☰ SAN JUAN 1
Ri lok'olaj ch'abel ri niya'o colotajic ri tz'ibatal ca ruma San Juan
Ri lok'olaj ch'abel ri niya'o colotajic ri tz'iban ca ruma San Juan, nubij chi ri Jesús yari' ri Ch'abel. Y ya Riya' ri xucusex ruma ri Dios riche (rixin) chi xuk'alajsaj chkawech ri achique chi ch'obonic rubanon ri Dios pa quiwi' ri winek ri yec'o chuwech re ruwach'ulef. Nubij chuka' chi ri Jesús can Dios wi y ruma Riya' tek c'o ronojel ri ye tz'etetel y ri ma ye tz'etetel ta.
Re wuj re' xtz'ibex riche (rixin) chi nuc'ut chkawech chi ri Kajaf Jesús can ya wi Riya' ri tzujun (sujun) pe ruma ri Dios chi nipe chiquicolic ri tinamit Israel y chiquicolic chuka' ri ma ye israelitas ta. Y rumari' tek nubij chi xabachique c'a ri xtiniman ri Jesús can xtril wi c'a jun c'aslen ri can riche (rixin) xtibe k'ij xtibe sek.
Ri tanaj 1 mocaj 19 y napon c'a pa mocaj 34, nuc'ut chkawech ri samaj ri xuben ri Juan ri Bautista.
Ri tanaj 2 y napon c'a pa mocaj 50 chare ri tanaj 12, nuk'alajsaj chkawech tek ri Kajaf Jesús xuchop rusamaj pa Judea y c'o chuka' ri xuben pa Galilea.
Ri tanaj 13 y napon c'a pa mocaj 42 chare ri tanaj 19, nuk'alajsaj ri achique xbanatej pa Jerusalem chupan ri ruq'uisbel tak k'ij chare ri ruc'aslen ri Kajaf Jesús.
Y ri tanaj 20 y ri tanaj 21, nuk'alajsaj chkawech ri achique xbanatej tek ri Kajaf Jesús c'astajnek chic pe chiquicojol ri caminaki'. Nubij chi Riya' xuc'ut ri' chiquiwech ri rudiscípulos chi xc'astej pe chiquicojol ri caminaki', xtzijon y xwa' xuc'ya' quiq'ui chuchi' ri choy Galilea. Y nubij chuka' tek ri Jesús xuchilabej chare ri Pedro chi ya riya' ri ntoc uc'uey bey quiche (quixin) ri nic'aj chic discípulos.
Chupan ri tanaj 20 mocaj 30 y 31, ri apóstol Juan nubij chuka' ri achique ruma tek xtz'ibex re wuj re'.
1
Ri Cristo ri Ch'abel xoc c'a winek achi'el riyoj
1 Tek xtiquir c'a pe ronojel, can c'o chic pe ri Ch'abel;* y ri Ch'abel yari' ri Cristo. Riya' can c'o c'a riq'ui ri Dios, y Riya' chuka' can Dios wi.† 2 Riya' can c'o riq'ui ri Dios tek xban re ruwach'ulef. 3 Y ruma Riya' tek c'o ronojel.‡ Ruma ri Dios pa ruk'a' ri Cristo xuya' wi riche (rixin) chi xuben ronojel§ ri c'o chicaj y ri c'o choch'ulef. 4 Riq'ui c'a Riya' c'o wi ri c'aslen.* Y re c'aslen re', yac'are' ri Sakil quiche (quixin) ri winek. 5 Y re jun Sakil re', can nisakirisan wi ri pa tak itzel quic'aslen ri winek ri achi'el k'eku'm. Y can majun bey c'a chuptajnek ta pa ruk'a' ri k'eku'm ri'.
6 Y xc'oje' c'a jun achi ri can ya ri Dios† takayon pe riche (rixin), ri xubini'aj Juan. 7 Ri Juan c'a ri' xpe riche (rixin) chi xoruk'alajsaj ri Sakil, riche (rixin) chi queri' can quinojel c'a winek tiquinimaj ri nuya' rutzijol chique. 8 Y ma ya ta c'a ri Juan ri Sakil.‡ Riya' xaxu (xaxe) c'a xoruk'alajsaj achique ri' ri Sakil.
9 Y can yac'ari' tek xoka ri Cristo chuwech re ruwach'ulef. Yari' ri kas kitzij Sakil, ri nisakirisan quiche (quixin) ri winek.§ 10 Can xoc'oje' wi c'a ka chuwech re ruwach'ulef ri banon ruma Riya',* pero ri yec'o chuwech re ruwach'ulef re' xa ma xquetamaj ta c'a ruwech tek xoka. 11 Xoka chiquicojol ri israelitas ri can ye ruwinak Riya' mismo. Pero ri winek ri' xa ma xquic'ul ta. 12 Yac'a quinojel ri xec'ulu riche (rixin) tek xoka chuwech re ruwach'ulef, ri xeniman riche (rixin), can xuben c'a chique chi xe'oc ralc'ual ri Dios.† 13 Ri xe'oc ralc'ual ri Dios can xe'alex wi chic,‡ pero ma xe'alex ta chic achi'el tek xe'alex riq'ui ri quite' quitata'. Ri c'ac'ac' alaxic ri xquic'ul riye', yari' tek xe'alex achi'el ri ruraybel ri Dios, y ma ruraybel ta chic jun achi.
14 Y ri Ch'abel, ya ri Cristo, ri xoka c'a chuwech re ruwach'ulef y can xoc c'a winek achi'el riyoj.§ Y can xkatz'et c'a chi xaxu (xaxe) wi Riya' ri Ruc'ajol ri Dios, ruma can xkatz'et chi c'o ruk'ij ruc'ojlen.* Y Riya' can nojnek c'a riq'ui utzil y chuka' riq'ui ri kitzij. 15 Y ri Juan ri Bautista xuk'alajsaj c'a ri Cristo. Can riq'ui wi ruchuk'a' tek xubij: Yare' ri ntzijon pe chiwe, tek xinbij chiwe chi chuwij ca riyin c'o c'a jun achi ri xtoka ri sibilaj nim ruk'ij que chinuwech riyin. Ruma Riya' can c'o tek c'a ma jane quinalex ta riyin, xcha' c'a ri Juan ri Bautista.
16 Can konojel c'a riyoj kac'ulun ri rutzil ránima† ri Cristo. Can ma nitane' ta c'a chi yeruya' pe ri utzil ri' pa kawi'. 17 Ri Dios ya c'a ri Moisés ri xucusaj riche (rixin) chi xuya' pe ri ley. Yac'a riche (rixin) chi xoka ri utzil‡ y ri kitzij,§ ya ri Jesucristo ri xucusaj. 18 Can majun c'a winek ri tz'eteyon ta riche (rixin) ri Dios,* xa can xu (xe) wi ri Ruc'ajol ri tz'eteyon riche (rixin). Ri Dios xaxu (xaxe wi) jun Ruc'ajol c'o† y sibilaj nrajo'. Y yari' ri xok'alajsan ka ri Dios chkawech re wawe' chuwech re ruwach'ulef.
Ri Juan ri Bautista can xuk'alajsaj wi ri Cristo
19 Y ri achi'a' israelitas ri can c'o quik'ij chiri' pa tinamit Jerusalem, yec'o c'a achi'a' ri xequitek el c'a riq'ui ri Juan ri Bautista. Xequitek c'a ye sacerdotes y achi'a' ri ye levitas nibix chique, riche (rixin) chi xbequic'axaj chare ri Juan chi tubij wi ya riya' ri Cristo. Y riya' can xuk'alajsaj wi chiquiwech chi ma ya ta riya'. 20 Ri Juan can kitzij wi ri xubij chique, ruma xubij c'a chique: Ma yin ta c'a riyin ri Cristo.‡
21 Y yac'ari' tek ri achi'a' ri ye takon el, xquic'utuj chic c'a chare: ¿Yit achique c'a riyit? ¿La ma yit ta cami riyit ri profeta Elías ri xk'alajsan ri ruch'abel ri Dios ojer ca? xecha' chare. Pero ri Juan xubij: Ma yin ta riyin, xcha' chique. C'ac'ari' ri achi'a' ri' xquic'utuj chic c'a jun bey chare: ¿La ma yit ta cami riyit ri profeta ri nik'alajsan ri ruch'abel ri Dios ri kac'axan rutzijol chi nipe?§ xecha' chare. Pero riya' xubij: Ma yin ta, xcha'.
22 Yac'ari' tek can xquic'utuj chic c'a chare: ¿Yit achique c'a riyit? Ruma riyoj nic'atzin c'a chake chi niketamaj el yit achique c'a riyit, y yari' ri nbekabij chique ri ye takayon pe kiche (kixin). Tak'alajsaj c'a awi' chkawech, xecha' chare.
23 Ri Juan xubij c'a chique ri achi'a' ri': Yin c'a riyin ri' ri xunataj ca ri profeta Isaías chupan ri ruch'abel ri Dios, tek xubij: C'o c'a jun achi ri xturek c'a ruchi' pa jun desierto riche (rixin) chi xtubij chique ri winek ri xque'apon riq'ui: Tichojmirisaj apo rubey ri Ajaf,* xticha' chique. Quec'ari' tz'ibatajnek ca, y yin c'a riyin ri', xcha' ri Juan chique.
24 Ri achi'a' c'a ri xetak el riq'ui ri Juan, ye ri ye cachibil ri fariseos. 25 Y riye' xquic'utuj chic c'a chare: ¿Achique c'a ruma tek riyit ye'aben bautizar ri winek, wi xa ma yit ta riyit ri Cristo, ni xa ma yit ta chuka' ri Elías, ni ma yit ta ri profeta ri nik'alajsan ri ruch'abel ri Dios ri kac'axan rutzijol chi nipe na? xecha' chare.
26 Y ri Juan xubij c'a chique: Riyin riq'ui ya' yenben wi bautizar† ri winek, pero chicojol riyix c'o c'a jun achi ri ma iwetaman ta ruwech, 27 y Riya' xtipe chuwij ca riyin re chkawech apo, pero can ya Riya' ri c'o nabey que chinuwech riyin. Y riyin can ma yin ruc'amon ta (takal ta chuwij) riche (rixin) chi nquir ri ruximbel ri ruxajab.
28 Y ronojel c'a re', ya ri chiri' pa Betábara xbanatej wi, ri lugar ri c'o juc'an chic ruchi' ri raken ya' Jordán, ri acuchi (achique) yeruben wi bautizar winek ri Juan.
Ya ri Jesús nelesan quimac ri winek
29 Pa ruca'n k'ij tek ri Juan ri Bautista xutz'et chi petenak ri Jesús c'a riq'ui riya', xubij: Yare' xoka ri achi'el Alaj Carne'l‡ ri takon pe ruma ri Dios, riche (rixin) chi nrelesaj quimac§ ri winek ri yec'o chuwech re ruwach'ulef. 30 Y yare' ri nutzijon chiwe, tek xinbij chi chuwij c'a riyin xtoka na jun achi ri can sibilaj nim ruk'ij que chinuwech riyin, y can c'o tek riyin c'a ma jane quinalex ta.* 31 Y riyin ma wetaman ta ruwech achique chi achi ri'. Pero riche (rixin) chi nik'alajsex chare re tinamit Israel, rumari' xipe chi yenben bautizar ri winek riq'ui ya'.
32 Y ri Juan xuk'alajsaj c'a chuka' y xubij: Riyin can xintz'et c'a ri Lok'olaj Espíritu tek xka pe chila' chicaj achi'el nika jun palomax, y xka pa ruwi'† y can xc'oje' riq'ui. 33 Y riyin ri chiri' can c'a ma jane c'a wetaman ta ruwech achique chi achi ri'. Pero ri Dios ri yin takayon pe riche (rixin) chi yenben bautizar ri winek riq'ui ya', can ruk'alajsan wi c'a chic chinuwech chi tek xtintz'et chi nika pe ri Lok'olaj Espíritu y xtika pa ruwi' jun achi y can xtic'oje' riq'ui, ya c'a achi ri' ri nibano bautizar quiche (quixin) ri winek riq'ui ri Lok'olaj Espíritu.‡ 34 Wacami xintz'et yan c'a. Y rumari' nk'alajsaj chi ya Riya' ri Ruc'ajol ri Dios.§
Ye ca'i' chique ri ye rudiscípulos ri Juan ri Bautista xquitzekelbej el ri Jesús
35 Y pa ruca'n k'ij, ri Juan ri Bautista c'o chic c'a chiri' jun bey, ye rachibilan ye ca'i' chique ri rudiscípulos. 36 Y yac'ari' tek riya' xutz'et chi ri Jesús nik'ax el queri'. Riya' xubij: Titzu', ya achi la', ri achi'el Alaj Carne'l ri takon pe ruma ri Dios.
37 Y ri ye ca'i' rudiscípulos ri Juan tek xquic'axaj c'a ri xubij, riye' xquitzekelbej el ri Jesús. 38 Y tek ri Jesús xtzu'un ca chrij y xerutz'et ri ye ca'i' rudiscípulos ri Juan chi ye tzeketel el chrij, Riya' xuc'utuj c'a chique: ¿Achique nicanoj? xcha' chique. Y riye' xquibij c'a chare ri Jesús: Rabí, riyoj nikajo' niketamaj acuchi (achique) c'o wi ri awachoch, xecha' chare. Rabí ntel chi tzij nimalaj tijonel.
39 Y ri Jesús xubij c'a chique: Jo', y je'iwetamaj ca. Y riye' xebe chiretamaxic ri rachoch. Y xec'oje' c'a ka riq'ui ri k'ij ri', ruma xa can a las cuatro chic ri tikak'ij.
40 Ri jun c'a chique ri ye ca'i' discípulos ri xe'ac'axan el achique ri xubij ri Juan y xquitzekelbej el ri Jesús, ya c'a ri Andrés ri rach'alal ri Simón Pedro. 41 Ri Andrés nabey c'a xberila' ri Simón ri rach'alal y xberubij chare: Xkil ri Mesías. Ri Mesías ntel chi tzij ri Cristo.
42 Y ri Andrés xuc'uaj c'a ri Simón c'a riq'ui ri Jesús. Y tek ri Jesús xutz'et, xubij c'a chare: Yit c'a riyit ri Simón ri ruc'ajol ri Jonás. Wacami xtabini'aj Cefas, xcha' chare. Ri Cefas ntel chi tzij Pedro.
Tek ri Jesús xerusiq'uij (xeroyoj) ri Felipe y ri Natanael
43 Yac'a ri pa ruca'n k'ij, ri Jesús xuch'ob chi nibe c'a pa Galilea. Y chupan c'a ri k'ij ri' ri Jesús xuc'ul jun achi ri Felipe* rubi' y xubij chare: Quinatzekelbej.
44 Y ri jun achi ri', ri Felipe rubi', aj pa tinamit Betsaida, ri tinamit ri quitinamit chuka' ri Andrés y ri Pedro. 45 Ri Felipe xuc'ul jun achi ri Natanael rubi', y xubij c'a chare: Riyoj xkil ri jun achi ri achoj chrij tz'ibatajnek wi ca ruma ri Moisés chupan ri ley† y tz'ibatajnek chuka' ca cuma ri profetas‡ ri xek'alajsan ri ruch'abel ri Dios ojer ca, ri kac'axan rutzijol chi nipe, xa c'o chic ajc'a, ya ajc'a ri Jesús ri ruc'ajol ri José aj Nazaret. C'ari' niketamaj ca ruwech, xcha'.
46 Y ri Natanael xubij: ¿La xtel ta c'a pe jun utzilaj achi chiri' pa tinamit Nazaret?§ xcha'. Pero ri Felipe xubij chare: Wi ma nanimaj ta, catam pe, jo' tikatzu'.
47 Y tek ri Jesús xutz'et ri Natanael chi xa napon yan apo riq'ui, xubij c'a: Titzu' la jun achi la'. Riya' can k'alaj chi kitzij jun israelita. Ruma majun k'oloj riq'ui.
48 C'ac'ari' ri Natanael xuc'utuj c'a chare ri Jesús: ¿Acuchi (achique) xawetamaj wi nuwech? Y ri Jesús xubij c'a chare: Riyin xatintz'et tek c'a yitc'o na chiri' chuxe' ri juwi' higo, tek c'a ma jane carusiq'uij (caroyoj) pe ri Felipe, xcha' ri Jesús chare.
49 Ri Natanael yac'ari' tek xubij: Tijonel, can yit wi riyit ri Ruc'ajol ri Dios. Y can yit wi riyit ri Rey* riche (rixin) re tinamit Israel, xcha' chare.
50 Y ri Jesús xubij chare ri Natanael: Riyit can xanimaj chi yin c'a riyin ri Ruc'ajol ri Dios, xa ruma chi xinbij chawe chi chuxe' ri juwi' higo yitc'o wi tek c'a ma jane carusiq'uij (caroyoj) ta pe ri Felipe. Pero yec'o milagros ri más ye nima'k que chuwech re' ri xtatz'et na.
51 Y ri Jesús xubij c'a chuka': Can kitzij re xtinbij chiwe: Riyix can xtitz'et c'a chi ri caj xtijakatej, y chi ri ángeles riche (rixin) ri Dios xquexule' xquejote' pa nuwi' riyin ri C'ajolaxel ri xinalex chicojol.
* 1:1 Ap. 19.13. † 1:1 Jn. 10.30; Fil. 2.6. ‡ 1:3 1 Co. 8.6; Col. 1.15, 16. § 1:3 He. 1.2. * 1:4 Jn. 8.12; 11.25; 1 Jn. 5.11. † 1:6 Mal. 3.1. ‡ 1:8 Hch. 13.25. § 1:9 Is. 49.6. * 1:10 1 Co. 8.6. † 1:12 Ro. 8.15; Ga. 3.26. ‡ 1:13 Jn. 3.3, 6, 7. § 1:14 Ro. 1.3; Col. 2.9; He. 2.14. * 1:14 Is. 40.5. † 1:16 Ef. 1.6. ‡ 1:17 Ro. 5.21. § 1:17 Jn. 14.6. * 1:18 Ex. 33.20. † 1:18 1 Jn. 4.9. ‡ 1:20 Jn. 3.28. § 1:21 Dt. 18.15, 18; Jn. 6.14. * 1:23 Is. 40.3. † 1:26 Mt. 3.11. ‡ 1:29 Is. 53.7; 1 P. 1.19; Ap. 5.6. § 1:29 1 Co. 15.3; Ga. 1.4; He. 1.3; 9.28; 1 P. 2.24; 1 Jn. 2.2; Ap. 1.5. * 1:30 Jn. 1.15. † 1:32 Mt. 3.16. ‡ 1:33 Jn. 20.22; Hch. 1.5. § 1:34 Mt. 14.33; Jn. 1.49. * 1:43 Jn. 6.5-7; 12.21, 22; 14.8, 9. † 1:45 Gn. 3.15; 22.18; Dt. 18.18. ‡ 1:45 Is. 9.6; 53.1-12; Mi. 5.2; Zac. 6.12; 9.9; Mal. 3.1. § 1:46 Jn. 7.41, 42, 52. * 1:49 Sal. 2.6; Is. 9.7; Os. 3.5.
☰