13
Tok ri Dios xerucha' ri Bernabé y ri Saulo
Chiquicojol ri hermanos ri nquimol-qui' pa rubi' ri Dios pa tinamit Antioquía, yec'o c'a hermanos ri nyek'alajrisan ri nbix cheque roma ri Dios, y yec'o chuka' maestros ri nyetijon quichin ri hermanos chupan ri rutzij ri Dios, cachi'el ri Bernabé, ri Simón ri nbix chuka' ri Xak chin, ri Lucio ri aj-Cirene, ri Manaén ri junan xq'uiytisüs riq'uin ri Herodes ri xbanun mandar chiri' pa ruch'ulef Galilea, y ri Saulo. Y jun k'ij, tok man c'a ye va'inük tüj richin nquiya' ruk'ij ri Ajaf Dios, ri Lok'olüj Espíritu xbij c'a cheque: Ri Bernabé y ri Saulo c'o jun quisamaj. Roma c'a ri' que'ijacha' can richin ri samaj ri', xbij.
Y ri k'ij c'a ri quibanun que man ye va'inük tüj richin nquibün orar, jari' tok xquiya' quik'a' pa quivi' ri Bernabé y ri Saulo, richin nyebe-apu chubanic ri samaj ri rubin can ri Lok'olüj Espíritu.
Ri Bernabé y ri Saulo nquitzijoj ri rutzij ri Dios pa Chipre, jun ruch'ulef pa ya'
Y jari' tok ri Bernabé y ri Saulo xetak-e roma ri Lok'olüj Espíritu. Romari' rije' xebe pa tinamit Seleucia. Y chiri' xe'oc-e pa jun barco richin xec'o-apu pa Chipre, jun ruch'ulef pa ya'. Y tok yec'o chic pa tinamit Salamina chiri' pa Chipre, xquitz'om c'a rutzijosic ri rutzij ri Dios pa tak jay ape' nquimol-qui' ri israelitas richin ntzijos-vi ri rutzij ri Dios cheque. Ri Bernabé y ri Saulo quic'uan-e jun to'onel quichin y ri' ja ri Juan ri nbix chuka' Marcos chin. Ri Chipre jun c'a ruch'ulef pa ya' c'o-vi. Romari', tok ri Bernabé, ri Saulo y ri Juan ye c'unük chic e chupan ri ruch'ulef ri', xe'apon c'a lojc'an chic ruchi'. Xe'apon pa tinamit rubini'an Pafos. Y chupan ri tinamit ri' c'o c'a jun achi israelita rubini'an Barjesús, jun achi aj-itz, y jun chuka' tz'ucuy-tzij, roma rija' nbij que nuk'alajrisaj c'a ri nbix chin roma ri Dios. Y ri jun achi rubini'an Sergio Paulo jari' ri gobernador chiri', jun achi ri c'o-vi etamabül riq'uin. Y ja riq'uin rija' nsamüj-vi ri Barjesús ri achi aj-itz. Ri Sergio Paulo ri gobernador xutük c'a coyoxic ri Bernabé y ri Saulo, roma nrajo' nrac'axaj ri rutzij ri Dios. Pero ri aj-itz ri nsamüj riq'uin, ri nbix chuka' Elimas chin, xa man xrajo' tüj. Xrajo' ta xbün chin ri Sergio Paulo que man ta nutakej ri Jesucristo. Pero ri Saulo, ri rubini'an chuka' Pablo, nojnük c'a ri ránima riq'uin ri Lok'olüj Espíritu. Rija' xutz'et-xutz'et ri achi aj-itz, 10 y xbij chin: Rat xa nojnük avánima riq'uin ronojel ruvüch ch'aconel y riq'uin ronojel ruvüch itzel. Xa rat jun ralc'ual ri itzel-vinük, roma navetzelaj ronojel ri utz. Rat xa nacotoyij ri chojmilüj bey richin ri Ajaf Dios. Rat man jun bey ncatane' chubanic quiri'. 11 Vocomi c'a, ri Ajaf Dios nuya-pe castigo pan avi'. Ncamoyir, y nc'o c'a jun tiempo ri man natz'et tüj ruvüch ri k'ij.
Y xe c'a xbij quiri' ri Pablo, ja chuka' ri' man xtzu'un tüj chic ri achi aj-itz. Romari' rija' nucanoj c'a jun ri niyuken richin, roma xmuke' can pa k'eku'n. 12 Tok ri Sergio Paulo ri gobernador rutz'eton chic ka ri xc'ulachitüj, xsatz ruc'u'x pari' ri rutzij ri Ajaf Dios. Y rija' xutakej c'a ri Jesús chupan ri k'ij ri'.
Ri Pablo y ri Bernabé nquitzijoj rutzij ri Dios pa jun tinamit rubini'an chuka' Antioquía
13 Y ri Pablo y ri rachibil xquiya' c'a can ri tinamit Pafos. Xquic'usaj-apu ri ya' richin xebe pa tinamit Perge ri c'o pa ruch'ulef Panfilia. Jac'a ri Juan ri rubini'an chuka' Marcos, xerumalij can ri rachibil y xtzolij pa tinamit Jerusalén. 14 Y tok ri Pablo y ri Bernabé ye c'unük chic e pa tinamit Perge, xebe c'a pa jun chic tinamit ri rubini'an chuka' Antioquía. Y ri tinamit re' pa ruch'ulef Pisidia c'o-vi. Y chupan c'a ri k'ij richin uxlanen, rije' xebe c'a pa jun jay ape' ntzijos-vi ri rutzij ri Dios, y xebetz'uye'. 15 Ja tok xsiq'uis-ka ri ley richin ri Moisés y ri ye quitz'iban can ri achi'a' ri xek'alajrisan ri rutzij ri Dios ojer can, ri más nimalüj chupan ri jay ri' c'o c'a jun ri xquitük-apu riq'uin ri Pablo y ri Bernabé, richin xberubij cheque: Hermanos, si c'o c'a jun chive rix ri nrajo' nbij ca'i-oxi' tzij cheque ri quimolon-qui' chere', utz nbij, xbij ri xapon quiq'uin.
16 Y ri Pablo jari' xpa'e', y xbün c'a retal riq'uin ruk'a' que man jun tich'o, y xutz'om c'a rubixic cheque: Tivac'axaj rix nuvinak israelitas y tivac'axaj c'a rix ri man rix israelitas tüj ri nyixbij-ivi' nyixmacun chuvüch ri Dios. Tivac'axaj c'a ri ninbij chive: 17 Ri ka-Dios roj israelitas xerucha' c'a ri kaxquin-kamama' can, y xbün c'a cheque que xe'oc jun nimalüj tinamit tok c'a yec'o na chiri' pan Egipto, ruch'ulef ri xa man quichin tüj rije'. Ri Dios riq'uin c'a ri ruchuk'a' xerelesaj-pe chiri'. 18 Y ri jubama cuarenta juna' ri xquic'usaj chupan ri tz'iran ruch'ulef, ri Dios xucoch' ri quinojibül. 19 Y xbün chuka' que pa ruch'ulef rubini'an Canaán xeq'uis ri vinük quichin siete tinamit, xaxe richin que ri ulef ri' xuya' can pa quik'a' ri kaxquin-kamama' can. 20 C'ateri' ri Dios xuya' jun ruvüch nbanun mandar pa quivi', ri nbix juez chin. Y ja ri Samuel ri ruq'uisbül juez ri xc'uje'. Y ri Samuel jun c'a chuka' cheque ri xek'alajrisan ri rutzij ri Dios ojer can. Caji' c'a ciento juna' riq'uin nic'aj xebanun mandar ri jueces pa quivi' ri kaxquin-kamama' can. 21 Pero rije' jun rey ri xcajo' richin nbanun mandar pa quivi'. Y ri Dios xuya-vi c'a ri qui-rey. Y cuarenta juna' c'a xbanun mandar pa quivi' ri kaxquin-kamama' can ri jun rey rubini'an Saúl. Ri Saúl ri' ruc'ajol c'a ri achi rubini'an Cis. Y ri Saúl jun ruxquin-rumam can ri Benjamín, ri ruc'ajol ri Jacob. 22 Y tok ri Dios xrajo' que ri Saúl xel chi rey, xuya' ri David richin que xoc rey. Ri Dios xbij c'a pari' ri rey David: C'o-vi jun ri nbün ri nurayibül y nka' chinuvüch. Yin nintz'et c'a que ri nbanun quiri' ja ri David ri ruc'ajol ri Isaí. Quiri' xbij ri Dios. 23 Y jun c'a cheque ri ruxquin-rumam can ri rey David, ja ri Jesús. Y ja ri Jesús ri yo'on-pe roma ri Dios richin nkurucol roj israelitas, cachi'el ri rusujun-pe cheke. 24 Y tok c'a man jani tika-pe ri Jesús, ri Juan Bautista xbij c'a cheque ri kavinak israelitas que titzolij-pe quic'u'x riq'uin ri Dios, y queban bautizar. 25 Ja tok ri Juan napon yan chuvüch ri camic, rija' xbij: ¿Achique c'a yin, ninuc rix? Roma man ja tüj yin ri Jun cha'on-pe y takon-pe roma ri Dios. Roma ri Jun cha'on-pe y takon-pe roma ri Dios c'a man jani tutz'om samaj chi'icojol, y juis ruk'ij. Y yin man c'uluman tüj c'a ni richin ninsol ri ruximbül ruxajab rija', xbij c'a.
26 Rix nuvinak israelitas, ri roj ruxquin-rumam can ri katata' Abraham, y rix ri man rix israelitas tüj, ri nyixbij-ivi' nyixmacun chuvüch ri Dios, ninbij c'a chive, que ri rutzij ri Dios, ri nch'o c'a pari' ri colonic, ivichin c'a rix yo'on-pe. 27 Xa ja ri vinük ri yec'o pa tinamit Jerusalén y ri más nimalüj chuka' ri yec'o chiquicojol, xa jari' ri man xenaben tüj achique ri' ri Jesús, ni man chuka' k'axnük tüj cheque ri rutzij ri Dios tz'iban can coma ri achi'a' ri xek'alajrisan ri rutzij ojer can. Y pa ronojel c'a k'ij richin uxlanen nsiq'uis pa tak jay ape' ntzijos rutzij ri Dios. Romari', tok rije' xquibij que tika-ka ri camic pari' ri Jesús, ja rije' ri xeto'on que ketzij xbe'el ri nbij ri rutzij ri Dios. 28 Pero ri vinük y ri más nimalüj, stape' (aunque) man jun rumac ri Jesús xquil richin ncamsüs, rije' xquic'utuj chin ri gobernador rubini'an Pilato que ticamsüs. 29 Y chupan ri rutzij ri Dios, tz'iban c'a can ronojel ri nban chin ri Jesús, y quiri' xbanatüj. Chuka' yec'o ri xebekasan-pe chuvüch ri cruz, y c'ateri' xbequimuku' can. 30 Y ri Dios xbün chin ri Jesús que xbec'astüj-pe. 31 Y q'uiy c'a k'ij ri xuc'utula-ri' ri Jesús chiquivüch ri ye benük riq'uin tok xel-e pa ruch'ulef Galilea richin xbe pa tinamit Jerusalén. Y ja ri xetz'eton richin, jari' ri nyek'alajrisan ri Jesús cheque ri vinük.
32 Y roj, ja ri utzilüj tzij pari' ri Jun cha'on-pe y takon-pe roma ri Dios ri rusujun ri Dios cheque ri kaxquin-kamama' ri ojer can, jari' ri nkatzijoj chive. 33 Roma xa c'a ja ri chikavüch roj ri quixquin-quimam can ri xbanatüj ri rusujun can ri Dios. Rija' xbün c'a que xbec'astüj-pe ri Jesús, cachi'el vi ri nbij chupan ri ruca'n salmo: Ja rat ri Nuc'ajol. Romari' vocomi ninya' ac'aslen, nbij. 34 Y ri rutzij ri Dios nbij c'a chuka': Ri utzilüj tzij pari' ri Jun cha'on-pe y takon-pe roma ri Dios ri nusujun chin ri rey David, ketzij vi, y ninya' chuka' chive rix, nbij. Quiri' xbij ri Dios richin nuc'ut chikavüch que ri Jesús xc'asos-vi roma ri Dios chiquicojol ri caminaki', y man ncom tüj chic. 35 Y ri David nbij-vi c'a chuka' chupan ri vuj rubini'an Salmos: Man c'a naya' tüj k'ij que ri ruch'acul ri Lok'olüj Ac'ajol nk'ey tüj, nbij. 36 Keteman que ri David man pari' tüj rija' mismo xbij quiri', roma ri David, tok xa ruq'uison chic c'a can ri samaj ri ruyo'on-pe ri Dios chin, xcom, y xbemuk can ape' ye mukutünük-vi ri ye ruxquin-rumama' can. Xa xk'ey-vi c'a ri'. 37 Jac'a ri ruch'acul ri Jesús man xk'ey tüj, roma ri Dios xbün-vi c'a chin que xbec'astüj-pe chiquicojol ri caminaki'. 38 Roma c'a ri' nuvinak israelitas, tivetamaj c'a que xaxe roma ri Jesús tok ntzijos chive que c'o cuyubül-mac. Y ja ri rutzij rija' ri kac'amon-pe chive. 39 Roma ri ley ri xuya' ri Dios richin ri Moisés man ntiquer tüj nbün chive que ri imac nsutüj chuvüch ri Dios. Man cachi'el tüj ri nbün ri Jesús. Y conojel c'a ri nyetaken richin, ronojel c'a quimac xa nyesutüj-vi chuvüch ri Dios. 40 Tichajij c'a ivi', que man ta pan ivi' rix tika-ka ri quitz'iban can ri achi'a' ri xek'alajrisan ri rutzij ri Dios ojer can. Chupan ri ye quitz'iban can rije', ri Dios nbij:
41 Rix ri nyixetzelan ri nutzij, titz'eta' c'a ri nimalüj castigo ri nka-pe pan ivi', y quixq'uis c'a,
roma ri nimalüj castigo ri ninya' pan ivi', richin c'a que nitij juis pokonül.
Jac'a rix, man ninimaj tüj, stape' (aunque) c'o jun ri nyo'on rutzijol chive.
Quiri' rubin can ri Dios, xbij ri Pablo.
42 Y ja tok ri Pablo y ri Bernabé xe'el-pe chiri' pa jay ape' nquimol-qui' ri israelitas richin ntzijos-vi ri rutzij ri Dios cheque, jari' tok ri vinük ri man ye israelitas tüj xquibij c'a cheque: Nyixkoyobej c'a ri vukubix apu, richin quiri' nkac'axaj jun bey chic ri tzij ri ic'amon-pe.
43 Y tok ri vinük ri quimolon-qui' chiri' xquitaluj c'a e qui', ye q'uiy c'a ri xebe chiquij ri Pablo y ri Bernabé. Yec'o c'a israelitas, y yec'o c'a ri xa man ye israelitas tüj ri nquibün chuka' ri nbij ri ley ri xuya' ri Dios richin ri Moisés, roma ye yo'ol-vi ruk'ij ri Dios. Y xbix c'a cheque coma ri Pablo y ri Bernabé, que tiya' cánima riq'uin ri Dios ri nyo'on ri utzilüj sipanic ri nspaj-pe cheque ri vinük, xquibij cheque.
44 Y chupan c'a ri k'ij richin uxlanen ri jun chic semana, xa jubama conojel ri vinük ri yec'o chiri' pa tinamit ri xquimol-qui' richin ncac'axaj ri rutzij ri Dios. 45 Roma c'a ri', ri vinük israelitas ri man nquitakej tüj ri Jesús, tok xquitz'et que ye juis vinük ri xe'apon, juis itzel xquina', y nquibila' que ri nbij ri Pablo xa man ja tüj ri ketzij, y nquiyok' c'a. 46 Y ri Pablo y ri Bernabé xa man nquixbij tüj qui' chiquivüch richin xquibij cheque: Nc'atzin c'a que nabey na chivüch rix ri kavinak nkabij-vi-pe ri rutzij ri Dios, pero rix xa man nka' tüj chivüch. Y riq'uin ri' nk'alajin c'a que man c'uluman tüj chive rix ri c'aslen ri man nq'uis tüj. Romari' quiq'uin ri vinük ri man ye israelitas tüj ri nkube-vi. 47 Y ja ri Ajaf Dios biyon cheke. Rubin c'a:
Rat nuyo'on c'a richin sük quichin ri vinük ronojel ruch'ulef,
y avoma rat nquil colonic ri vinük yec'o chi nüj chi nakaj.
48 Y tok ri vinük ri man ye israelitas tüj xcac'axaj c'a ri tzij xbix-ka, juis c'a xequicot pa cánima, y xquiya' c'a ruk'ij ri rutzij ri Ajaf Dios. Y ye jaru' c'a ri nc'atzinej que nquil na ri c'aslen ri man nq'uis tüj, xquitakej. 49 Y ri rutzij ri Ajaf Dios xbetzijos c'a chi nüj y chi nakaj, chiri' pa ruch'ulef ri'. 50 Jac'a ri vinük israelitas ri man nquitakej tüj ri Jesús, xebe quiq'uin ri ixoki' ri man ye israelitas tüj, pero xa nquiya-vi ruk'ij ri Dios. Ri ixoki' ri' c'o quik'ij. Y xebe chuka' quiq'uin ri achi'a' c'o quik'ij chiquicojol ri vinük, richin xbequiya' quina'oj, richin nyecokotaj-e ri Pablo y ri Bernabé chiri' pa ruch'ulef. Y quiri' vi xquibün-e cheque. 51 Romari' rije' xquitotala' c'a can ri pokolaj ri c'o pa cakün chiquivüch ri vinük, richin quiri' tiquetamaj que man utz tüj ri nyetajin chubanic. Y rije' xebe c'a pa jun chic tinamit rubini'an Iconio. 52 Y conojel c'a ri ye hermanos chic ri yec'o chiri' pa tinamit Antioquía ri c'o pa ruch'ulef Pisidia, nojnük-vi c'a cánima riq'uin quicot y ri Lok'olüj Espíritu.