11
Jesúsra eje bucha quisaratie Yusu tsehue jutaquique bahuityacuareque
(Mt 6.9-15; 7.7-11)
Jesústu Yusu tsehue quisaraticuare peya queja amaca. Quisaratijacahuajutu peadya tura mepehuara isaracuare:
—Bahuityacue ecuana Yusu tsehue eje bucha quisaratie juishuque. Juanra tura mepehua cuanaque bahuityahua bucha bahuityae ecuana acue, Ecuana Cuatsashaquique, —jadya tujatu acuare.
—Yusu tsehue quisaratiyaque, jadya neacue:
“Ecuanaja Etata barepaju aniyaque, muiba ishuque mique.
Adebaya mique ecuana juchama nerique.
Pajuetihuisha huecaca micue ecuana naru ishuque.
Tyacue ecuana riyaque huecaca ara ishuque ecuanara sareyaque.
Apupashacue ecuanaja jucha cuana.
Ecuana peya cuanara jidama ayaque nime aputaya bucha, jadidya ecuanaja ecuana jidama juya cuanaque apupashacue.
Satanásra cajuchatishacara ayaju, ecuana tsahuacue, ecuana ecajuchatiuju”, jadya neacue Yusu tsehue quisaratiyaque.
Tumebaedya tujatu ecana cuatsabiji cuejacuare, Yusu ai bacatsu bacajaca ishuque ama.
—Ita taa mi micue ataja etareju meta patya ejutiu. Etsecue equemi etare metseque eisaratiu: “Nerecabacue ique. ¿Etyau ama mira quimisha pan? Ecue eadebaquetu junahua ecue etareju. Aijama ecue ai tsehue batsa ishuque. Tuque mihua ishu mique bacaya”, jadya tuquemi eatiu. Jadya mira bacayajumi micue atara equemitsau educu equera: “Aijama. ¿Eje bucha juatsu jatsumi meta patya jeya? Amena taa tuque etare yahuehua. Amena ecuana ecue ebacua cuana tsehue jarahua; canajaraya ecuana. Amena eje bucha netitsurataqui ama”, jadya turami eau. Cuejaya mique riyaque. Bacajacaya ama ni mira, netitsurayadya tuque, mira ai bacayaque tyaishu. Mira ai sareyaque turami tyayadya, mira bacajacahua ama tibu, ai mique tuja ata baatsu ama.
“Cuejaya micuana era. Nebacabacajacaume Yusu queja. Tyayadya tura micuana. Nebacajacaume ai sareyaque. Yusura micuana dadimereya. Canimehuallatima neihuacue micuanara ai Yusu bacahuaque tura tyaya tupu. Etareju nubicara juatsu etare metsera pacashaya tupu eihuau bucha ihuae neacue. 10 Ejera bacajacayaque ama tujatu tyayadya. Ejera sareyaratu dadiyadya. Ejera canimehuallatima ihuayaratu bayadya tura bacahuaque.
11 “¿Mira bayara pan bacayaju ni taa mi tumu jutidya etyau ara ishu? ¿Mira bayara jae bacayaju ni taa mi bacua jutidya etyau ara ishu? 12 ¿Eca bacayaju ni taa mi etyau ajipa jutidya ara ishu?. ¡Ni ejeque etataqueratu tura bayaque jadya eau ama! 13 Butsee micuana jidamaradya tuque micuana micuanara baya cuanaque jidaque tyaya. Yutsumadya Yusu barepajura tuja Espíritu micuanara bacayaju cuadishayadya, —jadyatu Jesúsra tura mepehua cuanaque acuare.
Jesús tunara “Satanásja casa rejari aniya” jadya acuareque
(Mt 12.22-30; Mr 3.20-27)
14 Jesusratu ijehuecuinacuare ijahua ecuita quisarati baecua amerequique. Ijahua cuinanahuajutu ecuita quisaraticuare. Tuhua cuanaquetu anajacatacuare quisaratiya bacatsu. 15 Umae cuanatu jucuare:
—Beelzebú, ijahua cuana cuatsashaquique tu tuatsehue. Jadya tibudya tujatu casa aniya ijahua cuana ijehuecuina ishu, —jadya tuna jucuare.
(Beelzebú taa tu Satanás bacani nucadya.)
16 Peya cuanaratu sarecuare eje bucha eque Jesús jidama aishu. Tume tunajatu acuare:
—Acue ecuanaja yacuaju ai bapeque inimeradya jutidya Yusuja peadya camadya ataquique, micue casa Yusu barepajuja aniyaque ecuana bahue juishu, —jadya tunajatu acuare.
17 Jesusratu adebacuare tunara eje bucha inime tupuyaque.
—Jadique juatsu taa tu Satanás tuta tacadya jutidya pana cayuamaturati ejuu. Ita taa nebacacue. Yahuaju dutya aniya cuanaque ni ecajaquetibareu cuarepe cuarepe tuna cama cati ishu, tuna camadya jutidya tuna ecatillatiu. Peadya etaretu pana rihuishatanatere ejuu. Dutya tumu etare enityatsuraquetu yahuaju tere ejuu. 18 Era ni Satanásja casa tsehue ijahua cuana eijehuecuinau, tume taa tu Satanás tuja cuana tsehuedya jutidya ecatiu. Tumetu ni ejeque ijahuadya jutidya tura cuatsashaya eque ejuu ama. Micuanara ique aya, Beelzebúja casa tsehuepa ijahua cuana ijehuecuinaya jadya. 19 Jetiama micuana tsehue juneniya cuanara dyaditu ijahua cuana ijehuecuinaya. ¿Aira tuna tyaya tumeque casa? Tuna tuna bahuedya, Beelzebúra ni ejeque casa tyayaque ama ijahua cuana ijehuecuina ishu, ijahua cuana tujaque juya tibu. Micuanara ni ejeneya Yusuja casa tsehue tunara ayaque, tume tuque micuanaja ejenetaquidya era dyadi Yusuja casa tsehuedya ayaque. 20 Yusuja Espiritura casa tyaya ijahua cuana ijehuecuina ishu. Jadya tibudya tuque micuanaja inime jutaqui “Riyaque ri Yusuja Emepeque”, idya micuanara ihuacuareque.
21 “Ecuita casadara quiyeti ishu tsehue tuja ai cuana naruyajutu dutya tuja etareju eje bucha ama juya. 22 Jadya ama buchatu peya dyaque casadaque tuaqueja ejunau tuatsehue cati ishu. Dyaque casadara ijahue aatsu, tujatu secaya dutya tuja quicueneti ishuque, dutya tuja ai anihua cuanaque jadya. Ique Satanás bucha dyaque casadaque. Aputashatillacuare tuque era tuja casa anicuareque.
23 “Ejeque ecue ishu jidama quisaratiyaquetu ique ujeuque. Ique tsahua baecuara ique jidama aya. Tumequetu era mepeyaque dacashaajeya buchique, —jadya tujatu ecana acuare.
Ijahua yudijidya judirunuca jucuareque
(Mt 12.43-45)
24 Tuhua cuanaque tuna Jesúsra cuejanucacuare:
—Anicuaretu ijahua tura quijahuatishaya quejaque ecuinanaque. Tumeque ijahuatu junenicuare anitaya ama cuanaju ani ishuque sare juyaque. Dadicuare amatu eju ani ishuque. Dadima aatsu tujatu jadya inime tupucuare: “Padirunuca ique eju ique cuinanashatahuaju. Tuatsehue camadya ique eaninucau” jadya. 25 Tumeque ecuita queja judirunucatsu tujatu badirucuare ni ejeque ijahua tsehue ama, etare ejabu, jida, ebajeje bucha. 26 Jadya baatsutu tumeque ijahuara peya ijahua cuana sareticuare. Pacarucu ijahua cuana, tuque bucha dyaque jidama cuanaque tujatu daditicuare. Daditsu tujatu ecana beticuare. Juetinucatsu tunajatu dutyara quijahuatishanuca acuare tumeque nerecadaque ecuita. Jadya juetu ecuita juya tuque icuene juhua bucha dyaque jidama, —jadya tuna Jesúsra acuare.
Dyaque jida paju Yusuja quisarati bacatsu yana equedya juya cuanaque
27 Jesús jadya quisaratiyajutu epuna jetiama ecuita ducuque quiquecuare:
—¡Dyaque jida paju epuna mique ijehuecuinatsu susuqui juhuaque! —jadyatu epunara acuare.
28 —Jejee, tumeque epunatu jida, pureama cabatiya. Dyaque jidatu Yusura cuatsayaque bacatsu cuatsashaya equedya juya cuanaque, —jadyatu Jesúsra acuare.
Yusu adeba baecua cuanara Jesús Yusuja casa ejitaju juishuque amerecara acuareque
(Mt 12.38-42; Mr 8.12)
29 Ecuita cuana Jesús queja casitatiyaju tujatu ecana isaratibunecuare:
—Dutya jujeritu ecuita iyacua aniya cuanaque jidamaque inime cadujutiya. “Acue ai inimeradya jutidya, ecuana mique Yusura cuadishahuaque bahue juishu” jadya ajacama taa micuanara aya. Aya ama tuque era. Jonás jucuareque cuita camadya micuana huecashaya. 30 Niniveju anicuare cuanaque Jonás eje bucha jucuareque bahue juatsu, tunajatu adebacuare tuque Yusura tuna Yusuja quisarati cueja ishu cuadishahuaque. Tumebaedya micuanara IQUE ECUITA eje bucha judadiyaque baatsu, tuque micuana adebadadiya ique Yusuja ecuadishaque.
31 “Beru yuquejanetu ecuari epuna Sabá juque beni diji queja anicuareque jecuare dyaque japadaque Salomón dyaque inimequija quisarati bacara. Ique Salomón bucha dyaque inime metseque. Jadya ama bucha micuana era cuejayaque bacacarama aya. Jadya tibudyatu tere ishuque huecaca juetihuaju, Yusura ecuita cuana tuna eje bucha jubuqueque cuejabareyaju, tumeque ecuari epunaradya micuana pana cueja abuque Yusuja yacuaju: ‘Dyaque ecana pacanerecati Jesús yahuaju aniya patya tura cuejayaque bacacarama jucuare cuanaque’. 32 Jonásra Yusuja quisarati cuejayajutu Niniveju cuanaque inime cacuareticuare. Ique Jonás bucha dyaque inime metseque. Jadya ama bucha micuana bacacarama aya era bahuityayaque. Tumetu tumeque huecaca Yusura dutya eje bucha judadibuqueque cuejabareyaju, Niniveju anicuare cuanara micuana pana cueja abuque Yusuja yacuaju: ‘Dyaque ecana pacanerecati Jesús yahuaju aniya patya tura cuejayaque bacacarama jucuare cuanaque’ jadya, —jadya tuna Jesúsra acuare.
Ecuitaja educujuque inime udaquique
(Mt 5.15; 6.22-23)
33 Jesúsra tuna cuejanucacuare:
—Ude tuchatsu tuque ecuana tehuaya ama caju ducu. Etehuauque tuque ecuana iyaya ebarucue, nubitiya cuanaque jida capetati ishu. 34 Yatuca tsehue ademe ecuana capetatiya. Capetatitsu ecuana canarutiya ai muda cuanaju. Yatuca ecatse jidaju ecuana jidadya anitaqui. Yatuca ecatse jidamaju, ecuana ecanarutiu amadya muda cuanaju. 35 Era micuana cuejahuaque tu hueca buchique. Necanaruticue bacue ecue quisarati enime aputauju. Ecue yana equedya ama ni micuana aniya, tume micuana apudaju juneniyaque cuji juhuaque bucha. 36 Yuneridya ni micuanara adebaya, tume micuanara pana adeba aya ique aique, aira cuadishahuaque jadya. Tume tuque micuanaja saretaqui ama ecue ai inimeradya jutidya aishuque yunerique adeba ishu. Ude tsehue jida edijiju juneniyaque bucha micuana ejuu, —jadya tuna Jesúsra acuare.
Jesúsra fariseo cuana, cacuatsashati bahuityaqui cuanaque jadya jidama juyaque ejitaju acuareque
(Mt 23.1-36; Mr 12.38-40; Lc 20.45-47)
37 Jesús quisaratijacahuajutu fariseora tuja etareju araarati ishu cuejacuare. Jesústu nubitsu aninaticuare mesaju, emetucu cutsatimaque israelita cuanaja bahue eque ama. 38 Jadya baatsutu fariseora jidama bacuare, Jesús cacuatsashati eque ama juya baatsu.
39 Ecuana Cuatsashaquiratu tura inime tupuyaque adebaya tibu jadya acuare fariseo:
—Arepa micuana fariseo cuana ecuitaju asicadaque jida catillaticara juya ama buchatu Yusura micuanaja inime ducuta asicada baya. Jidama micuana juajeya. Chiri micuana juajeyadya jutidya. Micuana micuana canecu, peja jadya dyaque camadya eutsaque bucha, educuju asicadaque utsama. 40 ¡Ecuita inime tupu baecua cuanaque! Pusha amadya tuque ecuanaja Yusura ecuita iyahua, tumebaedya ecuanaja educu juque inime. Ecuita camadya ama inime tupuqui neacue, educu juque inime tumebaedya. 41 Micuana micuana jida bucha cabatiya, micuanara nerecada cuanaque ai tyaya tibu. Micuanara ni Yusu mereya educuju inime eiyacuane tsehue, tume micuana Yusura jida asicadama baya, peja dyaque educuju jadya pana utsa eaque bucha.
42 “¡Nerecapane micuana fariseo cuana! Arepa micuana cacuatsashati cuana aishuque ama jipenee eque juya ama bucha, cacuatsashati dyaque inime metse eque micuana aniya ama. Micuanajatu Yusu tyabahue cacuatsashatira casada tsehue tyamereyaque camadya. Acuihuija ijimeda cuanaque “menta”, “ruda” jadya bacani micuanaja etare taracaju cuhuatiya cuanaque, teeju cuhuatiya cuanaque jadya tuque micuanaja tyabahue. Jadya ama bucha tuque micuana jida, tuyu tsehue ama baya peya cuana. Micuanaratu Yusu iyuhuedama baya. Pusha amadya tuque micuanaja Yusu tyataqui cacuatsashati eque casada tsehue tyataquique. Jadya ama buchatu dyaque saretanaya jida, tuyu peya cuana tsehue ani ishu, Yusu iyuhueda baishu jadya.
43 “¡Nerecapane micuana fariseo cuana! Caradati ishuque etareju cuaatsu micuana muida cuanaque anibahueju anibutecara juya. Ediji cuanaju juneniyaju micuana dyaque muida tsehue isaratacara juya.
44 “¡Nerecapane micuana! Micuana micuana uhuacuare emaju cuanaque eishaque ejitajuque ama buchique. Ecuita cuanatu cuetiya, emajuque jarayaque dyaque eque adebayaque ama. Tumebaedya micuana jidadya batacara datse micuana juya; ai jidaque ama, —jadya tuna Jesúsra acuare.
45 Jadya juyaju bacatsutu cacuatsashati bahuityaquira acuare:
—Jadya quisarati tsehue, fariseo cuana jipidya ama tuquemi ijillahuanaya. Ecuana cacuatsashati bahuityaqui cuanaque mira ecuana ijillahuanayadya, —jadya tujatu acuare.
46 Jadya juatsutu Jesúsra acuare:
—¡Nerecapane micuana dyadi cacuatsashati bahuityaqui cuanaque! Casada tsehue micuana peya cuana jetiama cacuatsashati cuana eque amereya, tuna tsahuayaque ama. Abu ishuque dyaque bicueda eje bucha abutaquimaque peya abumere ishuque bajejequi buchique micuana. Micuanara cuitadyatu ni ai buchique abucarama aya, ni micuana peya abuquerecara aya.
47-48 “¡Nerecapane micuana! Micuana micuana jidama, micuanaja baba cuana bucha. Berutu micuanaja baba cuanara iyecuare Yusu equeque quisarati cuejaqui cuanaque. Iyacua tuque micuana micuanaja baba cuanara iyecuare cuanaja uhuacuare cuana jida piji bajejeya. Jadya juyaque micuana amena ejitaju juya micuanaja baba cuanaja inime cadujutiyaque.
49 “Yusutu icueneta bahue eje bucha judadibuqueque. Jadya tibudyatu jucuare béru: ‘Cuadishabuque tuque tuna queja ique equeque quisarati cuejaqui cuanaque, anaqui cuanaque jadya. Umae tunajatu iyebuque. Peya cuana tunajatu ijahue ijahue abuque’ jadyatu Yusu jucuare. 50-51 Nerecaturatabuque micuana ecue cuanaque jidama ahuaju camadya ama, tumebaedya micuanaja baba cuanara béru yuequedya Yusu equeque quisarati cuejaqui cuanaque iyecuare tibu. Dutya iyetacuare tibu Abel equeque, Zacarías tupu micuana jucha metse. Zacariastu Yusuja etareju iyetanacuare, Muida Cuitaque Ama, mesa tumu eaque Yusu tyaya cuanaque iya ishuque petya majaca. Pusha amadya micuana cuejaya. Micuana iyacua aniya cuanaque micuana nerecada atabuque Yusu dutya merequi cuanaque iyetacuareja inime.
52 “¡Nerecapane micuana cacuatsashati bahuityaqui cuanaque! Micuana cuitadya micuana baecua eje bucha judirue Yusu queja juishuque, ni micuana peya cuana bahue amerecara aya. Micuana micuana etsecue yahue tsehue teriqui buchique, micuana cuitadya nubi ishu ama ni ejeque nubicara juyaque nubi ishu, —jadya tuna Jesúsra acuare.
53 Jadya quisarati ayaju bacatsutu cacuatsashati bahuityaqui cuanaque, fariseo cuana jadya ecahuaiti dyaque jucuare. Jesúsja ishu tunajatu jidama quisarati acuare. Cacuatsashati eje bucha adeba aishuque tunajatu bacaduracuare. 54 Yara tupu yara tupu tunajatu bacaduraajecuaredya jutidya. Eje buchadya Yusuja ishu jidama quisaratisha, jadya ama juatsu cacuatsashati bape cuejamere, huaraji cuana queja cueja jadya tunajatu acara ebari acuare.