12
Gaꜙhlëëhꜘ Jesús kihꜗ hi̱ˉ taˉju̱u̱ˈ
Taˊko̱ˉji̱i̱hˈ dsaˉku̱hꜗ jwë̱ë̱ꜘ jwërte dsaˉ, läꜙji̱i̱hˈ maˊ kyaˉhlä̱ä̱yh˜ ø̱ø̱yhꜚ, gaꜙløøꜗ Jesús sɨɨhꜙ toˉnëˊ discípulo kya̱a̱yꜗ:
—Taꜙ jmeeˉ hnähꜘ läꜙko̱hꜘ jmeeꜙ dsaˉ fariseo heˉ jäyhꜘ hnaayhˉ Dio pero taˉju̱u̱ˈ bihꜗ ja̱ˉ. Jëëhꜘ saꜙ chaˉ niꜙ miihˉ heˉ naˉjlëˉ, heˉ saꜙ läꜙjnäꜘ. Hiꜙ läꜙjëꜙ heˉ naˉhmääˊ, lloo˜ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ läꜙñeˉ dsaˉ. Heˉja̱ˉ läꜙjëꜙ heˉ maˉhlëëhˊ hnähꜘ jeeˊ naˉho̱o̱ˉ, nuuꜗ dsaˉ jmɨɨˈ hiiꜘ hyooˉ. Läꜙjëꜙ heˉ maˉhlëëhˊ hnähꜘ jeeˊ naˉhmääˊ, läꜙnʉʉhꜘ kihꜗ dsaꜙ.
Hä̱ä̱ꜗ baˊ Dio hi̱ˉ la̱a̱ꜗ kya̱a̱ꜗ
(Mt. 10:26-31)
ʼHnoonꜗ jwë̱ë̱hnꜚ hnähꜘ omeꜚ kya̱a̱nꜙ. Taꜙ waˊ ga̱hˈ hnähꜘ kihꜗ dsaˉ hi̱ˉ jngɨɨhꜙ kihꜗ jmɨˉngoꜗ. Gaˊ maˉnaˉju̱u̱ˊ jmɨˉngoꜗ, heeˉ gaˊ ja̱ˉ moꜙ leꜘ jmeeyꜗ. Jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ omeꜚ kya̱a̱nꜙ. Waˊ ga̱hˈ hnähꜘ kihꜗ hi̱ˉ naˉngëˈ jwëꜗ che̱e̱yꜗ jmɨˉlleꜘ kihꜗ dsaˉ chaˊjeˉ maˉngëëꜘ maˉjngëëyhꜙ. Kihꜗ hi̱ˉ heꜘ baˊ waˊ ga̱hˈ hnähꜘ. Ñehˊ baˊ hnähꜘ, to̱ꜗ ñeˈ nøøꜘ baˊ kë̱ë̱ˉ hña̱a̱ꜘ gyʉ̱ʉ̱ˉ ta̱ˈ. Pero niꜙ ja̱a̱ˉ gyʉ̱ʉ̱ˉ ta̱ˈ heꜘ, saꜙ dsaˉhë̱ë̱ꜗ kihꜗ Dio. Läꜙkye̱ˉ jñuˉ llehˊ hnähꜘ naˉheˈ gaꜙläꜙjëꜙ kihꜗ Dio. Heˉja̱ˉ, taꜙ waˊ ga̱hˈ hnähꜘ. Jëëhꜘ, kye̱e̱ꜘ gaˊ hnähꜘ chaˉgaˊmiihˉ läꜙko̱hꜘ gaˊ jwë̱ë̱ꜘ gyʉ̱ʉ̱ˉ ta̱ˈ.
Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ kwaꜗ beꜘ waˊraˉ gaꜙhnëëꜗ dsaˉ jneˊ
(Mt. 10:32-33; 12:32; 10:19-20)
ʼJwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ. Läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ miˉjnääꜙ hñiiꜘ heˉ la̱a̱yꜗ dsaˉ kya̱a̱nꜙ chaˊnëˊ dsaˉ, ja̱ˉbaˊ läꜙja̱ˉ jähꜙ Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ laˉ kiyhꜗ chaˊnëˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ ángele kya̱a̱ꜗ Dio. Pero hi̱ˉ jähꜙ saꜙ kyu̱u̱ꜙ jnäꜘ chaˊnëˊ dsaˉ, läꜙja̱ˉ jwahnꜚ saꜙ kyu̱u̱ꜙ jnihꜘ chaˊnëˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ ángele kya̱a̱ꜗ Dio. 10 Jmeeꜗ baˊ Dio jø̱hˉ dsëꜗ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ hlëëhꜙ wɨɨꜘ kihꜗ Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ laˉ. Pero cherˊmahꜗ gaꜙhlëëhꜘ dsaˉ wɨɨꜘ kihꜗ Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ, saꜙ jmeeyꜗ jø̱hˉ dsëyꜗ kihꜗ heˉ ja̱ˉ. 11 Waˊraˉ gaꜙhnëëꜗ dsaˉ hnähꜘ nehꜙ gwahꜙ mähˉ o chaˊnëˊ dsaˉtaˊ, o chaˊnëˊ jwëëꜚ, taꜙ ka̱ˉ hnähꜘ hʉʉˊdsëˉ haˉ läꜙ lä̱ä̱hꜙ hnähꜘ hñaahˈ o haˉ läꜙ jwahˈ hnähꜘ. 12 Jëëhꜘ, läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ kwëëhꜗ hnähꜘ hʉʉˊdsëˉ lluꜗ haˉ läꜙ jwahˈ hnähꜘ.
Ko̱o̱ˉ juuˈ naˉhmääˊ kihˈ ja̱a̱ˉ dsaˉ chaˉ kuuˊ
13 Ja̱a̱ˉ hi̱ˉ maˊ hä̱ä̱ˊ jeeˊ ja̱ˉ gaꜙsɨɨyhꜙ Jesús:
—Taˉjwohꜗ, chiihˊ dsaˉñʉʉhˉ ø̱ø̱hnˈ kwëëyhꜗ jnäꜘ he̱e̱nꜚ heˉ gaꜙtë̱ë̱nꜘ.
14 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ:
—Ja̱ꜙ heꜘ jwëëꜚ jnäꜘ, saꜙ gaꜙtë̱ë̱nꜘ tiˊlloohnꜚ he̱e̱ꜚ dsaˉ.
15 Gaꜙjähꜘ kaˉlähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ:
—Le̱e̱hꜚ hnähꜘ, taꜙ waˊ he̱e̱ꜘ hohꜘ hnähꜘ niꜙ ko̱o̱ˉ heˉ chaˉ jmɨˉgyʉʉꜙ laˉ. Jëëhꜘ, ja̱ꜙ kihꜗ heˉ chaˉ jnänˋ chaˉmiihˉ, heˉ ja̱ˉ jmeeꜙ cha̱a̱ˉ jneˊ.
16 Ja̱ˉgaˊ gaꜙhlë̱ë̱yhꜗ juuˈ naˉhmääˊ, gaꜙjäyhꜘ:
—Maˊ cha̱a̱ˉ ja̱a̱ˉ dsaˉ chaˉ kuuˊ hiꜙ maˊ chaˉ chaˉmiihˉ heˉ naˉjnääˊ hwaˈ kiyhꜗ heˉ maˊ chooyhˈ. 17 Heˉja̱ˉ maˊ jmeeyꜙ hʉʉˊdsëˉ, maˊ jäyhꜘ: “¿Heeˉ baˊ jmeenˋ? Saꜙ chaˉ jeeˊ llanˋ läꜙjëꜙ heˉ choohnˊ.” 18 Mahꜗ gaꜙjäyhꜘ: “Läꜙlaˉ baˊ jmeenˋ. Hlanꜚ hneꜗ kihꜗ kwɨɨˉ kinꜙ mahꜗ jmeenˋ jʉʉhˉ gaˊ nëˊ jeeˊ maˊ chihˈ. Jeeˊ ja̱ˉ baˊ llanˋ läꜙjëꜙ taˊ kinꜙ heˉ choohnˊ. 19 Mahꜗ jwahnꜚ kiꜙ hñiinꜙ: Maˉchaˉ baˊ kyahˈ chaˉmiihˉ. Le̱e̱ꜙ kyahꜗ chaˉmiihˉ ji̱ˉñeˉ. Te̱e̱hˋ hohꜘ, ja̱ˉ kuhˉhuhꜘ baˊ hneˉ kyahꜗ. Waˊ cha̱a̱ˉ baˊ hneˉ lluꜗ.” 20 Pero Dio gaꜙjähꜘ sɨɨyhꜙ läꜙlaˉ: “Heˉ baˊ cheˉ ta̱a̱hˉ hneˉ. Naꜗ hwëˈ baˊ ju̱u̱hꜘ. Kihꜗ jñahꜘ baˊ jä̱ˈ läꜙjëꜙ heˉ maˉjʉʉhˊ maˉlä̱ä̱hˊ,” gaꜙjähꜘ Dio. 21 Läꜙja̱ˉ laꜗ kihꜗ dsaˉ hi̱ˉ llaꜙ chaˉmiihˉ kuuˊ nëˊ hwaˈ laˉ, mahꜗ chaˊnëˊ Dio la̱a̱yꜗ dsaˉ täˉñeeꜘ baˊ.
Dio lihꜙ hä̱ä̱ꜗ hi̱ˉ la̱a̱ꜗ kya̱a̱yꜗ
(Mt. 6:25-34)
22 Ja̱ˉgaˊ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ discípulo kya̱a̱yꜗ:
—Kihꜗ heˉja̱ˉ naˉ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ. Taꜙ ka̱ˉ hnähꜘ hʉʉˊdsëˉ haˉ läꜙ dsaˉngëëhꜘ hnähꜘ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ, heeˉ naˉ kuhˊhuhꜗ hnähꜘ niꜙ taꜙ ka̱ˉ hnähꜘ hʉʉˊdsëˉ kihꜗ hmɨɨhˉ heˉ kë̱hˈ hnähꜘ. 23 Kye̱e̱ꜘ gaˊ heˉ cha̱a̱ˉ hnähꜘ läꜙko̱hꜘ gaˊ heˉ kuhˉhuhꜘ hnähꜘ. Hiꜙ kye̱e̱ꜘ gaˊ jmɨˉngoꜗ kyahꜗ hnähꜘ läꜙko̱hꜘ gaˊ hmɨɨhˉ heˉ kë̱hꜙ hnähꜘ. 24 Jëëˋ daˊ hnähꜘ läꜙko̱o̱ˉ laꜗ kihꜗ ta̱ˈ. Saꜙ chaˉ jngëëyˉ niꜙ saꜙ chooyh˜ niꜙ ko̱o̱ˉ, niꜙ heˉ hnøøꜗ jeeˊ llayˈ. Pero Tääˋ jnänˋ hi̱ˉ gyaꜗ gyʉʉhˈ, maꜙraꜙ heˉ ä̱ä̱hˉ bihꜗ. ¿Cheˊ saꜙ kye̱e̱ꜘ gaˊ hnähꜘ läꜙko̱hꜘ gaˊ ta̱ꜗ heꜘ? 25 ¿Hi̱i̱ˉ hnähꜘ le̱hꜙ jmeehˈ sa̱a̱ꜙ gaˊ ko̱o̱ˉ lëëˉ, kihꜗ heˉ jmeehˈ hnähꜘ chaˉmiihˉ hʉʉˊdsëˉ? 26 Cherˊmahꜗ saꜙ tä̱ä̱ꜙ hnähꜘ jmeehˈ heˉ laꜗ ko̱o̱ˉ heˉ pihˈ, ¿heˉlaˈ kye̱ˊ hnähꜘ hʉʉˊdsëˉ kihꜗ läꜙjëꜙ heˉ jwë̱ë̱hˋ kyahˈ hnähꜘ?
27 ʼJëëˋ daˊ hnähꜘ haˉ läꜙ dsaˉkwa̱a̱ꜙ waˊleꜗ. Saꜙ chaˉ taˊ jmeeꜙ, niꜙ saꜙ hwëë˜ waˊñeˉ. Pero jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ. Maꜙkeꜙ naˊhñaahꜗ laꜗ hmɨɨhˉ heˉ gaꜙkë̱hˉ rey Salomón, pero saꜙ gaꜙllooꜗ heˉ laꜗ naˊhñaahꜗ läꜙko̱o̱ˉ laꜗ waˊleꜗ. 28 Cherˊmahꜗ läꜙja̱ˉ jmeeꜙ Dio naˊhñaahꜗ waˊleꜗ heˉ chooˈ nëˊ nuuˉ naꜗ, mahꜗ høꜗ jë̱ꜗ dsaˉ nehꜙ hwɨ̱ɨ̱ˊ, haˉ läꜙja̱ˉ saꜙ kwayꜗ heˉ kë̱hˈ hnähꜘ, dsaˉ hi̱ˉ miihˉ goˉteˈ baˊ dsooꜘ dsëꜗ. 29 Heˉja̱ˉ moꜙtoꜙ ka̱ˉ hnähꜘ hʉʉˊdsëˉ heeˉ naˉ kuhˊhuhꜗ hnähꜘ. Taꜙ jmeeˉ hnähꜘ chaˉmiihˉ ngëëˈ hʉʉˊdsëˉ kihꜗ läꜙjëꜙ heˉ naˉ. 30 Jëëhꜘ, läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ saꜙ maˉhe̱e̱hˉ kihꜗ Dio, hnooyhˉ läꜙjëꜙ heˉ naˉ jmahꜗ baˊ. Pero Tääˋ jnänˋ maˉñeyˉ baˊ läꜙjëꜙ heˉ jmeeꜙ biiꜗ jnänˋ. 31 Hnäähˈ daˊ hnähꜘ toˉnëˊ Dio hi̱ˉ la̱a̱ꜗ dsaˉtaˊ jø̱ø̱hˈ jnänˋ. Läꜙja̱ˉ baˊ hñahꜙ hnähꜘ läꜙjëꜙ heˉ jmeeꜙ biiꜗ kyahꜗ hnähꜘ kaˉlähꜘ.
Lluꜗ gaˊ heˉ chaˉ heˉ laꜗ hmoohˈ jnänˋ gyʉʉhˈ
(Mt. 6:19-21)
32 ʼTaꜙ waˊ ga̱hˈ hnähꜘ borrego kya̱a̱nꜙ, maꜙkeꜙ saꜙ jwë̱ë̱ꜘ hnähꜘ, jëëhꜘ Tääˋ jnänˋ hyohˉ dsëyꜗ tooyhˉ goohˉ hnähꜘ heˉ jmeehˈ hnähꜘ hihꜙ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱yhˊ. 33 Hnɨɨˊ hnähꜘ heˉ chaˉ kyahꜗ hnähꜘ mahꜗ kwëëhˋ hi̱ˉ jmeeꜙ biiꜗ kihꜗ. Hnøøhˈ hnähꜘ heˉ saꜙ he̱e̱ꜘ goˉte˜. Hnøøhˈ hnähꜘ heˉ laꜗ hmoohˈ heˉ chaˉ gyʉʉhˈ heˉ saꜙ he̱e̱ꜘ ji̱hˊko̱hꜘ. Jeeˊ ja̱ˉ saꜙ lloo˜ dsaˉhɨ̱ɨ̱ˉ niꜙ saꜙ cha̱a̱ˉ jahꜘ hi̱ˉ jwëꜗ kaˉlähꜘ. 34 Jeeˊ hlaˉ heˉ laꜗ hmoohˈ kyahꜗ hnähꜘ, jeeˊ ja̱ˉ baˊ kye̱ˊ hnähꜘ oˉjø̱hꜙ dsëˉ.
Lluꜗ laꜗ kihꜗ hi̱ˉ jø̱ø̱˜ waˊraˉ ja̱hꜗ Jesús
35 ʼHnøøꜗ maˉnaˊllu̱u̱hˋ hnähꜘ, hiꜙ naˉnëhˊ hnähꜘ kaˉlähꜘ. 36 Hnøøꜗ jmeehˈ hnähꜘ läꜙko̱o̱ˉ jmeeꜙ moz˜ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ jä̱ä̱˜ dsaˉjʉʉˊ hi̱ˉ jä̱hꜘ jeeˊ maˉje̱e̱ꜘ gooˉ dsaˉ. Waˊraˉ ja̱hꜗ dsaˉjʉʉyˊ heꜘ tëëyꜗ, naˉ maˉhiiꜘ näꜗ moz˜ heꜘ hoˊhaahˊ. 37 Lluꜗ laꜗ kihꜗ moz˜ heꜘ, cherˊmahꜗ naˉnëyˊ waˊraˉ ja̱yhꜗ. Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, dsaˉjʉʉyˊ miˉllu̱u̱yꜗ hñiiꜘ jä̱ä̱ꜗ, ja̱ˉgaˊ lla̱a̱yˈ moz˜ heꜘ nëˊ mes˜ mahꜗ jmeeyꜗ taˊheꜗ kiyhꜗ. 38 Maꜙkeꜙ ja̱yhꜗ ko̱o̱ˉ llaꜙnʉʉˈ o ja̱ˉgaˊ jnäꜙ, peerꜙ lluꜗ laꜗ kihꜗ moz˜ heꜘ, cherˊmahꜗ naˉnëyˊ maˊja̱ˉ. 39 Hnøøꜗ läꜙngëëhꜘ hnähꜘ heˉ laˉ. Waˊraˉ jähꜘ kihꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉjʉʉˊ chaˊnehꜙ ñeyˉ heeˉ hor˜ jäꜙ ja̱a̱ˉ dsaˉhɨ̱ɨ̱ˉ dsaˉheꜘ chaˊnehꜙ kiyhꜗ, jmeeyꜗ biiꜗ saꜙ gwɨ̱ɨ̱yˉ høøyꜗ hneꜗ kiyhꜗ mahꜗ saꜙ dsaˉheꜘ dsaˉhɨ̱ɨ̱ˉ heꜘ chaˊnehꜙ kiyhꜗ. 40 Läꜙja̱ˉ hnähꜘ, hnøøꜗ maˉnaˊllu̱u̱hˋ hnähꜘ kaˉlähꜘ. Jëëhꜘ, hor˜ heˉ saꜙ jmeehˉ hnähꜘ hʉʉˊdsëˉ, jä̱hꜘ Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ laˉ.
Dsaˉ hi̱ˉ miˉte̱hꜗ, hiꜙ dsaˉ hi̱ˉ saꜙ jmeeꜙ taˊheꜗ
(Mt. 24:45-51)
41 Ja̱ˉgaˊ gaꜙjähꜘ Peeˊ sɨɨyhꜙ:
—Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ, ¿cheˊ maˉhlëëhˊ juuˈ naˉhmääˊ läꜙnaˉ kya̱a̱ꜗ jnäähˈ o maˉhlëëhˊ kaˉlähꜘ kihꜗ läꜙjø̱hꜗ?
42 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ sɨɨyhꜙ:
—Ja̱a̱ˉ dsaˉ hi̱ˉ miˉte̱hꜗ hi̱ˉ chaˉ hʉʉˊdsëˉ lluꜗ kihꜗ, hi̱ˉ heꜘ baˊ naˉhña̱a̱ˊ mahꜗ hä̱ä̱yꜗ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ chaˊnehꜙ kihꜗ dsaˉjʉʉyˊ, kwëëyhꜗ heˉ kuyhꜙ hor˜ kihꜗ. 43 Lluꜗ laꜗ kihꜗ moz˜ heꜘ, cherˊmahꜗ miˉte̱yhꜗ läꜙjëꜙ madaꜚ heˉ nuuyhꜚ waˊraˉ ja̱hꜗ jʉʉyˊ. 44 Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, gaꜙläꜙjëꜙ baˊ heˉ chaˉ kihꜗ dsaˉjʉʉyˊ tooyhꜙ gooˉ moz˜ heꜘ. 45 Pero cherˊmahꜗ hi̱ˉ naˉhña̱a̱ˊ heꜘ gaꜙjmeeyꜘ hʉʉˊdsëˉ: “Läꜙhë̱ë̱ˊ gaˊ miihˉ dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ”, heˉja̱ˉ taˊko̱ˉji̱i̱hˈ ja̱ˉ, løøyꜗ jmiˊba̱a̱yꜗ hi̱ˉ mëꜘ hi̱ˉ ñʉʉhˉ dsaˉkya̱a̱yhˊ, hiꜙ kuhˊhɨ̱yhꜗ lluꜗ läꜙji̱i̱hˈ läˉhe̱e̱yꜘ. 46 Läꜙlaˉ leꜘ kihꜗ moz˜ heꜘ. Jmɨɨˊ heˉ saꜙ jø̱ø̱y˜, hiꜙ hor˜ heˉ saꜙ kye̱yˉ niꜙ miihˉ hʉʉˊdsëˉ, jä̱hꜘ dsaˉjʉʉyˊ. Peerꜙ chaˉmiihˉ jmeeyhꜙ moz˜ heꜘ, ja̱ˉgaˊ che̱e̱yˈ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ saꜙ gaꜙmiꜙte̱hꜗ.
47 ʼJa̱a̱ˉ moz˜ hi̱ˉ maˉñeˉ kweeˉ heˉ madaꜚ nuuyhꜚ kihꜗ dsaˉjʉʉyˊ mahꜗ saꜙ maˉnaˊllu̱u̱yˋ, niꜙ saꜙ miˉteyꜗ madaꜚ kihꜗ dsaˉjʉʉyˊ, hi̱ˉ heꜘ saꜙ läꜙñihꜘ dsëyꜗ kwayꜗ kihꜗ. 48 Pero ja̱a̱ˉ moz˜ hi̱ˉ maˊ jmeeꜙ heˉ hlɨɨhˈ heˉ saꜙ ñeyˉ, hi̱ˉ heꜘ hiiꜗ miihˉ baˊ. Jëëhꜘ hi̱ˉ maˉhyoh˜ chaˉmiihˉ, läꜙja̱ˉ ngɨɨhꜗ dsaˉjʉʉyˊ chaˉmiihˉ. Dsaˉjʉʉˊ hi̱ˉ gaꜙtoohˉ gooyˉ chaˉmiihˉ, läꜙja̱ˉ ngɨɨyhꜗ chaˉgaˊmiihˉ.
Kwa̱a̱t˜ kihꜗ Jesús heˉ te̱e̱˜ dsaˉ
(Mt. 10:34-36)
49 ʼMaˉjan˜ mahꜗ cha̱a̱hnˊ jeˉ hwaˈ laˉ. Hnoonꜗ waˊraˉ jähꜘ kihꜗ kooˉ gaˉjʉhˉ. 50 Maꜙraꜙ heˉ jmeeꜙ biiꜗ jëënꜚ ko̱o̱ˉ heˉ wɨɨꜘ ngëëˈ. Peerꜙ kuˈji̱i̱ꜙ kinꜙ. Waˊraˉ jähꜘ kihꜗ naꜗ gaˉjʉhˉ baˊ maˉdsë̱ë̱ꜗ jmɨɨˊ. 51 ¿Cheˊ la̱a̱hꜘ hnähꜘ maˉjan˜ mahꜗ jmeenˋ hɨɨˈ tiiˊ kihˈ dsaˉ jmɨˉgyʉʉꜙ? Jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, ja̱ꜙ kihꜗ heˉja̱ˉ maˉjan˜. Maˉjan˜, mahꜗ jmeenˋ te̱ˊjë̱ë̱ꜗ dsaˉ baˊ. 52 Jëëhꜘ, naꜗ taꜙ chaˊnëˊ jeeˊ tä̱ä̱hˊ hña̱a̱ꜘ dsaˉ ko̱o̱ˉ chaˊnehꜙ, jmeeyꜗ to̱ꜗ nääꜗ. U̱u̱ˉ hi̱ˉ heꜘ te̱e̱ꜗ kya̱a̱hˊ u̱u̱ˈ hiꜙ u̱u̱ꜗ dsaˉta̱a̱hˋ te̱e̱yˈ kya̱a̱hˊ u̱u̱ˉ. 53 Te̱e̱ꜗ jmiiˉ kya̱a̱hˊ jo̱ˉñʉʉhꜚ, hiꜙ jo̱ˉñʉʉyhꜚ te̱e̱ꜗ kya̱a̱yhˊ kaˉlähꜘ. Chooyˈ te̱e̱ꜗ kya̱a̱hˊ jo̱ˉmɨɨꜚ, hiꜙ jo̱ˉmɨɨyꜚ te̱e̱ꜗ kya̱a̱hˊ chooyˈ. Maˉchooyˈ te̱e̱ꜗ kya̱a̱hˊ maˊjo̱o̱yꜘ, maˊjo̱o̱yꜘ te̱e̱ꜗ kya̱a̱hˊ maˉchooyˈ.
Ko̱ˉlla̱a̱ˊ saꜙ kye̱ˉ kwa̱a̱t˜ haˉ läꜙ laꜗ heˉ jmeeꜙ Dio jeeˊ kiyhˈ
(Mt. 16:1-4; Mr. 8:11-13)
54 Hiꜙ gaꜙjäyhꜘ kaˉlähꜘ sɨɨyhꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ:
—Waˊraˉ gaꜙjëëhˋ hnähꜘ sooˉ jniiꜘ taꜙlaꜙ gaꜙdsaꜗ hyooˉ, cha̱hꜘ baˊ jwahꜘ hnähꜘ: “Jmaꜗ baˊ naˉ jäꜙ.” Hiꜙ läꜙja̱ˉ laꜘ. 55 Hiꜙ waˊraˉ jaꜗ lleꜘ taꜙ kye̱ꜗ, jwahꜘ hnähꜘ: “Jmeeꜗ hyooˉ baˊ naˉ.” Hiꜙ läꜙja̱ˉ jmeeꜙ. 56 Heˉ baˊ cheˉ taˉju̱u̱hˈ hnähꜘ. Le̱hꜗ baˊ hnähꜘ llehˈ hnähꜘ juuˈ kweeˉ haˉ läꜙ jmeeꜗ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ läꜙko̱o̱ˉ laꜗ gyʉʉhˈ hwaꜗ. Mahꜗ saꜙ kye̱hˊ hnähꜘ kwa̱a̱t˜ heeˉ gaˊ naˉ dsaˉlaꜘ jeeˊ kyahˈ hnähꜘ.
Hnøøꜗ miˊeenꜗ juuˈ heˉ chaˉ jnänˋ kya̱a̱hˊ dsaˉ
(Mt. 5:25-26)
57 ʼ¿Heˉlaˈ saꜙ le̱hꜗ hnähꜘ ka̱hˈ hnähꜘ kwa̱a̱t˜ hñaahꜗ hnähꜘ heeˉ naˉ heˉ lluꜗ? 58 Cherˊmahꜗ cha̱a̱ˉ hi̱ˉ hnøøꜗ hnëëꜗ hneˉ chaˊnëˊ dsaˉtaˊ, jmeeˊ biiˈ goˊta̱a̱hˊ hnähꜘ juuˈ kweeˉ kya̱a̱yhˊ naꜗ gaˉjʉhˉ taˊko̱ˉji̱i̱hˈ chaˉ jmɨɨˊ, mahꜗ saꜙ ngëëyꜗ hneˉ jaˊgooˉ jwëëꜚ. Läꜙja̱ˉ moꜙsoꜙ jmeeꜗ jwëëꜚ hihꜙ kihꜗ pooˉ, ta̱a̱yhꜙ hneˉ nehꜙñeˈ. 59 Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ jwë̱ë̱hn˜ hneˉ, saꜙ yaˉhë̱ë̱hˈ jeeˊ ja̱ˉ taˊko̱ˉji̱i̱hˈ saꜙ maˉmiˉhmaahˊ läꜙko̱hꜘ teꜗ heˉ lleˋ dsaˉtaˊ kyahˈ.