla, 'i buts'un téni'nulhzun, 'et huwa 'aw 'et Babylon 'o 'un ts'ih nuhwhutelh'alh.”
44 'Et Stephen 'o 'un ndutni, “Et netsuh whudelhdzulh dune chahóot'ih ts'ih bun choyah Yak'usda hubeghah 'int'ah, 'i nahíyule. 'Et nts'e na'a Moses Yak'usda ndi yúlhni hoh whuz na'a 'uyínla, nts'e na'a 'uk'e'whéltsi 'et Moses whínelhtan inle.
45 'Ink'ez k'at le netsuh whudelhdzulh bun choyah hububákah hubutl'ahúho'ai. 'Et Yak'usda 'udun yun k'ut whut'en yun k'unábuntézyoot hoh hubudune ndi yun hiyílhchoot inle. 'Ink'ez ndi bun choyah 'et whuz'ai Joshua hiyulh tezdel David whusatéyalh whuts'un.
46 'En Yak'usda ba unzoo, 'en 'et Yak'usda yoodulhkut, ‘'Aw ih 'udun koo mba níhos'alh ghaít'ah? 'Ilhuz wheni 'et whuté'alh.’ Ndun Yak'usda 'en netsuh whudelhdzulh Jacob, 'en buYak'usda 'int'ah.
47 'Et whunts'ih Solomon 'en 'uja Yak'usda ba koo 'uhóonla inle.
48 'Et whunts'ih degha nus Yak'usda dezti 'aw dune bukoo 'uhóonla chaídah. 'Et Yak'usda be nus whúnilh'en inle 'et ndutni,
49 ‘Moodihti utni, yak'uz whuts'un ts'iyawh k'úne' whul'en 'ink'ez ndi yun suke buk'usíla huba' 'int'ah.
Nts'e na'a 'usutelhlilh koo suba 'uwhutehlilh 'ink'ez nts'e na'a natelhúyis,
'et suba niootéh'alh?
50 'Aw t'eóonuzáhzun sich'oh ts'iyaintsuk 'usdla inle,’ ni hoh utni.”
51 'Et Stephen 'o 'un ndo búlhni, “Ndi Yak'usda bughunek be nohwhulh yalhtuk, tube 'uts'un únuhzun ahli hoh 'aw oozólhts'a hukwa cha'nuzáhzun 'ink'ez Yak'usda 'aw bulh 'ilhunuh cháhlah! Nuhwheni chah nuhtsuh whudelhdzulh dahánt'e 'et ndaht'ah. Ndoni buk'úne' teht'en 'aw hukwa cha'náhzun!
52 Ts'iyannah Yak'usda be nus whúnilh'en, 'en nuhtsuh whudelhdzulh hube' huzúla inle. 'Ink'ez ndunnah Yak'usda be nus whúnoolh'en, ndun Yak'usda ba ts'ah'un na'a 'int'ah whusatéyalh hubugha hubunalh hútni hoh, nuhtsuh whudelhdzulh hizelhghi inle. Ndun 'en 'int'ah be 'óhket 'ink'ez sélhghi inle.
53 Nuhwheni 'uht'ah, Yak'usda bughunek bulizas nuhtl'aída'ai 'et whunts'ih 'aw buk'únucha'aht'il!” hubúlhni Stephen.
Stephen tse be hizelhghi
54 'Et dune nahéyelh Stephen hidánts'o hoh 'o nus huyulh húnilch'e k'et 'et huwa hituzelhghelh hukwa' huninzun.
55 'Et whunts'ih Ndoni Stephen soo ye yudílts'ut, nduk yak'uz ts'ih yutá'en hoh Yak'usda buts'uh hayánduz yutelh'en 'i bulh 'ink'ez Sizi Yak'usda nalhnih ts'ih yughu siyin.
56 'Ink'ez utni, “Nduk lhe'hóoja whunulh'en, yak'uz da'dutézkez 'ink'ez yinkak dune ye' Yak'usda nalhnih ts'ih yughu siyin hoh whunulh'en!”
57 'Et soo 'uhultus hoh 'uhúldzul 'ink'ez hubudzo whudahúdelhnik 'ink'ez ts'iyawh 'ilho hiyúlh telhtsut.
58 'Et Jerusalem 'et tinahínino, 'ink'ez tse be whehiyoonilh'uz. 'Et ndunnah Stephen nehínulh'uz nahiyits'uz, 'i ts'ahahiyelya, 'et dune chilh, Saul hiyúlhni, 'en zih nihíninla yughole ka.
59 'Et whuz na'a zeh Stephen tse be nuhínulh'uz 'ink'ez neMoodihti yulh yálhtuk, “Sizi neMoodihti suzul ilhchoot!” yúlhni.
60 'Et dugwútsi be nenínya 'ink'ez soo 'ultus 'utni, “SMoodihti ndi lubeshi 'uhiyínla, 'i huba 'un yutolhdelh!” Ndudeja 'ink'ez dazsai.