12
Mɨ˜ caꞌéengˉ dseaˋ quiáꞌˉ Jesús láaˊ quiáꞌˉ cuɨꞌieeˋ
(Mr. 2:23-28; Lc. 6:1-5)
Jo̱ ie˜ jo̱, co̱o̱ˋ jmɨɨ˜ lajeeˇ e tɨ́ɨngˋ dseaˋ Israel e jmiꞌíñꞌˊ, cangɨ́ɨngˊ Jesús co̱lɨɨng˜ có̱o̱ꞌ˜ dseaˋ guitúungˋ quiáꞌrˉ fɨˊ co̱o̱ˋ guóoꞌ˜ uǿˆ lɨ˜ sɨjneaˇ cuɨꞌieeˋ. Jo̱ lajeeˇ ngɨ́ɨiñˊ fɨˊ jo̱, cadseáˉ jmɨꞌaangˉ i̱ dseaˋ quiáꞌrˉ do, jo̱ canaaiñꞌˋ do éemˉbre láaˊ quiáꞌˉ cuɨꞌieeˋ e seaˋ do jo̱ canaaiñˋ gøꞌˊbre mɨ́ꞌˆ quiáꞌˉ. Jo̱ ie˜ jo̱, co̱ꞌ quiá̱ꞌˉ dob nitaang˜ co̱o̱ˋ tú̱ˉ mɨ́ɨngꞌ˜ dseaˋ Israel i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ fariseo jo̱ cangáˉbre e caꞌéengˉ i̱ dseaˋ quiáꞌˉ Jesús do cuɨꞌieeˋ, jo̱baꞌ lalab casɨ́ꞌrˉ Jesús:
—¡Jaˋ catɨ́ɨngˉ jméˉ i̱ dseaˋ quíiꞌˉ na lana lajeeˇ jmɨɨ˜ e jmiꞌíngꞌˊnaaꞌ, jneaa˜aaꞌ dseaˋ lɨ́ɨˊɨɨꞌ dseaˋ Israel!
Jo̱ lalab cañíiˋ Jesús quiáꞌˉ i̱ dseaˋ do:
—Té̱e̱ˊ óoˊnaꞌ e nɨcaꞌíˋbaꞌ fɨˊ ni˜ jiˋ quiáꞌˉ Fidiéeˇ lɨ˜ féꞌˋ jial cajméeˋ dseata˜ Davíꞌˆ mɨ˜ cadseáˉ jmɨꞌaaiñˉ co̱lɨɨng˜ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌrˉ. Co̱ꞌ ie˜ jo̱ cangɨ́ɨiñˊ cartɨˊ dsíiˊ sɨnʉ́ʉˆ guáꞌˉ, jo̱ cagǿꞌrˋ iñíꞌˆ e güeangꞌˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ e jí̱i̱ꞌ˜ jmidseaˋbingꞌ sɨꞌíˆ cuǿøngˋ dǿꞌˉ, dsʉꞌ cagǿꞌˋbre co̱lɨɨng˜ có̱o̱ꞌ˜ i̱ dseaˋ quiáꞌrˉ do. Jo̱guɨ té̱e̱ˊ óoˊnaꞌ cajo̱ jial féꞌˋ fɨˊ ni˜ jiˋ quiáꞌˉ Fidiéeˇ e cajmeꞌˊ Moi˜, co̱ꞌ fɨˊ ni˜ jo̱ féꞌˋ e jaˋ dseeˉ éeˋ jaléngꞌˋ jmidseaˋ nañiˊ faꞌ jmóorˋ ta˜ fɨˊ dsíiˊ sɨnʉ́ʉˆ guáꞌˉ féꞌˋ lajeeˇ jmɨɨ˜ e jmiꞌíngꞌˊ jneaa˜aaꞌ, dseaˋ lɨ́ɨˊɨɨꞌ dseaˋ Israel. Jo̱ dsʉꞌ jnea˜ fɨ́ɨˉɨ ꞌnʉ́ꞌˋ e niingˉguɨ júuˆ quiéˉe laco̱ꞌguɨ e guáꞌˉ do. Dsʉꞌ latɨˊ lana jaˋ mɨˊ cangámꞌˋbɨ ꞌnʉ́ꞌˋ e˜ guǿngꞌˋ lají̱i̱ꞌ˜ e féꞌˋ fɨˊ ni˜ jiˋ quiáꞌˉ Fidiéeˇ lɨ˜ féꞌˋ lala: “Jnea˜ Fidiéeˇ iin˜n e nilíˋ fɨ́ɨˉ lɨ́ɨngˉ rúngꞌˋnaꞌ, jo̱ o̱ꞌ e cuøˋnaꞌ feáꞌˉ fɨˊ quiniiˉ.”
Jo̱ casɨ́ꞌˉguɨ Jesús i̱ dseaˋ fariseo do:
—Faco̱ꞌ mɨ˜ cangángꞌˋnaꞌ e júuˆ jo̱ latɨˊ mɨ˜ uiing˜, jo̱baꞌ jaˋ e ta˜ e cuǿꞌˆnaꞌ dseeˉ jaangˋ dseaˋ i̱ jaˋ mɨˊ caꞌléeˊ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ. Jo̱ dsʉꞌ e jáꞌˉ, jnea˜ dseaˋ cagáˉa fɨˊ jmɨgüíˋ la e lɨ́ɨnˊn jaangˋ dseaˋ jmɨgüíˋ, ooˉbaa ta˜ e niquiʉ́ꞌˆʉ ta˜ mɨ˜ jmɨɨ˜ e jmiꞌíngꞌˊ jneaa˜aaꞌ, dseaˋ lɨ́ɨˊnaaꞌ dseaˋ Israel.
Mɨ˜ cajmiꞌleáangˉ Jesús jaangˋ dseaˋ i̱ caang˜ guooˋ
(Mr. 3:1-6; Lc. 6:6-11)
Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, cangóˉ Jesús fɨˊ co̱o̱ˋ dsíiˊ sɨnʉ́ʉˆ guáꞌˉ quiáꞌˉ dseaˋ góorˋ dseaˋ Israel. 10 Jo̱ mɨ˜ caguiérˉ fɨˊ jo̱, dob niꞌiuungˉ jaangˋ dseañʉꞌˋ i̱ caang˜ co̱o̱ˋ guooˋ. Jo̱ ie˜ jo̱, dob niteáangˉ co̱o̱ˋ tú̱ˉ mɨ́ɨngꞌ˜ dseaˋ Israel i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ fariseo e sɨteeiñˆ Jesús e iiñ˜ ninírˋ su nijmiꞌleáangˉ dseaˋ do i̱ dseaˋ i̱ caang˜ guooˋ do ꞌñiaꞌˊ ie˜ jmɨɨ˜ e jmiꞌíngꞌˊ dseaˋ Israel, jo̱ lajo̱baꞌ e niguiéꞌrˊ jial e niꞌnɨ́iñˉ dseaˋ do fɨˊ quiniˇ dseata˜. Jo̱baꞌ cajmɨngɨ́ꞌrˉ Jesús lala:
—¿Su seabˋ fɨˊ e nijmiꞌleáangˉ jaangˋ dseaˋ dséeꞌ˜ lajeeˇ mɨ˜ jmɨɨ˜ e jmiꞌíngꞌˊnaaꞌ?
11 Jo̱baꞌ cañíiˋ Jesús quiáiñꞌˉ do jo̱ casɨ́ꞌˉreiñꞌ lala:
—Faco̱ꞌ ꞌnʉ́ꞌˋ aangˉnaꞌ joꞌseꞌˋ jo̱ calɨngɨɨng˜naꞌ e catǿngꞌˋ jaangˋ fɨˊ dsíiˊ ɨ̱́ɨ̱ˊ ꞌñiaꞌˊ ie˜ jmɨɨ˜ e jmiꞌíngꞌˊnaaꞌ, jaˋ líꞌˆ dsiiˉ faꞌ lɨ́ꞌˆ niseáang˜naꞌreꞌ lajo̱, co̱ꞌ nigüɨseáamꞌ˜baꞌreꞌ. 12 Jo̱baꞌ fɨ́ɨˉɨ ꞌnʉ́ꞌˋ, jial tíiˊ laniingˉguɨ quíingˊ jaangˋ dseaˋ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ laco̱ꞌguɨ jaangˋ joꞌseꞌˋ. Jo̱ lajo̱b lɨ́ɨˊ, seabˋ fɨˊ e jméˆnaaꞌ co̱o̱ˋ e guiʉ́ˉ ꞌñiaꞌˊ mɨ˜ jmɨɨ˜ e jmiꞌíngꞌˊnaaꞌ.
13 Jo̱baꞌ lalab casɨ́ꞌˉ Jesús i̱ dseaˋ caang˜ guooˋ do:
—Níiꞌ˜ guóoꞌˋ, dseañʉꞌˋ.
Jo̱ lajo̱b cajméeˋ i̱ dseaˋ do, jo̱ ladsifɨˊ lanab caꞌlóoˉ guóorˋ jo̱ calɨguiʉ́bˉ e guóorˋ do lɨ́ꞌˆ laco̱ꞌguɨ e co̱o̱ˋ do. 14 Jo̱ mɨ˜ tɨˊ lɨ˜ caꞌuøøngˋ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ fariseo do e fɨˊ dsíiˊ sɨnʉ́ʉˆ guáꞌˉ do, jo̱ canaaiñˋ sɨ́ɨiñˋ quiáꞌˉ jial niguiéꞌrˊ e nijngáiñꞌˉ Jesús.
Júuˆ e cajmeꞌˊ Saíiˆ cuaiñ˜ quiáꞌˉ Jesús
15 Jo̱ mɨ˜ calɨlíꞌˆ Jesús e jo̱, cagüɨꞌɨ́ɨˊbre e fɨˊ jo̱, jo̱ cangórˉ fɨˊ lɨ˜ jiéꞌˋ, jo̱ fɨ́ɨmˊ dseaˋ cangolíingˉ có̱o̱ꞌr˜ ie˜ jo̱. Jo̱ laco̱ꞌ ngolíiñˉ teáaiñꞌ˜ fɨˊ lado, jmiꞌleáamˉ dseaˋ do jaléngꞌˋ dseaˋ dséeꞌ˜, 16 jo̱guɨ quiʉꞌrˊ ta˜ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ jmiꞌleáaiñˉ do e jaˋ niguiáiñꞌˉ do júuˆ quiáꞌˉ jaléꞌˋ e quɨ́ɨꞌ˜ dseaˋ do jmɨɨ˜ jmóorˋ. 17 Jo̱ cajméerˋ jaléꞌˋ e jo̱ e laco̱ꞌ calɨti˜ lají̱i̱ꞌ˜ júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ e cajmeꞌˊ Saíiˆ, jaangˋ dseaˋ i̱ caféꞌˋ cuaiñ˜ quiáꞌˉ Fidiéeˇ malɨɨ˜guɨ eáangˊ mɨ˜ cajíñꞌˉ lala:
18 I̱ lab i̱ dseaˋ i̱ nɨcaguíinꞌ˜n,
i̱ jmóoˋ lají̱i̱ꞌ˜ e iin˜n,
jo̱ eáamˊ ꞌneáanˋnre jo̱guɨ iáangˋ dsiiˉ có̱o̱ꞌr˜.
Jo̱guɨ eáamˊ nilɨꞌgøiñꞌˊ
laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ Jmɨguíˋ quiéˉe e nicuǿøˉøre,
jo̱guɨ niguiárˉ júuˆ jee˜ jaléngꞌˋ dseaˋ jmɨgüíˋ
e dseángꞌˉ røøbˋ niꞌɨ́rˉ íꞌˋ quiáꞌˉ lajaangˋ lajaangˋ dseaˋ.
19 Dsʉꞌ jaˋ nijmérˉ ta˜ jɨ́ɨngˋ o̱ꞌguɨ ta˜ taꞌˊ mɨ́ɨꞌ˜;
jo̱ jí̱i̱ꞌ˜ jaangˋ dseaˋ jaˋ i̱i̱ˋ ninúˉ júuˆ quiáꞌrˉ jee˜ ꞌnʉ́ʉˊ e jmiféngꞌˊ ꞌñiaꞌrˊ.
20 Jo̱ nijmɨcó̱o̱ꞌ˜bre jaléngꞌˋ dseaˋ
i̱ ɨˊ dsíiˊ e jaˋ seengˋ i̱i̱ˋ nijmɨcó̱o̱ꞌ˜ quiáꞌrˉ.
Jo̱guɨ nijmɨcó̱o̱ꞌ˜bɨr cajo̱ jaléngꞌˋ dseaˋ
i̱ ɨˊ dsíiˊ e jaˋ niquɨ́ɨꞌr˜ jmɨɨ˜.
Jo̱guɨ niguiárˉ júuˆ jee˜ jaléngꞌˋ dseaˋ
carˋ nilɨta˜ dsíiñꞌˊ e dseángꞌˉ røøbˋ ɨ́ɨˋ íꞌˋ quiáꞌˉ lajaangˋ lajaangˋ dseaˋ.
21 Jo̱ laꞌeáangˊ íbˋ nijáꞌˉ líingˋ
jaléngꞌˋ dseaˋ jmɨgüíˋ júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ.
Jo̱ lanab cajíngꞌˉ Saíiˆ ie˜ malɨɨ˜guɨ do.
Mɨ˜ cacuøꞌˊ dseaˋ dseeˉ Jesús e jmóorˋ ta˜ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ i̱ ꞌlɨngꞌˆ
(Mr. 3:20-30; Lc. 11:14-23; 12:10)
22 Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, cangojéengˋ dseaˋ fɨˊ quiniˇ Jesús jaangˋ dseaˋ tiuungˉ jo̱guɨ i̱ jaˋ féꞌˋ cajo̱. Jo̱ i̱ ꞌlɨmꞌˆ jmóoˋ e nilɨ́ɨngˊ i̱ dseaˋ do lado. Jo̱ dsʉꞌ Jesús cajmiꞌleáamˉbre i̱ dseaˋ do, jo̱ calɨjnébꞌˋtu̱iñꞌ do jo̱guɨ caféꞌˋtu̱iñꞌ cajo̱. 23 Jo̱ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ teáangˉ do ie˜ jo̱, eáangˊ cangogáˋ dsíirˊ jo̱ canaaiñˋ sɨ́ꞌˋ rúiñꞌˋ lajeeˇ yaaiñ˜ jo̱ féꞌrˋ lala:
—Jangámˉ song Jó̱o̱ˊ dseata˜ dseaˋ féngꞌˊ Davíꞌˆ i̱ na.
24 Jo̱ ie˜ jo̱, dob niteáangˉ co̱o̱ˋ tú̱ˉ mɨ́ɨngꞌ˜ dseaˋ Israel i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ fariseo. Jo̱ mɨ˜ canúurˉ sɨ́ɨngˋ i̱ dseaˋ do lado, jo̱baꞌ cajíñꞌˉ:
—Laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ bíˋ quiáꞌˉ Beelzebú i̱ lɨ́ɨngˊ fii˜ jaléngꞌˋ i̱ ꞌlɨngꞌˆ, laꞌeáangˊ íˋbingꞌ tɨɨngˋ i̱ dseañʉꞌˋ na e uǿøiñˋ i̱ ꞌlɨngꞌˆ i̱ teáangꞌ˜ dsíiˊ dseaˋ.
25 Jo̱ co̱ꞌ ñibˊ Jesús lají̱i̱ꞌ˜ e ɨˊ dsíiˊ i̱ dseaˋ fariseo do, jo̱baꞌ cajíñꞌˉ casɨ́ꞌˉreiñꞌ:
—Faꞌ co̱o̱ˋ fɨɨˋ jo̱ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ jo̱ ꞌníꞌˋ níingˉ rúiñꞌˋ, jo̱baꞌ sɨꞌíimˆ e fɨɨˋ jo̱ jóng, co̱ꞌ jaˋ seeiñˋ røøˋ. Jo̱ lajo̱bɨ cajo̱ faꞌ co̱o̱ˋ fɨɨˋ píꞌˆ o̱si co̱o̱ˋ sɨnʉ́ʉˆ lɨ˜ ꞌníꞌˋ níingˉ rúngꞌˋ dseaˋ, sɨꞌíimˆ cajo̱. 26 Jo̱ lajo̱b lɨ́ɨˊ cajo̱ có̱o̱ꞌ˜ Satanás i̱ lɨ́ɨngˊ fii˜ i̱ ꞌlɨngꞌˆ do, song nijmihuíiñˉ i̱ ꞌlɨngꞌˆ quiáꞌrˉ, jo̱baꞌ nilíˋ e ꞌníꞌˋ níimˉ rúiñꞌˋ jo̱ lajo̱baꞌ niꞌíimˉ bíˋ quiáꞌrˉ. 27 Jo̱ ꞌnʉ́ꞌˋguɨ fóꞌˋnaꞌ e jnea˜ tɨɨnˉ jmihuíinˆn jaléngꞌˋ i̱ ꞌlɨngꞌˆ i̱ teáangꞌ˜ dsíiˊ dseaˋ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ bíˋ quiáꞌˉ fii˜ i̱ ꞌlɨngꞌˆ i̱ siiˋ Beelzebú; co̱ꞌ faco̱ꞌ lajo̱, ¿i̱˜ i̱ ɨˊ óoˊnaꞌ i̱ jmɨcó̱o̱ꞌ˜ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ ngɨˊ có̱o̱ꞌ˜ ꞌnʉ́ꞌˋ e tɨɨmˋbre jmóorˋ lajo̱ faco̱ꞌ lajo̱? Co̱ꞌ Fidiéeˇbingꞌ i̱ jmɨcó̱o̱ꞌ˜ quiáꞌˉ i̱ dseaˋ íˋ e tɨɨiñˋ jmóorˋ lajo̱. Jo̱baꞌ lají̱i̱ꞌ˜ e tɨɨiñˋ do cuøˊ li˜ e jaˋ dseengˋ laco̱ꞌ jí̱i̱ꞌ˜ e ɨˊ áaˊnaꞌ. 28 Co̱ꞌ lají̱i̱ꞌ˜ e jmóoˋ jnea˜ e jmihuíinˆn jaléngꞌˋ i̱ ꞌlɨngꞌˆ i̱ teáangꞌ˜ dsíiˊ dseaˋ, laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ Jmɨguíˋ quiáꞌˉ Fidiéeˇbaꞌ e jmóoˋo lajo̱. Jo̱ e jo̱ cuøˊ li˜ e nɨcatɨ́bˋ íꞌˋ e Fidiéeˇ nicá̱rˋ nifɨˊ quíiˉnaꞌ lajaangˋ lajaangˋnaꞌ.
29 Jo̱ jíngꞌˉguɨ Jesús:
—Jo̱ jaˋ nilíꞌˋ jaangˋ dseaˋ niꞌírˋ fɨˊ dsíiˊ co̱o̱ˋ sɨnʉ́ʉˆ quiáꞌˉ jaangˋ dseaˋ i̱ bíˋguɨ dsíiˊ laco̱ꞌ írˋ e niꞌuǿꞌrˉ jaléꞌˋ e seaˋ quiáiñꞌˉ, dsʉco̱ꞌ laꞌuii˜ jangꞌˉ ꞌnéˉ niꞌñúmꞌˊbre i̱ dseaˋ bíˋ dsíiˊ do, jo̱ lajo̱guɨbaꞌ cuǿøngˋ e nijmérˉ lajo̱.
30 ’Jo̱ i̱i̱ˋ dseaˋ i̱ jaˋ singꞌˊ uii˜ quiéˉe, jo̱baꞌ ꞌníꞌˋ níimˉbre jnea˜; jo̱guɨ i̱i̱ˋ i̱ jaˋ jmɨcó̱o̱ꞌ˜ jnea˜ e laco̱ꞌ nilɨcuíingˋ dseaˋ jnea˜, jo̱baꞌ jaˋ siñꞌˊ uii˜ quiéˉe cajo̱.
31 ’Jo̱baꞌ fɨ́ɨˉɨ ꞌnʉ́ꞌˋ e íimˉbɨ Fidiéeˇ dseeˉ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ jmɨgüíˋ mɨ˜ eeˋgo̱ júuˆ gaˋ féꞌrˋ uii˜ quiáꞌˉ dseaˋ do, o̱si lɨ́ꞌˆ doñiˊ eeˋ dseeˉ e éeiñꞌˋ é; dsʉꞌ joˋ niꞌíiñˉ dseeˉ fɨng song i̱i̱ˋ caféꞌˋ gaˋ uii˜ quiáꞌˉ Jmɨguíˋ quiáꞌrˉ. 32 Jo̱baꞌ fɨ́ɨˉtú̱u̱ ꞌnʉ́ꞌˋ e Fidiéeˇ íimˉbɨr dseeˉ quiáꞌˉ jaléngꞌˋ dseaˋ jmɨgüíˋ mɨ˜ eeˋgo̱ gaˋ féꞌrˋ uii˜ quiéˉe, jnea˜ dseaˋ gáaˊa fɨˊ ñifɨ́ˉ e lɨ́ɨnˊn jaangˋ dseaˋ jmɨgüíˋ; dsʉꞌ song i̱i̱ˋguɨ caféꞌˋ gaˋ uii˜ quiáꞌˉ Jmɨguíˋ quiáꞌˉ Fidiéeˇ, jo̱baꞌ joˋ tó̱o̱ˋ jmɨɨ˜ faꞌ niꞌíingˉ dseaˋ do dseeˉ quiáꞌˉ i̱ dseaˋ íˋ lata˜ seeiñˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la o̱ꞌguɨ fɨˊ jmɨgüíˋ co̱o̱ˋ cajo̱.
Jaléꞌˋ ꞌmaˋ ofɨɨˋ cuíiˋ dseaˋ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ ofɨɨˋ e ɨ́ɨbˋ
(Lc. 6:43-45)
33 Jo̱ lalab cajíngꞌˉguɨ Jesús e éeiñˋ i̱ dseaˋ teáangˉ do ie˜ jo̱:
—Faꞌ ꞌnʉ́ꞌˋ taꞌˊnaꞌ oꞌˆ fɨˊ iꞌˊ ꞌmaˋ ofɨɨˋ quíiˉnaꞌ, jo̱baꞌ jlobꞌˆ ofɨɨˋ nicuǿˉ; jo̱ song jaˋ jmooˋnaꞌ lajo̱, jo̱baꞌ jaˋ ꞌgooˋ ofɨɨˋ nicuǿˉ. Co̱ꞌ jalébꞌˋ ꞌmaˋ ofɨɨˋ cuíiˋ dseaˋ laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ ofɨɨˋ e ɨ́ɨbˋ. 34 ¡Jó̱o̱ˊ mɨꞌˋ guíimˉ ꞌnʉ́ꞌˋ! Jaˋ cuǿøngˋ e nifoꞌˆnaꞌ jmangꞌˉ juguiʉ́ˉ, co̱ꞌ jmangꞌˉ jaléꞌˋ e gaˋbaꞌ ɨˊ áaˊnaꞌ. Dsʉco̱ꞌ lají̱i̱ꞌ˜ e ɨˊ dsíibˊ dseaˋ, jí̱i̱ꞌ˜ jo̱baꞌ féꞌrˋ. 35 Jo̱ jaangˋ dseaˋ i̱ guiúngˉ, jmangꞌˉ júuˆ guiʉ́bˉ féꞌrˋ, co̱ꞌ jmangꞌˉ e guiʉ́ˉbaꞌ ɨˊ dsíirˊ; jo̱guɨ jaangˋ dseaˋ i̱ sooˋ dsíiˊ, jmangꞌˉ júuˆ gabˋ féꞌrˋ, co̱ꞌ jmangꞌˉ e gaˋbaꞌ ɨˊ dsíirˊ. 36 Jo̱baꞌ fɨ́ɨˉɨ ꞌnʉ́ꞌˋ e mɨ˜ niguiéeˊ jmɨɨ˜ e niquidsiˊ Fidiéeˇ íꞌˋ quiáꞌˉ lajaangˋ lajaangˋ dseaˋ jmɨgüíˋ, ie˜ jo̱b mɨ˜ niguiéeˊ dseaˋ júuˆ fɨˊ quiniˇ dseaˋ do jaléꞌˋ e jaˋ íingˆ ta˜ e caféꞌrˋ lajeeˇ cateáaiñˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la. 37 Jo̱ có̱o̱ꞌ˜ lají̱i̱ꞌ˜ júuˆ e caféꞌˋ dseaˋ, có̱o̱ꞌ˜ jí̱i̱ꞌ˜ jo̱b nija̱ꞌˆ íꞌˋ su røøiñˋ dseeˉ o̱si jaˋ røøiñˋ é mɨ˜ tɨˊ lɨ˜ nitɨ́ˉ íꞌˋ e nitɨdsiˊ íꞌˋ quiáꞌrˉ.
Mɨ˜ camɨꞌˊ dseaˋ Jesús e nijmérˉ co̱o̱ˋ li˜ e quɨ́ɨꞌr˜ jmɨɨ˜ e dsigáˋ dsíiˊ dseaˋ
(Mr. 8:12-13; Lc. 11:29-32)
38 Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, co̱o̱ˋ tú̱ˉ mɨ́ɨngꞌ˜ tɨfaꞌˊ quiáꞌˉ júuˆ quiʉꞌˊ ta˜ quiáꞌˉ dseaˋ Israel có̱o̱ꞌ˜guɨ co̱o̱ˋ tú̱ˉ mɨ́ɨngꞌ˜ dseaˋ Israel i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ fariseo cangoquiéeiñˊ fɨˊ lɨ˜ singꞌˊ Jesús jo̱ casɨ́ꞌrˉ dseaˋ do lala:
—Tɨfaꞌˊ, ii˜naaꞌ ne˜naaꞌ e nijmeꞌˆ co̱o̱ˋ li˜ e quɨ́ɨꞌ˜ jmɨɨ˜ e dsigáˋ dsíiˊ dseaˋ.
39 Jo̱baꞌ cañíiˋ Jesús quiáꞌˉ i̱ dseaˋ do:
—Jaléngꞌˋ dseaˋ seengˋ jmɨɨ˜ na dsíngꞌˉ nɨrøøiñˋ dseeˉ jo̱guɨ jaˋ jmitir˜ júuˆ quiáꞌˉ Fidiéeˇ, co̱ꞌ lɨco̱ꞌ mɨꞌrˊ jnea˜ e nijmee˜e co̱o̱ˋ e li˜ e quɨ́ɨꞌ˜ jmɨɨ˜ e dsigáˋ dsíiˊ dseaˋ. Dsʉꞌ jaˋ nijmee˜e jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ e jo̱ fɨˊ quinirˇ, co̱ꞌ nɨcalɨseábˋ e jo̱ lamɨ˜ jéengˊguɨ e cangongɨ́ɨngˉ Jonás, jaangˋ dseaˋ i̱ caféꞌˋ cuaiñ˜ quiáꞌˉ Fidiéeˇ malɨɨ˜guɨ eáangˊ. 40 Jo̱ laco̱ꞌ caꞌíˉ Jonás ꞌnɨˊ jmɨɨ˜ jo̱guɨ ꞌnɨˊ uǿøˋ fɨˊ dsíiˊ tuꞌˊ jaangˋ ꞌñʉˋ dséeˉ, lajo̱b jnea˜ cajo̱, dseaˋ cagáˉa fɨˊ ñifɨ́ˉ e lɨ́ɨnˊn jaangˋ dseaˋ jmɨgüíˋ, niꞌúˆu ꞌnɨˊ jmɨɨ˜ jo̱guɨ ꞌnɨˊ uǿøˋ fɨˊ nʉ́ꞌˉ uǿˉ. 41 Jo̱ mɨ˜ nitɨ́ˉ jmɨɨ˜ e niquidsiˊ Fidiéeˇ íꞌˋ quiáꞌˉ lajaangˋ lajaangˋ dseaˋ jmɨgüíˋ, i̱ dseaˋ seengˋ fɨˊ fɨɨˋ Nínive do nicuǿꞌrˉ dseeˉ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ seengˋ jmɨɨ˜ na; co̱ꞌ mɨ˜ canúuˉ i̱ dseaˋ íˋ júuˆ e caguiaˊ Jonás, dsifɨˊ lajo̱b caquɨ́ꞌˉ jíngꞌˋ yaaiñ˜ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ uíiꞌ˜ jaléꞌˋ dseeˉ quiáꞌrˉ. Dsʉꞌ jnea˜guɨ fáꞌˋa e jnea˜ niingˉguɨ laco̱ꞌguɨ i̱ Jonás do. 42 Lajo̱bɨ cajo̱ ie˜ malɨɨ˜ do calɨséngˋ jaangˋ reina i̱ caquiʉꞌˊ ta˜ fɨˊ lɨ˜ huí̱i̱ˆ, jo̱ cajárˉ cajanʉ́ʉrˆ jaléꞌˋ júuˆ e tɨɨngˋ jaangˋ dseata˜ dseaˋ féngꞌˊ i̱ siiˋ Salomón. Jo̱ lajo̱b lɨ́ɨˊ, i̱ dseamɨ́ˋ íˋ nicuǿꞌˉbre dseeˉ cajo̱ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ seengˋ jmɨɨ˜ na mɨ˜ nitɨ́ˉ jmɨɨ˜ e niquidsiˊ Fidiéeˇ íꞌˋ quiáꞌˉ lajaangˋ lajaangˋ dseaˋ jmɨgüíˋ. Dsʉꞌ júuˆ quiéˉe niingˉguɨ laco̱ꞌguɨ júuˆ quiáꞌˉ i̱ dseata˜ Salomón do.
Jial lɨ́ɨˊ mɨ˜ dsitáangꞌ˜tu̱ i̱ ꞌlɨngꞌˆ fɨˊ dsíiˊ dseaˋ
(Lc. 11:24-26)
43 Jo̱ mɨ˜ calɨ́ˉ cajíngꞌˉ Jesús lana, jo̱ casɨ́ꞌˉguɨr jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ do jo̱ cajíñꞌˉ:
—Mɨ˜ güɨꞌɨ́ɨˊ jaangˋ i̱ ꞌlɨngꞌˆ i̱ iuungˉ dsíiˊ jaangˋ dseaˋ, ngɨrˊ fɨˊ lɨ˜ quiʉ̱ʉ̱ˋ e ꞌnóꞌrˊ fɨˊ lɨ˜ nijmiꞌíñꞌˊ. Jo̱ song jaˋ niguiéꞌrˊ lɨ˜ nijmiꞌíñꞌˊ, jo̱baꞌ ɨˊ dsíirˊ: 44 “Ninímꞌˆtú̱u̱ fɨˊ dsíiˊ dseaˋ e lɨ˜ cajúˉu do, co̱ꞌ jaˋ lɨ˜ seaˋ lɨ˜ nijmiꞌínꞌˊn.” Jo̱ mɨ˜ niguiengꞌˊtu̱r dsíiˊ i̱ dseaˋ do, niguieiñꞌˊ lafaꞌ co̱o̱ˋ sɨnʉ́ʉˆ lɨ˜ jooˋ jo̱guɨ sɨquiáangˇ jo̱guɨ sɨlɨɨˇ jloꞌˆ. 45 Jo̱ mɨ˜ ninírˋ e dsíngꞌˉ jloꞌˆ dsíiˊ e lɨ˜ niguieiñꞌˊ do, jo̱baꞌ nidsérˉ nidsitéerˋ guiángˉ i̱ ꞌlɨngꞌˆguɨ laco̱ꞌ írˋ e nidsitáaiñꞌ˜ fɨˊ dsíiˊ i̱ dseaˋ do, jo̱baꞌ gaˋguɨ nilíingˉ i̱ dseaˋ do laco̱ꞌguɨ lamɨ˜ iuungˉ jaangˋ i̱ ꞌlɨngꞌˆ do fɨˊ dsíirˊ. Jo̱ lajo̱b nidsingɨ́ɨngˉ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ røøngˋ dseeˉ i̱ seengˋ jmɨɨ˜ na.
Mɨ˜ cajíngꞌˉ Jesús i̱˜ niquiáꞌrˆ jo̱guɨ i̱˜ jaléngꞌˋ rúiñꞌˋ
(Mr. 3:31-35; Lc. 8:19-21)
46 Jo̱ lajeeˇ guiꞌnangꞌˇ sɨ́ɨmˋbɨ Jesús có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ teáangˉ do ie˜ jo̱, mɨ˜ caguiéˉ niquiáꞌrˆ có̱o̱ꞌ˜guɨ jaléngꞌˋ rúiñꞌˋ, co̱ꞌ iiñ˜ nisɨ́iñˉ có̱o̱ꞌ˜ dseaˋ do. Dsʉꞌ jaˋ cangɨ́ɨiñꞌˊ do cartɨˊ lɨ˜ iuungˉ dseaˋ do. 47 Jo̱ jaangˋ dseaˋ jiémꞌˋbingꞌ cangojméeꞌˇ júuˆ Jesús e nɨteáangˉ i̱ dseaˋ sɨnʉ́ʉˆ quiáꞌrˉ do fɨˊ caluuˇ, jo̱ lalab júuˆ quie̱ˊ i̱ dseaˋ do:
—Nab nɨcagüéngˉ niquíiꞌˆ có̱o̱ꞌ˜guɨ jaléngꞌˋ rúnꞌˋ e iiñ˜ sɨ́iñˉ có̱o̱ꞌ˜ ꞌnʉˋ, jo̱ nab teáaiñˉ fɨˊ caluuˇ lana.
48 Jo̱ lalab cañíiˋ Jesús quiáꞌˉ i̱ dseaˋ quie̱ˊ júuˆ do:
—Jneab˜ nifɨ́ɨˆɨ ꞌnʉˋ i̱˜ niquiéˆe jo̱guɨ i̱˜ jaléngꞌˋ rúnꞌˋn.
49 Jo̱ dsifɨbˊ caꞌéeiñˋ i̱ dseaˋ quiáꞌrˉ do jo̱ cajíñꞌˉ:
—I̱ dseaˋ nab niquiéˆe có̱o̱ꞌ˜guɨ jaléngꞌˋ rúnꞌˋn. 50 Co̱ꞌ doñiˊ i̱i̱ˋ dseaˋ i̱ jmiti˜ lají̱i̱ꞌ˜ e iing˜ Tiquiéˆe dseaˋ guiing˜ ñifɨ́ˉ, jaléngꞌˋ dseaˋ íˋbingꞌ lɨ́ɨngˊ rúnꞌˋn jo̱guɨ dseaˋ íˋbingꞌ lɨ́ɨngˊ niquiéˆe cajo̱.