21
Tɨꞌɨj ɨ Pablo aꞌáa joꞌmej aꞌájna a Jerusalén
1 Aꞌáa muꞌuj mij joovátzɨj ɨ taꞌihuáamuaꞌ, aj tu tyij ityáj atyáacɨj ɨ báarcuj jitze, tyatɨꞌɨj tyij huatátajeꞌyacaꞌ aꞌájna a Cos, yaa ariáꞌpuaꞌaj tu aꞌáa jaꞌráꞌaj aꞌájna a Rodas, tyatɨꞌɨj tátyij aꞌáa joꞌréꞌnyej aꞌájna a Pátara.
2 Aꞌájna a Pátara aꞌáa tu séej joꞌtyoo ɨ báarcuj Fenicia tɨ jóꞌyiꞌij, aꞌɨ́j tu tyij jitze atyáacɨj, tyatɨꞌɨj tyij joꞌcɨ́j.
3 Aꞌáa tu joojúꞌcaꞌaj tyatɨꞌɨj jaaséej a tɨ jaꞌajhuáchij, aꞌyaa pu tyaꞌrájtyapuaj tɨjɨn Chipre, aꞌáa tu muácaꞌtaꞌ pujmuaꞌ ajcaanyej, mu tuꞌuj jóꞌjuꞌ ꞌasta tyanaꞌaj quee aꞌáa jaꞌráꞌaj a Siria. Ajta ɨ báarcuj aꞌáa pu jeꞌcácaa tyuꞌtyájtoo ɨ íjcaj tɨ tyúꞌtɨsimeꞌej aꞌájna a Tiro, aꞌáa tu tyij acáacɨj.
4 Tyatɨꞌɨj aꞌɨ́ɨjma huátyoj ɨ maj tyáꞌtzaahuatyeꞌ, aráahuaꞌpuaj xɨcáj tu áꞌtyeej tyaj huaꞌ jamuán ajoꞌtyuꞌuj. Aꞌɨ́ɨmaj mu júuricamaꞌraꞌ ɨ Dios jitze maꞌcan jaatáꞌijmuejriꞌ aꞌɨ́jcɨ ɨ Pablo tɨꞌij quee aꞌáa jaꞌtányinyiicaꞌan a Jerusalén.
5 Tɨꞌɨj mu tyojoꞌmaꞌaj aráahuaꞌpuaj xɨcáj jitze, aj tutyij joꞌcɨ́j. Néijmiꞌi ɨ tyétyacaa muanyɨ́ɨnyɨꞌchaj, majta huayóomuaꞌaj, aꞌáa mu tojóotoj joꞌtɨj jooꞌástɨmee ɨ chájtaꞌnaj, aꞌáa tu tyij tyítunutaxɨj joꞌtɨj jaꞌvaꞌástɨmee ɨ jájtyij, tyatɨꞌɨj tyij huatyéenyuj ɨ Dios jimi.
6 Tyatɨꞌɨj huoꞌtatyóotyaꞌaj, aj tu tyij atyáacɨj ɨ báarcuj jitze, majta aꞌɨ́ɨmaj huariáꞌcɨj joꞌmaj joꞌcháatɨmee.
7 Tyatɨꞌɨj jaatyáaxɨjtye ɨ tyaj huajúꞌcaꞌaj ɨ jájritzeꞌ, Tiro tyaj jaꞌráacɨj tyatɨꞌɨj tyij aꞌáa jaꞌráꞌaj aꞌájna a Tolemaida, aꞌáa tu huoꞌtatyójtyej ɨ taꞌihuáamuaꞌ, tyajta huaꞌ jamuán séej xɨcáj ajoꞌtyuꞌuj.
8 Yaa ariáꞌpuaꞌaj tu joꞌcɨ́j tyatɨꞌɨj tyij aꞌáa jaꞌráꞌaj chájtaꞌ tɨ aꞌyan tyajaꞌrájtyapuaj tɨjɨn Cesarea. Aꞌáa tu jaꞌtanyéj joꞌtɨj jaꞌchej aꞌɨ́jna ɨ Felipe ɨ tɨ tyihuáꞌixaꞌtyee tyeɨ́tyee, aꞌɨ́ɨ pu aꞌɨ́ɨn puéꞌeen sɨ́ɨj ɨ maj aráahuaꞌpuaj aráꞌasej ɨ maj tyíꞌhuɨɨreꞌ ɨ tyeyúuj tzajtaꞌ, aꞌáa tu joꞌtyáꞌɨtzee aꞌɨ́jcɨ jimi ɨ Felipe.
9 Aꞌɨ́jna ɨ Felipe muáacuacaa pu tyiyójmuaꞌcaꞌaj ɨ úucaa mej quee xu huɨɨchej, aꞌɨ́ɨ mu jaxajtacaꞌaj nyúucariaꞌraꞌ ɨ Dios.
10 Aꞌáa tu tyij áꞌtyeej aꞌchu puaꞌan xɨcáj, tɨꞌɨj ij sɨ́ɨj aráꞌaj tɨ Dios jitze maꞌcan tyíꞌxajtacaꞌaj, Judea tɨ jáꞌmaꞌcan, aꞌyaa pu ántyapuaj aꞌɨ́jna tɨjɨn Agabo.
11 Tɨꞌɨj tajimí aráꞌaj, aj puꞌij jaꞌváꞌxɨstacaꞌ ɨ tɨ jɨn ahuóojɨꞌcaꞌcaꞌaj aꞌɨ́jna ɨ Pablo, aj puꞌij aꞌɨ́jcɨ jɨn anóojɨꞌquej ɨ juꞌɨ́ɨcaj jitze, ajta ɨ jumuácaꞌ jitze, tɨꞌɨj ij aꞌyan tyuꞌtaxájtacaꞌ tɨjɨn:
—Aꞌyaa pu tyíꞌxaj ɨ júuricamaꞌraꞌ ɨ Dios tɨjɨn aꞌájna a Jerusalén, aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj Israel jitze ajtyámaꞌcan, aꞌyaa mu tyeetyájɨꞌqueꞌsij aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ jaꞌaꞌrij aꞌíjcɨ ɨ maj jɨn ahuoojɨꞌcaꞌajmaꞌaj muáꞌcɨꞌɨj, majta huoꞌtátuiireꞌsij aꞌɨ́ɨjma ɨ maj séej ɨ chuéj japua jáꞌmaꞌcan.
12 Tyatɨꞌɨj aꞌɨ́j huánamuajriꞌ, ityáj majta ɨ maj Cesarea jáꞌmaꞌcan, néijmiꞌi tu jaatáhuaviiriꞌ aꞌɨ́jcɨ ɨ Pablo tɨꞌij quee ujóꞌyiꞌcan a Jerusalén.
13 Aj puꞌij aꞌyan tyuꞌtanyúj aꞌɨ́jna ɨ Pablo tɨjɨn:
—¿Jiꞌnye setyityúuyin siajta nyaxaamujrityeꞌ? Aꞌyaa nu tyéꞌnyacaꞌnyej, canu aꞌɨ́j nyanaꞌaj jɨmeꞌ maj naatyájɨꞌqueꞌen, sulu nyej nyajta huámuɨꞌnyij aꞌájna Jerusalén aꞌɨ́jcɨ jɨmeꞌ ɨ nyaj jahuɨɨreꞌ ɨ tavástaraꞌ Jesús.
14 Jiꞌnye catu jaatáviicueꞌriꞌ tyaj jaatyáꞌɨtzen, tyaatáꞌ tuꞌuj tyij, aꞌyan tyetyatajéevej tɨjɨn:
—Cheꞌ aꞌyan atyojoꞌréꞌnyej jeꞌej tɨ tyáꞌxɨeꞌveꞌ ɨ tavástaraꞌ.
15 Tɨꞌɨj aꞌyan tyuꞌrɨ́j aj tu tyij tyámuaꞌ huátaruuj, tyatɨꞌɨj tyij ujóꞌjuꞌ aꞌájna a Jerusalén.
16 Séecan mu tajamuán jóꞌjuꞌ ɨ maj tyáꞌtzaahuatyeꞌ Cesarea maj jáꞌmaꞌcan, aꞌɨ́ɨ mu aꞌáa tojoꞌréꞌnyijtyej joꞌtɨj jaꞌchej aꞌɨ́jna ɨ tyáatɨꞌ tɨ aꞌyan ántyapuaj tɨjɨn Mnasón, Chipre tɨ jáꞌmaꞌcan, ɨ tɨ arí áꞌtyeej tɨ tyáꞌtzaahuatyeꞌ.
Pablo pu uyáꞌmuaarej aꞌɨ́jcɨ ɨ Jacobo
17 Tyatɨꞌɨj aꞌáa jaꞌráꞌaj a Jerusalén, naa mu tyámuaꞌ tyitaatyéeje jutyámuaꞌviꞌraꞌaj jɨmeꞌ aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj tyáꞌtzaahuatyeꞌ.
18 Yaa ariáꞌpuaꞌaj pu ɨ Pablo tajamuán ujóꞌmej tyej tyij aꞌɨ́j ujoꞌváꞌmuaarej aꞌɨ́jcɨ ɨ Jacobo, majta ɨ huáasij néijmiꞌi mu aꞌáa joꞌtyúꞌuucaꞌaj.
19 Aj puꞌij ɨ Pablo huoꞌtatyójtyej, tɨꞌquij téꞌej tyámuaꞌ naa tyihuáꞌtyixaa néijmiꞌcaa jeꞌej tɨ tyiꞌtɨ́j huáruuj aꞌɨ́jna jitze maꞌcan ɨ Dios, aꞌɨ́ɨjma jimi ɨ maj séej chuéj japua jáꞌmaꞌcan,
20 Matɨꞌɨj aꞌɨ́j huánamuajriꞌ, aj mu mij tyaatatyójtziꞌrej ɨ Dios. Majta aꞌyan tyaatéꞌexaa aꞌɨ́jcɨ ɨ Pablo tɨjɨn:
—Cásɨꞌ taꞌihuáaraꞌ, papuꞌríj metyooséj, aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj Israel jitze ajtyámaꞌcan, mueꞌtɨ́j mu meríj tyáꞌantzaahuaj, néijmiꞌi mu aꞌyan tyáꞌxɨeꞌveꞌ maj aꞌyan tyaꞌráꞌastej jeꞌej tɨ tyoꞌyúꞌxacaꞌ ɨ yuꞌxarij jitze aꞌɨ́jna ɨ Moisés.
21 Majta aꞌyan tyihuóꞌixaaj néijmiꞌcaa ɨ maj séej chuéj japua jaꞌchej ɨ maj majta Israel jitze ajtyámaꞌcan, paj muáaj aꞌyan tyihuáꞌmuaꞌtyej maj quee aꞌyan rɨjcaj jeꞌej tɨ tyaaxájtacaꞌ aꞌɨ́jna ɨ Moisés, pajta aꞌyan tyihuáꞌixaatyeꞌ maj quee jaꞌantyisíꞌchej ɨ junavíj ɨ juyójmuaꞌ, majta quee aꞌyaa manaꞌaj tyaáꞌsimeꞌej ɨ juyiꞌráj.
22 ¿Jiꞌnye tyanaꞌaj tyij tyuꞌtaxájtaj matɨꞌɨj jáamuaꞌreej ɨ tyeɨ́tyee paj períj yaꞌuvéꞌnyej?
23 Tyámuaꞌ pu jéetzeꞌ naa paj aꞌyan huárɨnyij jeꞌej tyaj tyimuaatéꞌexaatyeꞌsij. Yaa mu muáacuaj huatyuꞌuj tajamuán ɨ tyétyacaa, ɨ maj jaꞌantyícɨꞌsij ɨ maj jɨn atóoraj ɨ Dios jimi.
24 Pataꞌaj huaꞌantyiviꞌtɨ́j, pataꞌaj huáꞌjajcuareꞌen huaꞌ jamuán, pajta huaꞌ japua tyuꞌnáachitan, mataꞌaj mij huoꞌyéj. Aj mu mij néijmiꞌi jamuaꞌreeren tɨquee aꞌyan tyiꞌjaꞌyájna jeꞌej maj tyíꞌmuaxaj muéetzij, sulu paj pajta muáaj jaꞌastej ɨ yuꞌxarij ɨ maj jɨn tyíꞌijta.
25 Majta ɨ maj quee Israel jitze ajtyámaꞌcan, ɨ maj majta meríj tyáꞌantzaahuaj, tuꞌríj tyihuoꞌtaꞌítyiꞌriꞌ ɨ tyaj aꞌyan tyaaxáꞌpuɨꞌɨntarej maj quee jacuaꞌcaa ɨ hueꞌraꞌaj maj jáamuꞌvejritacaꞌ, majta quee jacuaꞌcaa ɨ xúureꞌej majta ɨ hueꞌriaꞌraꞌ ɨ maj jaatyácueꞌmiꞌin. Majta quee juxanaꞌcɨriaꞌaj séecan jamuán.
Matɨꞌɨj jaatyéeviꞌ aꞌɨ́jcɨ ɨ Pablo u tyeyúuj tzajtaꞌ
26 Aj puꞌij ɨ Pablo huojoꞌvíꞌtɨj ɨ tyétyacaa ɨ maj muáacuaj, yaa ariáꞌpuaꞌaj pu huóojajcuarej huaꞌ jamuán tɨꞌquij utyájrupij u tyeyúuj tzajtaꞌ tɨꞌij huoꞌtéꞌexaatyeꞌen aꞌnáj maj jaꞌantyícɨꞌsij ɨ maj jɨn atóoraj, mej mij tyuꞌtámuꞌvejritaj sɨ́ɨj ajta sɨ́ɨj.
27 Tɨꞌɨj arí tɨn aráahuaꞌpuaj xɨcáj tyaꞌraꞌastísimaꞌcaj, séecan ɨ maj Israel jitze ajtyámaꞌcan ɨ maj Asia jaꞌchej, aꞌɨ́ɨ mu jaaséej aꞌɨ́jcɨ ɨ Pablo ɨ tyeyúuj tzajtaꞌ, matɨꞌɨj mij caꞌnyíjraꞌaj huoꞌtaꞌ maj huatanyínyuꞌcaj ɨ tyeɨ́tyee. Aj mu mij ootátzunaxɨj ɨ Pablo jimi,
28 aꞌyan metyiꞌtyejíihuaj tɨjɨn:
—Muaꞌaj mu siaj Israel jitze ajtyámaꞌcan, siataatáhuɨɨreꞌ. Aꞌíi pu aꞌɨ́ɨn puéꞌeen ɨ tyáatɨꞌ tɨ néijmiꞌqueꞌ majoꞌchaꞌcan, seequéj tyihuaꞌmuaꞌtyée néijmiꞌcaa ɨ tyeɨ́tyee jeꞌej tɨquee tyiꞌtyéevijtɨj tajimí, ajta maj quee jaꞌráꞌastej jeꞌej tɨ tyoꞌyúꞌxacaꞌ ɨ Moisés, ajta jeꞌej puaꞌaj tyáꞌxaj aꞌíjcɨ ɨ tyeyúuj. Ajta séecan ɨ griego utyéeviꞌtɨj ɨ tatyeyúuj tzajtaꞌ, capu tzáahuatyiꞌraꞌaj tyíchaꞌɨj ɨ taj tyeyúuj jitze.
29 Aꞌyaa mu tyíꞌxajtacaꞌaj, jiꞌnye anaquéej mu meríj jaaséjracaꞌaj a chájtaꞌ aꞌɨ́jcɨ jamuán ɨ Trófimo Éfeso tɨ jáꞌmaꞌcan, aꞌɨ́j mu jɨn aꞌyan tyíꞌmuaꞌajcaj tɨ ɨ Pablo aꞌúun yaꞌtaviꞌtɨ́stɨraa u tyeyúuj tzajtaꞌ.
30 Néijmiꞌqueꞌ ɨ chájtaꞌnaj jitze, jéehua mu huatanyínyuꞌcacucaꞌ, aj mu mij ɨ tyeɨ́tyee aráꞌaj muahuáachisimaꞌaj. Matɨꞌɨj mij jaatyéeviꞌ aꞌɨ́jcɨ ɨ Pablo, majta jiꞌrajáanajra u tyeyúuj tzajtaꞌ, majta jeꞌen jiyeꞌtzín tyeꞌtyáanaxɨj a tɨ jaꞌpueertajmee.
31 Matɨꞌɨj meríj tɨn jajeꞌcatacuj aꞌɨ́jcɨ ɨ Pablo, tɨꞌɨj jáamuaꞌreeriꞌ aꞌɨ́jna ɨ xantáaruꞌ taꞌnájcaj tɨjɨn néijmiꞌqueꞌ mu nyinyuꞌcacuj aꞌájna a chájtaꞌ Jerusalén.
32 Aj puꞌij aꞌɨ́jna xantáaruꞌ taꞌnájcaj huaꞌajsɨɨ ɨ juxantáaruꞌustyamuaꞌ, ajta aꞌɨ́ɨjma ɨ maj anxɨtyej xantáaruꞌuj tyíꞌijtyaꞌcaꞌaj, matɨꞌɨj mij ujóꞌhuaachij joꞌmaj joꞌtyúꞌuucaꞌaj ɨ tyeɨ́tyee. Matɨꞌɨj jaaséej aꞌɨ́jcɨ ɨ xantáaruꞌ taꞌnájcaj majta aꞌɨ́ɨjma ɨ xantáaruꞌustyamuaꞌmuaꞌ, aj mu mij jaatáxaahuatacaꞌ ɨ maj jatyávaꞌraꞌaj aꞌɨ́jcɨ ɨ Pablo.
33 Aj puꞌij ajtyáxɨɨriacaꞌ ɨ xantáaruꞌ taꞌnájcaj, tɨꞌɨj ij jaatyéeviꞌ aꞌɨ́jcɨ ɨ Pablo, ajta jaataꞌíjtacaꞌ maj jaꞌnájɨꞌqueꞌen huaꞌpuácaa jɨmeꞌ ɨ cadéenaj. Aꞌtzúj aꞌtyéeviꞌcaj tɨꞌquij tyuꞌtaꞌíhuoꞌ aꞌtɨ́j tɨ puéꞌeenyeꞌej ajta tyiꞌtɨ́j tɨ jeꞌej huáruuj.
34 Majta aꞌɨ́ɨmaj ɨ tyeɨ́tyee, séecan mu seequéj tyityetyéjijhuasimeꞌej, majta séecan seequéj, aꞌɨ́j pu jɨn quee jeꞌej jáꞌmiteerastyaꞌcaꞌaj aꞌɨ́jcɨ ɨ xantáaruꞌ taꞌnájcaj jeꞌej tɨ tyoꞌxáꞌpuɨꞌɨntarej, jiꞌnye jéehua mu jeꞌej tyáhuaasimeꞌej, aꞌɨ́j pu jɨn jaataꞌíjtacaꞌ maj jáꞌanviꞌtɨj aꞌájna joꞌmaj jeꞌráatyij ɨ xantáaruꞌuj.
35 Matɨꞌɨj aꞌáa jaꞌráꞌaj joꞌtɨj jaꞌcachetzíicɨꞌhuajme, aꞌɨ́ɨmaj ɨ xantáaruꞌuj muꞌhuatyechóoj mu ayootoj aꞌɨ́jcɨ ɨ Pablo, jiꞌnye jéehua mu ɨ tyeɨ́tyee jamaꞌcujcaꞌaj,
36 majta néijmiꞌi ɨ maj cújtaꞌ huajúꞌcaꞌaj, aꞌyaa mu tyityeejíjhuasimeꞌej tɨjɨn:
—Cheꞌ huámuɨꞌnyij.
Tɨꞌɨj Pablo jujapuá huatanyúj
37 Matɨꞌɨj juꞌtyarújtyeꞌsimaꞌcaj aꞌɨ́jcɨ ɨ Pablo joꞌmaj jeꞌráatyij ɨ xantáaruꞌuj, aj puꞌij ɨ Pablo aꞌyan tyaataꞌíhuoꞌriꞌ aꞌɨ́jcɨ ɨ xantáaruꞌ taꞌnájcaj tɨjɨn:
—¿Nyi ɨꞌríj nyej tyuꞌtaxáj cɨ́ɨraꞌtzuj ajamuán?
Ajta aꞌɨ́jna ɨ xantáaruꞌ taꞌnájcaj, aꞌyaa pu tyuꞌtanyúj tɨjɨn:
—¿Nyi peeyíꞌtɨn ɨ huaꞌ nyuucaaj ɨ griego?
38 ¿Nyi pequee muáaj aꞌɨ́ɨn puéꞌeen ɨ paj Egipto jáꞌmaꞌcan, ɨ tɨ aráꞌtyeej tɨ huáꞌjaxɨejtyaꞌcaꞌaj ɨ tyeɨ́tyee, ɨ tɨ ajta huojoꞌvíꞌtɨj aꞌájna joꞌtɨj quee jáꞌtyiꞌtɨj muáacuaj víꞌraꞌaj maj aráꞌasej ɨ mej tyíꞌtyacuiꞌcaa?
39 Aj puꞌij ɨ Pablo aꞌyan tyaatéꞌexaa tɨjɨn:
—Nyáaj nu Israel jitze ajtyámaꞌcan, aꞌáa nu jɨríj jaꞌchej aꞌájna a Tarso, ɨ chájtaꞌnaj tɨ jéehua juxɨeꞌveꞌ aꞌáa tɨ huatacaꞌaj a Cilicia, jéehua nu muahuavii paj naatáꞌ nyaj tyihuoꞌtéꞌexaatyeꞌen ɨ tyeɨ́tyee.
40 Aj puꞌij jaatáꞌ tɨ tyihuoꞌtéꞌexaatyeꞌen, tɨꞌquij ɨ Pablo huatyéechaxɨj aꞌájna joꞌtɨj jaꞌcachetzíicɨꞌhuajme, ajta ɨ jumuácaꞌ jɨn huoꞌtáꞌijmuejriꞌ maj quee cheꞌ jeꞌej tyáhuaasimeꞌen. Matɨꞌɨj quee cheꞌ jeꞌej tyahuáasimaꞌcaj, aj puꞌij huaꞌ nyuucaaj jɨn tyuꞌtaxájtacaꞌ ɨ hebreos, aꞌyan tɨjɨn: