10
Gá⁴xɨ́y⁴ Jesús ja̱³ setenta dsa³
Dsa³cɨ̱ɨ̱y³ liáh³ja̱³ ba² ja̱³ gá⁴dxɨy³ Ñúh³a² Jesús ja̱³ gɨh¹ tú̱⁴ná⁴dxiéy³ dsɨ³² dxieéy³ dsa³, duh³ gá⁴xɨ́y⁴ diáh⁴ máh⁴ aáy⁴ máh⁴ aáy⁴ dsa³jéy⁴ liáh³xɨ³ ñaá² ja̱³, hi³ dsá⁴dxí̱⁴ diáh⁴ fɨɨ³ cah² baáy⁴ diáh⁴ fɨɨ³ liuh² xi² mɨ³ná⁴lɨ¹ cua̱a̱y¹ná² dsaa³² ja̱³. Liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴ diáh⁴:
―He̱é̱yh³ ba², cua̱a̱y¹ná² gaáy³ dɨ́h¹ gaáy³ xi² ma³lɨ³chiu̱u̱³ cuɨɨ³ ya³dsɨ² nɨ³, joó⁴ há⁴hé³ na³fáyh⁴ xe̱y³ hi³ hí⁴dxá⁴chie̱e̱yh⁴². Hi³ja̱³ ŋɨɨ́¹ah³ jmɨ²heé¹ chiáh² fii² cuɨɨ³ ya³dsɨ² nɨ³ duh³ hu̱² hí⁴xɨ́y⁴ gɨh¹ fɨɨ́y⁴. Hi³ja̱³ cua³dxí̱⁴ah³ niaá⁴ah³. Joó⁴ xɨɨ́³ah³ ba² chiaah¹ hi²sɨ́⁴á⁴ niaá⁴ah³ liáh³xɨ³ mɨ¹ja̱á̱² dsɨɨ³jaa³ jee⁴² chiáh² diáh⁴ lobos ba². Há⁴ hi³ca̱³ah³ mɨh³tuh³, ñé⁴ hi³ tiaah² cuu², ñé⁴ laa³ chia̱á̱h¹ah³, baáy⁴ há⁴ hi³cueeh⁴ah³ hi³liú¹ah³ chia̱á̱h¹ah³ diáh⁴ dsa³ hi³ hí⁴ji̱i̱h⁴ah³ fi¹. Liu³u²xɨ³ mɨ² ma³taáh¹ah³ ca̱a̱³ ñú², mɨ²ja̱³ liáh³la³ ba² hi³fáh³ah³ hi³ hi²hí̱¹ah³ hi²jmeeh¹ah³ diáh⁴: “Cua²lɨ³chie̱é̱yh¹ niaá⁴ah³ Dios.” Xɨ³ hí⁴ji̱í̱h⁴ diáh⁴ dxú⁴, mɨ²ja̱³ he̱é̱yh³ ba² hí⁴chie̱é̱yh¹ Dios diáh⁴. Joó⁴ xɨ³ há⁴hé³ hí⁴ji̱í̱h⁴ diáh⁴ dxú⁴, mɨ²ja̱³ há⁴hé³ xa³ hí⁴tɨ̱́y⁴ diáh⁴. Hi³cueeh⁴ah³ ja̱³ba² xɨ¹ñúh⁴ ja̱³, baáy⁴ hi³cáh³ hi³húh³ah³ jɨɨ⁴ hi³ hí⁴dah²cuoó⁴ niaá⁴ah³. Há⁴ hi³ta³ hi³hɨ³ah³ hi³ foo³ ja̱³ cáh³ah³. Chiaah¹ liu³u²xɨ³ ja̱y³ dsa³ hi³ ga³jmee⁴ ta², jmɨ́yh³ ga³jmee⁴ hí⁴tɨ̱́y⁴ jñiiy⁴. Baáy⁴ há⁴ hi³chie³ hi³ji̱i̱³ah³ liáh³ca̱a̱³ ñú² liáh³ca̱a̱³ ñú². Liu³u²xɨ³ mɨ² ma³dxa³dxí̱⁴ah³ ca̱a̱³ fɨɨ³ xi² hí⁴dah²tee³ niaá⁴ah³ dxú⁴, hi³cáh³ah³ hi³ hí⁴dah²cuoó⁴ niaá⁴ah³. Joó⁴ hi³bi³liaá¹ah³ diáh⁴ dsa³ dsaah⁴² hi³ xe̱y³ nɨ³, baáy⁴ liáh³la³ hi³fooh³²ah³ diáh⁴: “Ma³laá⁴ Dios nɨ³ mɨ³jmee⁴ ta² jee⁴² chia̱á̱²ah³.” 10 Joó⁴ liu³u²xɨ³ ca̱a̱³ fɨɨ³ há⁴hé³ hí⁴dah²tee³ niaá⁴ah³ dxú⁴ mɨ² ma³dxa³dxí̱⁴ah³, mɨ²ja̱³ hi³voó⁴ah³ jee⁴² fɨɨ³ chiáh² diáh⁴ duh³ liáh³la³ hi³fáh³ah³: 11 “Ji̱í̱⁴ liaa³ hi³ xa³ fɨɨ³ chia̱á̱²ah³ la³ hi³ ma³sá̱yh² tɨɨ¹ah¹ la³ mɨ³chiah⁴²ah¹ duh³ja̱³ lii⁴ hi³ ma³cueeyh⁴ cua̱a̱y¹ná² chia̱á̱²ah³ vo̱ó̱h²ah³ ba². Joó⁴ ga³jmee⁴ hí⁴dsaá⁴ há²ah³ hi³ ma³laá⁴ ba² mɨ³jmee⁴ ta² Dios nɨ³ jee⁴² chia̱á̱²ah³.” 12 Naáy⁴ hi²fooh¹á² niaá⁴ah³, hi³ mɨ² mɨ³hí⁴chia̱a̱⁴² cua̱a̱y¹ná² chiáh² diáh⁴ dsa³, mɨ²ja̱³ veyh³ gɨh¹ hí⁴chi̱í̱yh² hí⁴beéyh² diáh⁴ dsa³ fɨɨ³ nɨ³, liáh³xɨ³ diáh⁴ dsa³ Sodoma nɨ³.
Diáh⁴ dsa³ fɨɨ³ hi³ há⁴hé³ cá⁴dah²nuú³ dsaá²
(Mt. 11:20-24)
13 Mɨ²ja̱³ liáh³la³ gá⁴féh³ ca̱á̱h³ Jesús ja̱³:
―¡Dɨ́h¹ liáh³dsɨɨ³² niaá⁴ah³ dsa³ fɨɨ³ Corazín! ¡Dɨ́h¹ liáh³dsɨɨ³² niaá⁴ah³ dsa³ fɨɨ³ Betsaida! Chiaah¹ hu̱² fɨɨ³ Tiro baáy⁴ Sidón nɨ³ gá⁴jmeéy⁴ fáh⁴lí³ hi³ gá⁴jmeéy⁴ jee⁴² chia̱á̱²ah³ nɨ³, mɨ²ja̱³ ja̱³ba² cá⁴lɨ́⁴fɨɨh⁴² dsɨ́² diáh⁴ cáh³ti³² baáy⁴ cá⁴dah²tá³ cá⁴dah²hɨ́³ dxú⁴ hu̱² liáh³ja̱³. 14 Hi³ja̱³ mɨ² mɨ³hí⁴chia̱a̱⁴² cua̱a̱y¹ná² chiáh² diáh⁴ dsa³ nɨ³, mɨ²ja̱³ veyh³ gɨh³ hí⁴chi̱í̱h² hí⁴beéh²ah³ niaá⁴ah³ liáh³xɨ³ diáh⁴ dsa³ Tiro baáy⁴ Sidón nɨ³. 15 Baáy⁴ niaá⁴ah³ dsa³ fɨɨ³ Capernaúm nɨ³, ¿xɨ² ga³ji̱i̱³²ah³ hi³ gua³vɨɨh⁴ah³ yuuh¹ güii³? Haá², xi² na³haay⁴ diáh⁴ dsa³jú̱y¹ ba² cua³guɨ̱ɨ̱́²ah³ niaá⁴ah³.
16 ’Dsa³ hi³ hí⁴jmeé⁴ he̱é̱yh³ fáh⁴liu⁴ chia̱á̱²ah³, hí̱³ba² jniá³ ja̱³ hí⁴jmeéh⁴ he̱é̱yh³. Baáy⁴ hi³ hí⁴jmeé⁴ há⁴hé³ xiáh³ niaáh² niaá⁴ah³, hí̱³ba² jniá³ ja̱³ hí⁴dah²jmeéh⁴ liáh³ja̱³. Baáy⁴ hi³ hí⁴féh³ hi³ há⁴hé³ xiáh³ niaáh² jniá³, hí̱³ba² Dios hi³ gá⁴xɨ́y⁴ jniá³ nɨ³ ja̱³ hí⁴jmeéh⁴ hi³ há⁴hé³ xiáh³ niaáh².
Cá⁴dxá⁴dxi̱i̱³² ca̱á̱h³ diáh⁴ hi³ setenta ja̱³
17 Hi²xiáh³ dɨ³jé⁴ dsɨ́² diáh⁴ hi³ tú̱⁴ná⁴dxiá³ dsɨ³² dxieéy³ ja̱³ liáh³ bí⁴dxi̱i̱³² ca̱á̱h³, hi³ja̱³ liáh³la³ cá⁴dah²sɨɨ́h⁴ Jesús ja̱³:
―Ñuyh⁴, ji̱í̱⁴ lɨ́⁴ diáh⁴ hi³há⁴dxúy⁴ hi³ dɨ³heey³² diáh⁴ dsa³ nɨ³ dah²nuu³ ba² dsaá² dsa³voóy⁴ dxɨ́⁴liaa³²u³ niu³.
18 Mɨ²ja̱³ liáh³la³ gá⁴féh³ Jesús ja̱³ gá⁴sɨɨ́h⁴ diáh⁴:
―Ja̱a̱¹, gá⁴joóy² ba² hi³ gá⁴tiaá⁴ah³ gá⁴mee⁴²ah³ ñaá² Hi³há⁴dxúy⁴ nɨ³, gá⁴táyh³ lɨ́⁴ dxaah¹vó⁴ liáh³xɨ³ ca̱a̱³ sɨɨ́⁴. 19 Ma³cuoó⁴á⁴ ba² niaá⁴ah³ fáh⁴lí³ hi³ hí⁴jooy³ hi²hee⁴ah³ iíh¹ baáy⁴ ñú² baáy⁴ há⁴hé³ xa³ hí⁴chi̱í̱h²ah³ cáh³ti³², baá⁴ ba² ma³cuoó⁴á⁴ ba² niaá⁴ah³ fáh⁴lí³ hi³ hí⁴tiaá⁴ah³ hi²mee⁴ah³ hi³há⁴dxúy⁴, baáy⁴ há⁴hé³ xa³ hí⁴chi̱í̱h²ah³ cáh³ti³². 20 Joó⁴ há⁴ hi³jmee³ah³ jé⁴ há²ah³ chiáh² hi³ ca³dah²nuu³ dsaá² chia̱á̱²ah³ diáh⁴ hi³há⁴dxúy⁴ nɨ³. Jmeé¹ah³ jé⁴ há²ah³ chiaah¹ hi³ na³hii⁴ah³ yuuh¹ güii³ nɨ³ ba².
La³ dsa³féh³ hi³ cá⁴lɨ́⁴jé⁴ dsɨ́² Jesús ja̱³
(Mt. 11:25-27; 13:16-17)
21 Xé̱yh² ba² mɨ²ja̱³, hi²xiáh³ cá⁴lɨ́⁴jé⁴ dsɨ́² Jesús ja̱³ hi³ gá⁴jmeé³ Espíritu Santo ja̱³, hi³ja̱³ liáh³la³ gá⁴féh³ gá⁴sɨɨ́h⁴ Dios:
―Ga³liu⁴²á² niu³ Ñuyh⁴, Dia² chié̱y² liáh⁴jɨy³ diáh⁴ hi³ nieeyh⁴² yuuh¹ güii³ baáy⁴ dxaah¹vó⁴ la³. Hi²xiáh³ jmɨ²heé¹u³ chiaah¹ hi³ ma³heéy¹ diáh⁴ hi³ há⁴hé³ na³jmɨɨ́yh³ hi³ na³ma² chiú̱h²u³ hi³ há⁴hé³ gá⁴heéy¹ diáh⁴ hi³ jmɨɨh⁴dsaay⁴. Jmɨ́yh³ liáh³ja̱³ Ñuyh⁴, chiaah¹ liáh³ja̱³ ma³lɨ⁴ háy².
22 ’Jmɨ́yh³ jɨɨ⁴ lɨ́⁴ ma³tiéyh² guaay⁴ Dia² chia̱á̱²á⁴. Gu³xɨ³ hí̱³ há⁴hé³ ñi³² xɨ³ hi̱² nɨy³² Ja̱á̱² nɨ³, ti̱¹ Jmii³ ba² ñi³². Baáy⁴ gu³xɨ³ hí̱³ há⁴hé³ ñi³² hi̱² nɨy³² Jmii³ nɨ³, ti̱¹ Ja̱á̱² ba² nɨ³ ñi³² baá⁴ ba² hí⁴cui̱i̱⁴ Jmii³ nɨ³ diáh⁴ dsa³ hi³ hí⁴héy² Ja̱á̱² nɨ³.
23 Mɨ²ja̱³ gá⁴ji̱í̱y⁴ Jesús ja̱³ gá⁴joóy² diáh⁴ xɨh³chie̱y³² ja̱³ duh³ liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴ ti̱¹ mii⁴ diáh⁴:
―Hi²xiáh³ dxú⁴ chiáh² diáh⁴ hi³ ca³dah²joo³² hi³ ga³joó³ah³ niaá⁴ah³ nɨ³. 24 Chiaah¹ hi²xiáh³ fɨɨ́y⁴ diáh⁴ profetas baáy⁴ diáh⁴ reyes dɨ³niaá⁴ hí⁴dah²joó² hi³ ga³joó³ah³ nɨ³ joó⁴ há⁴hé³ cá⁴dah²joó². Dɨ³niaá⁴ hí⁴dah²nuú⁴ hi³ ga³nuu³ah³ niaá⁴ah³ nɨ³, joó⁴ há⁴hé³ cá⁴dah²nuú³.
Ja̱³la³ ca̱a̱³ juúh⁴ chiáh² dsa³ Samaria
25 Mɨ²ja̱³ ja̱y³ dsa³he⁴, gá⁴bɨ́y² duh³ liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴ Jesús ja̱³ hi³ ya³dsaa³ hiíh⁴ chiáh²:
―Dsa³he⁴, ¿he² ga³jmee⁴ hi²jmeey⁴² duh³ hí⁴jooy³ hí⁴tɨ̱́⁴á⁴ fáh⁴ji̱í̱h⁴ hi³ há⁴hé³ máh⁴ hí⁴jú̱y³?
26 Mɨ²ja̱³ gá⁴hí̱¹ Jesús ja̱³, liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴:
―¿Jmiih⁴² ná⁴lɨ¹ na³xɨɨ² ley nɨ³? ¿Jmiih⁴² dsa³féh³ ñi² xi³ chiáh² Dios hi³ ga³joóy³ nɨ³?
27 Mɨ²ja̱³ gá⁴hí̱¹ dsa³he⁴ ja̱³, liáh³la³ gá⁴féh³:
―Jmee² naá⁴u³ Dios chiú̱h²u³ fáh⁴ji̱í̱h⁴ lɨ́⁴ chiú̱h²u³, jɨy³túh² jɨy³háy² cáh³ti³², liáh³nɨɨh¹ lɨ́⁴ xa³ hi³ bii³²u³, jmáyh² hi³ nɨ³ ba² tiaah² dxɨ́y¹, baáy⁴ jmee² naá⁴u³ oóh²u³ ja̱³ba² liáh³xɨ³ naá⁴u³ vo̱ó̱h²u³.
28 Mɨ²ja̱³ liáh³la³ gá⁴féh³ Jesús ja̱³ gá⁴sɨɨ́h⁴ ca̱á̱h³:
―Ma³hí̱¹u³ ba² dxú⁴. Liu³u²xɨ³ hi²jmeey³ hi³nɨ³, mɨ²ja̱³ hí⁴jooy³ hi²ñí³ chia̱á̱h¹u³ Dios.
29 Joó⁴ niaá⁴ dsa³he⁴ ja̱³ hí⁴chiu̱ú̱⁴ juúh⁴, hi³ja̱³ gá⁴ŋɨɨ́h⁴ ca̱á̱h³ juúh⁴ Jesús ja̱³, liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴:
―¿Baáy⁴ hi̱² nɨy³² na³lɨ́y⁴ oóh²á⁴ xa³ja̱³?
30 Mɨ²ja̱³ gá⁴hí̱¹ Jesús ja̱³, liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴:
―Ca̱á̱h³ tiaah² ja̱³, ja̱y³ dsaá⁴ dsa³xiaá³ fi¹ Jerusalén hi³ ŋaá² Jericó, mɨ²ja̱³ gá⁴ji̱i̱h⁴ ja̱y³aáy⁴ diáh⁴ dsa³hi̱i̱³ ja̱³ba² cá⁴dah²sa̱yh³², cá⁴dah²hi̱í̱⁴ jɨɨ⁴ hi³ chia̱³ ja̱³. Hi²xiáh³ hooy³² cá⁴dah²jméy² ja̱³ba² gá⁴dxi̱i̱³² ca̱á̱h³. Cá⁴dah²cueeyh³ na³caayh³² nɨɨ́⁴ na³hi̱yh⁴. 31 Mɨ²ja̱³, du³chia̱a̱²u² gá⁴ŋɨ́y³ fi¹ nɨɨ́⁴ ja̱y³ jmii³dsa³. Joó⁴ ca̱a̱³ gá⁴hay³ ba² liáh³ gá⁴joóy² dsa³ ja̱³. 32 Ba² gá⁴ŋɨ́y³ nɨɨ́⁴ ja̱y³ levita, joó⁴ ba² ca̱a̱³ gá⁴hay³ ba² liáh³ gá⁴joóy² ja̱³. 33 Joó⁴ ba² híy¹ fi¹ nɨɨ́⁴ ja̱y³ dsaá⁴ dsa³ Samaria, hi³ja̱³ liáh³ gá⁴joóy² dsaá⁴ hi³ na³caayh³² ja̱³, mɨ²ja̱³ gá⁴cá̱⁴ mih³ gá⁴ñí². 34 Mɨ²ja̱³ cá⁴dxá⁴jé̱yh⁴ xi² na³caayh³² ja̱³, duh³ gá⁴jmeéh⁴ mɨ³² gá⁴u̱ú̱h² xi²hoo⁴ chiáh² ja̱³ chie̱é̱yh¹ aceite baáy⁴ vino, duh³ gá⁴liaá³ xi²hoo⁴ ja̱³. Ja̱³ba² gá⁴xeéy² dxa¹cah² laa⁴² chié̱y², duh³ cá⁴dxá⁴jaáy³ xi² jey¹ ñú² xi² ca³dah²guɨ̱ɨ̱y³ diáh⁴ dsa³ tieéyh¹ fi¹ duh³ gá⁴cueeyh⁴ heeyh³ hí¹. 35 Dxaáh² jmɨɨ́¹ liáh³ mɨ³dsayh³² dsa³ Samaria ja̱³, mɨ²ja̱³ gá⁴dxɨ³ tú̱⁴ cuu² tiaa³ duh³ gá⁴cuoó⁴ fii² ñú² ja̱³, liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴: “Jmee² jmɨ²heé¹ heeyh⁴² hí¹ dsaá⁴ la³, baáy⁴ xɨ³ xa³ gɨh¹ hi³ hí⁴ná⁴ chiáh², hi²jmeey³ jmɨ²heé¹ hi³cuooy³² duh³ mɨ² mɨ³hí⁴güeh⁴²á⁴ ca̱á̱h³ nɨ³ mɨ²ja̱³ hi²cɨy¹ chiú̱h²u³.” 36 Hi³ja̱³, ¿hi̱² na²nɨy¹ diáh⁴ hi³ aay³ hi³ gá⁴ŋɨ́y³ ja̱³, na³lɨ́y⁴ oóyh² dsa³ hi³ cá⁴dah²jmeéh⁴ mɨ³hee³² diáh⁴ dsa³ hi̱i̱³ ja̱³ ga³ji̱i̱³²u³?
37 Mɨ²ja̱³ liáh³la³ gá⁴féh³ dsa³he⁴ ja̱³:
―Dsa³ hi³ gá⁴cá̱⁴ mih³ gá⁴ñí² dsa³ dsaah⁴² ja̱³.
Mɨ²ja̱³ liáh³la³ gá⁴féh³ Jesús ja̱³ gá⁴sɨɨ́h⁴:
―Hi³ja̱³ má⁴dxi², gua³jmee² niu³ liáh³xɨ³ gá⁴jmeé³ dsa³ nɨ³.
Ñií¹ Jesús ja̱³ chiáh² Marta baáy⁴ María
38 Liáh³ híy¹ fi¹ Jesús hi³ ŋaá² Jerusalén ja̱³, mɨ²ja̱³ gá⁴dxaá² ca̱a̱³ fɨɨ³ liuh². Nɨɨ́⁴ jey¹ ja̱y³ mɨ́³ hi³ xɨ̱ɨ̱y³ Marta hi³ja̱³ gá⁴tee³ xɨ¹ñúh⁴ chiáh². 39 Xe̱y³ ja̱y³ ja̱á̱¹ Marta ja̱³ hi³ xɨ̱ɨ̱y³ María. Mɨ²ja̱³ gá⁴guá³ María ja̱³ rúh⁴ñi² Jesús ja̱³ duh³ hí⁴nuú⁴ hi³ féh³ Jesús. 40 Joó⁴ hi²xiáh³ cɨ̱ɨ̱y³² Marta ja̱³ chiaah¹ hi²xiáh³ xa³ ta² chiáh², hi³ja̱³ cá⁴dxá⁴jé̱yh⁴ xi² jey¹ Jesús ja̱³ duh³ liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴:
―Ñuyh⁴, ¿xɨ² há⁴hé³ ga³joóy³ hi³ ga³tiuy³² jniá³ ñeéy⁴ ja̱a̱y³² nɨ³ hi³ hi²jmeey⁴² jɨɨ⁴ lɨ́⁴ ta² la³? Hi³ja̱³ xɨɨh² hi³ cua²dsa³tia̱a̱² chieéy⁴.
41 Joó⁴ mɨ²ja̱³ liáh³la³ ba² gá⁴féh³ Jesús ja̱³ gá⁴sɨɨ́h⁴:
―Marta, Marta, hi²xiáh³ tay³hɨy³ ñuú³ baáy⁴ cɨ̱ɨ̱³²u³ chiaah¹ hi³ bií⁴ xa³ hi³ jmeey³ nɨ³. 42 Joó⁴ ca̱a̱³ ba² nɨ³ jmɨ́yh³ niaáh² hi²jmee³ah³ nɨ³. Hi³ dxú⁴ gɨh¹ ba² nɨ³ ma³dxɨy³ María nɨ³, baáy⁴ gu³xɨ³ hí̱³ há⁴hé³ máh⁴ hí⁴jooy³ hí⁴booy³ ca̱á̱h³.