Ang mga Panultihon ni Agur
30
1 Mao kini ang mga panultihon ni Agur nga anak ni Jakeh nga taga-Masa.
Iya kining gisulti ngadto kang Itiel ug kang Ucal.
2 “Akoy pinakawalay alamag sa tanang mga tawo.
Ang akong panghuna-huna daw dili iya sa tawo.
3 Wala gayod ako magtuon nga magmaalamon,
ug wala akoy nahibaloan bahin sa Dios.
4 Adunay tawo bang nakasaka sa langit ug nanaog?
Adunay tawo bang nakakumkom sa hangin
o nakaputos ug tubig sa iyang bisti?
Adunay tawo bang nagpahimutang sa mga utlanan sa kalibotan?
Kon anaa, sultihi ako kon kinsay iyang ngalan
ug unsay ngalan sa iyang mga anak.
5 “Ang matag pulong sa Dios kasaligan gayod.
Sama siya sa usa ka taming ngadto sa mga nagdangop sa iyang pagpanalipod.
6 Ayaw dugangi ang iyang mga pulong,
kay kon himuon mo kini, iya kang badlongon
ug ipakita niya nga bakakon ka.”
7 O Dios, may duha ako ka butang nga pangayoon kanimo.
Kon mahimo ihatag kini kanako sa dili pa ako mamatay.
8 Una, tabangi ako nga dili makapamakak.
Ikaduha, ayaw ako himoang adunahan o kabos,
hatagi lang hinuon ako sa akong kinahanglanon.
9 Kay kon maadunahan ako, basig dili ko na ikaw ilhon;
ug kon kabos ako, basig mangawat ako
ug maulawan ka tungod kanako.
Dugang nga mga Panultihon
10 Ayaw pakaulawi ang usa ka sulugoon ngadto sa iyang agalon,
kay panghimaraoton ka niya ug mahayan mo kini.
11 Adunay mga anak nga wala mag-ampo
nga panalanginan sa Dios ang ilang mga ginikanan,
ug makaako pa sa pagpanghimaraot kanila.
12 Adunay mga tawo nga nagtuo nga sila perpekto,
apan ang tinuod hugaw ang ilang kasing-kasing ug huna-huna.
13 Adunay mga tawo nga labihan gayod kamapahitas-on,
nga kon motan-aw murag nakamenos.
14 Adunay mga tawo usab nga murag buaya;
labihan kaayo makapamintaha sa mga kabos.
15 Ang tawong hakog murag alimatok nga manupsop.
Magsige lag ingon, “Hatagi ko! Hatagi ko!”
Adunay upat ka butang nga walay katagbawan:
16 ang dapit sa mga patay,
ang babayeng baog,
ang nauga nga yuta,
ug ang kalayo.
17 Ang tawong tampalasan ug dili motahod sa ginikanan
tuhakon sa mga uwak ang iyang mga mata,
ug ang iyang patayng lawas kan-on sa mga agila.
18 Adunay upat ka butang nga katingalahan alang kanako
ug dili ko masabtan:
19 Kon nganong makalupad ang agila sa kawanangan,
kon nganong makahimo pagkamang ang bitin sa kabatoan,
kon nganong makalutaw ang barko sa dagat,
ug kon nganong maibog ang lalaki sa babaye.
20 Mao kini ang ginahimo sa babayeng mananapaw:
Makighilawas siya sa ubang lalaki,
ug unya moingon siya nga wala siyay nahimong daotan.
21 Adunay upat ka butang nga lisod dawaton
sa mga tawo sa kalibotan:
22 Ang ulipon nga nahimong hari,
ang buang-buang nga abunda sa pagkaon,
23 ang babayeng badlongon nga naminyo,
ug ang ulipong babaye nga nakapuli sa iyang agalong babaye.
24 Adunay upat ka mananap dinhi sa kalibotan nga gagmay
apan maalamon kaayo:
25 Ang mga lamigas, nga bisan huyang,
nagtigom silag pagkaon panahon sa ting-init,
26 ang mga “badger,” bisan dili sila kusgan,
sa mga bato sila naghimog puloy-anan,
27 ang mga dulon, bisan ug wala silay pangulo,
mag-usa sila paglupad,
28 ang mga tiki mahimo mo lang dakpon sa imong kamot,
apan makita sila diha sa mga palasyo.
29 Adunay upat ka mga binuhat nga daw si kinsag barog:
30 ang liyon, nga labing kusgan sa tanang mga mananap ug walay gikahadlokan,
31 ang sunoy nga manok,
ang laki nga kanding,
ug ang hari nga gipalibotan sa iyang mga sundalo.
32 Kon ang imong pagkabuang-buang imong gipasigarbo
ug nagplanog daotan,
undanga na kana!
33 Kon ang pagsigeg kutaw sa gatas makahimo niining keso
ug kon ang pagsumbag sa ilong makasunggo,
mao usab ang kasuko, makasugod kini ug kagubot.