10
Antok ri Jesús xaꞌruchaꞌ ri doce (cabꞌalajuj) apóstoles
(Mr. 3:13-19; Lc. 6:12-16)
Y ri Jesús xaꞌrayuoj ri i-doce (cabꞌalajuj) ru-discípulos y xuyaꞌ autoridad chica chi ncaꞌtiquir ncaꞌcalasaj itziel tak espíritus y chi niquiꞌan sanar nojiel roch yabꞌil y kꞌaxomal ri ntuoc chica ri vinak.
Jareꞌ quibꞌeꞌ ri doce (cabꞌalajuj) apóstoles: Ri naꞌay ja ri Simón ri niꞌeꞌx jeꞌ Pedro cha, y ri Andrés ri quichakꞌ-quinimal-quiꞌ riqꞌuin ri Simón. Ri Jacobo y ri Juan ri i-rucꞌajuol ri Zebedeo. Ri Felipe, ri Bartolomé, ri Tomás, ri Mateo ri maloy-impuestos, ri Jacobo ri rucꞌajuol ri Alfeo, ri Lebeo ri niꞌeꞌx jeꞌ Tadeo cha. Ri Simón ri cꞌo quiqꞌuin ri achiꞌaꞌ ri niꞌeꞌx cananistas chica, y ri Judas Iscariote ri xjacho richin ri Jesús.
Antok ri doce (cabꞌalajuj) discípulos xaꞌtak-el chi xiꞌquitzijuoj ri ruchꞌabꞌal ri Dios
(Mr. 6:7-13; Lc. 9:1-6)
Y ja ri doce (cabꞌalajuj) reꞌ xaꞌrutak-el ri Jesús, y quireꞌ ri instrucciones ri xuꞌej-el chica: Man quixꞌa chupan quibꞌiey ri vinak ri man israelitas ta. Y man cꞌa quixuoc pa tak tanamet richin ri Samaria. Xa quixꞌin naꞌay quiqꞌuin ri israelitas, ri incheꞌl ri ovejas ri i-sachnak can. Y antok ix-bꞌanak, can titzijuoj ri ruchꞌabꞌal ri Dios. Tiꞌej cꞌa: Xa cierca chic cꞌo-ve-pa ri ru-reino ri Dios, quixchaꞌ chica. Quiꞌbꞌanaꞌ sanar ri ncaꞌyavaj, y ri cꞌo ri yabꞌil lepra chiquij, tibꞌanaꞌ chica chi sak nuꞌon can ri qui-cuerpo. Quiꞌicꞌasuoj quiminakiꞌ, quiꞌivalasaj itziel tak espíritus. Ruma xa sipan chiva chi quireꞌ ntiꞌan, man ticꞌutuj ivajal ri ntiꞌan.
Man cꞌa tivucꞌuaj miera ri bꞌanun cha oro, ni plata, ni cobre pa tak ximbꞌal-ipan. 10 Ni man tivucꞌuaj i-buolsa antok nquixꞌa. Man tivucꞌuaj jun chic jal itziak; xa joꞌc ri icusan. Man tivucꞌuaj jun chic par ixajabꞌ, ni ichꞌameꞌy. Can man jun kax tivucꞌuaj. Ruma ri samajiel can nicꞌatzin chi nitzuk.
11 Y antok nquixbꞌaka chupan jun tanamet nem o chupan jun aldea, ticanuj jun vinak otz. Y pa rachuoch jajaꞌ quixcꞌujie-ve-ka, y cꞌajaꞌ antok nquixiel-pa chupan ri tanamet reꞌ, cꞌajareꞌ xtiyaꞌ can ri jay ri pacheꞌ xixcꞌujie-ve. 12 Y antok nquixuoc chupan ri jay reꞌ, quiꞌbꞌanaꞌ saludar ri icꞌo chupan. 13 Y xa otz chi nquixcꞌujie-ka chupan ri jay reꞌ, ri paz richin ri Dios can xtika cꞌa paroꞌ. Pero xa man otz ta, ri paz xa xtitzalaj-pa iviqꞌuin ixreꞌ. 14 Y xa man nquixquiꞌan ta recibir y man nicajoꞌ ta nicaꞌxaj ri ruchꞌabꞌal ri Dios ri ntitzijuoj ixreꞌ chica, quixiel-pa chupan ri jay reꞌ o chupan ri quitanamit y titotaꞌ can ri pokolaj ri cꞌo pa tak ivakan chiquivach ri vinak reꞌ, chi quireꞌ ticatamaj chi man otz ta ri xquiꞌan. 15 Inreꞌ ketzij cꞌa niꞌej chiva, chi antok xtalka ri kꞌij richin ri juicio ri nuꞌon ri Dios, ri vinak richin ri tanamet pacheꞌ man xixꞌan ta recibir, más nem ri castigo ri xtika pa quiveꞌ, que choch ri xtiyoꞌx pa quiveꞌ ri aj-Sodoma y ri aj-Gomorra.
Chupan ri rusamaj ri Dios qꞌuiy sufrimientos nipa
16 Vacame nquixtak-el, xa ix incheꞌl ovejas ri nquixbꞌaka chiquicajol vinak ri incheꞌl utif. Pero tibꞌanaꞌ incheꞌl nuꞌon ri cumatz; jajaꞌ chaꞌnin nunaꞌ antok cꞌo jun patanak. Y tibꞌanaꞌ jeꞌ incheꞌl nuꞌon jun paluomix, ruma jajaꞌ man jun itziel nuꞌon. 17 Can tibꞌanaꞌ cuenta-iviꞌ chiquivach ri vinak ri man otz ta nquixquitzꞌat. Ruma ijejeꞌ xquixquijach pa quikꞌaꞌ ri autoridades quichin ri tanamet y xquixquichꞌey jeꞌ pa tak sinagogas. 18 Y xquixquicꞌuaj chiquivach gobernadores y chiquivach reyes ruma iyoꞌn ivánima viqꞌuin, pero ixreꞌ xquixtiquir cꞌa xquinitzijuoj chiquivach ijejeꞌ y chiquivach jeꞌ ri vinak ri man israelitas ta. 19 Antok xquixquijach pa quikꞌaꞌ ri autoridades, man tiꞌan preocupar-iviꞌ ri chica xtiꞌej chica y ri chica tzij xticusaj chi nquixchꞌoꞌ chiquivach. Ruma chupan ri misma huora reꞌ, ri Dios xtuya-pa chiva ri tzij ri xtiꞌej-apa. 20 Ruma can ja ri Ru-Espíritu ri Itataꞌ ri cꞌo chicaj ri xtiyoꞌn chiva ri chica tzij ri ntiꞌej-apa. Y man ixreꞌ ta ri xquixchꞌoꞌ.
21 Y chiquicajol ri quichakꞌ-quinimal-quiꞌ, jun chiquivach ijejeꞌ xtujach ri jun chic chi niquimisas, y ri tataꞌj xcaꞌquijach ri calcꞌual chi ncaꞌquimisas, y ri calcꞌual xcaꞌpalaj chiquij ri quitie-quitataꞌ y xcaꞌquijach chi ncaꞌquimisas. 22 Can quinojiel vinak, itziel xquixquitzꞌat ruma iyoꞌn ivánima viqꞌuin. Pero ri man xtitzalaj ta chirij y xtucochꞌ nojiel reꞌ hasta el fin, can xticolotaj. 23 Y antok ri vinak chupan jun tanamet nquixquiꞌan perseguir, quixnumaj jun chic tanamet. Y can ketzij niꞌej chiva chi cꞌa majaꞌ quixakꞌax chupan nojiel tanamet ri icꞌo Israel, antok ri Xtak-pa chicaj chi xalax chiꞌicajol xtipa chic jun bꞌay.
24 Man jun discípulo cꞌo más rukꞌij choch ri ru-maestro. Y man jun samajiel más nem choch ri rajaf. 25 Jun discípulo tiquicuot ruma ntiel incheꞌl ri ru-maestro, y quireꞌ jeꞌ jun samajiel tiquicuot ruma ntiel incheꞌl ri rajaf. Xa chuva inreꞌ ri Tataꞌj chiꞌicajol niquiꞌej Beelzebú chuva, can más peor xtiquiꞌej chiva ixreꞌ.
Choj choch nicꞌatzin chi nakaxiꞌij-kiꞌ
(Lc. 12:2-9)
26 Pero man tixiꞌij-iviꞌ chiquivach ri xcaꞌbꞌano quireꞌ chiva, ruma man jun kax ri man kꞌalaj ta, ri man ta xtibꞌakꞌalajin-pa. Y man jun kax ri avan-can, ri man ta xtinaꞌax. 27 Nojiel ri niꞌej chiva pa kꞌakuꞌn, can tiꞌej pa sakil. Ri niꞌeꞌx chiva pa tak ixiquin, xa paroꞌ ivachuoch titzijuoj chiquivach ri vinak. 28 Man tixiꞌij-iviꞌ chiquivach ri niquiquimisaj ri i-cuerpo, pero ri iv-espíritu man ncaꞌtiquir ta niquiquimisaj. Tixiꞌij-iviꞌ choch ri Jun ri nitiquir nuyaꞌ ri iv-espíritu y ri i-cuerpo pan infierno.
29 ¿Man ncaꞌcꞌayix ta came caꞌyeꞌ chꞌitak chicop ri cꞌo quixicꞌ por jun len cajal? Y mesque ri chicop reꞌ manak-oc cajal, man jun chiquivach ijejeꞌ xtitzak ta pan ulief xa ri Itataꞌ ri cꞌo chicaj man nrajoꞌ ta. 30 Y hasta ri iveꞌ i-jilan nojiel. 31 Mareꞌ man tixiꞌij-iviꞌ; ixreꞌ más ivakalien que chiquivach iqꞌuiy chꞌitak chicop ri cꞌo quixicꞌ.
32 Y chica-na ri man niqꞌuix ta nuꞌej chi in-runiman, inreꞌ jeꞌ man xquiqꞌuix ta xtinꞌej choch ri Nataꞌ ri cꞌo chicaj chi jajaꞌ vichin inreꞌ. 33 Pero ri nuꞌej chi man in-runiman ta, inreꞌ jeꞌ xtinꞌan negar choch ri Nataꞌ ri cꞌo chicaj.
Ruma ri Jesús, xtipa ayoval chiquicajol ri icꞌo chupan jun jay
(Lc. 12:49-53; 14:26-27)
34 Man tiꞌan pensar chi inreꞌ xipa chi niyaꞌ paz ri choch-ulief. Man quireꞌ ta. Xa vuma inreꞌ xtipa ayoval. 35 Inreꞌ xipa richin chi ri alaꞌ xtipalaj chirij ri rutataꞌ; ri xtan xtipalaj chirij ri rutieꞌ; y quireꞌ jeꞌ ri alibꞌatz xtipalaj chirij ri ralitieꞌ. 36 Ri itziel xcaꞌtzꞌato richin jun ri in-runiman inreꞌ, can ja mismo ri icꞌo riqꞌuin pa rachuoch.
37 Ri más ncaꞌrajoꞌ ri rutie-rutataꞌ que chinoch inreꞌ, man nucꞌul ta chi ntuoc vichin. Ri más ncaꞌrajoꞌ ri ralcꞌual que chinoch inreꞌ, man nucꞌul ta chi ntuoc vichin. 38 Ri man nutzꞌom ta y nucꞌuaj ri ru-cruz y niꞌa chuvij, man nucꞌul ta chi ntuoc vichin inreꞌ. 39 Ri nrajoꞌ ri rucꞌaslien vaveꞌ ri choch-ulief, man xticolotaj ta. Pero ri jun, mesque niquimisas vuma inreꞌ, can xtiril ri cꞌaslien ri man niqꞌuis ta.
Ri rucꞌaxiel ri nuyaꞌ ri Dios
(Mr. 9:41)
40 Ri jun cꞌa ri nquixruꞌon recibir ixreꞌ, can inreꞌ ri nquiruꞌon recibir; y ri xquiruꞌon recibir inreꞌ, can nuꞌon recibir ri takayuon-pa vichin. 41 Ri jaꞌal nuꞌon recibir jun profeta, ruma can profeta, can junan rucꞌaxiel xtiyoꞌx cha riqꞌuin ri profeta. Y ri nuꞌon recibir jaꞌal jun ri choj rucꞌaslien choch ri Dios, ruma can choj rucꞌaslien choch ri Dios, can junan rucꞌaxiel xtiyoꞌx cha riqꞌuin ri choj rucꞌaslien choch ri Dios. 42 Y chica-na ri nuyaꞌ jun vaso yaꞌ chꞌichꞌ cha jun nu-discípulo ri manak-oc rukꞌij, can ketzij niꞌej chiva; chi can cꞌo rucꞌaxiel xtiyoꞌx cha. Quireꞌ ri xuꞌej ri Jesús.
10:9 Lc. 10:4. 10:10 1Co. 9:14; 1Ti. 5:18. 10:14 Mr. 6:11; Lc. 9:5; Hch. 13:51. 10:15 Gn. 19:24-28; Lc. 10:12. 10:16 Lc. 10:3. 10:19 Lc. 12:11-12. 10:21 Mr. 13:9-12; Lc. 21:12-16. 10:22 Mt. 24:9; Lc. 21:17. 10:22 Mt. 24:13; Mr. 13:13. 10:24 Lc. 6:40; Jn. 13:16; 15:20. 10:25 Mt. 9:34; 12:24; Mr. 3:22; Lc. 11:15. 10:26 Mr. 4:22; Lc. 8:17. 10:33 2Ti. 2:12. 10:36 Mi. 7:6. 10:38 Ri tzij “cruz” nrajoꞌ nuꞌej: Sufrimiento y camic. 10:38 Mt. 16:24; Mr. 8:34; Lc. 9:23. 10:39 Mt. 16:25; Mr. 8:35; Lc. 9:24; 17:33; Jn. 12:25. 10:40 Mr. 9:37; Lc. 9:48; 10:16; Jn. 13:20. 10:42 Mr. 9:41.