6
Jesús Nazaretju juetinucacuareque
(Mt 13.53-58; Lc 4.16-30)
Jesústu dirunucacuare tuhuaque. Cuacuaretu Nazaretju, tuque catemuticuareju. Tura mepehua cuana tsehuetu cuacuare. Amena canajara huecaca juetihuajutu cuacuare caradati ishuque etareju. Nubitsu tujatu tuhua cuanaque bahuityatibunenucacuare. Anajacatacuare ecana, tura jidaque quisarati cuejayaju bacatsu.
—Riyaque ecuita taa dyaque inimequi quisarati ishu. ¿Eju jatsuri riyaque jadya quisarati cabahuityatihua? ¿Eje bucha ae jatsu rejari eau ejeque ecuitara ayaque ama? Nanadaju ecuanara bacuareque taa riya. ¿Riyaquedya ama jatsu ri Joséja ebacuaque, mesa, caju cuana pujija ebacuaque? ¿Mariaja ebacuaque di taa riya? ¿Riyaque di taa ri Santiago, José, Simón, Judas jadyaja eujique? Tuja enuu cuanaque tupuju cuanaque taa rena rehua ecuanaja epujudya aniya, —jadya tuna jucuare.
Tunara nanada equedya bahua tibu, tunajatu ejenecarama acuare tuque Mesiasque, Yusuja Emepeque jadique. Jadya tibudya tunajatu bacacarama acuare tura bahuityayaque.
Jesúsra tuna acuare:
—Quisarati dyaque jida cuanaque cuejaqui cuanaque tuna dutya queja jida batsataya, tunaja epuju cuanara cuita bacue aijama. Dutyara tuna pana ijacabaca aya; tuja etareju cuanara cuita bacue aijama, —jadyatu Jesúsra acuare Nazaretju cuanaque.
Tuhua tuja epuju tujatu anericuare ama ai ejeque ecuitaja ataquique ama, tuhua cuanaque tuaqueja catyaticarama juya baatsu. Eje uma piji ujejeda cuanaque cuita camadya tujatu chachanecuare, tuja emetucu tsehue jabatsu. Turatu bape cuita bacuare, eje uma piji ecana tuaqueja catyaticara juya baatsu.
Jesúsra tura mepehua cuanaque tuja quisarati cuejara cuadishacuareque
(Mt 10.5-15; Lc 9.1-6)
Jadya juatsutu Jesús junenicuare epu ashaasha cuana japadamaju ecuita cuana bahuitya.
Sitacuare tujatu peadya tunca beta earacana tura mepehua cuanaque.
—Necuacue beta beta cama ecue quisarati cuejara. Ijahua cuana ijehuecuina ishu micuana tyaya casa. Tuna cuadishahuaque cuahuie tujatu ecana acuare:
—Micuanara tsahuatiya cuanaradya micuana tsujema tyatsaya micuanara ai sareya cuanaque, micuana Yusuja mere juyaque baatsu. Jadya tibudya sari cuita camadya necadujuticue. Necadujutiume shitara ni chipiru. Cadujutitaqui ama micuana ara ishuque ni jutu ishuque. Asicada juatsu catacati ishu jutu ishuque necadujutiume. Zapato jutuyaque cuita camadya necadujuticue. 10 Ejeque epuju junatitsu, ejera jida batsayaju, tuhuadya neanicue tuja etareju, peya epuju dirunucaya tupu. 11 Eju junatiyaju ecuita cuanara batsacarama ayaju, eju tunara micuanara cuejayaque bacacacarama ayaju, masadama necuinanacue tuhuaque. Cuinanayaque neitataquenacue muru micuanaja ehuachi juque, “Aine yatse micuana tsehue juma”, jadya tuna ayaque. Tunadya tuna inime metse Yusuja quisarati bacacacarama ahua tibu, —jadya tuna Jesúsra acuare.
12 Epu cuana tupu tuna junenicuare Yusuja quisarati cueja juyaque.
—Inime necacuareticue. Peya inime nejucue micuanaja jucha cuana aniyaque caadebatitsu, —jadya tunajatu ecana cuejaajecuare.
13 Ijehuecuinacuare tunajatu jetiama ijahua cuanara quijahuatishaya cuanaja ijahua cuana. Jetiama tuna ujejeda cuanaque chachanecuare, iyucaju riya piji etseri juratsu.
Eje bucha iyetanae Juan Ecuita Cuana Utsaquique jucuareque
(Mt 14.1-12; Lc 9.7-9)
14 Ecuari Herodesratu bacacuare Jesús ai juyaque, eje bucha juyaque jadya. Dutya quejatu ecuita cuanara Jesúsja ishu quisarati acuare.
—Tumeque Jesústu baya ecuita ama. Juan Ecuita Cuana Utsaquique emajuque cacuitatitsu netitsuranucachineque tume. Jadya tibudyatu Jesúsja casa aniya ejeque ecuitaja ataquique ama aishu, —jadyatu Herodes jucuare.
15 Peya cuana bacue jucuare:
—Elías ecacuitatique jutidya tume, Yusu equeque quisarati cuejaquique.
Peya cuana bacue jucuare:
—Jesústu beru Yusu equeque quisarati cueja jucuareque jutidya, emajuque enetitsuranucaque.
Jadya tuna cuji cuita juatsu quisaraticuare.
16 Dutya ecuita cuanara quisarati ayaque bacatsutu Herodes jadya junucacuare:
—Tumequetu Juan era iyuca tubumerechineque. Jesús bucha cacuitatitsutu netitsuranucachine, —jadyatu tuque jucuare.
17-18 Iyacua micuana Juan eje bucha iyetanae jucuareque cuejaya. Herodes patu caquemiticuare Herodías tsehue, arepa tumeque epuna tuatsehuequi Felipeja ehuaneque jucuare ama bucha. Eje uma cuejadya datse patu Juan Ecuita Cuana Utsaquira acuare: “Caquemititaqui amami micue miatsehuequija ehuaneque tsehue”. Jadya cuejayaju patu Herodes cahuaiticuare Juan tsehue. Jadya juatsu tujatu sudaru cuana queja inamerecuare. Inameretsu tujatu cadena tsehue risimeretsu etare apudaju ishamerecuare. Tura Herodías dyaque bijida baya tibu tujatu Juan jadya amerecuare. 19 Juanra jadya quisarati ahuajutu Herodiasra dyaque ujeu bacuare. Iyemerecara ebari tujatu acuare. Jadya ama bucha patu Herodesra acuare: “Eje bucha juyaju ni tuque iyema”. 20 Herodestu bahuedya jucuare Juan Ecuita Cuana Utsaquique tuyuque, tuque Yusuja inime eque aniyaque jadya. Inime tujatu tupucuare “Yusura taa enerecaturau, era Juan iyemerehuaju”. Jadya tibudya tujatu etare apudaju ishamerecuare jutidya. Eje uma cuautu etare apudaju jucuare Juan tsehue quisaratira, tura cuejayaque bacacara ebari aya tibu. Jadya ama buchatu bape bape inime tupu tsehue jutidya cuinana bahue jucuare, inime cacuareticarama juya tibu. 21 Chamacamatu Herodiasra eje bucha iyemeree Juan aishuque emajaca dadicuare. Cuinana huecaca camaratsurutiyajutu Herodes chine caticuare. Cuejamerecuaretu dutya huaraji inime metse cuanaque. Sudaru cuana cuatsashaqui cuanaquetu cuejamerecuaredya. Tumebaedyatu Galilea yahua juque dutya inime metse cuanaque cuejamerebarecuaredya. 22 Tuna araarayajutu Herodiasja ebacujunaque dutya ihuarahua cuanaja yacuaju ijahue juishu nubiticuare. Jadya tuque ijahue juyaju baatsutu Herodesra bijisericuare tuja ijahue, tumebaedya tuatsehue araaraya cuanara. Tuja yatuca eque dyaque jida baatsu tujatu epuna ehue ebari acuare:
—Bacacue ique ai mira bijida bayaque. Etyaudya mique era. 23 Yusura ique panerecatura, era mique tyaana ayaque tyayaque ama juatsu. Ique chipiruqui. Jetiamaja ecuari ique. Etyaudya mique ecue ai aniyaque patya jaque, mira bacayaque juatsu, —jadyapa tujatu epuna ehue ebari acuare.
24 Jadya ahuajutu tumeque epuna ehue ebari cuinanaquenacuare etare juque. Tume tujatu ecuaque bacaduraticuare:
—¿Ai mira bacamerecara aya?
—Bacacue Juan Ecuita Cuana Utsaquija iyuca, iyuca camadya, —jadyatu ecuaquera acuare.
25 Tumetu epuna ehue ebari nubinatinucacuare ecuari Herodes queja.
—Iyemerecue Juan Ecuita Cuana Utsaquique. Pititubumeretsu tuja iyuca pejaju iyatsu ique inamerecue. Riyaque mique bacaya, —jadya tujatu acuare.
26 Jadya ahuajutu Herodes dyaque peya inime jucuare. Jadya ama bucha tujatu eje bucha tyataqui ama amadya bacuare, tura quisarati ahuaque tuatsehue chine juya cuanaja ijacaju jadya juhua tibu, “Yusura ique panerecatura, era tyaana ahuaque tyayaque ama juatsu”. 27 Jadya tibudya tujatu cuatsashacuare tuja sudaru:
—Juan Ecuita Cuana Utsaquique pititubuticue. Pititubutitsu tuja iyuca beticue, —jadya tujatu acuare.
28 Jadya ahuajutu cuacuare etare apudaju. Cuaatsutu pititubuticuare Juan. Tubutsutu Juanja iyuca pejaju iyatsu epuna ehue ebari tyaticuare. Tura tyatihuaju tujatu ecuaque inamereticuare.
29 Jadya juhuaque bahue juatsutu Juanra mepehua cuanara emajuque queticuare. Dujutsu tuna ishaticuare caniju.
(Herodesratu dutya tume cuanaque inime tupuqui acuare. Jadya tibudya tujatu Jesús, Juan Ecuita Cuana Utsaquique chacha enetitsuranucaque bucha bacuare.)
Jesúsra pishica pan, beta jae jadya umanashacuareque pishica mil ecuita cuana mihua ishu
(Mt 14.13-21; Lc 9.10-17; Jn 6.1-14)
30 Jidaque quisarati cuejara cuadishatanacuare cuanaque juetitsu tunajatu cuejaeticuare Jesús tuna eje bucha jutihua cuanaque, dutya tunara bahuityatihua cuanaque jadya. 31 Tunara tuque tuna junenitichine cuanaque cuejayaque tsunumeetu ecuita cuana Jesús queja umae jutiya, diruya jadya jucuare. Tuja, ni tura mepehua cuanaja jadyatu aijama emajaca jucuare ni araara ishu. Jadya tibudya tujatu ecana jadya acuare:
—Necuara peya queja amaca ecuana taca jari. Ecastere micuana juneniyaque. Necanajaraticue jari tuhua, —jadya tujatu ecana acuare.
32 Jadya cacuejatitsu tuna cuacuare cuaba eque peya queja amaca ajetaya ama queja. 33 Umada ecuita cuanara tuna badadicuare cuayaju. Adebadadicuare tuna eju Jesús cuayaju. Tume tuna Jesús cuayaju badaditsu ecuita cuana dutya epuju cuanaque tsajajabarecuare Jesús tura mepehua cuana tsehue cuaya queja. Baredadicuare tunara. Icueneta junati ecana jucuare. 34 Cuaba juque cuinanayaratu Jesúsra bacuare jetiama ecuita tuque ihua juyaju. Jadya baatsu tujatu ecana nerecada banaticuare. Uhuisha cuana aija naruquima juneniyaque bucha tujatu ecana banaticuare. Jadya tibu tujatu ecana jetiama Yusuja quisarati cuejatibunecuare.
35 Amena ijeti nubihuietu tura mepehua cuanara Jesús jipeticuare.
—Amena taa ri chinehua. Rehuari aijama ni eju buchique ara ishu cuanaque quemi ishuque. 36 Isaracue ecuita cuana. Padiru ecana epu cuanaju, epu ashaasha cuana japadamaju. Pacabacatidiru ecana ara ishu cuanaque, —jadya tunajatu aticuare Jesús.
37 —Cuadishaya ama tuna era. Micuanaradya ecana nemihuacue, —jadya tuna Jesúsra acuare.
—Ecuanaja dyadi taa ri aijama ecuita jetiamaja ara ishuque quemi ishuque. Jetiama taa tuque ecuana chipiru esareu, tuna tupu, dutya mihua ishu. Beta ciento ficha taa tuque ecuana esareu, peadya ecuita shucuta badi mere ejuuque etsujequi tupu, —jadya tunajatu acuare.
38 —¿Eje uma pan jatsu ecana cabetihua? Nebacaduraticue, —jadya tuna Jesúsra acuare.
Bacaduratitsu tunajatu cuejaeticuare:
—Pishica pan, beta jae jadya piji camadya tunaja aniya.
39 Tume tujatu ecuita cuana cuarequi cuarequi iyabutyamerecuare tuhua tuna netibareyaju cuitadya. 40 Dutya ecuita cuana anibutecuare. Peadya cuareju cien, peya cuareju pishica tunca jadya tuna jetiama cuare anibutebarecuare. 41 Jadya juatsutu Jesúsra inaticuare pishica pan, beta jae jadya. Inatsu tujatu barepa Yusu aniya queja petacuare. Petayaquetu jucuare:
—Yusurupai mique aya, Tata, mira ecuana riyaque ara ishuque tyahua tibu, —jadya tujatu Yusu acuare.
Yusurupai au jadya aatsu tujatu pan cuana cuesibarecuare. Jadya aatsu tujatu tyabarecuare tura mepehua cuanaque, ecuita cuana tunaja tyabare ishu. Betaque jae umanashatsu tujatu ecana tyabarecuare. 42 Dutya tuhua jucuare cuanaque tuna araaracuare, pana jeque juya tupu. 43 Jadya juhuajutu Jesúsra mepehua cuanara jequeshabarecuare peadya tunca beta earacana jiti arida cuanaque pan tunara arabishahua cuana tsehue, jae jadya tsehue. 44 Jetieque ama tuna araaracuare. Pishica mil deca cuana tuna araaracuare; epuna cuana, ebacua piji cuana jadya piyebamaque.
Jesús ena dyaque eque ajecuareque
(Mt 14.22-33; Jn 6.16-21)
45 Tumetu Jesúsra tura mepehua cuanaque jadya acuare:
—Neanibutecue cuabaju. Necarequeticue bei yueque macare epu Betsaida bacaniju. Tumidya micuana adadiya ecuita cuana isaratsu, —jadya tujatu ecana acuare.
46 Amena ecuita cuana cuadisha ishu isaratsutu Jesús tsuracuare emata baruda cuita amaju Yusu tsehue quisarati ishu. 47 Cuaba tsehue cuahua cuanaque tuna bei patya patya apunacuare. Jesús camadyatu jucuare uhuaju. 48 Japada equera tuna Jesúsra bacuare masada nerecada tsehue tarutaruyaju cuejijira acuatsuraya tibu. Amena huecaca japadama tacure quique pidya juhuaju tuna Jesúsra jipedirunucacuare, ena dyaque eque ajeajeyara. Baredirucara datse tujatu ecana acuare. 49 Jesús ena dyaque eque ajeajeyaju baatsu tuna quiquecuare:
—¡Ita nebacue! ¡Yatanana tume! —jadya tuna quique eque jucuare.
50 Dutyara tunajatu bape inime tillaqui jadya acuare, ena dyaque eque ajeya baatsu. Jadya juyaju tuna Jesúsra isaracuare:
—¡Bajida nejuume! ¡Idya ique! ¡Casada nejucue! —jadya tujatu ecana acuare.
51 Tumetu tsuracuare tuna queja cuabaju. Tuque cuabaju tsurahuaju cuitatu amena cuejiji neticuare. Jadya baatsutu tura mepehua cuanaque anajacatacuare. 52 Tunaratu adebacuare ama jari tuja casa aniyaque, arepa tura pan, jae jadya jetiama ecuitaja ishu tupu amerehuaque bahua ama bucha. Adebataqui ama jari tuna bacuare Jesús aique.
Jesúsra ujejeda cuanaque Genesaretju chachanecuareque
(Mt 14.34-36)
53 Bei riquetsu tunajatu Genesaret yahuaju jaratsuranatitsu cuaba risinaticuare. 54 Muya jutidya, tuna cuaba juque cuinanayajutu tuhua aniya cuanara Jesús adebatsa piisi acuare. 55 Masadama tunajatu tsapecuare quisarati tuque junatihuaque. Dutya jujeri tuhua cuanaque tuna bahue jucuare. Jesús, tura mepehua cuanaque jadya tuna epu epu cuanaju junenicuare. Jesús tunaja epuju junatihuaque bahue juatsutu tuhua cuanara dujubarecuare ebadequi cuanaju ujejeda cuanaque tuaqueja. 56 Eju tuque junatiyaju epu achaacha cuanaju, epu arida cuanaju, tee cuanaju aniya cuanara jadya tunajatu cuinanashabarecuare edijiju ujejeda cuanaque. Canerecaticuare tuna tuaqueja:
—Cajabamereticue taa ujejeda cuana queja micue una cuatsa cuana pijidya jutidya, tuna chacha juishu, —jadya tunajatu Jesús acuare.
Dutya ejeque tuja una jabaqui jucuare cuanaque tuna pana chacha jubarecuare.