13
'E³ la²³ ca²³lʉ́³ Jesús júu² quiee'³² dsa³ 'i³ ca²³juá² mɨ³¹ju̱³
(Mr. 4:1-9; Lc. 8:4-8)
'E³ quie'²³ jmɨ́ɨ² jo̱³ ca²³bǿn³ Jesús xi²ñʉ'¹. 'E³ jo̱³ ŋóo² i²gua³ co̱³² jmɨɨ³. Bi²³ ma²³'nee³ juɨ́ɨn²³ dsa³ 'i³ ca²³ŋɨɨ'n²³ caan²³ Jesús. 'E³ jo̱³ 'í² Jesús 'e̱'³ móo². Ca²³gua³ jo̱o̱²³na²³. 'E³ quie'²³ té̱e̱n³ quie'²³ dsa³ co̱³² jmɨɨ³. Ñúun³ la²³jɨ³ 'e³ ca²³lʉ́³ Jesús, ca²³sɨ'²³ dsa³. Ca²³lʉ́³ júu² rɨ³jnɨ³. Ca²³jua'³:
―La²³la³ cu³lø³¹ ca²³jmée³ jø̱n³ dsa³ 'i³ ca²³juá² mɨ³¹ju̱³. Ŋóo² ca²³juá² mɨ³¹ju̱³. 'E³ la²³ ca²³juá² mɨ³¹ju̱³, xa³ mɨ³¹ju̱³ 'e³ ca²³ti²³ro̱o̱² coo³¹ jui³¹. 'E³ quie'²³ ca²³dxi²³guín²³ to̱³ 'i³ ca²³e'² mɨ³¹ju̱³. Xa³ mɨ³¹ju̱³ 'e³ ca²³ti²³ro̱o̱² jee²³² guoo'² 'e³ rɨ³jó³ ñi'² cú̱u̱², je² bi²³ tii³ 'uǿ²³. Xe̱'n² ca²³jǿn²³ mɨ³¹ju̱³. Qui² bi²³ tii³ 'uǿ²³. Ca²³la²³jui̱i̱n³¹ ma²mɨ³'áa³ 'i'²³ 'e³ jmee²³ 'ioo³. Qui² 'a²³jia'³ ca²³la²³cuaa²³ jmó². 'E³ jo̱³ hua² ca²³la²³quiʉ̱ʉ̱³. Xa³ mɨ³¹ju̱³ 'e³ ca²³ti²³ro̱o̱² jee²³² tó̱o̱². 'E³ quie'²³ ca²³cua̱a̱n²³ xoo'³¹ tó̱o̱² 'e³ ca²³jlɨ́²³ mɨ³¹ju̱³. Xa³ mɨ³¹ju̱³ 'e³ ca²³ti²³ro̱o̱² 'uǿ²³ ŋún²³. 'E³ jo̱³ ca²³'ɨ́ɨ³ mɨɨ³¹. Xa³ mɨ³¹ju̱³ 'e³ ca²³'ɨ́ɨ³ ma²³ co̱o̱³ i³lóo³ mɨɨ³¹. Xa³ 'e³ ca²³'ɨ́ɨ³ ma²³ tú̱²³ lu²³guiá³ dsɨ³² guiá²³ mɨɨ³¹. Xa³ 'e³ ca²³'ɨ́ɨ³ ma²³ gui²³guiá³ mɨɨ³¹. 'Ne'² rɨ²³núu²³ dsa³ 'i³ 'née²³ rɨ²³cuǿn²³ miin²³ 'e³ rɨ²³núu²³.
'E³ la²³ ca²³jua'³ Jesús 'e³ 'ee² lǿ² lʉ²³ júu² rɨ³jnɨ³
(Mr. 4:10-12; Lc. 8:9-10)
10 'E³ quie'²³ jo̱³ ca²³ŋɨɨ'n²³ dsa³ quien³² caan²³ Jesús. Ca²³sɨ'²³te'²³:
―¿'Ee² lǿ² lʉ́n² júu² rɨ³jnɨ³ 'e³ la²³ lʉ́n² quia̱'n²nu³ dsa³?
11 'E³ jo̱³ ca²³jmée³ júu² Jesús. Ca²³jua'³:
―'Iéen²na'³ júu² miin²³na'³ 'e³ ta³jmee³ra'³ 'i'²³ 'e³ jmii'³¹ lǿ² 'e³ rɨ³løn³¹ juii² dsa³ Dios 'i³ jen³¹ yʉʉ'³¹ güii³. Ta³jmee³ra'³ 'i'²³ júu² jo̱³, juø'n³ quie'²³ rɨ³'mo² xe̱'n². 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ 'ióo² júu² te'²³ dsa³ 'í³ 'e³ li²³ta²³jmoo³²te'²³ 'i'²³ júu² jo̱³. 12 Ñúun³ cɨ² rɨ²³'ióo²³ dsa³ 'i³ xa³ ca³juɨ² 'e³ ta³nʉ́ʉ²³. Bi²³ ñúun³ li²³xa³ quie'². 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ lǿ² la'³ quie'² dsa³ 'i³ 'a²³'e³ xa³ 'e³ ta³nʉ́ʉ²³. Qui² rɨ²³je̱'n²te'²³ la²³'nɨɨ'n³¹ qui³ 'e³ xa³ quie'². 13 'E³ jo̱³ hua² 'e³ lʉn²³ júu² rɨ³jnɨ³ 'e³ la²³ lʉn²³ quia̱'n²³²na¹ te'²³ dsa³ 'í³. Qui² joo³²te'²³. 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ jné³ quie'²te'²³. Nuu³te'²³. 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ ta³nʉ́ʉ²³te'²³. 'A²³jia'³ ta³jmoo³²te'²³ 'i'²³. 14 Sɨ³lí³ quie'²te'²³ 'e³ la²³ ca²³jua'³ Isaías mɨ²jaa²³² 'e³ rɨ²³lí³ ma²ca¹jua'³:
Rɨ²núu²ra'³ xú̱n³. 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ jmɨ́ɨ² rɨ²jmée²ra'³ 'i'²³.
Rɨ²joo³¹ra'³ xú̱n³. 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ jmɨ́ɨ² rɨ²móo²ra'³.
15 Qui² bi²³ mɨ³loo³ dsɨ́² dsa³ la³.
'É̱e̱² 'e³ 'a²³jia'³ ma²³ nuu³te'²³.
'É̱e̱² 'e³ mɨ³jní³te'²³ mɨ²ñi²te'¹.
La²³nɨ³ hua² mɨ³lǿ²³ 'e³ la²³ 'a²³jia'³ ma²³ rɨ²³lí³ juø'² li²³jné²³ mɨ²ñi²te'¹,
'e³ la²³ 'a²³jia'³ ma²³ rɨ²³lí³ juø'² rɨ²³núu²³ lo³guo²te'¹,
'e³ la²³ 'a²³jia'³ ma²³ rɨ²³lí³ juø'² rɨ²³jmée²³ 'i'²³ dsɨ́²te'²³,
'e³ la²³ 'a²³jia'³ rɨ²³ja²³guín²³te'²³ caan²³na²³ 'e³ rɨ²mi³'láan²na²³te'²³.
16 ’'E³ quie'²³ bi²³ dxʉ́²³ quién²na'³ 'nee'²³. Qui² jné³ mɨ²ñí²ra'³. Nʉ'³ la³guó³ra'³. 17 Rɨ²juøøn³¹na¹ 'nee'²³ ju²dsoo³¹: Juɨ́ɨn²³ dsa³ 'i³ ca²³'ɨ́ɨ³ júu² quiee'³² Dios mɨ²jaa²³² quia̱'² te'²³ dsa³ 'i³ ca²³jmóo² 'e³ ca³dsaan³² 'i³ ca²³la²³'née²³ 'e³ rɨ²³jóo²te'²³ la²³jɨ³ 'e³ joo³²ra'³ rɨ³nɨ²³ 'u². 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ ŋó²³te'²³. Ca²³la²³'née²³te'²³ 'e³ rɨ²³núu²³te'²³ la²³jɨ³ 'e³ nuu³ra'³ 'u². 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ ca²³núu³te'²³.
'E³ la²³ ca²³jmée³ jɨn³ Jesús júu² quiee'³² dsa³ 'i³ ca²³juá² mɨ³¹ju̱³
(Mr. 4:13-20; Lc. 8:11-15)
18 ’'E³ jo̱³ 'ne'² rɨ²núu²ra'³ 'e³ jmii'³¹ 'née²³ rɨ²³jua'³ júu² quiee'³² dsa³ 'i³ ca²³juá² mɨ³¹ju̱³. 19 La²³la³ cu³lø³¹ sɨ³ji̱'²³ dsa³ 'i³ nuu³ 'e³ jmii'³¹ lǿ² 'e³ rɨ³løn³¹ Dios juii² dsa³, 'e³ quie'²³ 'a²³jia'³ ta³jmoo³² 'i'²³ ca³quie̱e̱² jmii'³¹ lǿ² júu² jo̱³: Xe̱'n² sɨ³dxóo² 'i³ 'a²³jia'³ dxún²³ 'e³ je̱'n³² júu² 'e³ rɨ³jne² dsɨ́² dsa³ 'í³. La²³nɨ³ cu³lø³¹ 'née²³ rɨ²³jua'³ júu² quiee'³² mɨ³¹ju̱³ 'e³ ca²³juá² dsa³ coo³¹ jui³¹. 20 La²³ xen³ mɨ³¹ju̱³ 'e³ ca²³juá² dsa³ jee²³² guoo'² 'e³ rɨ³jó³ ñi'² cú̱u̱² xen³ ca³dxáan² dsa³ 'i³ nuu³ júu² quiee'³² Dios 'e³ quie'²³ xe̱'n² jmɨ́ɨ² jmoo³² quie'²te'²³ 'e³ jɨn³ dsɨ́²te'²³. 21 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ sɨ³li³'uee'n³ dsɨ́²te'²³. 'É̱e̱² 'e³ 'a²³jia'³ sɨ³'ia³ jmó². Ca²³ji̱i̱³ hua² sɨ³táa²³te'²³. Tʉ³²te'²³ xe̱'n² mɨ³li³xa³ u²³ŋɨ́³ dsɨ́ɨ² quie'²te'²³, mɨ³rɨ³'nee³ júu² dsa³ 'e³ mɨ³ca³táan³te'²³ júu² jo̱³. 22 La²³ xen³ mɨ³¹ju̱³ 'e³ ca²³juá² dsa³ jee²³² tó̱o̱² xen³ ca³dxáan² dsa³ 'i³ nuu³ júu² quiee'³² Dios, 'e³ quie'²³ sɨ³li³ñúun³ dsɨ́² 'e³ jua'³ jmii'³¹ rɨ²³lí³ la²³jɨ³ ta² quiee'³². Sɨ³caa'n³² jui³¹ 'e³ jua'³ 'iin²³ dsɨ́² cuu². 'E³ jo̱³ sɨ³jlɨ́²³ júu² jo̱³. 'E³ jo̱³ 'a²³ xa³ mɨɨ³¹ 'e³ rɨ²³'ɨ́ɨ²³. 23 La²³ xen³ mɨ³¹ju̱³ 'e³ ca²³juá² dsa³ 'uǿ²³ ŋún²³ xen³ ca³dxáan² dsa³ 'i³ nuu³ júu² quiee'³² Dios. Qui² ta³jmoo³² 'i'²³ 'e³ jmii'³¹ lǿ². 'E³ jo̱³ 'é̱e̱² 'e³ rɨ³'ɨɨ³¹ mɨɨ³¹ la²³ xen³ mɨ³¹ju̱³ 'e³ 'ɨɨ³ ma²³ co̱o̱³ i³lóo³ mɨɨ³¹, la²³ xen³ mɨ³¹ju̱³ 'e³ 'ɨɨ³ ma²³ tú̱²³ lu²³guiá³ dsɨ³² guiá²³ mɨɨ³¹, la²³ xen³ mɨ³¹ju̱³ 'e³ 'ɨɨ³ ma²³ gui²³guiá³ mɨɨ³¹.
'E³ la²³ ca²³lʉ́³ Jesús júu² quiee'³² nuu³ 'e³ 'a²³jia'³ 'nee'³¹
24 Xa³ jia'³ cɨ'²³ júu² rɨ³jnɨ³ 'e³ ca²³lʉ́³ Jesús, ca²³sɨ'²³ dsa³. Ca²³jua'³:
―La²³la³ cu³lø³¹ 'e³ rɨ³løn³¹ juii² dsa³ Dios 'i³ jen³¹ yʉʉ'³¹ güii³: Xen³ la²³ xen³ jø̱n³ dsa³ 'i³ ca²³juá² mɨ³¹ju̱³ 'e³ dxʉ́²³ 'uǿ²³ quiee'³². 25 'E³ quie'²³ ca²³dxóo² jø̱n³ dsa³ 'i³ hui²³dsɨ́ɨn² ñin³² dsa³ 'í³ 'e³ la²³ rɨ³guɨɨn³ la²³jɨn³ dsa³. Ca²³juá² mɨ³¹ju̱³ nuu³ 'e³ 'a²³jia'³ 'nee'³¹ je² rɨ³jne² trigo. 'E³ jo̱³ ŋø'n² co̱'³. 26 Ca²³jǿn²³ mɨ³¹ju̱³. Ca²³'ɨ́ɨ³ mɨɨ³¹. Ca²³la²³lii²³ 'e³ rɨ³coo'n³² nuu³ 'e³ 'a²³jia'³ 'nee'³¹ jee²³² trigo. 27 'E³ jo̱³ i²guín¹ mozo i²joon³te'²³ juii² 'uǿ²³. Ca²³jua'³te'²³: “Jmø'n² mɨ³¹ju̱³ dxʉ́²³ hua² ca²³jñín³ 'uǿ²³ quien³²nu³. ¿'Ee² lǿ² 'e³ mɨ³jǿn²³ nuu³ 'e³ 'a²³jia'³ 'nee'³¹?” 28 'E³ jo̱³ ca²³jua'³ juii². Ca²³sɨ'²³ mozos: “Xen³ dsa³ 'i³ hui²³dsɨ́ɨn² ñin³² jné² 'i³ ca²³jmée³ tu³cua̱a̱n²tu²”. 'E³ jo̱³ ca²³jua'³ mozos: “¿'A² dsoo³²ra'³¹ sɨ³xee'n²³²na'³¹ nuu³ jo̱o̱²³na²³?” 29 'E³ quie'²³ ca²³jua'³ juii²: “'A²³la³ la'³ xú̱n³. Qui² bi²³ juø'² rɨ²juø'n²³na'³ ca³ti³² quia̱'² trigo je² juø'n²³na'³ nuu³. 30 Cu²cuá̱a̱n¹ quie'²³ ca³ti³² la²³huø'n²³ 'e³ rɨ²³tɨ́²³ 'e³ rɨ²³lí³ 'ó̱o̱²³. Mɨ³rɨ³ti³ 'e³ rɨ²³lí³ 'ó̱o̱²³, rɨ²juøøn³¹na¹ te'²³ dsa³ 'i³ rɨ²³jmóo² 'ó̱o̱²³ 'e³ rɨ²³sø'n² nuu³ xe̱'n². Rɨ²³'ñʉ́ʉ³te'²³ xoo'³¹ nuu³. Rɨ²³jɨ̱́²³te'²³. 'E³ quie'²³ rɨ²juøøn³¹na¹te'¹ 'e³ rɨ²³to'²³te'²³ trigo 'e̱'³ dsoo²³² quián²³.”
'E³ la²³ ca²³lʉ́³ Jesús júu² quiee'³² mɨ³¹ju̱³ mostaza
(Mr. 4:30-32; Lc. 13:18-19)
31 Xa³ jia'³ cɨ'²³ júu² rɨ³jnɨ³ 'e³ ca²³lʉ́³ Jesús. Ca²³sɨ'²³ dsa³. Ca²³jua'³:
―La²³la³ cu³lø³¹ 'e³ rɨ³løn³¹ juii² dsa³ Dios 'i³ jen³¹ yʉʉ'³¹ güii³. Xen³ la²³ xen³ co̱o̱³ mɨɨ³¹ mɨ³¹ju̱³ mostaza 'e³ ca²³jñi³ jø̱n³ dsa³ 'uǿ²³ quiee'³². 32 Pii'² cɨ² mɨ³¹ju̱³ mostaza la²³ cɨ'²³ la²³jɨ³ jia'³ cɨ'²³ mɨ³¹ju̱³. 'E³ quie'²³ bee'² cɨ² xoo'³¹ la²³ cɨ'²³ la²³jɨ³ jia'³ cɨ'²³ xoo'³¹ nuu³. Sɨ³li³xa³ 'mɨ'n³. Cu³i³guín²³ jo̱o̱³¹ to̱³. Dxa²³ mɨ²sɨɨ² jee²³² mɨ³¹guoo³.
'E³ la²³ ca²³lʉ́³ Jesús júu² quiee'³² xoo'³¹ 'ɨ²³juɨ²
(Lc. 13:20-21)
33 Ca²³lʉ́³ Jesús jia'³ cɨ'²³ júu² rɨ³jnɨ³. Ca²³jua'³:
―La²³la³ cu³lø³¹ 'e³ rɨ³løn³¹ juii² dsa³ Dios 'i³ jen³¹ yʉʉ'³¹ güii³. Xen³ la²³ xen³ xoo'³¹ 'ɨ²³juɨ² 'e³ có̱²³ jø̱n³ mɨ́³. 'Nɨ³ kilos tʉʉ² harina 'e³ ca²³coo'n³ xoo'³¹ 'ɨ²³juɨ². Ca²³jmée³ xoo'³¹ 'ɨ²³juɨ² 'e³ ca²³yʉ̱́ʉ̱²³ la²³jɨ³ sú̱n². La'³ cu³lø³¹ xen³ 'e³ sɨ³ya'n² dsa³ júu² quiee'³² Dios.
'E³ jmii'³¹ lǿ² 'e³ ca²³lʉ́³ Jesús júu² rɨ³jnɨ³
(Mr. 4:33-34)
34 Jmø'n² júu² rɨ³jnɨ³ hua² ca²³lʉ́³ Jesús ma²ca¹lʉ́³ la²³jɨ³ júu² 'e³ lø³² la²³nɨ³. 'A²³'e³ xa³ jia'³ cɨ'²³ 'iin³² júu² 'e³ ca²³lʉ́³ quia̱'² la²³jɨn³ dsa³. 35 La'³ hua² ca²³lǿ²³ 'e³ la²³ ca²³jua'³ jø̱n³ dsa³ 'i³ ca²³'ɨ́ɨ³ júu² quiee'³² Dios mɨ²jaa²³² 'e³ rɨ²³lí³. Qui² to̱o̱²³ ji³ 'e³ jua'³:
Júu² rɨ³jnɨ³ hua² rɨ²lʉn²³².
Rɨ²juøøn³¹na¹ dsa³ júu² 'e³ rɨ³'mo² cɨ'²³ la²³ 'e³ ca²³jmée³ Dios mɨ³¹güii³.
'E³ la²³ ca²³jmée³ jɨn³ Jesús júu² quiee'³² nuu³ 'e³ 'a²³jia'³ 'nee'³¹
36 'E³ quie'²³ jo̱³ ca²³cuaa'n³ dsa³ Jesús. 'Ͳ xi²ñʉ'¹. 'E³ jo̱³ ca²³guín²³ dsa³ quien³² caan²³ Jesús. Ca²³jua'³te'²³:
―Rɨ²jméen² jɨn³ júu² quiee'³² nuu³ 'e³ 'a²³jia'³ 'nee'³¹ 'e³ rɨ³jne² 'uǿ²³ quiee'³² dsa³.
37 'E³ jo̱³ ca²³jua'³ Jesús:
―La²³ xen³ dsa³ 'i³ ca²³juá² mɨ³¹ju̱³ 'e³ dxʉ́²³ xen²³na²³ jné² Jo̱o̱³¹ Dsa³. 38 La²³ xen³ 'uǿ²³ quiee'³² xen³ mɨ³¹güii³ la³. La²³ xen³ mɨ³¹ju̱³ 'e³ dxʉ́²³ xen³ dsa³ 'i³ rɨ³løn³¹ Dios juii². La²³ xen³ nuu³ 'e³ 'a²³jia'³ 'nee'³¹ xen³ dsa³ 'i³ rɨ³løn³¹ juii²te'¹ 'ñée² 'i³ 'a²³jia'³ dxún²³. 39 La²³ xen³ dsa³ 'i³ ca²³juá² mɨ³¹ju̱³ 'e³ 'a²³jia'³ 'nee'³¹ 'i³ hui²³dsɨ́ɨn² ñin³² juii² 'uǿ²³ xen³ mɨ²³sɨ²³quiʉ'². La²³ xen³ 'e³ mɨ³jmóo² dsa³ 'ó̱o̱²³ xen³ mɨ³rɨ³dxa³ jmɨ́ɨ². La²³ xen³ dsa³ 'i³ jmoo³² 'ó̱o̱²³ xen³ ángeles. 40 Rɨ²³dxi²³cua̱a̱'n³te'²³ nuu³ 'e³ 'a²³jia'³ 'nee'³¹. Rɨ²³jɨ̱́³te'²³ dxi³¹ji³. 'E³ quie'²³ la'³ cu³lø³¹ 'e³ rɨ²³lí³ mɨ³rɨ³dxa³ jmɨ́ɨ². 41 Jné² Jo̱o̱³¹ Dsa³ rɨ²sɨɨn³¹na¹ ángeles quién²³na²³. Rɨ²³'uøø³te'²³ la²³jɨ³ 'e³ dsɨn³² 'e³ sɨ³li³xa³ dsoo² quiee'³² dsa³ la²³ca̱a̱n³ je² rɨ³løn³¹na¹ juii². Rɨ²³'uøøn³te'²³ la²³jɨn³ 'i³ jmoo³² 'e³ 'a²³jia'³ dxʉ́²³. 42 Rɨ²³juén²te'²³ dxi³¹ji³. Je² núu²³ rɨ²³'o'² dsa³. Rɨ²³cuu'³ la²³ cɨ² jo̱²te'¹ la²³'nɨɨ'n³¹ 'e³ rɨ²³ŋɨ́³ dsɨ́²te'²³. 43 Mɨ³rɨ³li³ la'³, rɨ²³lín³ rɨ³ji'n³¹ dsa³ 'i³ rɨ³løn³¹ ca³dsaan³², la²³'nɨɨ'n³¹ 'e³ li²³gáan³te'²³. Rɨ²³lín³te'²³ 'e³ la²³ lǿn²³ ñi'² je² rɨ³løn³¹ juii² Jmii³te'²³. 'E³ quie'²³ 'ne'² rɨ²³núu²³ dsa³ 'i³ 'née²³ rɨ²³cuǿn²³ miin²³ 'e³ rɨ²³núu²³.
'E³ la²³ ca²³lʉ́³ Jesús júu² quiee'³² co̱o̱³ 'e³ bi²³ quí̱i̱n²³ 'e³ rɨ³'oo³ 'uǿ²³
44 ’La²³la³ cu³lø³¹ 'e³ rɨ³løn³¹ juii² dsa³ Dios 'i³ jen³¹ yʉʉ'³¹ güii³: Xen³ la²³ xen³ co̱o̱³ 'e³ bi²³ quí̱i̱n²³ 'e³ rɨ³'oo³ 'uǿ²³. Xen³ jø̱n³ dsa³ 'i³ ca²³dso'²³. Jo̱³ tu³ ca²³'óo² co̱'³. Bi²³ ma²³'nee³ jɨn³ dsɨ́² dsa³ 'í³. 'E³ jo̱³ ŋóo² ca²³'nɨ́ɨ³ la²³jɨ³ 'e³ xa³ quie'². Ló² 'uǿ²³ je² rɨ³'oo³ co̱o̱³ 'e³ bi²³ quí̱i̱n²³ jo̱³.
'E³ la²³ ca²³lʉ́³ Jesús júu² quiee'³² mɨ³¹huii'³ 'e³ bi²³ quí̱i̱n²³
45 ’La²³la³ cu³lø³¹ 'e³ rɨ³løn³¹ juii² dsa³ Dios 'i³ jen³¹ yʉʉ'³¹ güii³: Xen³ la²³ xen³ jø̱n³ dsa³ 'i³ lo³² mɨ³¹huii'³ 'e³ bi²³ dxʉ́²³ 'e³ jua'³ rɨ²³'nɨ́ɨ²³ co̱'³. 46 Ca²³dso'²³ je² xa³ co̱o̱³ mɨɨ³¹ mɨ³¹huii'³ 'e³ bi²³ quí̱i̱n²³. 'E³ jo̱³ ŋóo² ca²³'nɨ́ɨ³ la²³jɨ³ 'e³ xa³ quie'². 'E³ jo̱³ ló² mɨ³¹huii'³ jo̱³.
'E³ la²³ ca²³lʉ́³ Jesús júu² quiee'³² 'mó² 'e³ dxi³cua̱a̱'n³te'²³ la²³jɨ³ 'iin³² roo'³² 'i³ ta'n² 'e̱'³ jmɨɨ³
47 ’La²³la³ cu³lø³¹ 'e³ rɨ³løn³¹ juii² dsa³ Dios 'i³ jen³¹ yʉʉ'³¹ güii³: Xen³ la²³ xen³ co̱o̱³ 'mó² 'e³ ca²³juá²te'²³ 'e̱'³ jmɨ²³ñii'³¹. Ca²³ta'n²³ la²³jɨ³ 'iin³² roo'³² 'i³ xen³ 'e̱'³ jmɨɨ³. 48 Ma²ca¹cø̱'n¹ 'mó², sø'²te'²³ ñi'² dsoo² je² rɨ³quiʉ̱ʉ̱³. 'E³ quie'²³ jo̱³ ca²³gua³ dsa³. Ca²³xíin² ca²³ŋɨ́ɨn²te'²³ la²³jɨn³ roo'³² 'i³ dxún²³. Ca²³taa'n³te'²³ mɨɨ'³. Ca²³tá̱a̱n²te'²³ la²³jɨn³ 'i³ 'a²³jia'³ 'nee'n³¹. 49 'E³ quie'²³ la'³ cu³lø³¹ rɨ²³lí³ mɨ³rɨ³dxa³ jmɨ́ɨ². Rɨ²³sɨ²³guín²³ te'²³ ángeles. Rɨ²³'uøøn³ la²³jɨn³ 'i³ 'a²³jia'³ dxún²³ jee²³² quiee'³² la²³jɨn³ 'i³ jmoo³² ca³dsaan³². 50 Rɨ²³juén²te'²³ dxi³¹ji³. Je² núu²³ rɨ²³'o'² dsa³. Rɨ²³cuu'³ la²³ cɨ² jo̱²te'¹ la²³'nɨɨ'n³¹ 'e³ rɨ²³ŋɨ́³ dsɨ́²te'²³.
'E³ la²³ ca²³'é³ Jesús la²³jɨ³ 'e³ 'aa³ juii² xi²ñʉ'¹
51 Ca²³jua'³ Jesús. Ca²³sɨ'²³ dsa³ quien³²:
―¿'A² mɨ³jmée²ra'³ 'i'²³ la²³jɨ³ 'e³ mɨ³juǿøn²na²³ 'nee'²³?
'E³ jo̱³ ca²³jua'³te'²³:
―Ma² mɨ³jmee²ra'³¹ 'i'²³ xú̱n³.
52 'E³ jo̱³ ca²³jua'³ Jesús:
―La²³ xen³ juii² xi²ñʉ'¹ xen³ 'nee'²³ 'i³ rɨ³løn³¹na'³ 'é̱e̱² dsa³ 'e²³ ley 'i³ sɨ³li³tɨn³ 'e³ jmii'³¹ rɨ³løn³¹ juii² dsa³ Dios 'i³ jen³¹ yʉʉ'³¹ güii³. Ñúun³ la²³jɨ³ 'e³ taa'² guóo² 'e³ 'aa³ juii² xi²ñʉ'¹. Xa³ ma² sɨ³li³'ne'² rɨ²³dxi³ júu² 'e³ 'mɨɨn³². Xa³ ma² sɨ³li³'ne'² rɨ²³dxi³ júu² 'e³ mɨ³xa³ cɨ² ca³juɨ² xa³. 'E³ jo̱³ hua² xa³ cɨ'²³ la²³ sɨ³li³'ne'², te³ jmii'³¹ lǿ² júu² 'e³ xa³.
'E³ la²³ lǿ² ca²³jmée³ Jesús juɨɨ³ Nazaret
(Mr. 6:1-6; Lc. 4:16-30)
53 La'³ cu³lø³¹ júu² rɨ³jnɨ³ 'e³ ca²³lʉ́³ Jesús. 'E³ quie'²³ jo̱³ ca²³bǿn³. 54 Ŋø'n² juɨɨ³ quiee'³². Núu²³ ca²³'ée²³ dsa³ ñʉ'²³ 'ñʉ́² je² mi³gáan³ Dios dsa³ Israel. Bi²³ juø'²³ ca²³núu³te'²³. Ca²³jua'³te'²³:
―¿Jiaa'³¹ ca²³mi²³tɨn²³ dsa³ nɨ³ la²³jɨ³ 'e³ dsoo²³ dsɨ́² cu²ne²ra²? ¿Jmii'³¹ lǿ² 'e³ jmee²³ la²³jɨ³ u²³juø'²³ 'e³ jmee²³? 55 ¿'A² 'a²³la³ 'í³ jo̱²³ñʉʉ'³¹ tɨ³² 'mo³? Ma³rii³¹ xi̱i̱n³ xóo². La²³ ca³já̱a̱n² quia̱'² Jacobo quia̱'² Søø³² quia̱'² Muun³² quia̱'² Judas. 56 Nee'n²³² jee²³² quiee³²ra² la²³jɨn³ te'²³ jó̱o̱² 'i³ mɨ́³, ¿mɨ³naa'³¹? ¿Jiaa'³¹ mɨ³la³tɨn³ 'ñée² la²³jɨ³ jo̱o̱²³na²³?
57 'E³ jo̱³ 'a²³jia'³ ma²³ ca²³táan³te'²³ quia̱'²te'²³. 'E³ quie'²³ ca²³jua'³ Jesús. Ca²³sɨ'²³ te'²³ dsa³ 'í³:
―'A²³ ma²³ la²³jɨn³ dsa³ mi³juø'²³ dsa³ 'i³ 'ɨɨ³ júu² quiee'³² Dios. 'E³ quie'²³ 'nɨɨ'n³¹ dsa³ 'i³ xen³ juɨɨ³ quiee'³², quia̱'² la²³jɨn³ 'i³ xen³ quie'², 'nɨɨ'n³¹ 'i³ 'í³ hua² 'i³ 'a²³jia'³ 'née²³ rɨ²³mi²³juø'²³.
58 'A²³jia'³ ñúun³ u²³juø'²³ 'e³ ca²³jmée³ je² núu²³. Qui² 'a²³jia'³ sɨ³táan³te'²³.