2
Gaꜙjyooꜗ Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ kihꜗ Dio nëˊ kihˈ dsaꜙ
1 Läꜙ maˊ gaꜙtëꜘ jmɨɨˊ Pentecosté, maˊ tä̱ä̱hˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ heꜘ ko̱ˉjø̱hꜘ ko̱o̱ˉ baˊ chaˊnehꜙ.
2 Niꜙ juuˈ gaˊ saꜙ chaˉ, gaꜙhi̱i̱ˊ gooˉ gyʉʉhˈ läꜙ hi̱i̱ˊ lleꜘ täꜘ heˉ gaꜙngëëꜘ läꜙ gaꜙdsaꜗ chaˊnehꜙ jeeˊ maˊ tä̱ä̱yhˊ ja̱ˉ.
3 Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙläꜙjnäꜘ nëˊ kihˈ läꜙja̱a̱ˉ läꜙja̱a̱yˉ heˉ laꜗ läꜙko̱hꜘ mɨˈjeˉ heˉ hë̱ë̱ꜙ.
4 Hiꜙ gaꜙläꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ, gaꜙjyooꜗ Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ nehꜙ tuhˉdsëyꜗ, hiꜙ gaꜙløøyꜗ hlëëyhꜙ jyohꜘ juuˈ läꜙko̱o̱ˉ gaꜙkwaꜘ Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ heˉ hlëëyhꜗ.
5 Läꜙ maˊ jmeeꜙ dsaˉ judiu jmɨɨˊ jʉʉhˉ jwɨɨˉ Jerusalén, cha̱a̱ˉ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉñʉʉhˉ hi̱ˉ miˉte̱hꜗ kya̱a̱hˊ Dio hi̱ˉ goˉnääꜘ läꜙka̱a̱ˉ läꜙjʉhꜗ jmɨˉgyʉʉꜙ.
6 Hiꜙ maˊ gaꜙnuuyꜘ hi̱i̱ˊ gooˉ, gaꜙllaꜙnääꜗ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ heꜘ, gaꜙka̱hꜗ gaꜙgwë̱hꜗ hʉʉˊdsëˉ kiyhꜗ, jëëhꜘ gaꜙnuuyꜘ hlëëhꜙ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ chaˊnehꜙ ja̱ˉ, juuˈ kiyhꜗ läꜙja̱a̱ˉ läꜙja̱a̱yˉ.
7 Gaꜙläꜙdsa̱a̱˜ dsëꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ heꜘ mahꜗ maˊ jëë˜ dsa̱yhꜙ, maˊ jäyhꜘ:
—¿Cheˊ ja̱ꜙ dsaˉ galileo läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ hlëëhꜙ naˉ?
8 ¿Haˉ läꜙ ja̱ˉ heˉ hlëëyhꜙ juuˈ jnänˋ heˉ hlëëhˊ jneˊ heˉ kya̱a̱hˊ gaꜙläꜙcha̱a̱ꜙ läꜙja̱a̱ˉ läꜙja̱a̱ˉ jneˊ?
9 Hwaꜗ jeeˊ gaꜙläꜙcha̱a̱ꜙ läꜙja̱a̱ˉ läꜙja̱a̱ˉ jneˊ che̱e̱ˉ: Partia, Media, Elam, Mesopotamia, Judea, Capadocia, Ponto hiꜙ Asia,
10 Frigia, Panfilia, Egipto, hiꜙ chaˉ gaˊ jyohꜘ jwɨɨˉ heˉ naˉhe̱e̱ꜚ hwaꜗ Africa heˉ kyeˉ taꜙ chaˊnëˊ gaˊ kihˈ hwaꜗ heˉ che̱e̱ˉ Cirene. Hiꜙ cha̱a̱ˉ hi̱ˉ maˉyaˉnääꜗ Roma. Ko̱ˉlla̱a̱ˊ hi̱ˉ heꜘ la̱a̱ꜗ judiu, hiꜙ ko̱ˉlla̱a̱ˊ hi̱ˉ ja̱ˉgaˊ gaꜙta̱a̱hˋ kya̱a̱hˊ judiu.
11 Hiꜙ cha̱a̱ˉ hi̱ˉ maˉyaˉnääꜗ Creta, hi̱ˉ maˉyaˉnääꜗ Arabia kaˉlähꜘ hiꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ baˊ jneˊ nʉʉˉ jneˊ hlëëhꜙ dsaˉ naˉ juuˈ jnänˋ, kwayꜙ juuˈ haˉ läꜙ laꜗ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ heˉ jmeeꜙ Dio.
12 Gaꜙläꜙdsa̱a̱˜ dsëꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ heꜘ, mahꜗ gaꜙka̱hꜗ gaꜙgwë̱hꜗ hʉʉˊdsëˉ kiyhꜗ, maˊ llayꜙ juuˈ kya̱a̱hˊ dsaˉkya̱a̱yhˊ:
—¿Heeˉ hnøøꜗ jähꜙ heˉ tä̱ä̱yhˊ jmeeyꜙ läꜙnaˉ?
13 Pero hi̱ˉ jñahꜘ maˊ miˉkwa̱yhꜗ:
—Hi̱ˉ he̱e̱ꜘ baˊ naˉ —maˊ jäyhꜘ.
Gaꜙkwaꜘ Peeˊ juuˈ kihꜗ Jesús
14 Heˉja̱ˉ gaꜙnooˉ Peeˊ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ gyaꜙka̱a̱ꜙ dsaˉkya̱a̱yhˊ, mahꜗ gaꜙhlëëyhꜘ ki̱ˉga̱a̱ˉ gaꜙjäyhꜘ:
—Läꜙjë̱ë̱ꜙ hnähꜘ judiu hi̱ˉ maˉyaˉnääꜗ jeeˊ jmɨɨˊ hiꜙ hnähꜘ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ jeeˊ jwɨɨˉ Jerusalén laˉ, nʉʉˉ daˊ hnähꜘ juuˈ kinꜙ mahꜗ läꜙngëëhꜘ hnähꜘ haˉ läꜙ laꜗ heˉ jmeeꜙ Dio jeeˊ kya̱a̱ˈ jnäähꜗ.
15 Saꜙ he̱e̱ꜘ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ laˉ läꜙko̱o̱ˉ jmeehˉ hnähꜘ hʉʉˊdsëˉ, naꜗ gaˊ maˉtëꜘ baˊ ko̱ˉhi̱ˊ ñuˈ.
16 Heˉ maˉta̱a̱hˋ hnähꜘ maˉnʉʉhˉ hnähꜘ naꜗ, kihꜗ heˉ laˉ naˉ gaꜙhlëëhꜘ Joel hi̱ˉ gaꜙngëëꜗ juuˈ kihꜗ Dio lloꜘjooꜗ:
17 Läꜙlaˉ gaꜙjähꜘ Dio:
“Jeeˊ lla̱a̱ꜙ jmɨɨˊ che̱e̱nꜚ jmɨˉlleꜘ kinꜙ nehꜙ tuhˉdsëꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ,
chihˉmëꜘ chihˉñʉʉhˉ kya̱a̱hꜗ hnähꜘ hlëëhꜗ juuˈ heˉ kwanˋ.
Chihˉ kwa̱a̱ˉ kya̱a̱hꜗ hnähꜘ jëëꜗ heˉ miˊjnäänꜗ kiyhꜗ,
hiꜙ jmeenˋ këˈ dsaˉ maˉgyu̱hˉ kya̱a̱hꜗ hnähꜘ.
18 Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ che̱e̱nꜚ jmɨˉlleꜘ kinꜙ nehꜙ tuhˉdsëꜗ hi̱ˉ mëꜘ hi̱ˉ ñʉʉhˉ hi̱ˉ jmeeꜗ taˊheꜗ kinꜙ,
mahꜗ ngëëyꜗ juuˈ kinꜙ kihꜗ dsaꜙ jmɨɨˊ ja̱ˉ.
19 Gyʉʉhˈ jmɨˉgyʉʉꜙ jmeenˋ heˉ jmeeꜗ dsa̱a̱˜ dsëꜗ dsaˉ hiꜙ jmeenˋ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ nëˊ hwaˈ laˉ, kya̱a̱hˊ jmaˉ, kya̱a̱hˊ jeˉ, kya̱a̱hˊ chaˉmiihˉ ñeˊ.
20 Läˉlähˉ nëˊ hyooˉ, läˉgyu̱u̱ꜘ sɨhˉ, jä̱ä̱ꜗ ja̱ˉgaˊ jäꜙ jmɨɨˊ jʉʉhˉ jmɨɨˊ gooˉ kihꜗ Dio.
21 Hiꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ ngɨɨꜙ kihꜗ kihꜗ Dio, hi̱ˉ heꜘ baˊ lä̱ä̱ꜘ.”
22 ʼHnähꜘ hi̱ˉ la̱a̱ꜗ israelita dsaˉgoon˜, nʉʉˉ daˊ hnähꜘ juuˈ laˉ. Läꜙko̱o̱ˉ maˊ jaˈ Jesús dsaˉ cha̱a̱ˉ Nazaret jeeˊ kyahˈ hnähꜘ, Dio gaꜙmiꜙjnääˉ heˉ la̱a̱yꜗ hi̱ˉ naˉhña̱a̱ˊ kya̱a̱yˈ. Jëëhꜘ, maˉñehˊ baˊ hnähꜘ, ja̱ꜙ heˉ ko̱o̱ˉ nëëˈ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ gaꜙjmeeyꜘ jeeˊ kyahˈ hnähꜘ heˉ gaꜙjmeeꜘ dsa̱a̱˜ hohꜘ hnähꜘ.
23 Pero maˉnaˉlaꜚ baˊ hʉʉˊdsëˉ kihꜗ Dio haˉ läꜙ leꜘ kiyhꜗ. Ñeˉ bihꜗ haˉ läꜙ jmeehˈ hnähꜘ kihꜗ Jesús. Läꜙ maˊ gaꜙheyꜗ goohˉ hnähꜘ gaꜙcha̱a̱hˈ hnähꜘ hiꜙ gaꜙngëëhˋ hnähꜘ gooˉ dsaˉ hñaaˉ dsëꜗ, mahꜗ gaꜙtä̱ä̱ˉ dsihꜘ dsohꜘ hmaˉcruꜚ. Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙju̱u̱yꜗ.
24 Pero gaꜙtu̱hˈ kiyhꜗ jeeˊ maˊ ji̱i̱ꜙ läꜙko̱hꜘ maˊ gaꜙju̱u̱yꜗ. Niꜙ ko̱o̱ˉ saꜙ gaꜙlɨhꜗ maˊ llaˉdsëëˋ kiyhˈ, maꜙraꜙ heˉ gaꜙmiꜙji̱i̱hˋ baˊ Dio kaˉlähꜘ.
25 Nʉʉˉ daˊ hnähꜘ läꜙko̱o̱ˉ gaꜙhlëëhꜘ David kihꜗ Jesús:
Läꜙjëꜙ jmɨɨˊ baˊ chehꜗ Dio kya̱a̱hˊ jnäꜘ kihꜗ heˉ gyayꜗ jwooˈ raˉllu̱u̱ꜗ kinꜙ,
heˉja̱ˉ saꜙ jehꜗ dsënꜙ.
26 Heˉja̱ˉ cha̱a̱ˉ baˊ jnäꜘ lluꜗ, jë̱ë̱ˉ baˊ dsënꜙ hänˋ kiyhˈ,
chaˉ baˊ oˉjø̱hꜙ dsëˉ kinꜙ kya̱a̱yhˊ.
27 Jëëhꜘ, saꜙ kwahˈ jwëˈ jä̱nˋ nehꜙ toˉhø̱ø̱ˉ,
niꜙ saꜙ kwahˈ jwëˈ jyahꜙ jmɨˉngoꜗ kinꜙ, jnäꜘ hi̱ˉ naˉjngëëˈ kya̱a̱hꜗ.
28 Gaꜙmiꜙjnäähˈ kinꜙ jwëˈ heˉ jmeeꜙ cha̱a̱nˉ.
Hneˉ baˊ jmeehˈ jë̱ë̱ˉ dsënꜙ chaˉmiihˉ kihꜗ heˉ chehꜗ kya̱a̱hˊ jnäꜘ, gaꜙjähꜘ David.
29 ʼHnähꜘ dsaˉgoon˜, saꜙ naˉhe̱e̱ꜚ heˉ jwahnꜙ laˉ kihꜗ dsaˉ maˉgyu̱hˉ jnänˋ David. Gaꜙju̱u̱yꜗ hiꜙ gaꜙha̱a̱yꜗ. Ja̱ˉbaˊ hwaˈ jnänˋ laˉ naˉha̱a̱yˈ läꜙji̱i̱hˈ naꜗ.
30 Pero gaꜙngëëꜗ bihꜗ juuˈ kihꜗ Dio hiꜙ maˉñeyˉ läꜙko̱o̱ˉ gaꜙbä̱ä̱hˉ Dio hñiiꜘ jmeeꜗ kiyhꜗ. Gaꜙtä̱ä̱ˉ Dio hñiiꜘ, gaꜙsɨɨyhꜙ: “Ja̱a̱ˉ kihꜗ jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ saˊju̱ˉ kyahꜗ yaˉhë̱ë̱ˈ hi̱ˉ le̱e̱ꜘ Cristo mahꜗ ko̱o̱yꜙ nëˊ kyahˈ, le̱e̱yꜘ rey.”
31 Maˉñeˉ baˊ David haˉ läꜙ leꜘ taꜙ chaˊnëˊ, heˉja̱ˉ gaꜙhlëëyhꜘ kihꜗ heˉ läꜙji̱i̱hˊ Cristo, gaꜙjäyhꜘ: “Saꜙ jä̱yꜗ nehꜙ toˉhø̱ø̱ˉ hiꜙ niꜙ saꜙ he̱e̱ꜘ jmɨˉngoꜗ kiyhꜗ.”
32 Dio gaꜙmiꜙji̱i̱hˋ Jesús hi̱ˉ hlëëhnˊ kihˈ laˉ. Läꜙjë̱ë̱ꜙ jnäähˈ jmeeˉ jnäähˈ juˈdsooꜘ heˉ gaꜙläꜙji̱i̱hˋ Jesús.
33 Mahꜗ ngaayhꜗ naˊgyayˉ jø̱ø̱yhˈ jwooˈ raˉllu̱u̱ꜗ kihꜗ Dio. Hiꜙ gaꜙhyoyhꜗ Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ läꜙko̱hꜘ hmoohˊ heˉ gaꜙjmeeꜘ Tääˋ kya̱a̱yhˊ, ja̱ˉgaˊ gaꜙche̱e̱yꜗ Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ ja̱ˉ kya̱a̱ꜗ jnäähˈ. Heˉ ja̱ˉ naˉ heˉ jëëhꜘ hnähꜘ naꜗ hiꜙ heˉ nuuhˉ hnähꜘ kaˉlähꜘ.
34 ʼJëëˋ daˊ, ja̱ꜙ heꜘ David hi̱ˉ gaꜙsa̱hˈ gyʉʉhˈ. Heꜘ baˊ hñiiyꜘ gaꜙjäyhꜘ läꜙlaˉ:
Gaꜙjähꜘ Dio sɨɨyhꜙ Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ:
“Naꜘ jwooˈ raˉllu̱u̱ꜗ kinꜙ laˉ,
35 läꜙji̱i̱hˈ lloo˜ jmɨɨˊ toohnꜚ goohˉ heˉ jmeehˈ hihꜙ kihꜗ hi̱ˉ naˉhøøhˊ kyahˈ”, gaꜙjähꜘ David.
36 ʼLäꜙjë̱ë̱ꜙ jneˊ dsaˉ Israel, hnøøꜗ läꜙngëëꜘ jneˊ, juuˈ laˉ laꜗ maꜙraꜙ juˈdsooꜘ. Heꜘ baˊ Jesús hi̱ˉ gaꜙtä̱ä̱hˋ hnähꜘ dsohꜘ hmaˉcruꜚ, heꜘ baˊ hi̱ˉ heꜘ naˉ gaꜙjmä̱ä̱ꜗ Dio la̱a̱yꜗ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ hiꜙ gaꜙhña̱a̱yꜗ la̱a̱yꜗ Cristo —gaꜙjähꜘ Peeˊ.
37 Peerꜙ gaꜙsa̱a̱hꜗ dsaˉ heꜘ lliiꜘ maˊ gaꜙnuuyꜘ juuˈ ja̱ˉ, heˉja̱ˉ gaꜙngɨɨyꜘ juuˈ kihꜗ Peeˊ kya̱a̱hˊ jñahꜘ apóstol, gaꜙjäyhꜘ:
—Dsaˉgoon˜, ¿heeˉ naˉ jmeeˊ jnäähꜗ naꜗ?
38 Ja̱ˉgaˊ gaꜙjähꜘ Peeˊ sɨɨyhꜙ:
—Je̱e̱hˋ hnähꜘ kya̱a̱hˊ Dio, cha̱a̱ˋ hnähꜘ hñaahꜗ jmɨɨˉ läꜙja̱a̱ˉ läꜙja̱a̱ˉ hnähꜘ läꜙhihꜙ heˉ gaꜙjmeeꜘ Jesucristo mahꜗ dsaˉcheˋ dsoˊkyeˉ kyahꜗ hnähꜘ, hiꜙ läꜙja̱ˉ hñahꜙ hnähꜘ Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ heˉ kwaꜙ Dio.
39 Heˉ jnäˋ baˊ jneˊ laˉ heˉ gaꜙjähꜘ Dio kwaꜙ, heˉ kihꜗ gyʉ̱ʉ̱ˉ jnänˋ, heˉ kihꜗ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ ʉ̱ʉ̱ꜘ. Laꜗ kihꜗ läꜙhiiꜘ nëˊ hi̱ˉ tëëh˜ Dio —gaꜙjähꜘ Peeˊ.
40 Gaꜙkwëëhꜗ Peeˊ nʉʉhꜚ hiꜙ gaꜙhlë̱ë̱yhꜗ kya̱a̱hˊ chaˉgaˊmiihˉ juuˈ, gaꜙjäyhꜘ:
—Lä̱ä̱ˋ hnähꜘ hñaahꜗ kihꜗ heˉ hlɨɨhˈ heˉ chaˉ jmɨˉgyʉʉꜙ laˉ.
41 Läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ gaꜙhe̱e̱hˉ juuˈ kihꜗ Dio heˉ gaꜙkwaꜘ Peeˊ jmɨɨˊ ja̱ˉ, te̱e̱ꜗ hnëˉ mil hi̱ˉ gaꜙsa̱a̱ˉ jmɨɨˉ. Läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ heꜘ gaꜙjmeeꜘ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jä̱ä̱ˈ, läꜙja̱ˉ gaꜙläꜙjwë̱ë̱ꜘ gyihꜗ.
42 Läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ heꜘ gaꜙta̱a̱hˋ nuuyˉ läꜙjëꜙ juuˈ heˉ gaꜙkwaꜘ apóstole. Gaꜙjmeeyꜘ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ ko̱o̱ˉ baˊ hʉʉˊdsëˉ, hiꜙ läꜙja̱ˉ maˊ kuyhˉ heˊñiihꜚ läꜙhihꜙ kihꜗ Jesús, hiꜙ ko̱ˉjø̱hꜘ baˊ maˊ ngɨɨyꜙ kiyhꜗ kihꜗ Dio.
Läꜙlaˉ gaꜙjmeeꜘ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ gaꜙhe̱e̱hˉ kihꜗ Jesús maˊ toˉnëˊ
43 Peerꜙ gaꜙläꜙgooꜙ dsëꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ maˊ gaꜙjëëyꜗ chaˉmiihˉ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ heˉ gaꜙjmeeꜘ apóstole.
44 Läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ gaꜙhe̱e̱hˉ juuˈ kihꜗ Dio gaꜙta̱a̱yhˋ ko̱ˉjø̱hꜘ. Gaꜙjmeeꜘ bihꜗ lluꜗ dsëyꜗ, gaꜙjmeeyꜘ kwa̱a̱t˜ laꜗ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ baˊ heˉ chaˉ kiyhꜗ.
45 Gaꜙhnɨɨyꜘ hwaꜗ kiyhꜗ, gaꜙhnɨɨyꜘ heˉ chaˉ kiyhꜗ. Läꜙjëꜙ kuuˊ heˉ gaꜙlɨyhꜗ ja̱ˉ, gaꜙtiˊ gaꜙllooyhꜗ kihꜗ hi̱ˉ llaˉkya̱a̱ꜗ.
46 Läꜙjëꜙ jmɨɨˊ baˊ maˊ dsaˉñeeyꜙ ko̱ˉjø̱hꜘ kooꜘ gwahꜙ jʉʉhˉ ja̱ˉ, hiꜙ läꜙja̱ˉ maˊ dsaˉñeeyꜙ chaˊnehꜙ kihꜗ dsaˉkya̱a̱yhˊ maˊ kuyhˉ maꜙnʉʉꜙ kihꜗ Jesús. Läꜙka̱a̱ˉ tuhˉdsëyꜗ maˊ kuyhˉ ko̱ˉjø̱hꜘ. Saꜙ chaˉ hʉʉˊdsëˉ maˊ kye̱yˉ niꜙ miihˉ.
47 Maˊ häyꜙ kihꜗ Dio hiꜙ dsaˉgooyˈ maˊ tɨh˜ baˊ dsëyˈ läꜙko̱o̱ˉ maˊ jmeeyꜙ. Ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ gaꜙjmeeꜘ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ gaꜙläꜙjwë̱ë̱ꜘ gaˊ dsaˉ hi̱ˉ lleˋ kihˈ lä̱ä̱ꜘ.