19
Tɨꞌɨj Pablo aꞌáa joꞌtyávaacaꞌaj a Éfeso
Tɨꞌɨj ooj ɨ Apolo aꞌáa joꞌtyávaacaꞌaj aꞌájna a Corinto, Pablo pu huáraa muiꞌcaquéj tɨꞌɨj naꞌaj tyiꞌchájtaꞌnajmee aꞌáa tɨ huatacaꞌaj a Asia. Tɨꞌɨj ij téꞌej aꞌáa jaꞌráꞌaj aꞌájna a Éfeso, joꞌtɨj jéehua huojoꞌtyoj ɨ maj tyáꞌtzaahuatyeꞌ. Aꞌyaa pu tyihuoꞌtaꞌíhuoꞌriꞌ tɨjɨn:
—¿Nyi siaꞌancuriáaꞌ ɨ júuricamaꞌraꞌ ɨ Dios siatɨꞌɨj tyáꞌantzaahuaj?
Matɨꞌɨj mij aꞌyan tyaatéꞌexaa tɨjɨn:
—Catu maꞌyáꞌnamuajracaꞌaj maj jaxajta ɨ júuricamaꞌraꞌ ɨ Dios.
Aj puꞌij ɨ Pablo aꞌyan tyihuoꞌtaꞌíhuoꞌriꞌ tɨjɨn:
—¿Aꞌtanyíj nyúucaritzeꞌ xáaɨꞌhuacaꞌ?
Matɨꞌɨj mij aꞌyan tyaatéꞌexaa tɨjɨn:
—Aꞌɨ́j tu nyúucaritzeꞌ huáɨꞌhuacaꞌ ɨ Juan.
Pablo pu aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:
—Juan pu huoꞌɨɨriꞌ ɨ tyeɨ́tyee mej mij seequéj tyúꞌmuaꞌtyij ɨ jutzájtaꞌ, ajta aꞌɨ́ɨ pu huáꞌixaatyaꞌcaꞌaj maj tyáꞌantzaahuatyeꞌen aꞌɨ́jcɨ jimi ɨ tɨ ooj uvéꞌnyesij majcaꞌhuáyee, aꞌɨ́ɨ pu aꞌɨ́ɨn puéꞌeen ɨ Jesús.
Matɨꞌɨj jáanamuajriꞌ, aj mu mij huáɨꞌhuacaꞌ nyúucaritzeꞌ ɨ Jesús. Ajta tɨꞌɨj ɨ Pablo huaꞌváꞌmuarɨeꞌxɨj ɨ huaꞌ muꞌúutzeꞌ, aj puꞌij ɨ júuricamaꞌraꞌ ɨ Dios huatyáꞌɨtzee huaꞌ tzajtaꞌ. Matɨꞌɨj mij huatyóohuij maj tyuꞌxáj nyúucarij jɨmeꞌ ɨ maj quee xu jaayíꞌtɨhuaꞌaj, majta maj tyuꞌtaxáj ɨ Dios jitze maꞌcan. Aꞌyaa mu aꞌchu tamuáamuataꞌ japuan huaꞌpuaj ɨ tyétyacaa aráꞌaxcaa.
Huéeicaj máxcɨrɨeꞌ pu áꞌtyeej tɨ ɨ Pablo ujaꞌtáꞌnyinyiicaꞌaj huaꞌ tyeyúuj tzajtaꞌ, joꞌtɨj tyihuajaꞌixaatyaꞌcaꞌaj quee tyíꞌtzɨɨnyeꞌej, ajta huaꞌtyámueꞌtɨsimaꞌaj ɨ tyeɨ́tyee aꞌɨ́jcɨ jɨmeꞌ ɨ tɨ jɨn ɨ Dios tyíꞌijta. Majta séecan, camu jáanamuajriꞌ ɨ nyúucarij tɨ huáꞌixaatyaꞌcaꞌaj, sulu aꞌyaa mu mij jeꞌej puaꞌaj tyíꞌxajtacaꞌaj ɨ tyeɨ́tyee tzajtaꞌ. Tɨꞌquij ɨ Pablo aváꞌraj aꞌájna huaꞌ tzajtaꞌ, ajta séecan joꞌvíꞌtɨj ɨ maj tyáꞌtzaahuatyeꞌ, aꞌájna joꞌmaj tyihuajaꞌmuaꞌtyej, joꞌtɨj jaꞌchej ɨ tɨ aꞌyan ántyapuaj tɨjɨn Tirano. Aꞌáa pu aꞌnáj tɨnaꞌaj tyihuáꞌixaatyaꞌcaꞌaj, 10 aꞌyaa pu huarɨ́j aꞌchu huaꞌpuaj nyinyiꞌraꞌaj tɨ aꞌyan tyihuáꞌmuaꞌtyajcaꞌaj, aꞌɨ́j mu jɨn néijmiꞌi ɨ maj aꞌáa joꞌcháatɨmaꞌcaa aꞌájna a Asia ɨ maj Israel jitze ajtyámaꞌcan, majta ɨ maj séej chuéj japua jáꞌmaꞌcan, aꞌɨ́ɨ mu jáanamuajriꞌ ɨ nyúucariaꞌraꞌ ɨ tavástaraꞌ. 11 Ajta aꞌɨ́jna ɨ Pablo, vaꞌcán pu jɨn tyámuaꞌ tyíꞌuuriajcaꞌaj ɨ tyeɨ́tyee tzajtaꞌ aꞌɨ́jcɨ jitze maꞌcan ɨ Dios, 12 tɨꞌɨj ajta aꞌɨ́jna ɨ paanyújraꞌ aꞌɨ́jcɨ ɨ Pablo, nusu tyíꞌcaanariaꞌraꞌ, tɨpuaꞌaj aꞌtɨ́j huaꞌ japua áan tyojoꞌojpíjxɨꞌɨn ɨ mej tyíꞌcucuiꞌ, aj mu mij tyámuaꞌ rɨnyij, majta ɨ tyiyáaruꞌuj iiráajuꞌ ɨ maj huaꞌ tzajtaꞌ séejreꞌ ɨ tyeɨ́tyee.
13 Majta séecan ɨ maj Israel jitze ajtyámaꞌcan ɨ maj a cáayej jitze ajcácɨꞌcaꞌaj, aꞌɨ́ɨ mu huiꞌtamuárityahuaꞌaj ɨ tyiyáaruꞌuj ɨ maj huaꞌ tzajtaꞌ séjriaꞌcaꞌaj ɨ tyeɨ́tyee, máaxɨeꞌvaꞌcaꞌaj maj aꞌyan huárɨnyij nyúucariaꞌraꞌ jitze ɨ Jesús, aꞌɨ́j mu jɨn aꞌyan tyihuáꞌjeevacaꞌaj ɨ tyiyáaruꞌsee tɨjɨn:
—Aꞌyaa nu tyajáꞌmuaꞌijtyeꞌ aꞌɨ́jcɨ jitze maꞌcan ɨ Jesús ɨ tɨ jitzán maꞌcan tyíꞌxaj ɨ Pablo siaj iirácɨɨnyej.
14 Aꞌyaa mu rɨjcaa ɨ maj aráahuaꞌpuaj aráꞌaxcaj ɨ maj yójmuaꞌmuaꞌ puéꞌeen aꞌɨ́jcɨ ɨ aꞌtɨ́j tɨ aꞌyan ántyapuaj tɨjɨn Esceva, ɨ tɨ tyihuáꞌijtyaꞌcaꞌaj ɨ maj tyíꞌhuɨɨreꞌ u tyeyúuj tzajtaꞌ. 15 Aj puꞌij aꞌyan tyuꞌtanyúj aꞌɨ́jna ɨ tyiyáaruꞌ tɨjɨn:
—Nyáamuaꞌtyej aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús, nyajta nu jamuaꞌreej aꞌtɨ́j tɨ Pablo puéꞌeen, arí muaꞌaj, ¿aꞌtyaanyíj siaj puɨ́rɨcɨj?
16 Tɨꞌɨj aꞌyan tyuꞌtaxájtacaꞌ, aj puꞌij aꞌɨ́jna ɨ tyiyáaruꞌ jiyeꞌtzín huaꞌ jitze rájve, ajta huoꞌmuéꞌtɨj tɨꞌɨj huoꞌtyényoꞌsiꞌij. Matɨꞌɨj mij huatóoꞌuj mamuámuaꞌviꞌij majta tyiꞌpuéetyiꞌhuaj. 17 Majta ɨ maj aꞌáa jáꞌchajcaꞌaj aꞌájna a Éfeso, ɨ maj Israel jitze ajtyámaꞌcan, majta ɨ maj séej chuéj japua jáꞌmaꞌcan, néijmiꞌi mu jáamuaꞌreeriꞌ jeꞌej tɨ tyiꞌtɨ́j huóꞌruuj, aꞌɨ́j mu jɨn tyuꞌtátzɨɨn. Matɨꞌɨj mij jéetzeꞌ mueꞌtɨ́j jaamuaꞌaj aꞌɨ́jcɨ ɨ tavástaraꞌ Jesús.
18 Majta mueꞌtɨ́j ɨ maj tyáꞌantzaahuaj, aꞌɨ́ɨ mujoꞌváꞌjuꞌun mej mij huatóoxaj jéjristaꞌ tyiꞌtɨ́j maj jeꞌej puaꞌaj huáruuj, 19 majta mueꞌtɨ́j ɨ maj tyíꞌchahuaa, umuj tyajaꞌráaɨꞌpuj ɨ tyúuyuꞌxaa, matɨꞌɨj mij tyuꞌtyáatɨej, metyiꞌséeracaj ɨ tyeɨ́tyee. Matɨꞌɨj mij jaatyéꞌitej aꞌchu tɨ tyáꞌnajchicaꞌaj aꞌɨ́jna ɨ yuꞌxarij, aꞌyaa pu aráꞌaj aꞌchu huáꞌpuatyej japuan tamuáamuataꞌ víꞌraꞌaj ɨ pláataj. 20 Aꞌyaa mu ɨ nyúucariaꞌraꞌ ɨ tavástaraꞌ meríj jéetzeꞌ néijmiꞌqueꞌ tyáꞌmuaꞌreeriacaꞌaj, majta jaséjratacaꞌaj ɨ tɨ néijmiꞌi jɨn putyíꞌuurej.
21 Tɨꞌɨj aꞌyan tyuꞌrɨ́j, aj puꞌij ɨ Pablo jaaxáꞌpuɨꞌɨntarej tɨ uhuojoꞌváꞌmuaarej aꞌájna a Macedonia, ajta a Acaya, ajta tɨ ooj aꞌáa jóꞌyiꞌij a Jerusalén. Ajta tɨꞌɨj Jerusalén huojoꞌvaꞌmuáaren, juxɨéꞌvaꞌaj pu taꞌmej tɨ aꞌáa jóꞌmeꞌen aꞌájna a Roma. 22 Aj puꞌij ɨ Pablo huaꞌpuácaa huataꞌítyacaꞌ ɨ maj jahuɨɨreꞌ, aꞌɨ́jcɨ ɨ Timoteo ajta ɨ Erasto mej mij jóꞌcɨɨnyej aꞌájna a Macedonia, ajta aꞌɨ́jna óocheꞌ pu aꞌáa joꞌtyóoꞌɨtzee a Asia.
Matɨꞌɨj tɨn tyúucuij aꞌájna a Éfeso
23 Aꞌáa mu aꞌnáj jéehua huatanyínyuꞌcacucaꞌ ɨ tyeɨ́tyee aꞌɨ́jcɨ jɨmeꞌ ɨ maj huataséjre ɨ maj tyáꞌtzaahuatyeꞌ. 24 Sɨ́ɨj pu aꞌɨ́jna puéꞌeenyeꞌej ɨ tɨ aꞌyan ántyapuaj tɨjɨn Demetrio, aꞌɨ́ɨ pu chiꞌij tyíꞌtaꞌhuacareꞌej tɨ tyiꞌcɨ́leꞌen ɨ tɨ pláataj tyúumuaꞌtɨj, tɨ aꞌyan huaséꞌrihuaꞌaj tɨꞌɨj chiꞌraꞌan ɨ huaꞌ dios tɨ aꞌyan ántyapuaj tɨjɨn Artemisa, jéehua mu mij jamueꞌtɨjcaꞌaj ɨ maj jimi tyíꞌmuarɨeꞌcaꞌaj. 25 Aꞌɨ́ɨ puꞌij huaꞌajsɨɨ aꞌɨ́ɨjma ɨ maj jimi tyíꞌmuarɨeꞌcaꞌaj, ajta séecan ɨ maj aꞌyan chaꞌtaj manaꞌaj eenyeꞌ tyíꞌmuarɨeꞌcaꞌaj, tɨꞌquij aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:
—Tyétyacaa, muaꞌaj xu jamuaꞌreej tyej tyámuaꞌ naa tyáꞌmueꞌtɨj ɨ túmii aꞌɨ́jcɨ jɨmeꞌ ɨ tyaj jɨn tyíꞌmuarɨeꞌ. 26 Ajta siatɨꞌɨj seríj tyíꞌsej siajta tyíꞌnamuaj, jeꞌej tɨ ɨ Pablo metyojoꞌxajtan tɨjɨn ɨ dioosij tyétyacaa maj huoꞌtaahuacaꞌ camu jeꞌcan jɨmeꞌ dioosij puɨ́rɨcɨj, aꞌɨ́j pu jɨn arí jéehua huoꞌmuéꞌtɨj ɨ tyeɨ́tyee ɨ maj aꞌyan maꞌcan iiyeꞌej Éfeso, ajta néijmiꞌqueꞌ aꞌáa tɨ huatacaꞌaj a Asia.
27 ’Jeꞌej pu puaꞌaj tyíꞌuurej, jiꞌnye aꞌyaa pu tyuꞌtáɨꞌriitarij tyaj yóꞌrɨeenyij ɨ tyaj jɨn tyíꞌmuɨjhuacaa, ajta ɨ taj tyeyúuj ɨ tɨ tzajtaꞌ iirájvee ɨ tadioos tɨ veꞌéj, aꞌɨ́jna ɨ Artemisa, aꞌyaa pu tyuꞌtáɨꞌriitarij maj quee cheꞌ janaꞌmicheꞌen. Majta camu cheꞌ jaataxɨéꞌveꞌsij aꞌɨ́jcɨ ɨ tadioos tɨ veꞌéj ɨ maj janaꞌmichej néijmiꞌqueꞌ aꞌáa tɨ huacaꞌaj a Asia, majta néijmiꞌqueꞌ ɨ cháanacaj japua.
28 Matɨꞌɨj aꞌyan tyúꞌnamuajriꞌ, jéehua mu huatanyínyuꞌcacucaꞌ, majta huatyejíihuajra, aꞌyan tɨjɨn:
—¡Cheꞌ jusén jɨn júurij aꞌɨ́jna ɨ Artemisa, Éfeso tɨ jáꞌmaꞌcan!
29 Capu jeꞌej huoꞌtámiteeraj jeꞌej maj huárɨnyij aꞌájna a chájtaꞌ. Matɨꞌɨj mij aꞌɨ́ɨjma jimi ootajéꞌyacaꞌ aꞌɨ́jcɨ ɨ Gayo majta ɨ Aristarco ɨ maj Macedonia jáꞌmaꞌcan, aꞌɨ́ɨ mu jamuán huajúꞌcaꞌaj aꞌɨ́jcɨ ɨ Pablo, matɨꞌɨj mij huojoꞌsaꞌrɨéechajra aꞌájna joꞌmaj jóosɨꞌrihuaꞌaj ɨ tyeɨ́tyee. 30 Ajta ɨ Pablo, aꞌɨ́ɨ pu utyárutyimuɨꞌcaꞌaj tɨꞌij tyihuóꞌixaatyeꞌen ɨ tyeɨ́tyee, majta aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj tyáꞌtzaahuatyeꞌ camu jaatáꞌ tɨ utyájrutyej. 31 Majta séecan ɨ maj tyityatatyíj aꞌájna a Asia, ɨ maj naa yóꞌmuaꞌraj aꞌɨ́jcɨ ɨ Pablo, aꞌɨ́ɨ mu aꞌyan tyaataꞌítyiꞌrej tɨquee ajoꞌréꞌnyinyiicaꞌan aꞌájna joꞌmaj jóosɨꞌrii.
32 Majta aꞌɨ́ɨmaj ɨ tyeɨ́tyee ɨ maj jusɨɨriaꞌcaꞌaj séecan mu seequéj tyityetyéjijhuajsimeꞌej, majta séecan seequéj, majta jéetzeꞌ aráꞌaxcaa ɨ maj quee jamuaꞌreeriacaꞌaj jeꞌej maj een jɨmeꞌ jusɨɨriaꞌcaꞌaj. 33 Majta séecan ɨ tyeɨ́tyee ɨ maj jamuaꞌreeriacaꞌaj jeꞌej maj een jɨmeꞌ jusɨɨriaꞌcaꞌaj, aꞌɨ́ɨ mu tyámuaꞌ tyaatéꞌexaa aꞌɨ́jcɨ ɨ Alejandro, ɨ maj Israel jitze ajtyámaꞌcan, aꞌɨ́ɨ mu ajúutajchacaꞌ joꞌmaj jaꞌvéꞌnyejnyeꞌ ɨ tyeɨ́tyee. Tɨꞌquij ɨ Alejandro jumuácaꞌ jɨn huoꞌtáꞌijmuejriꞌ mej mij quee cheꞌ jeꞌej tyáhuaasimeꞌen, tɨꞌij aꞌɨ́ɨn huaꞌ japua huatányuunyij aꞌɨ́ɨjma ɨ maj Israel jitze ajtyámaꞌcan. 34 Majta ɨ tyeɨ́tyee matɨꞌɨj jáamuaꞌreeriꞌ tɨ aꞌɨ́ɨn Israel jitze ajtyámaꞌcan, néijmiꞌi mu huatyejíihuajra aꞌyaa mu áꞌtyeej aꞌchu huaꞌpuaj ooraj maj aꞌyan tyityetyéjijhuaj tɨjɨn:
—¡Cheꞌ jusén jɨn júurij aꞌɨ́jna ɨ Artemisa Éfeso tɨ jáꞌmaꞌcan!
35 Ajta aꞌɨ́jna ɨ tɨ tyíꞌyuꞌxacaa, aꞌɨ́ɨ pu huoꞌtáꞌijmuejriꞌ maj quee cheꞌ tyíꞌxajtaj, aj puꞌij aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaaj ɨ tyeɨ́tyee tɨjɨn:
—Muaꞌaj tyeɨ́tyee, Éfeso siaj jáꞌmaꞌcan, néijmiꞌi ɨ tyeɨ́tyee ɨ maj aꞌyan huacháatɨmee ɨ cháanacaj japua, aꞌɨ́ɨ mu jamuaꞌreej tɨ aꞌíjna ɨ chájtaꞌnaj antyúumuaꞌreej tɨ jáachaꞌɨɨn ɨ tyeyúuj tɨ tzajtaꞌ iirájcaj ɨ dios tɨ veꞌéj, aꞌɨ́jna ɨ Artemisa, ajta ɨ nyéerimaꞌraꞌ tɨ tajapuá jeꞌcáanyej. 36 Capu jeꞌej tyíɨꞌrij tɨ aꞌtɨ́j jáꞌxaahuataj aꞌíjcɨ, xaatapuáꞌcɨj mu siaj tyéꞌjijhua, caxu tyiꞌtɨ́j jeꞌej uuriaj siaj quee tyámuaꞌ tyáꞌmuaꞌreej.
37 ’Jiꞌnye aꞌíimaj ɨ tyétyacaa ɨ siaj yahuaꞌvéꞌviꞌtɨj camu jáꞌxaahuaj ɨ tyeyúuj, camu majta jeꞌej puaꞌaj tyáꞌxaj ɨ tadioos.
38 ’Tɨpuaꞌaj aꞌɨ́jna ɨ Demetrio, majta ɨ maj jimi tyíꞌmuarɨeꞌ, tɨpuaꞌaj aꞌtɨ́j huáꞌjaaxɨejviꞌraj, máꞌmaj pueej jɨn séejreꞌ mu juéesij ajta séejreꞌ joꞌmaj huojoꞌxɨ́jtyeꞌen, micheꞌ aꞌáa jaꞌhuóonyuusteꞌen ajta jeꞌen aꞌyan tyéejchaꞌɨɨj tɨ sɨ́ɨj ajta sɨ́ɨj jujapuá huatányuunyij. 39 Ajta tɨpuaꞌaj muaꞌaj tyiꞌtɨ́j siajtáhuaꞌaj huoocaj, aꞌyaa pu tyúuxɨeꞌveꞌ maj aꞌáa yoꞌtaxáj joꞌmaj néijmiꞌi jóosɨꞌrii. 40 Tyiꞌtɨ́j tɨ arí jeꞌej huarɨ́j ijíij aꞌyaa pu tyuꞌtácɨꞌpej maj tajitzé tyoꞌojpuáꞌrityeꞌen aꞌíjcɨ jɨmeꞌ, capu métyiꞌtɨ́j jeꞌej tyaj tyiꞌtɨ́j tyuꞌtaxáj, tɨpuaꞌaj mataataꞌíhuoꞌ aꞌíjcɨ jɨmeꞌ ɨ maj huatyejíihuajra ɨ tyeɨ́tyee.
41 Aꞌyaa pu tyuꞌtaxáataj aꞌɨ́jna ɨ tɨ tyíꞌyuꞌxacaa, tɨꞌɨj ij hueꞌráꞌityacaꞌ ɨ tyeɨ́tyee.