យោនាយ្ស
នាវឞោកអ៝ន់ឞូគឹតល៝រ
ឆ៝ម់បុតអ្យាមឞើសងក៝ចមានាវរេសយោនាយ្សអីឞូនុយ្សនតើយ្សនាវងើយកោរាញឞ្រាសតាឞ្រីអីឆ្រាអែលមពែសឞើសលើ តានោកផូងអីឆ្រាអែលគុតឹមងខាសឞារអឹឞ្រីទាក។ ឞ៝ន់មោគឹតអោសពាង់ញចីសឆ៝ម់បុតអ្យាមាតីពាង់នើម មោលាសឞូអេងញចីសជ៝ៈនាម់ឞើសកើយពាង់។ យោនាយ្សគុរេសក្លាប់លាសតានាម់ ៨០០-៧៥០ អេល៝រមាឞ្រាសយេឆូទែស។ រាញាពាង់គែសនាវខ្លៃលាស«ព្លុក» តាឆ៝ម់បុតហោឆេហោឆេទ៝ង់ឆ្យុមព្លុកជេងរូបមាឞ្រីអីឆ្រាអែលមពែសឞើសលើ យ៝រលាសឞូកើបឆ្យុមព្លុកជេងទើសងាន់ឞូមរោសរាលាម់ ជេងឆ្យុមអីមោអោសគែសនាវមឹន ផូងអីឆ្រាអែលកើតនអាដ៝ង់ (ហោឆេ ៧:១១)។
ឆ៝ម់បុតអ្យាមឞើសងក៝ចមានាវយោនាយ្ស ពាង់មោអុចជានតឹងនាវកោរាញឞ្រាសដាៈមាពាង់អោស។ កោរាញឞ្រាសដាៈពាង់ហាន់តាប៝ននីនីវេជេងប៝នអីងាយឞើសឞ្រីអីឆ្រាអែល គៃមាមឞើសខាន់ពាង់អ៝ន់រាគ៝ល់លើយនូយ្សនហ៝ម់អ្យើស លាសមោរាគ៝ល់កោរាញឞ្រាសលើសហេងលើយខាន់ពាង់។ ផូងអីឆ្រាអែលកើបផូងនីនីវេជេងផូងរាលាង់ដាសខាន់ពាង់។ ប៝ននីនីវេអីនៃជេងមពែសឞើសលោសនារ នទ្រីទឹងពាង់ញច្វាត់ទូអុចក្រាបអ៝ន់នទ៝ប់ឞើសកោរាញឞ្រាស ញច៝ទូកហាន់មពែសជឹតញ៝ប់នារ។
នាវខ្លៃតាឆ៝ម់បុតអ្យាញហើនាវរ៝ង់កោរាញឞ្រាសនើស ពាង់មោទើនរ៝ង់មាផូងប៝នលានអីឆ្រាអែលទើមអោស កោរាញឞ្រាសរ៝ង់មាទឹងលែៈឞូនុយ្សលាមនែសនតូ ឞ៝លលាសមពោមពាពាង់យោៈ នទ្រែលមាកើបខ្លៃដ៝ង់ (យោនាយ្ស ៤:១១)។ កោរាញឞ្រាសជេងឆ៝ង់ ពាង់ផាតទោយ្សឞូនុយ្សតឹងនទើអីខាន់ពាង់ជាន យើនមាទោលកោរាញឞ្រាសអុចលើសអ៝ន់ហេងលើយមាក៝នឞូនុយ្សយ៝រមានាវតីសខាន់ពាង់នើស លាសឞូរាគ៝ល់មអារ់លើយនាវតីសអ្យើសខាន់ពាង់វៃជាននៃ លាសនទ្រីកោរាញឞ្រាសពាង់មរារាគ៝ល់លើយនាវមឹន ពាង់មោហ៝ចលើសហេងមាឞូអោស។ កោរាញឞ្រាស ពាង់កោរាញមាលែៈរាងោចនទើ ជេសរីពាង់ជេងកោរាញមានាវរេស នទ្រែលមានាវខឹតដ៝ង់។ លាសកោរាញឞ្រាសតេៈទោយ្សអុចងខឹតលើយ មោលាសរ៝ងរេសមាទូហ្វេឞូនុយ្សកាដោយ លាសនទ្រីផូងប៝នលានពាង់នើមមោទីជីនូយ្សអោស លាសឆៃកោរាញឞ្រាសពាង់យោៈមាឞូនុយ្សតីសអីនៃ (យោនាយ្ស ៤:៩-១១)។ ឞ៝ន់នតីដ៝ង់ កោរាញឞ្រាសគែសនាវទើយមាឆ្យាល មាទាកវាច់ទាកវារ់ នអ៝ប់មាមពោមពា (យោនាយ្ស ១:៤; ២:១)។
តាឆ៝ម់បុតអ្យាឞ៝ន់ឆៃ គែសនើមនតើយ្សនាវងើយកោរាញឞ្រាស ពាង់មោអុចអោសជានតឹងនាវកោរាញឞ្រាសដាៈ គែសម៝ប់មានាវជេរ នូយ្សនហ៝ម់មោអ្វែស គែសនាវរាលាច់ តឹមឞានមាឞូនុយ្សអាបាៈអេងអីកោរាញឞ្រាសទ៝ង់ជាននទើអេងៗមាពាង់ដ៝ង់។ កោរាញឞ្រាសមោអោសគើញមអារ់ផូងប៝នលានពាង់នើម។ កោរាញឞ្រាសមោប៝កគ៝រដ៝ង់មាផូងប៝នលានពាង់នើមទូញច្វាត់ងាយឞើសពាង់ពាង់អុចនតុមហើយនតុមជឹត។
នាវកោរាញឞ្រាសនទ្រាប់នាវរាក្លាយ្សមាទឹងលែៈឞូនុយ្ស
ឆ៝ម់បុតនាវកោរាញឞ្រាសងើយតានាវតឹមរាង្លាប់មហែ ឞ្រាសយេឆូឆ៝ៈនាវងក៝ចមាយោនាយ្ស តាឆ៝ម់បុតអ្យា នាវយោនាយ្ស គុតាត្រោមនទុលកាពែនាង់ពែនារ ជេងនាវមឞេនមានាវឞ្រាសយេឆូនើមខឹតគុតាមោចពែនាង់ពែនារ ជេសរីទ៝ក់រេសតៃ។ ជេសរីឞ្រាសយេឆូនទុយ្សលាសមាផូងអីឆ្រាអែលតារានោកពាង់នៃ យ៝រលាសខាន់ពាង់អីគឹតនាល់កោរាញឞ្រាសមោអោសរាគ៝ល់នូយ្សនហ៝ម់តានាវពាង់នតុមនតី នទ្រែលមាតានទើទុតនាវងាន់អីពាង់ជាន យើនមាផូងនីនីវេអីមោអោសគឹតនាល់កោរាញឞ្រាស ខាន់ពាង់រាគ៝ល់លើយនូយ្សនហ៝ម់យ៝រមានាវយោនាយ្ស នតី (មាថាយ ១២:៣៨-៤២)។
មឞើសនាវខ្លៃតាងកោៈតាឆ៝ម់បុតអ្យា
១:១-១៦ កោរាញឞ្រាសដាៈយោនាយ្សហាន់តាប៝ននីនីវេ ពាង់ញច៝ទូកក្វ៝ង់ទូញច្វាត់តានតុកអេង កោរាញឞ្រាសអ៝ន់គែសឆ្យាលផុត ជេសរីឞូងក្លាច់យោនាយ្សតាទាកវាច់ទាកវារ់។
២:១-១១ កោរាញឞ្រាសអ៝ន់ទូមល៝ម់កាក្វ៝ង់រាង្វាន់យោនាយ្សយោនាយ្សរាគ៝ល់នូយ្សនហ៝ម់ ជេសរីមឞើសឆើមមាកោរាញឞ្រាស ជេសរីកាអីនៃហ៝កងលោសពាង់អាកើស។
៣:១-១០ យោនាយ្សហាន់តាប៝ននីនីវេ ផូងប៝ននីនីវេរាគ៝ល់នូយ្សនហ៝ម់។
៤:១-១១ យោនាយ្សតឹមរាលាច់ដាសកោរាញឞ្រាស។
១
យោនាយ្ស ញច្វាត់ទូឞើសឞ្រាសយេហោវា
១ ឞើសកាល់អែនើសគែសទូហ្វេឞូក្លោរាញាយោនាយ្ស អីក៝នអាមីថាយ ។ ត៝ត់ទូនាររីឞ្រាសយេហោវា ដាៈមាយោនាយ្ស ៖
២ “ហើយយោនាយ្ស មៃទ៝ក់ហាន់ហ៝ម់តាប៝ននីនីវេ អីប៝នទុតក្វ៝ង់មពែសមាលោសនារនៃ មឞើសមានាវតេៈទោយ្សឞូនុយ្សតាប៝នអីនៃ យ៝រលាសនាវតីសអ្យើសខាន់ពាង់ជាននៃ លឺងគារ់តាង់ត៝ត់អាគ៝ប់អ្យាងាន់”។
៣ យោនាយ្ស មោអ្យាត់អោសនាវឞ្រាសយេហោវា ពាង់ទូញច្វាត់ឞើសមាត់ឞ្រាសយេហោវា ពាង់ទ៝ក់ឞើសនៃរ៝ ហាន់ជឹតប៝នយោបពេ រី នតុកប៝នគែសទូកក្វ៝ង់ៗ គៃមាហាន់ជឹតប៝នតាឆើស អីប៝នមពែសមាញ៝ប់នារកាល់តីទាកវាច់ទាកវារ់ច្រាវ។ ពាង់ឆៃគែសទូមល៝ម់ទូកក្វ៝ង់ អុចនទ្រាប់ហាន់ជឹតប៝នតាឆើស ពាង់អ៝ន់ព្រាក់មាញច៝ទូក ជេសរីពាង់ជុរញច៝ទូកអីនៃរ៝ ហាន់ជឹតប៝នតាឆើស នទ្រែលឞូអាបាៈអេង ពាង់អុចទូក្រាបងាយឞើសមាត់ឞ្រាសយេហោវា ងាន់រ៝។
៤ ទូកអីនៃលោសឞើសយោបពេ ត៝ត់តាងក្លាងទាកនៃ ជេសរីឞ្រាសយេហោវា អ៝ន់គែសឆ្យាលផុតទុតហោរ៝ គៃមាខោមមព្រាតរ៝ៈទាកវាច់ទាកវារ់។ កើតនទ្រីរ៝ៈទាកអីនៃគែសឆ្យាលទុតហោងាន់ អ៝ន់ខាន់ពាង់ក្លាចលាសទូកខាន់ពាង់នើសអ្យើសលែៈផ្យៅ។
៥ មពោលជានការតាកាលើទូកនៃខាន់ពាង់ក្លាចនតែរទាទេ ខាន់ពាង់នតែរក្វាល់ទូហ្វេទូហ្វេដាៈឞ្រាសខាន់ពាង់នើមកើល។ ជេសរីខាន់ពាង់ពឺលែៈទ្រាប់នទើតាកាលើទូកអីនៃ មអារ់លើយតាទាកវាច់ទាកវារ់រីគៃមាអ៝ន់ទូកអីនៃងគើច។ អីយោនាយ្ស នើមរីលែៈអើមជុរគុឞិចហាក់ខុរឞើសទ៝ង់ឆូតាឞ្លាតទូករីពាង់ហែស។
៦ ជេសរីពាង់អីតើមទូករីហាន់ជ៝យយោនាយ្ស គៃមាលាស ពាង់លាស៖ “មើមគុឞិចមៃអ្យាហ្យាស? ទ៝ក់ហ៝ម់ហែស! ក្វាល់ហ៝ម់ឞ្រាសមៃនើម! ងខេបលាសឞ្រាសអីនៃកាសគឹតមាឞ៝ន់ លើយអ៝ន់ឞ៝ន់ខឹត”។
៧ មពោលឞូនុយ្សអីគុញច៝តាកាលើទូកនៃតឹមញច្រាៈឞាល់លាស៖ “ល៝ង់ឞ៝ន់ញុបនទើញច្រ៝ស គៃមាគឹតឞូម៝សឞូនុយ្សអីជាននាវអ្យើស ទឹងឞ៝ន់គែសនាវជេរកើតអ្យា”។ ជេសរីញច្រ៝សនាវអីនៃទីតាព្លាង់យោនាយ្ស រ៝។
៨ ជេសរីខាន់ពាង់អោបយោនាយ្ស ៖ “ឞូម៝សជាន ទឹងគែសនាវជេរកើតអ្យា? មឞើសមាហេនហ៝ម់ មៃម៝សជាន? ឞើសតាៈមៃ? ម៝សប៝ន? មៃឞូម៝សមពោល?”
៩ យោនាយ្ស មឞើសមាខាន់ពាង់៖ “គ៝ប់មពោលហេឞ្រើ គ៝ប់ក្លាចមាឞ្រាសយេហោវា ឞ្រាសអីគុតាកាលើត្រោក ពាង់អីញជេងទាកវាច់ទាកវារ់ នទ្រែលមានែសនតូអ្យាដ៝ង់”។
១០ យោនាយ្ស ងក៝ចលែៈនាវពាង់អីនៃនើសអ៝ន់ឞូគឹត ត៝ត់មាគឹតនាវយោនាយ្ស ពាង់ញច្វាត់ទូឞើសឞ្រាសយេហោវា កើតនៃ ខាន់ពាង់ក្លាចទាទេលើហោងាន់ លែៈឞូនុយ្សអីគុញច៝តាទូកអីនៃ ខាន់ពាង់លាសមាយោនាយ្ស ៖ “ម៝សជានមៃកើតនទ្រីរី?”
១១ ទាករាឞុសលើមាហោលើមាហោងាន់ ជេសរីខាន់ពាង់អោបមាយោនាយ្ស ៖ “លាសនទ្រី មើមហេនជានមាមៃ គៃមាទាកអ្យារាង៝ន់មេស?”
១២ យោនាយ្ស អើស៖ “ខាន់មៃងក្លាច់លើយគ៝ប់តាទាករីមើឞាស យ៝រលាសគ៝ប់គឹតឆ្យាលផុតទុតហោអ្យា តាៈឞើសនាវតីសគ៝ប់”។
១៣ ខាន់ពាង់មោអ្យាត់អោស ខាន់ពាង់ញឆ្រោយ្សវាសទូកអីនៃអ៝ន់ហាន់ជឹតមែង មោទើយរ៝ យ៝រមាទាករាឞុសលើមាហោទាង់ងាន់។
១៤ ជេសរីខាន់ពាង់នតែរក្វាល់ឞ្រាសយេហោវា ៖ “អើយឞ្រាសយេហោវា ទាន់មៃយោៈនអាចអ៝ន់មាហេន លើយអ៝ន់ហេនខឹតយ៝រមាហេនងខឹតងក្លាច់លើយឞូនុយ្សអ្យាតាទាក។ អើយឞ្រាសយេហោវា លើយតេៈទោយ្សមាហេនលាសឞូនុយ្សអ្យាមោគែសនាវតីសអោស លែៈនាវអ្យានើសតាៈឞើសមៃនើមអុច”។
១៥ ជេសរីខាន់ពាង់ពឺយោនាយ្ស ងក្លាច់លើយតាទាកវាច់ទាកវារ់អីនៃ ជេសរីទាករាង៝ន់នទាលរ៝។
១៦ លែៈរាងោចមពោលអីនៃក្លាចឞ្រាសយេហោវា ហោងាន់ ខាន់ពាង់លែវឞាល់ឆ៝ៈនទើជានមាឞ្រាសយេហោវា នទ្រែលមាម៝ត់ត៝នដ៝ង់។