7
Anang Ambal ni Esteban
1 Karon, nagpamangkot ang pinakamataas nga pari kay Esteban, makon na, “Ano, matood anang ginasogid ang mga tao nga dia?”
2 Makon ni Esteban, “Mga kabogto kag mga ginikanan, pamatii nindo ako. Ang ona nga mga tyimpo ang Dios nga makagagaum nagpakita sa atun kaolang-olangan nga si Abraham ang doto tana pa nagaoli sa Mesopotamia bago tana magsaylo sa Haran.
3 Makon ang Dios kay Abraham, ‘Magalin kaw sa imong banwa nga dia, bayaan mo imong mga parinti kag magayan kaw sa logar nga akun itodlo kanimo.’
4 Gani nagalin si Abraham sa banwa nga dato ang Caldea kag doto tana nagoli sa Haran. Pagkapatay anang tatay ginpaayan tana ruman ang Dios sa logar nga dia nga atun ginaolian dadi.
5 Sa mga tyimpo nga dato si Abraham ara pa pagtawi ang Dios bisan maistan lang nga logta. Piro nagpangako ang Dios nga ang logar nga dia itaw na kanana kag sa anang mga kaliwat, bisan sa oras nga dato ara pa gid bata si Abraham.
6 Makon pa ang Dios kanana, ‘Imong mga kaapo-apoan sa ori magaoli sa ibang banwa, kag doto imoon sanda nga mga oripun kag pintasan sanda ang mga taga-doto sa sulud 400 ka toig.
7 Piro sisilotan ko ang nasyon nga magaoripun kananda. Pagkatapos magaalin sanda sa banwa nga dato kag magabalik sa logar nga dia kag digi sanda magasimba kanakun.’
8 Kag bilang tanda sa anang pangako nagsogo ang Dios kay Abraham nga ang tanan nga mga lalaki dapat toriun. Gani pagkabata anang bata nga si Isaac, gintori na datong walo tana run ka adlaw nga nabata. Maman da anang ginimo ni Isaac kay Jacob nga anang bata. Kag si Jacob maman da anang ginimo sa anang dosi ka mga bata nga maman atun ginalinan nga mga Judio.
9 “Si Jose nga isara sa dosi nga dato gininggitan anang mga kabogto, gani ginbaligya nanda tana. Gindara tana dayon sa Egipto kag naging oripun doto. Piro tungud nga ang Dios kaiban ni Jose,
10 ginboligan na tana sa tanan nga mga kalisud nga anang ginaagian. Gintawan tana ra ang Dios kaaram, gani nagostoan tana ang Faraon, anang ari ang Egipto. Ginimo tana ang ari nga manogdomara sa bilog nga Egipto kag sa tanan na nga pagkabutang.
11 Ang ori nagabot ang tiggurutum sa bilog nga Egipto kag sa Canaan. Naglisud nga mayad ang mga tao, kag atun mga kaolang-olangan ara gid mabulan pagkaun.
12 Gani pagkabati ni Jacob nga may pagkaun doto sa Egipto, ginpaayan na doto anang mga bata nga atun mga kaolang-olangan. Maman dato andang ona nga pagayan doto sa Egipto.
13 Datong ikarwa nanda nga pagayan doto, nagpakilala kananda si Jose nga tana andang kabogto, kag ginsogid na ra kay Faraon ang parti sa anang pamilya.
14 Nagbilin dayon si Jose nga anang tatay nga si Jacob magayan doto sa Egipto kag daraun na anang bilog nga pamilya. (Mga 75 sanda tanan.)
15 Gani si Jacob kag atun mga kaolang-olangan nagayan doto sa Egipto, kag doto sanda nagoli asta sanda nagkarapatay.
16 Andang mga bangkay gindara sa Siquem kag doto ginlubung sa rulubungan nga ginbakal ni Abraham ang ona sa anang mga bata ni Amor.
17 “Karon, datong marapit run matoman anang ginpangako ang Dios kay Abraham, nagraku run gid atun mga kaolang-olangan doto sa Egipto.
18 Nagabot ra ang adlaw nga iba run nga ari ang nagdomara sa Egipto. Tana ara kaulam parti kay Jose.
19 Ginloko ang ari nga dato atun mga kaolang-olangan kag ginpintasan. Ginpirit na sanda nga ipamilak andang mga lapsag agud makarapatay.
20 Maman dato ang tyimpo nga nabata si Moises. Si Moises nga dia masadya nga bata kag nagostoan ang Dios. Ginsagod tana anang mga ginikanan sa andang balay sa sulud tatlo ka bolan.
21 Ang tana ginpapilak run, ginbuul tana anang bata nga babai ni Faraon kag ginsagod nga midyo anang bata gid.
22 Gintodloan si Moises ang tanan nga kinaaram sa Egipto, kag naging bantog tana sa anang mga inambalan kag sa anang mga inimoan.
23 “Ang 40 run ka toig anang idad ni Moises naisipan na nga magbisita sa anang mga kapario nga mga Israelita.
24 Kag doto nakita na ang isara kananda nga ginapintasan ang Egiptoanun. Gintabangan na anang kapario nga Israelita kag bilang balus ginpatay na ang Egiptoanun.
25 Tungud sa anang ginimo nga dato anang kaisip ni Moises masasatuman ang mga Israelita nga tana maman anang gamitun ang Dios agud malibri sanda sa pagantos nga andang ginaagian. Garing ara sanda gali kasatum.
26 Ang madason nga adlaw nagbalik si Moises kag nakita na ang darwa ka Israelita nga nagaaway. Gosto na andan nga osayun ang darwa, gani makon na kananda, ‘Pario kamo kabay nga Israelita. Ta basi nagaaway kamo?’
27 Piro ginkaig tana ang tao nga nagapandaugdaug nga nagakoon, makon na, ‘Sino ang nagimo kanimo nga manogdomara kag manogosay kanamun?
28 Ano, patayun mo ako ra pario imong pagpatay sa Egiptoanun nga dato kaapon?’
29 Pagkabati dato ni Moises nagpalagyaw tana sa Egipto kag nagayan sa Median, kag doto nagoli. Doto tana nakapangasawa kag doto ra nabata anang darwa ka bata nga lalaki.
30 “Pagkalubas 40 ka toig may sangka angil nga nagpakita kay Moises ang doto tana sa logar nga ara ginaolii ang tao nga marapit sa Bokid ang Sinai. Nakita ni Moises ang angil sa palongpong nga nagadabadaba.
31 Natingala nga mayad si Moises sa anang nakita, gani ginparapitan na ang palongpong nga dato agud sulungun kon ano. Ang tana nagaparapit run nabatian na anang limug ang Ginoo nga nagambal kanana, makon na,
32 ‘Ako ang Dios nga ginsimba imong mga kaolang-olangan nga si Abraham, si Isaac, kag si Jacob.’ Pagkabati dato ni Moises nagkudug tana sa kaadluk kag ginadlukan tana run nga magsulung.
33 Makon dayon ang Dios kanana, ‘Obaa imong sandalyas ay sagrado ang logar nga dia nga imong ginatindugan.
34 Nakita ko gid ang mga kalisud nga ginaantos akun mga pinili nga mga tao doto sa Egipto, kag nabatian ko ra andang mga pagpanangis. Gani naglosong ako agud ilibri sanda. Dadi pagpriparar run ay ikaw maman akun ipadara doto sa Egipto.’
35 “Maman dia ang Moises nga ginsikway anay anang mga kapario nga Israelita nga nagkoon, ‘Sino ang nagimo kanimo nga manogdomara kag manogosay kanamun?’ Maman da dia mismo ang Moises nga ginpadara ang Dios nga maging manogdomara kag manoglibri sa mga Israelita paagi sa bolig ang angil nga anang nakita doto sa nagadabadaba nga palongpong.
36 Si Moises ang nagdara ang mga Israelita paggoa sa Egipto. Nagimo tana mga milagro kag mga katiringalaan sa Egipto kag sa Dagat nga Mapola kag pati sa logar nga ara ginaolii ang tao nga andang ginpanawan sa sulud 40 ka toig.
37 Maman da dia nga Moises ang nagkoon sa mga Israelita nga kon paiwan nga tana ginpadara ang Dios kananda, magapadara pa gid ang Dios sangka propita nga alin ra kananda.
38 Kag ang doto ron atun mga kaolang-olangan sa logar nga ara ginaolii ang tao, tana ra ang nagpatunga sa mga tao kag sa angil nga nagpakigambal kanana sa Bokid ang Sinai, kag doto tana nagbaton anang ambal ang Dios nga nagataw kaboi agud itaw na kanatun.
39 “Garing bago makabalik si Moises alin sa bokid, atun mga kaolang-olangan ara nagtoman sa anang ginapaimo ni Moises kananda. Ginsikway nanda si Moises bilang andang manogdomara, kag gosto nanda nga mabalik sa Egipto.
40 Makon nanda sa anang gorang ni Moises nga si Aaron, ‘Imoi kami mga ribolto agud may mga dios kami nga sonodon, tungud nga ara kami kaulam kon ano ron ang natabo kay Moises nga dato nga nagpagoa kanamun sa Egipto.’
41 Kag nagimo sanda dayon ribolto nga anang itsora pario sa tinday nga baka. Nagalad sanda sa ribolto nga dato kag nagpista sanda ra agud padungugan andang ginimo nga dios-dios.
42 Piro tungud sa andang ginimo nga dato, gintalikodan sanda ang Dios, kag ginpabayanan na sanda run lang nga magsimba sa mga bitoon sa langit. Toladato gid ang nakabutang sa mga ginsolat ang mga propita. Makon doto ang Dios,
‘Kamo nga mga Israelita, sa sulud 40 ka toig nga kamo doto sa logar nga ara ginaolii ang tao nagpatay kamo mga ayup kag indong ginalad.
Piro bukun ako indong ginaladan ang mga sapat nga dato.
43 Gindara-dara nindo pa anang torda indong dios-dios nga si Moloc, kag anang borobitoon indong dios-dios nga si Refan.
Ang mga ribolto nga dato ginpangimo nindo agud simbaun.
Maman dia nga palayasun ko kamo asta doto sa loyo pa ang Babilonia.’ ”
44 Makon pa ni Esteban sa konsilyo, “Ang doto sanda pa sa logar nga ara ginaolii ang tao, atun mga kaolang-olangan may torda nga doto anang prisinsya ang Dios. Ang torda nga dato ginimo sono sa anang sogo ang Dios kay Moises, sono sa plano nga ginpakita kanana.
45 Ang ori, pagkapatay atun mga kaolang-olangan, andang mga bata maman ruman ang nagdara ang torda nga dato. Andang manogdomara dato si Josue run. Naangkun nanda ang mga logar nga ginpangako ang Dios pagkatapos nga palayasun ang Dios ang mga nagaoroli doto sa mga logar nga dato. Kag ang torda nga gindara ang mga Israelita doto asta run sa tyimpo nga si David naging ari.
46 Ginpangayo ni David sa Dios nga togotan tana nga magpatindug balay para kanana agud makasimba doto anang mga kaapo-apoan ni Jacob. Piro bisan nalipay nga mayad ang Dios kay David, ara na tana pagtogoti.
47 Si Solomon maman ang nagimo ang balay nga sirimbaan sa Dios.
48 “Garing ang Dios nga labaw sa tanan ara nagaistar sa mga balay nga ginimo lang ang tao. Ay sono sa propita ang ona pa, makon ang Dios,
49 ‘Ang langit akun trono, kag ang logta anang torongtongan akun siki. Gani anong klasi nga balay indong imoon para kanakun? Ta diin ang logar nga akun mapawayan?
50 Indi bala nga ako maman ang nagimo ang tanan nga butang!’ ”
51 Pagkatapos makon ni Esteban sa mga tao doto sa konsilyo, “Maturugas indong mga olo! Nagapabungul kamo sa anang minsai ang Dios ay indi nindo gosto nga magtoman sa anang mga ginakoon kanindo. Pirmi nindo nga ginakontra ang Ispirito Santo. Pario kamo gid sa indong mga kaolang-olangan.
52 Ara gid propita sa andang tyimpo nga ara nanda pagingabota. Pati ang mga nagsogid parti sa pagabot ang Matarung nga Sorogoon nga si Jesus ginpatay nanda ra. Kag pagabot digi ni Jesus, kamo roman ang nagtraidor kag nagpatay kanana.
53 Nagbaton kamo ang kasogoan nga gintaw ang Dios paagi sa mga angil, piro ara nindo pagtomana.”
Ang Pagpasil kay Esteban
54 Pagkabati dato anang mga mimbro ang konsilyo, nasilag sanda nga mayad kay Esteban. Nagpapagut sanda andang mga ipun sa kasilag.
55 Piro si Esteban nga gingauman ang Ispirito Santo nagtangra sa langit kag nakita na anang gaum ang Dios nga nagalanyag kag si Jesus nga nagatindug sa too ang Dios.
56 Pagkakita na dato, makon na, “Sulunga nindo! Nakikita ko nga abri ang langit kag doto si Jesus nga Naging Tao nga nagatindug sa anang too ang Dios!”
57 Nagsiringgit anang mga mimbro ang konsilyo kag gintakupan nanda andang mga talinga agud indi nanda mabatian anang ginaambal ni Esteban. Kag nagdaragoyon sanda dayon paayan kanana.
58 Gindara nanda si Esteban sa goa ang siodad kag ginboroligan nanda pasil ang bato. Ginoba ang mga nagtistigo kontra kay Esteban andang mga panguslub nga lambong kag ginsala sa tao nga bataun pa nga anang aran si Saulo.
59 Kag mintras ginaboroligan nanda pasil si Esteban, nagapangamoyo tana sa Ginoo, makon na, “Ginoong Jesus, batona akun ispirito.”
60 Kag naglood tana dayon kag nagsinggit ang mabaskug, makon na, “Ginoo, indi mo sanda pagpapanabatun sa sala nga dia nga andang ginaimo.” Pagkaambal na dia, napatay tana.