EL SANTO EVANGELIO SEGÚN
SAN LUCAS
1
Prólogo
1 Cä yajben lot, Teófilo: Q'uen ayan machcatac u tz'ibijob tä jun cua'tac u totoj chi pasa bajca anonla tan cä cabla.
2 U tz'ibijob upete cua'tac ajni, ca' chich u tz'aycäbon t'ocob ni winicob que desde chäcäl najtäcä u chänijob cua'tac u chi pasaba. Jini winicob que u chänijobba äc'binti u tz'aycunob ni t'an tuba aj Jesucristo.
3 Cäli cache' utz täcä si no'on cä laj tz'ibbenet tä jun upete, uc'a no'onba najtäcä cä c'alin cäni tz'äcä tz'äcä cua'tac u chi pasa.
4 Cä chi ca' jini uc'a u ch'e' a wina'tan aneba cache' toj cua'tac a'utet tä tz'aycäbinte de lo que u chi pasa.
Un ángel anuncia el nacimiento de Juan el Bautista
5 Ajni untu rey u c'aba' aj Herodes ya'i tama ni noj cab tä Judea. Ajni täcä jinq'uin untu pale tuba aj judíosob u c'aba' aj Zacarías. Nämte' u chen patan t'oc seq'uen u bajnimajob ni palejob que u ch'ämbi u c'aba' aj Abíasba, uc'a une täcä es untu de unejob. Jit'oc aj Zacaríasba u c'aba' ix Elisabet, y uneba es untu de u natil ch'ocob ni pale aj Aarón.
6 U cha'tumajob u chenob tu toja tu jut Dios. U tz'ombenob u t'an cä Yumla Dios. U chenob upete lo que u yäq'ui tä ute sin que u säte'ob t'oc.
7 Mach u cänäntijob niuntu u ch'ocob uc'a ix Elisabet mach u ch'ä u mätan u tz'isa, y u cha'tuma anoxibijob.
8 Ump'e q'uin ya'an aj Zacarías tä patan t'oc u lotob tama ni noj ch'u'ul otot tuba aj judíosob, uc'a ac'oti q'uin u chen patanob seq'uen u bajnimajob.
9 Ni palejob nämäjob u pa'sen suerte tuba u jiranob caxca une u xe tä oche tama ni noj otot tuba cä Yumla Dios bajca ch'u'ul ayanba uc'a u pule' ni pom, y jinchichba q'uin jini u chi toca aj Zacarías ochic.
10 Jimba hora que mu' u pulcan ni pomba ya'an upete ni noj q'uenel gente päti u chen c'änti'yajob.
11 Tajtzäc tutz'i untu ángelo ta Dios bajca an aj Zacarías u juntuma. C'oti tä wa'tä tu noj tu ch'ejpa ni pulbenib.
12 Jinq'uin aj Zacarías u chäni ni ángelo jini, ti tu c'ajalin cua' ti jini y c'ac'a' bäc'ti.
13 De ya'i ni ángelo u yälbi ca'da:
―Zacarías, mach bäc'taquet; uc'a Dios u yubi na c'änti'ya, y a wit'oc ix Elisabet u xe u päncäbesan untu a wajlo'. Aj Juan a xe a wäc'ben u c'aba'.
14 Ane u xe tä c'ac'a' ch'a'alan ajin y q'uenob u xe tä ch'a'alan ujinob täcä tu xe tä päncäban;
15 uc'a na wajlo' jiniba Dios u xe u chänen cache' tu toja chich u chen. Mach uxin u yuch'en vino ni chij. Desde jinq'uin mu'to u päncäbanba ya' chich c'ac'a' an Ch'u'ul Pixan tuyac'o.
16 Uneba u xe u yäc'benob q'uen de u natil ch'ocob aj Israel sutwänicob u tz'ombenob tä cha'num u Yumob, jini Dios tubajobba.
17 Aj Juan u xe tä c'ote najtäcä tuba u tz'aycun ni Ajnoja que ya' u te tu patba. U xe tä c'ote u c'ajalin ca' taj Elías, ni ajt'an ta Diosba. U xe u chen t'an t'oc poder täcä ca' chich u chi aj Elías. Ca' jini u xe u yäc'ben ajnic tomp'e u c'ajalinob machcatac u chen buya t'oc u ch'ocob, y jini machcatac mach u tz'onäjobba u xe u yäc'ben sutwänic u c'ajalin ca' chich ayan u c'ajalin machcatac u chen utzba. Ca' jini u xe u to'esan u c'ajalinob ni gente tuba u c'alin sapänob u Yajnojajob.
18 De ya'i aj Zacarías u chi t'an u yälben ni ángelo ca'da:
―¿Cache'da cä xe cuwina'tan si toj ni jini a wäle'ba? Uc'a no'onba anoxibon y quit'oc täcä ach'upimi.
19 Ni ángelo u yälbi ca'da:
―No'onba aj Gabrielon. Paq'uin ayanon tu pänte' Dios tuba cä cherben lo que yo Uneba. No'on täsquinte acä chi cä lotänet tuba cä'benet ni razónda que u xe u yäc'benet ch'a'aljin.
20 Pero badaba, a xe tä colan a'uma', mach uni' xet a chen trebe a chen t'an ixta que mach c'otic q'uin tuba utic ni cälbetba, uc'a mach a tz'ombon cä t'an. U xe chich tä ute lo que cälbet jinq'uin u c'ote q'uin ta utic.
21 Ni gentejob ya'an u pitänob aj Zacarías. Uneba bon jäläcni tama ni ch'u'ul otot y ni gente u ch'e' u c'ajalin cua' uc'a wäre mach to pas.
22 Jinq'uin pasi mach u ni' ch'ä u chen t'an tuba u pecänob. U yäc'bi uba cuentajob que Dios u jäbtesbi u jut tuba u chänen ump'e cosa tama ni noj ch'u'ul otot. U cherben u c'äb u lotänob, pero mach u ni' ch'ä u chen t'an.
23 Jinq'uin c'oti q'uin u tzupsen u patan, bixi tu yotot.
24 Ji'pat de ni q'uinob jini ix Elisabet, jit'ocba, u mäti u tz'isa. De ya'i coli tan yotot cinco mes, mach uni' pas bajca.
25 Ix Elisabet u yäli tu c'ajalin ca'da: “Cajnoja u cherbon ca'da, uc'a badaba u ch'ämbon yajin tuba u pa'säbenon ni quisinle cä cänäntan tama ni cajda”.
Un ángel anuncia el nacimiento de Jesús
26 Tz'ita' yo tuba c'otic seis mesba, u täsqui Dios untu ángelo u c'aba' aj Gabriel xic ump'e caj tama ni noj cab tä Galilea u c'aba' tä Nazaret.
27 U täsqui u lotän untu telom c'ätä an uc'a untu winic u c'aba' aj José. Aj José es untu de u natil ch'ocob ni rey aj David, y ni telomba u c'aba' ix María.
28 Ni ángelo ochi bajca ayan ix María u yälben ca'da:
―¡Tanet, mäx ti'i u c'ajalin Dios t'oc ane! Ane ayanet t'oc cä Yumla y une chich u xe u täclenet. Más ch'a'aljin a xe a cänäntan que otros ixictacob.
29 Jinq'uin u chäni c'äsbäc'ti uc'a u yubin cua' u yäli, y u ch'i u c'ajalin cua' uc'a wäreca u lotän ca' jini.
30 De ya'i ni ángelo u yälbi ca'da:
―María, mach bäc'taquet, uc'a mäx ti'i u c'ajalin Dios t'oc ane.
31 Ubixto, a xe a mätan a tz'isa, y a xe a päncäbesan untu a wajlo' y a xe a wäc'ben u c'aba' aj Jesús.
32 Uneba u xe de Ajnoja uc'a une chich u Yajlo' ni Dios, jini más Ajnoja que ayanba. Cä Yumla Dios u xe u yäc'ben ajnic de ajmanda ca' chich u najtäcäl noxi'pap oni, jini rey u c'aba' aj Davidba.
33 Une u xe tä nonoj colan u chen manda upete ni u noj q'uenel natil ch'ocob aj Jacob. Mach uxin tä xupo nunca u manda uneba.
34 De ya'i ix María u yälbi ni ángelo ca'da:
―¿Cache' ti da u xe tä ute cua' a wäle'ba? Uc'a no'onba mach'an quit'oc.
35 U p'albi ni ángelo ca'da:
―Ni Ch'u'ul Pixan u xe tä jaque ta'wac'o, y u poder ni Dios más Ajnojaba u xe u yäc'benet a mätan a tz'isa. Jin uc'a ni Ch'u'ul Ch'oc a xe a päncäbesanba, u Yajlo' chich Dios une.
36 Ubixto, a prima ix Elisabet täcä u mäti untu yajlo' tu ch'upimle. Ni ixic jiniba u yälcan que mach u ch'ä u mätan u tz'isa, y badaba u cänäntan seis mes c'ojo t'oc u bijch'oc.
37 Uc'a Diosba u ch'e' u chen upete cua' chichca.
38 De ya'i u yäli ix María ca'da:
―No'onba ixpatanon chich tuba cä Yumla. Tan u chen Dios t'oc no'on ca' a wäle'ba.
De ya'i ni ángelo pasi ca'an une y bixi.
María visita a Elisabet
39 Jinchichba q'uinob jini ch'oyi ix María, y seb bixi ump'e caj tä isquil cab ya'i tama ni noj cab tä Judea.
40 Ya'i ochi tan yotot aj Zacarías u yäc'ben u c'aba' Dios ix Elisabet.
41 Jinq'uin ix Elisabet u yubi u c'aba' Dios que c'oti u yäc'ben ix Maríaba, u niqui uba ni ch'oc tuyac'o ix Elisabet, y uneba c'ac'a' ochi Ch'u'ul Pixan tuyac'o.
42 Ix Elisabet u chi noj t'an u yäle' ca'da:
―Ane Dios u yaquet tuba ajnic más a ch'a'aljin que otros ixictacob, y Dios u yaqui täcä ni a Wajlo' a xe a päncäbesanba y u ch'u'ul chi.
43 ¿Caxcajon no'onba tuba tiquet a chänenon, ane que a xe de u na' Cajnoja?
44 Jinq'uin cubi cache' a wäc'benon u c'aba' Dios, tajtzäc u niqui uba ni ch'oc t'oc ch'a'aljin täjcac'o.
45 Ch'a'a ajin aneba uc'a a tz'oni cache' u xe tä pase toj chich lo que cä Yumla u täsquet tä älbinte.
46 De ya'i ix María u yäli ca'da:
Tan cä pixan cä c'alin ben u c'aba' Dios uc'a lo que u cherbon.
47 Ni Dios Cajjäpomba, jin une u yäc'ben ch'a'alac ujin cä pixan,
48 uc'a une u ch'ämbon yajin, no'on que ixpatanon tubaba que mach jin cua'on une.
Desde badaba upete ajji'pät ch'ije u xe u yäle'ob cache' mäx q'uen cä ch'a'aljin,
49 uc'a Dios, jini tä' q'uen u poderba, machtajda u chi por no'on.
Ch'u'ul ayan u c'aba' uneba uc'a mach'an niump'e u tanä.
50 Upete machcatac mach yo u säte' t'oc Diosba, une chich u ch'ämbenob yajin.
Che' chich u chi oni y che' chich u chen bada.
51 Ca' untu winic u ye'e' u muc' t'oc u c'äbba, ca' jini Dios u ye'i u poder.
Y ca' untu winic u puc'jule' cua' chichca mach utzba, ca' jini Dios u yäc'bi u puclan ubajob jini machcatac u yäle' tan u c'ajalinob cache' q'uen u c'ajalinobba.
52 Dios u pa'säbijob u poder nuc ajnojajob y u yäc'bijob u poder machcatac ch'oc u pixanob.
53 Machca jitz'o u chen c'änä äc'bintic cua' u c'uxe' ixta que c'alin na'ac. Ca' chich jini täcä machcatac que tä' yo que Dios u täclenob, Dios u c'alin täclijob chich.
Machca q'uen u taq'uin mach ni' c'änä uc'a äc'bintic más. Ca' chich jini täcä machcatac u yäle' tu c'ajalinob que mach c'änä uc'a u täclen Dios, Dios chich mach u yäc'bijob niump'e cua'.
54-55 Dios u täcli aj Israelob, ni machcatac u tz'omben u t'anba.
Dios u c'ajti'in cache' une u worin älbi cä najtäcäl noxi'papla que une u xe u ch'ämbenob yajin.
U yälbijob que une u xe u paq'uin ch'ämben yajin aj Abraham y upete u natil ch'ocob.
Ca' jini u yäli ix María.
56 Ix María coli ya'i tu yotot ix Elisabet ca' ta uxp'e mes y de ya'i bixi tu yotot.
Nacimiento de Juan el Bautista
57 C'oti q'uin tä c'ojpan ix Elisabet, y u päncäbesi untu yoc ajlo'.
58 U yajnätz'älajob y u familiajob u yubijob cache' Dios u c'ac'a' ch'ämbi yajin ix Elisabet y ch'a'ali ujinob t'oc une.
59 Jinq'uin tz'äcti ocho día, c'otijob u yäq'ue' ni ch'oc tä äc'binte ni seña tu cuerpo, jini u c'aba' circuncisiónba. De ya'i u yäli u yäc'benob u c'aba' u pap, aj Zacarías.
60 Pero u na' u yäli que mach. Aj Juan u xe u c'aba'.
61 Unejob u yälbi ca'da:
―¿Cua' uc'a? Mach'an niuntu a familia u c'aba' ca' jini.
62 De ya'i u cherbi u c'äbob tuba u c'atben u pap cache'da yo uneba que xic u c'aba'.
63 Aj Zacarías u chi ump'e seña tuba u c'atän jun, y u tz'ibi ca'da: “Aj Juan u c'aba'”. De ya'i upete tajch'icwäni u jutob.
64 Jinchichba rato u jäbi uba u t'an y u täq'ui u nicän uba yac' y u chi t'an u ch'u'ul c'ajti'in Dios.
65 Upete u yajnätz'älajob c'ac'a' bäc'tijob, y tama ni noj cab tä Judea cachichcada tä isquil cab u tz'ayquinte upete cua'tac u chi pasa.
66 Upete machcatac u laj ubijob cua'tac atz'ayquinti u muque' tan u pixanob. U maläc älijob ca'da:
―¿Caba winic wäreca u xe ni yoc ajlo' jini?
Uc'a Dios ayan t'oc ni yoc ajlo' jini u täclen t'oc u poder.
El canto de Zacarías
67 Aj Zacarías, u pap ni yoc ajlo'ba, c'ac'a' ajni Ch'u'ul Pixan tuyac'o y u chi t'an ca' untu ajt'an ta Dios, u yäle' ca'da:
68 Ch'u'ul ajnic cä Yumla, ni Dios tuba aj Israelobba,
uc'a ati u jiranob u gente y u japänob.
69 Une u yäc'bonla untu Ajjäpom mäx q'uen u poderba,
que es tuba u natil familiajob ni rey aj David, jini que ajni de u yajpatan Diosba.
70 Upete ni jiniba u yäc'bi Dios u yäle' u ch'u'ul ajt'anob, ni ajnijob oniba.
71 U yälijob cache' ni Ajjäpom jini u xe u japänonla t'oc machcatac u cräxna'tanonla y tu c'äb jini machcatac mach yo u chänenonla.
72-73 Dios u xe u chen ca' jini uc'a u ch'ämben yajinob cä najtäcäl noxi'papla, uc'a che' chich u worin älbijob que u xe u chen.
U xe u chen ca' jini täcä uc'a u c'ajti'in ni ch'u'ul t'an u chiba,
jini t'an que u totoj älbi cä papla aj Abraham que u xe u chenba.
74 Dios u yälbi aj Abraham que najtäcä u xe u pa'senonla tu c'äb machcatac u cräxna'tanonla.
De ya'i u ch'e' cä cherbenla Dios lo que yo cherbintic sin que cä bäc'tanla niump'e cua',
75 y u ch'e' cä ch'u'ul c'ajti'inla Dios y cä chenla tu toja tu jut ixta que mach chämiconla.
76 Che' chich täcä aneba, cä ch'oc, a xe de ajt'anet tuba Dios, ni más Ajnoja que ayanba,
uc'a ane a xe tä c'ote najtäcä de Cajnojala tuba a wäc'ben u to'esan u c'ajalinob ni gentejob, uc'a u sapänob ni Cajnojala tu xe tä teba.
77 Ane a xe a ye'benon t'ocob cache' u ch'e' utic perdona cä tanäla tuba cä japän cäbala, no'on que u yaconla Diosba.
78-79 Uc'a Dios mäx tä' u ch'ämbenonla yajin, u xe u täscäbenonla untu aj Ajtä tä cielo tuba u täclenonla.
Uneba u c'ote t'oc ca' a wälä ump'e noj junch'äcni tuba u chictäben u biji untu tan it'obni.
Ca' jini u xe u ye'benonla cua' c'änä cä chenla tuba c'oticonla tä cielo täc xe tä chämola.
U xe u ye'benonla cache'da u ch'e' ajnic sis u c'ajalin Dios t'oc no'onla.
Jinda tzäcä ni t'an u yäli aj Zacaríasba.
80 De ya'i ni yoc ajlo' jini ch'iji y c'ac'a' q'ue'ni u c'ajalin. Cuxli bajca mach cuxu niuntu ixta que mach c'otic q'uin tuba u ye'e' uba tama ni gente tä Israel.