10
Jesús setenta y dos ã bohénitdih ã wahat
Tʉ́ttimah, Jerusalén tʉ́tchina bejna, Jesús setenta y dos ãjeéh péenitdih ñíonit, ãt wahap wʉt jĩ. Pánih wahna, ã bejat pínah tʉ́tchinadih ã jã́tih ĩ naóh waáwát pínah niijná, chénewã míic ãt wahap wʉt jĩ. Queétdih ã wahat pínah jã́tih, nin pah ãt niíj naáwáp wʉt jĩ: “Wĩ́ih doonádih jepahnit pínah dawá ĩ jʉmna yʉh caá. Obohjeéhtih, daocánnit naóhnit ĩ jʉmʉchah, queét jepahíhnit ĩ joi jwʉ́hcan caá. Pánihna, yeébboó Diosdih ñi ʉʉ́bʉ́, chah dawá naóhnit pínahdih ã wahat pínah niijná.* Pánihna, naáwádih ñi bejeé. Bejnit, nin pah ñi tʉ́i jenah joyoó: Diosdih jepahcannit, jiowã́ cãtíh ovejawãdih wahat pah, yeebdíh wã wahna caá.* Pánih bejna, dinerodih ʉbcan, wʉh wʉʉ́hdihbʉt ʉbcan, biíh zapatosdihbʉt ʉbcanjeh, wẽpép ñi bejeé. Dawá cã́acwãdih tʉ́i naáwát tʉ́ʉt niijná, deddih jwãáh ʉʉ́bhna, chãocánjeh, bejat caá náahap. Ded ñi jwíih waadní mʉʉdíh moondíh ‘Dios ã tʉ́yat ñijeéh ã jʉmʉ naáh’, ñi niijí. Tʉ́init jʉmna, páant ñi niijíchah joinít, ĩ tʉ́i jepahbipna caá. Obohjeéhtih, tʉ́icannit jʉmna, páant ñi niijíchah yʉhna, ĩ jepahcan niít. Páant ĩ jepahcah, caán mʉʉdíh moondíh Dios ã tʉ́yat ã wihcan niít. Yeebdíh jwíih jepahnitjeéh ñi jʉm jwʉhʉʉ́p. Queét yeebdíh jeémát, babhbatdihbʉt ĩ wʉ̃hʉchah, ñi tʉ́i jeémp babhbaá. Yeéb queétdih teo wáacnit bohénachah, queétboó ñi teo wáacat jíib jeémát babhbat ĩ wʉ̃hʉchah, ã tʉ́ina caá. Caán tʉ́tchidih moondíh ñi bohé jwʉhna, ñi jwíih jʉibíni mʉʉdíhjeh ñi jʉm jwʉhʉʉ́p.* Ded tʉ́tchidih ñi jʉibínachah, yeebdíh jepahnit, dedé jeémátdih ĩ wʉ̃hʉchah, ñi tʉ́i jeémé. Caán tʉ́tchidih moón wʉnnitdih booanit, queétdih nin pah ñi niijí: ‘Dios yeebdíh bʉ́dí caá ã bidip, ã́ihwã ñi jʉmat pínah niijná. Wʉnnitdih ã booana, Maáh jʉmna ã wẽpatdih yeebdíh ã jʉ́ʉtna caá. Páant ã wẽpatdih jéihnit, ñi yéejatdih cádahna, tʉ́iniboodíh tʉ́ʉt nʉʉmnít, caandíh ñi jepahaá’, queétdih ñi niijí. 10  Obohjeéhtih, ded tʉ́tchidih jʉibí, bohéna, wʉnnitdih ñi booanachah yʉhna, ĩ jepahcah, ĩ́ih namádih bejnit, nin pah queétdih ñi niijí: 11  ‘Dios maáh jʉmna, ã wẽpat yeebdíh ã jʉ́ʉtʉchah yʉhna, yeébboó caandíh ñi jepahcap jĩ. Pánihna, ñíih tʉ́tchi becchídih jwĩ́ih jítchamant jwĩ pit yohna caá. Páant jwĩ chãjat pah, ñi jepahcatji jíib Dios yeebdíhbʉt ã yohbipna caá’, ñi niijí.* 12  Yeébboó nin pah wã niijátdih ñi tʉ́i náhninaá: Sodoma tʉ́tchidih moonjí tʉbit yeejép chãjnit ĩt jʉmʉp wʉt jĩ. Obohjeéhtih, queétdih Dios ã peéh chãjat chah, ã peéh chãjat pínah yeó jáapdih ñi bohéátdih jepahcannitboodíh ã peéh chãjbipna caá”, Jesús queétdih ãt niijíp wʉt jĩ.*
Biíh tʉ́tchidih moón ĩ jepahcat
(Mt 11.20-24)
13  “¡Yeéb Corazín tʉ́tchidih moón, Betsaida tʉ́tchidih moondíhbʉt Dios bʉ́dí ã peéh chãjbipna caá! Weém ñíih tʉ́tchinadih jʉmna, Dios ã wẽpatjĩh bʉ́dí wã teo wáacachah yʉhna, ñi jepahcap jĩ. Tiro tʉ́tchidih moón, Sidón tʉ́tchidih moondíhbʉt Dios ã wẽpatjĩh páant wã teo wáacachah nihna, queétboó jáantjeh ĩ yéejatdih bʉ́dí jʉ̃inít, ĩta tʉ́ʉt nʉʉm tágaá.* 14  Pánihna, Tiro tʉ́tchidih moón, Sidón tʉ́tchidih moondíhbʉt Dios ã peéh chãj láa, Corazín tʉ́tchidih moón, Betsaida tʉ́tchidih moondíhbʉt chah ã peéh chãjbipna caá. 15  Yeéb Capernaum tʉ́tchidih moondíhbʉt peéh chãjna, maáta panihnit chãjcanjeh, yeebdíh moh yéejnit Dios ã chãjbipna caá.*
16  “Ded yeebdíh joí jepahni, weemdíhbʉt jepahni caá. Obohjeéhtih, ded yeebdíh jepahcanni, weemdíhbʉt jepahcanni caá. Weemdíh jepahcanni, wã íip weemdíh wahnidihbʉt jepahcanni caá”, ãt niijíp wʉt jĩ. Páant ã niíj péanachah joinít, ã wahnitboó ĩt bejep wʉt jĩ.*
Setenta y dos Jesús ã wahnitji ĩ jwʉ́ʉb jʉyát
17 Pánih bejnitji wẽinit, queét setenta y dos Jesús ã wahnitji ã pebhna ĩt jwʉ́ʉb jʉibínap wʉt jĩ. Pánih jwʉ́ʉb jʉibínit, nin pah Jesúsdih ĩt niijíp wʉt jĩ:
—¡Maá, ma wẽpatjĩh jwĩ wʉtʉchah, nemépwã yʉh bʉca jepahnit, ĩt bac bej tagaá! ĩt niijíp wʉt jĩ.
18  —Japmant wedóát pah ã bejechah, nemépwã ĩ maáh ã bʉʉ́g jéen jʉ̃ʉ́wʉ́chah, wã enep jĩ. 19  ¡Ñi joyoó! Wã wẽpat yeebdíh wãát wʉ̃hʉp be, maiwãdih, dʉ́owãdihbʉt jwãáhnit, ñi jéih chʉñat pínah niijná. Nemépwã ĩ maáh ã wẽpatjĩh yeejép ã chãjat déedih jãhat wẽpat wã wʉ̃hʉp be. Páant wã wʉ̃hʉchah, ã́ih nemépwã yeebdíh ĩ jéih yéejacan niít.* 20  Pánihna, nemépwãdih yeéb ñi wʉtʉchah, ĩ jepahatdih ennit, bʉ́dí ñi wẽina yʉh caá. Obohjeéhtih, nin caá chah bʉ́dí ñi weñat pínah pohba: Yeéb Dioíhwã ã pebhboó bejnit pínah ñi jʉmʉchah, ã́ih papélah tólih panihniboó ñi wʉ̃tna daácni ã jʉmna caá, Jesús queétdih ãt niijíp wʉt jĩ.
Jesús ã weñat
(Mt 11.25-27)
21 Páant niíj naóh péanit, Jesús Tʉ́ini Espíritu ã wẽpatjĩh bʉ́dí wẽinit, Diosdih nin pah ãt niijíp wʉt jĩ: “Paá, meém nihat baácdih moón ĩ maáh, nihat jeádih moonbʉ́t ĩ maáh ma jʉmʉchah, meemdíh bʉ́dí wã wẽina caá. ‘Jwiít tʉ́i jéihnit caá’, niijnítdih wã bohéátdih ma beh joyát tʉ́ʉtcap be. Obohjeéhtih, jéih jwʉhcannitboodíh mapĩ́ jéihyanap be. Páant mapĩ́ wẽi chãjna caá”, ã íipdih ãt niijíp wʉt jĩ.
22 Páant ã íipdih niíj ʉʉ́bh péanit, ã pébh joi ñʉ́hnitdih nin pah ãt jwʉ́ʉb niíj naáwáp wʉt jĩ: “Dios, wã íip nihat ã wẽpat biíc yoobó weemdíhbʉt ã wʉ̃hʉp be. Ded pah wã jʉmatdih wã íipjeh caá ã jéihyep. Biíh páant jéihni ã wihcan caá. Ded pah wã íip ã jʉmatdihbʉt weemjéh caá wã jéihyep. Det wã ñíonitdihbʉt caandíh wãpĩ́ bohéna caá. Pánihna, jwiítjeh caá caandíh jwĩ jéihyep”, ãt niijíp wʉt jĩ.*
23 Páant cã́acwãdih naóh péanit, ã bohénitdih tac pʉ́ʉd ennit, queétdihjeh nin pah ãt niijíp wʉt jĩ: “Yeéb wã wẽpatdih ennit, Dios weemdíh ã wahatjidih ñi tʉ́i jéihna caá. Pánihna, bitabʉt páant wã jʉmatdih jéihnit, queétbʉt tʉ́i wẽinit ĩ jʉmna caá. 24  Ñi jenah joyoó. Jon jã́tih Dios naáwátdih dawá naóh yapanitji, dawá maátajibʉt yeéb ñi ennidih bʉ́dí eníhna yʉhna, ĩt encap wʉt jĩ. Ñi joinídihbʉt bʉ́dí joííhna yʉhna, ĩt joicáp wʉt jĩ”, ãt niijíp wʉt jĩ.
Samaria baácdih bóo ã tʉ́i chãjat naáwát
25 Biíh láa, Moisés ã wʉtatjidih bohénit poómpdih bóo Jesús pebh ãt jʉibínap wʉt jĩ. Pánih jʉibínit, nin pah ãt niíj ʉʉ́bh joyóp wʉt jĩ:
—¿Bohéní, Dios pebhna bejíhna, ded pah wã chãjbi? ãt niijíp wʉt jĩ.
26  —¿Moisés ded pah tigaá ãt niijjí? Caandíh enna, ¿dépah tií mapĩ́ niíj jenah joí? Jesús ãt niijíp wʉt jĩ.
27 —‘Diosdih chah jenah joí, tʉ́i jepahnit, wẽina, caandíh bʉ́dí ñi oyoó.* Meemjéh ma míic oyat pah mʉntih, bitadihbʉt bʉ́dí ma oyoó’,* Moisés ãt niíj daacáp tajĩ, ãt niijíp wʉt jĩ.
28  —Yoobópdih ma jepahna caá. Pánih chãjnit, wʉnna, Dios pebhna ma bejbipna caá,* Jesús caandíh ãt niijíp wʉt jĩ.*
29 Páant ã niijíchah joinít, Moisés ã wʉtatjidih bohéni ã tʉ́i chãjatdih jʉ́ʉtat tʉ́ʉt niijná, nin pah ãt jwʉ́ʉb niíj ʉʉ́bh joyóp wʉt jĩ:
—¿Obohjeéhtih, Bohéní, deddih tigaá wã oibi? ãt niijíp wʉt jĩ.
30 Páant ã niijíchah joinít, nin ã jenah joiní naáwátjĩh Jesús ãt niíj naóh bohénap wʉt jĩ:
—Biíc newé Jerusalén tʉ́tchimant Jericó tʉ́tchina ã dei bejechah, namá tacdih nʉʉmnít cã́acwã caandíh jwãáhnit, nihat ã́ih bií dée, ã dʉoní chóodihbʉt dʉ́ʉc wáyat tʉ́ʉt niijná, ĩ wʉn mao jwejep be. Páant ĩ wʉn mao jwejni namáboó ã ñajap be. 31  Páant ĩ chãjat tʉ́ttimah, biíc sacerdote caán namádih dei bejna, ĩ wʉn mao jwejnijidih ã enep yʉh be. Obohjeéhtih, enna yʉhna, chãocánjeh, ã bóod pʉ́ʉd yap bejep be. 32  Tʉ́ttimah, Leví ã jʉimená poómpdih bóobʉt ã bejep be. Caán ñajni pebh jʉibí ennit, chãocánjeh, caanbʉ́t ã bóod pʉ́ʉd yap bejep be. 33  Obohjeéhtih, páant ĩ yap bejat tʉ́ttimah, ñi eníhcanni Samaria baácdih bóo caán namádihjeh mʉntih ã dei bejep be. Pánih dei bejna, caán ñajnidih jʉibí ennit, caandíh ã jĩ́gah enep be. 34  Pánih jĩ́gah ennit, ã pebh jʉibínit, yíi, iguíh mac biícdih ã́ih yahwítnadih ã cohop be. Coh péanit, yégueh chóojĩh ã chéwep be. Chéo péanit, caandíh dʉoníji burrodih ʉb tʉ́ʉh cáagnit, ʉ̃wat tólihna jʉmni mʉʉná ã nʉmah bejep be. Caanná ʉb jʉibínit, nihat chei ã en dao dáa jʉ̃ʉ́wʉ́p be. 35  Cheibit, ʉ̃wat mʉʉ́ mínahdih caandíh ã en dawát pínah niijná, ã jíib chãjap be. Pánih jíib chãjnit, nin pah caandíh ã niijíp be: ‘Nindih ma tʉ́i en dao jwʉ́hʉʉ́. Caandíh ma en dawát pínah jíib wã wʉ̃hna caá. Pánihna, chah ma jwʉ́ʉb jíib náahachah, jwʉ́ʉb jʉinít, wã jwʉ́ʉb jíib chãj jã́habipna caá, páant mʉntih’, Samaria baácdih bóo mʉʉ́ mínahdih ã niíj naáwáp be, Jesús ãt niíj bohénap wʉt jĩ.
36 Páant niíj naóh bohé péanit, Moisés ã wʉtatjidih bohénidih nin pah ãt niíj ʉʉ́bh joyóp wʉt jĩ:
—Queét biíc peihcannit bií déedih chewe maonijidih ennit, ¿déhe tibeé tʉ́i oini ã jʉm? ãt niijíp wʉt jĩ.
37 —Caandíh jĩ́gah en teo wáacni ã tʉ́i oyop be, ãt niíj jepahap wʉt jĩ.
—Pánihna, meembʉ́t bejna, biíc yoobó meemdíh eníhcannitdih oinit, ma tʉ́i teo wáacá, Jesús caandíh ãt niíj naáwáp wʉt jĩ.
Martawãjeéh Jesús ã jʉmat
38 Tʉ́ttimah, Jesúswã Jerusalén tʉ́tchina bejnit, bainí tʉ́tchidih ĩt jʉibínap wʉt jĩ. Ĩ jʉibínachah, caán tʉ́tchidih bóli, Marta wʉ̃t jʉmnih, Jesúswãdih miíh mʉʉ́boó mit chão jwʉ́hat tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ. 39 Mi jwan, María wʉ̃t jʉmnihbʉt mit jʉmʉp wʉt jĩ. Maríaboó Jesús ã bohénachah, ã pebh mit joí chʉ́ʉdʉp wʉt jĩ.* 40 Obohjeéhtih, Martaboó yójah jeémát teona, mit íijip wʉt jĩ. Pánih íijnit, Jesús pebh jʉibínit, nin pah mit niijíp wʉt yʉh jĩ:
—Maá, wã jwan weemdíh mi teo wáaccah, weém biíc wilidihjeh wái náah jʉmni tewat ã jʉmna caá. ¿Páant mi teo wáaccah, weemdíh ma jĩ́gah encan niít? Weemdíh ma teo wáacat tʉ́ʉtʉ́, Marta mit niijíp wʉt jĩ.
41  —¡Marta, Marta, ma joyoó! Dawá tewatnabitdih meém tʉbit jenah joinít, ma míic íijana caá. 42  Obohjeéhtih, wã bohéátdih jenah joyát caá chah náahap. Pánihna, Maríaboó chah tʉ́inidih mi ñíwichah, caántdih ded mi joyátjidih ã jéih dʉ́ʉc wáican niít, Jesús Martadih ãt niijíp wʉt jĩ.
* 10:2 Mt 9.37-38 * 10:3 Mt 10.16 * 10:7 1Co 9.14; 1Ti 5.18 * 10:11 Mt 10.7-14; Mr 6.6-11; Lc 9.3-5; Hch 13.51 * 10:12 Gn 19.24-28; Mt 10.15; 11.24 * 10:13 Is 23.1-18; Ez 26.1–28.26; Jl 3.4-8; Am 1.9-10; Zac 9.2-4 * 10:15 Is 14.13-15 * 10:16 Mt 10.40; Mr 9.37; Lc 9.48; Jn 13.20 * 10:19 Sal 91.13 * 10:22 Jn 3.35; 10.15 * 10:27 Dt 6.5 * 10:27 Lv 19.18 * 10:28 Lv 18.5 * 10:28 Mt 22.35-40; Mr 12.28-34 * 10:39 Jn 11.1