14
Tɨꞌɨj Jesús tyáahuaj aꞌɨ́jcɨ ɨ aꞌtɨ́j tɨ huatyáaja
1 Aꞌyaa pu tyuꞌrɨ́j tɨ aꞌájna putyíꞌrɨjcaj ɨ xɨcáaraꞌ maj jitzán jusoꞌpii, Jesús pu aꞌáa jaꞌráꞌaj joꞌtɨj jaꞌchej sɨ́ɨj ɨ fariseo tɨ vaꞌcán jɨn tyiꞌtyéjvee, tɨꞌij jamuán tyúꞌcuaꞌnyij, majta ɨ tyeɨ́tyee, jéehua mu jaꞌeevaꞌcaꞌaj aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús.
2 Sɨ́ɨj pu ajta avéjriꞌ huatyávaacaꞌaj ɨ Jesús jimi, tyíꞌcuiꞌ aꞌɨ́jna ɨ aꞌtɨ́j, néijmiꞌqueꞌ pu huatyáaja.
3 Ajta aꞌɨ́jna ɨ Jesús, aꞌyaa pu tyihuoꞌtaꞌíhuoꞌriꞌ ɨ fariseos, ajta aꞌɨ́ɨjma ɨ maj tyúumuaꞌtyej ɨ yuꞌxarij jitze Moisés tɨ joꞌyúꞌxacaꞌ tɨjɨn:
—¿Nyij jeꞌej tyíɨꞌrij nyaj tyáahuaatyeꞌen aꞌíjcɨ xɨcáaraꞌ tyaj jitzán tasoꞌpii, caꞌ quee?
4 Majta aꞌɨ́ɨmaj camu cheꞌ huatanyúj, ajta ɨ Jesús, aꞌɨ́ɨ pu jaꞌajtamuárɨej aꞌɨ́jcɨ tɨ tyíꞌcuiꞌ, ajta tyáahuaj, aj puꞌij jaataꞌítyacaꞌ tɨ jóꞌraꞌnyij juxáahuaj.
5 Tɨꞌɨj ij Jesús aꞌyan tyihuoꞌtaꞌíhuoꞌriꞌ tɨjɨn:
—¿Nyiquee ɨꞌríj tɨ aꞌtɨ́j aꞌyan huárɨnyij aꞌájna xɨcáaraꞌ jitze ɨ maj jitzán jusoꞌpii? Tɨpuaꞌaj púuruꞌ atyéjvetyij joꞌtɨj jaꞌtyácun, naꞌríij púuyej atyéjvetyij, ¿nyi pequee jiyeꞌtzín jeꞌtajásij joꞌtɨj jaꞌtyéjve?
6 Majta aꞌɨ́ɨjma camu jeꞌej tyityaatanyúj.
Aꞌɨ́jcɨ jɨmeꞌ maj huoꞌtajé maj utyojoꞌváꞌmuaꞌriiveꞌen joꞌtɨj aꞌtɨ́j joꞌtyényeɨɨchij
7 Tɨꞌquij Jesús huoꞌséj jeꞌej maj rɨjcaa aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj huaꞌinyiihuacaꞌ maj tyúꞌcuaꞌnyij, aꞌɨ́ɨ mu jahuoocaꞌaj maj avéjriꞌ ooráꞌsej aꞌɨ́jcɨ jimi ɨ tɨ tyihuáꞌcueꞌtyej, aj puꞌij aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:
8 —Tɨpuaꞌaj aꞌtɨ́j muaatájeevej paj tyúꞌcuaꞌnyij huaꞌ jamuán ɨ maj tyíꞌyeꞌestej aꞌɨ́jcɨ jɨmeꞌ tɨ sɨ́ɨj huatyényeɨɨchij, capáj aꞌáan joꞌojyíꞌxaꞌan véjriꞌ jimi ɨ tɨ muaatajé paj tyúꞌcuaꞌnyij, sulu aꞌtzúj paj áan ɨmuáj joꞌojyíxɨꞌɨn. Naꞌríij quee tɨpuaꞌaj sɨ́ɨj uvéꞌnyej tɨ jéetzeꞌ juxɨeꞌveꞌ pequee muáaj tɨ ajta jaatajé,
9 ajta aꞌɨ́jna ɨ tɨ jamuaatáꞌinyej aꞌyaa pu tyimuaatáꞌjeevij tɨjɨn: “Ájchesij, taꞌaj aꞌmán ujyíxɨꞌɨn aꞌíjna ɨ aꞌtɨ́j.” Aj pej pij huatáꞌtyeviꞌraꞌastaj, patɨꞌɨj aꞌáan ujyíxɨꞌɨn aꞌɨ́jcɨ japua ɨ tɨ jéetzeꞌ quee juxɨeꞌveꞌ.
10 Pajta muáaj aꞌyaa paj huárɨnyij tɨpuaꞌaj aꞌtɨ́j muaatáꞌinyen, aꞌáan paj joꞌojyíxɨꞌɨn joꞌtɨj quee ɨꞌríj jóoxɨeꞌveꞌ, tɨꞌɨj uvéꞌnyej ɨ tɨ muaatáꞌinyej aꞌɨ́ɨ pu aꞌyan tyimuaatéꞌexaatyeꞌej tɨjɨn: “Nyaꞌ amíincuj, pataꞌaj ájchenyij aꞌyájna pataꞌaj ooyíxɨꞌɨn yee véjriꞌ joꞌtɨj jéetzeꞌ jóoxɨeꞌveꞌ.” Aꞌyaa paj aꞌɨ́jcɨ jɨn huárɨnyij, aꞌyaa mu tyámuaꞌ mojoꞌmuaꞌráa muáꞌjuꞌun ɨ tyeɨ́tyee ɨ maj ajamuán áan joꞌojtyíj.
11 Jiꞌnye aꞌtɨ́j tɨ naꞌaj tɨ óotzaahuatyeꞌ, aꞌɨ́ɨ pu tyéviꞌsiꞌ huataséjreꞌej. Ajta aꞌɨ́jna ɨ tɨ tyóoxaahuaj, aꞌɨ́ɨ pu naa huataséjreꞌej.
12 Aj puꞌij aꞌyan tyaatéꞌexaa aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ jaatáꞌinyej tɨ tyúꞌcuaꞌnyij tɨjɨn:
—Aꞌyaa paj huárɨnyij patɨꞌɨj huoꞌtáꞌinyen maj tyúꞌcuaꞌnyij aꞌtzáaj chúmuaꞌ nusu tɨ́caꞌ, capáj huaꞌjeeva aꞌɨ́ɨjma ɨ aꞌ amíincustyamuaꞌ, caꞌ aꞌihuáamuaꞌ, nusu aꞌɨ́ɨjma ɨ maj chíjtyaanyiꞌ ɨ maj ajaꞌchej véjriꞌ a jimi. Tɨpuaꞌaj aꞌyan petyihuoꞌtájeevej aꞌɨ́ɨjma, matɨꞌɨj mij majta aꞌɨ́ɨmaj muaatáꞌjeevij muéetzij, aꞌyaa mu rɨnyij aꞌɨ́ɨ mu tyíꞌmuanajchityeꞌen.
13 Pajta muáaj, patɨꞌɨj huoꞌtájeevej maj tyúꞌcuaꞌnyij, aꞌɨ́ɨjma paj huatáꞌinyeen ɨ maj quee jeꞌej tyéejviicueꞌ, pajta aꞌɨ́ɨjma ɨ maj jéehua jajpuéjtzij cuiꞌnyiꞌraꞌaj jɨmeꞌ, pajta aꞌɨ́ɨjma ɨ maj quee tyámuaꞌ tyityaacɨ́ꞌɨj, pajta aꞌɨ́ɨjma ɨ maj aracúcuꞌnyijmee.
14 Aꞌyaa paj huárɨnyij, tyámuaꞌ mu tyimuaatyátoosij, jiꞌnye camu tyíꞌtoovej ɨ maj jɨn tyimuaanájchityeꞌen, ajta aꞌɨ́ɨ pu ɨ Dios tyimuaatanájchityeꞌej aꞌájna xɨcáaraꞌ maj jitzán huatájuuritaj ɨ maj tyámuaꞌ tyíꞌtyetyeɨɨtyeristacaꞌaj.
Aꞌɨ́jcɨ jɨmeꞌ tɨ aꞌtɨ́j huoꞌtajé maj tyúꞌcuaꞌnyij chúmuaꞌ maꞌcan
15 Tɨꞌɨj sɨ́ɨj tɨ ajta aꞌáa joꞌtyájcaj huaꞌ jamuán aꞌyan tyáanamuajriꞌ jeꞌej tɨ tyuꞌtaxájtacaꞌ ɨ Jesús, aꞌyaa pu tyaatéꞌexaa tɨjɨn:
—Tyámuaꞌ pu tyeꞌmej aꞌɨ́jcɨ jimi ɨ tɨ tyíꞌcuaꞌnyij aꞌájna xɨcáaraꞌ jitze tɨ jitzán ɨ Dios tyuꞌtaꞌíjtaj íiyan ɨ cháanacaj japua.
16 Jesús pu aꞌyan tyuꞌtanyúj tɨjɨn:
—Aꞌtɨ́j pu tyámuaꞌ huóoꞌuuriajcaꞌaj tɨꞌij tyihuóꞌcueꞌtyej muiꞌcaa pu huatajé.
17 Tɨꞌɨj aꞌájna atyojoꞌréꞌnyej tɨ tyihuóꞌcueꞌtyej, aj puꞌij aꞌɨ́j huataꞌítyacaꞌ ɨ tɨ jimí tyíꞌhuɨɨreꞌ tɨꞌij uhuojoꞌtájeevej ɨ tɨ huoꞌtáꞌinyej, aꞌyan tɨjɨn: “Musioꞌváꞌjuꞌ, jiꞌnye puꞌríj tyámuaꞌ tyíꞌeen ɨ siaj tyíꞌcuaꞌnyij.”
18 Majta aꞌɨ́ɨmaj, néijmiꞌi mu huatyóohuij maj tyuꞌtúuꞌuunyiꞌ, ajta aꞌɨ́jna ɨ tɨ anaquéej jaatajé, aꞌyaa pu tyuꞌtaxájtacaꞌ tɨjɨn: “Nyoochán nu chuéj huánanɨej nyaj japuan tyuꞌmuárɨeꞌen, juxɨeꞌveꞌ nyaj yoꞌtyéesej, aꞌyaa nu tyíꞌmuahuaviij paj tyinaatúꞌuunyiꞌ.”
19 Ajta sɨ́ɨj pu aꞌyan tyuꞌtaxájtacaꞌ tɨjɨn: “Nyoochán nu púuyesij huánanɨej, tamuáamuataꞌ mu aráꞌasej, nuꞌríj jóꞌraa nyej nyij huoꞌtyájmuaꞌtyij, pataꞌaj tyinaatúꞌuunyiꞌ.”
20 Ajtáhuaꞌaj ɨ sɨ́ɨj, aꞌyaa pu tyaatéꞌexaa tɨjɨn: “Nyoochán nu huatyényeɨɨchacaꞌ, aꞌɨ́j pu jɨn quee ɨꞌríj nyaj aꞌáa jóꞌmeꞌen.”
21 Ajta aꞌɨ́jna ɨ tɨ tyíꞌhuɨɨreꞌ tɨ uhuojoꞌtajé, tɨꞌɨj uvéꞌnyej aj puꞌij jaatéꞌexaa aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ tyéꞌijtyeꞌ jeꞌej maj tyuꞌtaxájtacaꞌ. Ajta aꞌɨ́jna ɨ tɨ tyéꞌijtyeꞌ jéehua pu huatanyúꞌcacaꞌ. Tɨꞌɨj ij jaataꞌítyacaꞌ aꞌɨ́jcɨ tɨ tyíꞌhuɨɨreꞌ aꞌyan tyeꞌjéevej tɨjɨn: “Pataꞌaj jiyeꞌtzín aꞌáa jóꞌmeꞌen cáayej jitze, pajta juyéj jitze, tɨꞌɨj naꞌaj tyoꞌtyényinyii ɨ chájtaꞌ. Pataꞌaj huajaꞌráviꞌtɨj aꞌɨ́ɨjma ɨ maj quee jeꞌej tyéejviicueꞌ, pajta aꞌɨ́ɨjma ɨ maj jajpuéjtzij cuiꞌnyiꞌraꞌaj jɨmeꞌ, pajta aꞌɨ́ɨjma ɨ maj aracúcuꞌnyijmee, pajta ɨ maj quee tyéjchevej.”
22 Tɨꞌɨj arí jéetzeꞌ huachúmuaꞌ, aꞌɨ́jna ɨ tɨ tyíꞌhuɨɨreꞌ, aꞌyaa pu tyaatéꞌexaa tɨjɨn: “Nyavástaraꞌ, nuꞌríj aꞌyan huarɨ́j jeꞌej paj tyinaataꞌíj. Ajta móocheꞌ mu úꞌvej maj séecan mujoꞌváꞌjuꞌun.”
23 Ajta ɨ tɨ tyichíꞌ, aꞌɨ́ɨ pu aꞌyan tyaatéꞌexaa aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ jimí tyíꞌhuɨɨreꞌ tɨjɨn: “Pataꞌaj aꞌáa jóꞌmeꞌen ɨ juyéj jitze aꞌ ɨmuáj tɨ jaꞌtanyáatɨmee, pajta méyee aꞌ ɨmuáj maj huacháatɨmee. Pataꞌaj caꞌnyéjrij jɨn huoꞌtájeevej maj mujoꞌváꞌjuꞌun, mej mij uhuájɨstej yu nyechiꞌtáj.
24 Aꞌyaa nu tyíꞌmuaꞌixaatyeꞌ, aꞌɨ́ɨmaj ɨ nyaj anaquéej huoꞌtajé, capu sɨ́ɨj yee tyíꞌcuaꞌnyij ɨ nyaj tyihuáꞌcueꞌtyej.”
Jeꞌej tɨ tyúuxɨeꞌveꞌ mej mij jamuán huacɨ́ꞌcaꞌan ɨ Cɨríistuꞌ
25 Jéehua mu tyeɨ́tyee jamuán huacɨ́ꞌcaꞌaj ɨ Jesús, tɨꞌquij aꞌɨ́ɨn huoꞌséerajraa ɨ tyeɨ́tyee, aꞌyaa puꞌij tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:
26 —Aꞌtɨ́j tɨ naꞌaj tɨ mujoꞌvéꞌmeꞌen nye jimi, aꞌyaa pu tyúuxɨeꞌveꞌ tɨ jéetzeꞌ tyámuaꞌ tyinyéjchaꞌɨɨj nyéetzij quee ɨ jutáataj, ɨ junáanaj, nusu ɨ juꞌɨ́ɨj, nusu ɨ juyójmuaꞌ nusu ɨ juꞌihuáamuaꞌ, ajta ɨ jucuꞌutzimuáj, naꞌríij jusɨ́ɨj quee óocaꞌnyej, capu jeꞌej tyíɨꞌrij tɨ nyaj jamuán joꞌchaꞌcanyeꞌen.
27 Tɨpuaꞌaj muaꞌaj sequée óocaꞌnyej siaj aꞌyan tyaꞌajpuéetzij xáꞌraꞌnyij nyatɨꞌɨj nyáaj, siajta quee juxɨéꞌviꞌraꞌ jɨn naꞌráꞌastej, capu jeꞌej tyíɨꞌrij siaj nyaj jamuán huacɨ́ꞌcaꞌan.
28 Tɨpuaꞌaj sɨ́ɨj aꞌyan tyáꞌajtaahuamuꞌuj ɨ chiꞌij tɨ ájtyeej, ¿Nyiquee anaquéej huatyéyixɨꞌɨj tɨꞌij jaatyéꞌiten ɨ túmii tɨꞌij jáamuaꞌreej tɨpuaꞌaj aróoꞌastyahuaꞌan tɨꞌij jaatyájcɨꞌtyij?
29 Jiꞌnye tɨpuaꞌaj anaquéej huatyóochenyij tɨ jaꞌajtaahuaj, ajta jeꞌen huaxɨ́j ɨ túmii, capu cheꞌ jaatyácɨꞌsij, majta ɨ tyeɨ́tyee, matɨꞌɨj jaaséj aꞌɨ́ɨ mu jaatyáxaahuariꞌraj.
30 Aꞌyaa mu tyuꞌtaxájtaj tɨjɨn: “Aꞌmújna mu tyáatɨꞌ pu huatyóochej tɨ jaꞌajtaahuaj mu chiꞌij, ajta capu pu jáaruuj tɨ jaatyájcɨꞌtyij.”
31 Naꞌríij sɨ́ɨj tɨ tyiꞌtyéjvee rey jɨmeꞌ, tɨpuaꞌaj séej ujáꞌnyoꞌsiꞌtyeꞌej ɨ rey, ¿nyij quee anaquéej huatyéyixaj tɨꞌij jáamuaꞌreej tɨpuaꞌaj pújoorejveꞌen aꞌɨ́ɨjma jɨmeꞌ ɨ maj tamuáamuataꞌ víꞌraꞌaj aráꞌasej tɨꞌij huoꞌmuéꞌtɨn ɨ séecan ɨ seityéj víꞌraꞌaj maj aráꞌasej ɨ xantáaruꞌuj?
32 Ajta tɨpuaꞌaj quee pújoorejveꞌen, tɨꞌɨj ooj aꞌɨmuáj jaꞌvéꞌmej, aꞌɨ́ɨ pu séecan huataꞌítyij mej mij ujóꞌjuꞌ ɨ séej jimi ɨ rey mataꞌaj mij jaatáhuaviij maj jaaxáꞌpuɨꞌɨntareꞌen mej mij quee junyoꞌsiꞌtyeꞌej.
33 Aꞌyaa pu chaꞌtaj naꞌaj een jaꞌmua jimi, aꞌtɨ́j tɨnaꞌaj tɨ aꞌyan tyáꞌxɨeꞌveꞌ tɨ nyaj jamuán joꞌchaꞌcanyeꞌen, aꞌyaa pu tyúuxɨeꞌveꞌ tɨ néijmiꞌi metyoohuáꞌxɨj aꞌchu tɨ tyíꞌijchaꞌɨj, naꞌríij quee, capu jeꞌej tyíɨꞌrij tɨ nyaj jamuán joꞌchaꞌcanyeꞌen.
Tɨpuaꞌaj ɨ unáj huatyáapuaꞌrej ɨ tɨ jɨn áncatzaj
(Mt. 5:13; Mr. 9:50)
34 ’Ajméꞌraꞌaj ɨ unáj, ajta tɨpuaꞌaj huatyáapuaꞌrej ɨ tɨ jɨn áncatzaj, ¿jiꞌnye tyíɨꞌrij tɨꞌij ajtáhuaꞌaj áncatzaj jáꞌraꞌnyij?
35 Capu cheꞌ tyiꞌtɨ́j huɨɨreꞌ, nyij ɨ chuéj japua, nusu mej mij jaꞌtaráastɨraꞌnyij ɨ ítyeɨꞌrij jitze. Aꞌyaa puꞌuj tyíꞌhuɨɨreꞌ maj majúuraxɨj. Ɨ maj iityanamuáarajmee, micheꞌ jáanamuaj.