27
Mej nuꞌu raataꞌíte meꞌɨ́jna ɨ́ Pablo aꞌujna u Roma
1 Matɨ́ꞌɨj raaxɨ́ꞌepɨꞌɨntare mej huaꞌutaꞌíte aꞌujna Italia, matɨ́ꞌɨj mi tiuꞌutátui meꞌɨ́jna ɨ́ Pablo, majta ɨ́ seica ɨ́ mej námiꞌihuacaꞌa seɨ́j jemi ɨ́ tɨ anxɨ́te tíꞌaijta. Ayee pu ántehuaacaꞌa aꞌɨ́jna tɨjɨ́n Julio. Aꞌɨ́ɨ pu tihuáꞌaijteꞌe ɨ́ mej miyen ánteꞌarua tɨjɨ́n xantaaruꞌustemuaꞌameꞌen ɨ́ tɨ tíꞌitaꞌaijteꞌe.
2 Aꞌuu tu aꞌatéecɨ baarcu jetze aꞌujna chajtaꞌa tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Adramitio. Ajta aꞌɨ́ɨn ɨ́ baarcu, aꞌɨ́ɨ pu antaméꞌenicheꞌe után pújmeꞌen tɨ ij aꞌuun aꞌureꞌenénicheꞌe aꞌu mej baarcu aꞌutéꞌuuve tɨ huatacáꞌa u Asia. Tetɨ́ꞌɨj ti aꞌucɨ́j, seɨ́j pu ajta áꞌuraa ta jamuan tɨ ayén ántehuaacaꞌa tɨjɨ́n Aristarco. Aꞌuu pu éꞌemeꞌecan aꞌujna Tesalónica, aꞌujna chajtaꞌa tɨ aꞌuun huatacáꞌa aꞌujna jáꞌahuaꞌa tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Macedonia.
3 Yee ruijmuaꞌateꞌe yee, tetɨ́ꞌɨj ti teꞌuun aꞌaráꞌa baarcu tɨ aꞌutéecheꞌeca tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Sidón. Ajta aꞌɨ́ɨn ɨ́ Julio, aꞌɨ́ɨ pu rɨ́ꞌɨ tíꞌitevistacaꞌa aꞌɨ́jna jemi ɨ́ Pablo. Aꞌɨ́ɨ pu raatáꞌa tɨ huáꞌumuaare ɨ́ ruꞌamiigustemuaꞌa. Majta meꞌɨ́n ɨ́ amiigustemuaꞌameꞌen, rɨ́ꞌɨ mú naa tiraꞌancuréꞌeviꞌitɨ ɨ́ Pablo.
4 Aꞌuu tu tijtá ti antacɨ́j. Tetɨ́ꞌɨj ti teꞌuun aꞌuréꞌene tɨ eꞌeráahuachi, taꞌúutataꞌa tu pújmeꞌen ajcáane. Aꞌujna tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Chipre. Aꞌuu tu pújmeꞌen aꞌuréꞌerupi aꞌiné yéemeꞌen pu avéꞌeecacaa.
5 Tetɨꞌɨjta ti antacɨ́j aꞌájna vejliꞌi tɨ eꞌeveꞌeꞌástɨme ɨ́ jaj, aꞌuun tɨ huatacáꞌa aꞌujna u Cilicia, ajta u Panfilia. Tetɨꞌɨjta ti teꞌuun antanéj aꞌujna chajtaꞌa tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Mira, ajta aꞌuun tɨ huatacáꞌa jáꞌahuaꞌa Licia.
6 Ajta aꞌɨ́ɨn tɨ anxɨ́te tíꞌaijta, seɨ́j pu aꞌuun huáteu ɨ́ baarcu tɨ Italia áꞌume. Aꞌuu pu éꞌemeꞌecan aꞌɨ́jna ɨ́ baarcu aꞌujna Alejandria. Aj pu aꞌɨ́ɨn taataꞌaíj tej atécɨɨne teꞌɨ́jna jetze.
7 Aꞌɨjna ɨ́ baarcu, yee pu puaꞌan xɨcaj áꞌatee tɨ huaméj. Jéꞌecan pu taatamuárɨꞌeriste. Xaꞌichuꞌi tu á vejliꞌi aꞌuréꞌene aꞌujna tɨ eꞌeráahuachi tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Gnido. Aúcheꞌe pu á eꞌevéꞌeecacaꞌa aꞌujna. Aꞌɨ́j tu jɨ́n u jetze pújmeꞌen ajcáane tɨ eꞌeráahuachi tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Creta. Aꞌuu tu vejliꞌi aꞌuréꞌene aꞌujna jáꞌahuaꞌa Salmón.
8 Tetɨꞌɨjta ti mú áꞌujuꞌun muárɨꞌeri jɨmeꞌe aꞌujna tɨ eꞌeveꞌeꞌástɨme ɨ́ jaj. Tetɨꞌɨjta ti teꞌuun antanéj tɨ baarcu aꞌutéecheꞌeca tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Tɨ aꞌurɨ́ꞌen tɨ rɨꞌɨrí tɨ iráꞌujcheni. Aꞌuu pu vejliꞌi pɨ́tejáꞌarɨcɨ aꞌujna chajtaꞌa tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Lasea.
9-10 Tuꞌuri aꞌateeviꞌi tej huajúꞌun. Puꞌuri tiúꞌutziɨɨniꞌireꞌecaa aꞌujna aꞌu tej aꞌujuꞌucaa, aꞌiné puꞌuri vejliꞌi pɨ́ tíꞌirɨjca ɨ́ tɨ jetzen tɨ huáseeviꞌi áꞌayeꞌi. Aꞌɨ́j pu jɨ́n ayén tihuaꞌutáꞌixaa aꞌɨ́jna ɨ́ Pablo, tɨjɨ́n:
―Múꞌeen teteca, ayée pu hui tináꞌamitɨejteꞌe ineetzi tɨ jéꞌecan tiúꞌutziɨɨniꞌireꞌe aꞌame, tɨ puaꞌa taajúꞌun. Teyáꞌujɨsin i baarcu, teajta ɨ́ ijca, ajta ayén tiuꞌutárɨꞌɨriistari tej hui áꞌuveti iteen.
11 Ajta aꞌɨ́ɨn tɨ anxɨ́te tíꞌaijta, jaítzeꞌe pu ráꞌantzaahua aꞌɨ́jna ɨ́ jaꞌatɨ tɨ baarcu huajájsin, ajta aꞌɨ́jna tɨ antiújmuaꞌaree aꞌɨ́jna u baarcu jɨmeꞌe. Ajta aꞌɨ́jna ɨ́ niuucari ɨ́ tɨ Pablo huaꞌutáꞌixa, capu ráꞌantzaahua.
12 Ajta aꞌujna mej autéjhuii, capu naa huaꞌéꞌeneꞌe mej mi meꞌuun áꞌateeviꞌin meꞌújna aꞌɨ́jna xɨcájraꞌa jetze tɨ huácɨmuajra. Aꞌɨ́j mú jɨ́n muꞌiitɨ́ miyen tiuꞌumuáꞌaj mej áꞌucɨɨne meꞌújna mej mi meꞌuun eꞌaráꞌasti meꞌújna Fenice, tej ti aꞌatzu áꞌateeviꞌin teꞌújna, baarcu tɨ aꞌutéecheꞌeca. Aꞌujna Fenice, aꞌúu pu Creta eꞌejtémeꞌecan. Aꞌuu pu seijreꞌecaꞌa tɨ́j naꞌa újtepua pújmeꞌen, ajta ante pújmeꞌen.
Tɨ́ꞌɨj nuꞌu japuutzari huaꞌutáꞌasecaꞌa eeca jamuan á jaataꞌa
13 Aꞌujna, cɨ́j pu tiꞌiréꞌeꞌéecarej yeꞌicáa yénte pújmeꞌen. Ayee mú tíꞌixajtacaꞌa tɨjɨ́n rɨꞌɨrí mej nuꞌu mauj huajúꞌun. Matɨ́ꞌɨj mi aꞌucɨ́j. Aꞌuu mú vejliꞌi eꞌejtéene aꞌu tɨ eꞌeveꞌeꞌástɨme ɨ́ jaj, aꞌujna u Creta.
14 Mɨ ajta, capu aꞌachú aꞌateeviꞌi, caꞌanín jɨ́n u aꞌutáꞌeecarecaꞌa ɨ́ jɨrí jetze. Caꞌanín pu jɨ́n raatajɨ́ꞌɨtze ɨ́ baarcu aꞌɨ́jna tɨ yéntepua pújmeꞌen aꞌiréꞌeꞌeecarecaꞌa.
15 Jéꞌecan pu yéꞌutajchájraa ɨ́ baarcu. Capu chéꞌe huatárɨꞌɨristarecaꞌa tej huajúꞌun ɨ́ eeca tzajtaꞌa. Aꞌɨ́j tu jɨ́n huatátaꞌa tɨ táꞌantɨni ɨ́ eeca.
16 Aj tu ti teꞌuun aꞌuréꞌene tɨ eꞌeráahuachi, chuej tɨ cɨ́lieen, tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Cauda. Capu ayén rɨ́ꞌɨ huápɨꞌɨ tiúꞌeecacaꞌa aꞌujna.
Ajta aꞌɨ́ɨn ɨ́ baarcu tɨ cɨ́lieen jɨ́n seijreꞌe tej raajájsimeꞌe, muárɨꞌeri tu jɨ́n raꞌantítuaa ɨ́ baarcu jetze tɨ veꞌée.
17 Matɨ́ꞌɨj meri raꞌantítuaa, aj mú mi raatacáꞌane caujnari jɨmeꞌe ɨ́ baarcu tɨ veꞌée. Muꞌuri tíꞌitziɨɨneꞌecaꞌa tɨ ari téꞌejcachee ɨ́ sej japua. Ayee pu téjaꞌarájtehuaa aꞌujna tɨjɨ́n La Sirte. Aꞌɨ́j mú jɨ́n raꞌacájtuaa á jaataꞌa ɨ́ tiꞌitɨj tɨ ij raꞌanján ɨ́ eeca.
18 Yee ruijmuaꞌateꞌe yee, aúcheꞌe pu huáꞌeecacaꞌa temuaꞌa, jeíhua. Matɨ́ꞌɨj mi autéjhuii mej teꞌetéhuaꞌaxɨn á jaataꞌa ɨ́ ijca mej tiúꞌutɨsimeꞌe ɨ́ baarcu jetze.
19 Huaíca xɨcaj tu áꞌatee tej teꞌeteehuaꞌaxɨ tamuájcaꞌa jɨmeꞌe nain tɨ tiúꞌutɨsimeꞌecaa ɨ́ baarcu.
20 Jéꞌecan tu áꞌatee tej caí aꞌatzu raaseíj ɨ́ xɨcaj, teajta ɨ́ xuꞌuraꞌave. Ajta aúcheꞌe pu aꞌij puaꞌa huaꞌéꞌeeneꞌecaa. Temuaꞌa pu tiúꞌeecacaꞌa, majta viiyecaꞌa. Tuꞌuri tiyen tíꞌimuaꞌajca tej teri muáꞌitɨcheꞌesin. Teajta tiyen tíꞌimuajca tej caí chéꞌe aꞌij rɨni.
21 Ajta tuꞌuri aꞌateeviꞌi tej caí tiꞌitɨj cuaꞌacaa. Aj pu i huatéechaxɨ huáꞌa tzajtaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ Pablo. Ayee pu tihuaꞌutáꞌixaa tɨjɨ́n:
―Múꞌeen teteca, senaꞌajtzɨ́ náꞌantzaahuateꞌencheꞌe. Sej caí eꞌerácɨꞌɨcaꞌancheꞌe seꞌújna u Creta, catu tiyen tejaꞌurɨeénicheꞌe ɨ́ ijca.
22 Aru íjii, jeíhua nu hui áꞌamuahuavii sej uhuateújcaꞌanen mɨ ru tzajtaꞌa, aꞌiné capu jaꞌatɨ mɨꞌɨni múꞌeen. Tij teajta baarcu áꞌurɨeni. Capu amɨ́n tiꞌitɨ́j.
23 ’Tɨ́caꞌa, seɨj pu hui huataseíjre inee jemi, seɨj tɨ ravaɨreꞌe ɨ́ Dios ɨ́ nej neajta ravaɨreꞌe inee, ɨ́ tɨ ajta nechaꞌɨɨ.
24 Ayee pu tinaatáꞌixaa tɨjɨ́n: “Pablo, capej nuꞌu tíꞌitziɨɨneꞌe. Ruxeꞌeveꞌe tɨ aꞌɨ́ɨn César raaxɨ́ꞌepɨꞌɨntareꞌen ɨ́ mej jɨ́n tiꞌimuaxájtziꞌi. Ajta nuꞌu ruxɨ́ꞌeviꞌiraꞌa pu jɨ́n Dios raatáꞌa mej ruuri muáꞌaraꞌani naímiꞌi aꞌachú puaꞌamé mej huajúꞌun éꞌe jamuan.”
25 ’Aꞌɨ́j pu hui jɨ́n setáꞌaj uhuateújcaꞌanen mɨ ru tzajtaꞌa, múꞌeen, teteca. Nee nu xaa ráꞌatzaahuateꞌe ɨ́ Dios. Ayee pu téꞌeme aꞌij tɨ aꞌɨ́ɨn tinaatáꞌixaa.
26 Mɨ ajta, aúcheꞌe pu hui ruxeꞌeveꞌe tej teꞌuun eꞌaráꞌasti aꞌujna jáꞌahuaꞌa tɨ eꞌeráahuachi.
27 Teuuméꞌeca aꞌachú cumu tamuáamuataꞌa japuan muáacua xɨcaj, tɨ́caꞌa, aúcheꞌe pu ráatajchijmeꞌe ɨ́ baarcu ɨ́ eeca. Aꞌɨjna japua ɨ́ jaj tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Adriático, tɨ́ꞌɨj tejaꞌuréꞌene cumu aꞌatzaj jáꞌitaꞌa tɨ́caꞌa, aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej ramuarɨꞌe ɨ́ baarcu, muꞌuri ramuaꞌareerecaꞌa tej teri ratáꞌasijmeꞌe aꞌu tɨ eꞌeráahuachi.
28 Matɨ́ꞌɨj mi raatéꞌitɨee caujnari jɨmeꞌe aꞌachú tɨ auutɨ́ꞌɨ. Ayee pu autɨ́ꞌɨcaa aꞌachú cumu seité japuan tamuáamuataꞌa japuan arájsevi meetro. Capu aꞌatzu aꞌateeviꞌi, majtáhuaꞌa raatéꞌitɨee, puꞌuri seité japuan aráhuaꞌapua meetro autɨ́ꞌɨcaa.
29 Matɨ́ꞌɨj mi muáacuaca atéehuaꞌaxɨ ɨ́ tepúustiꞌi tɨ acaujtuáavijmee cɨ́tzataꞌan ɨ́ baarcu tɨ i sej jetze aváꞌujnan. Metíꞌitziɨɨneꞌecaꞌa tej teꞌejteátuꞌa ɨ́ tetej jetze. Majta tíꞌitziɨɨneꞌecaꞌa, aꞌɨ́j mú jɨ́n autéjhuii mej huatéjniuuni ajta naꞌa caí huatapuáꞌare.
30 Seica mú miyen tíꞌijxeꞌeveꞌecaꞌa mej huirácɨɨne ɨ́ baarcu jetze. Aꞌɨ́ɨ mú miyen ruseíjratacaꞌa mej raꞌatéhuaꞌaxɨn ɨ́ tepúustiꞌi tɨ acaujtuáavijmee. Mɨ majta caí miyen huarɨ́j. Meraacájtuaa muꞌu ɨ́ baarcu ɨ́ tɨ cɨ́lieen jɨ́n seijreꞌe mej mi meꞌɨ́jna jetze huateújvaɨreꞌen.
31 Aj pu i Pablo ayén tiraataꞌixaa aꞌɨ́jna anxɨ́te tɨ tíꞌaijta, ajta ɨ́ mej jamuan áꞌujujhuaꞌaneꞌe tɨjɨ́n:
―Ayee pu hui tiúꞌujxeꞌeveꞌe mej yee huateáturan ta jamuan íiye baarcu jetze, naꞌari caí, capu tiꞌitɨ́j aꞌij tejámuaatévaɨreꞌesin.
32 Aꞌɨ́j mú jɨ́n meꞌɨ́n xantaaruꞌu raꞌantiveíjchecaꞌa ɨ́ caujnari ɨ́ tɨ jɨ́n aꞌijtápiꞌihuacaꞌa ɨ́ baarcu tɨ cɨ́lieen jɨ́n seijreꞌe. Aj pu ꞌi atéjve á jaataꞌa.
33 Tɨ́ꞌɨj ari tɨ́n tapuáꞌarijmeꞌeca, Pablo pu ayén caꞌaníjraꞌa tihuaꞌutáꞌa ɨ́ huáꞌa tzajtaꞌa mej nuꞌu tíꞌicuaꞌani. Ayen tɨjɨ́n:
―Puꞌuri áꞌatee tamuáamuataꞌa japuan muáacua xɨcaj sej siyen tiꞌijchúꞌeveꞌe, seajta siyen tirajpuaíjtzi tujri jɨmeꞌe, caxu méꞌe tejéꞌecuaꞌa.
34 Nuꞌuri tejáꞌamuaꞌixaateꞌe sej aꞌatzu tiúꞌucuaꞌani. Ayee pu hui tiúꞌujxeꞌeveꞌe sej si caí huácuiꞌini, aꞌiné capu tiꞌitɨ́j aꞌij áꞌamuaruuren.
35 Tɨ́ꞌɨj ayén tihuaꞌutáꞌixaa, aj pu ꞌi pan huiiráꞌɨ. Tɨ́ꞌɨj i rɨ́ꞌɨ tiraatáꞌa ɨ́ Dios jemi, mejseíiracaꞌa ɨ́ teɨte. Tɨ́ꞌɨj i raꞌantítaaraxɨ ɨ́ pan, aj pu i aꞌutéjche tɨ ráacuaꞌani.
36 Naíimiꞌi mú áꞌujcaꞌanejcaꞌa. Matɨ́ꞌɨj mi tiúꞌucuaa majta aꞌɨ́me.
37 Ayee tu aráꞌaxcaa aꞌachú cumu huaꞌapua ciento japuan huaícate japuan tamuáamuataꞌa japuan arájsevi tej aráteꞌecaa ɨ́ baarcu jetze.
38 Matɨ́ꞌɨj tiúꞌucuaa aꞌachú tɨ huaꞌaránajchecaꞌa, matɨ́ꞌɨj mi raꞌateájrɨe á jaataꞌa meꞌɨ́jna ɨ́ triigu tɨ ij caí chéꞌe tíjetere ɨ́ baarcu.
Tɨ́ꞌɨj nuꞌu baarcu ateájrupi á jaataꞌa
39 Tɨ́ꞌɨj huateapuáꞌarecaꞌa, camu chéꞌe huamuájtejcaa aꞌu tɨ pɨ́tejáꞌarɨcɨ. Matɨ́ꞌɨj mi raaseíj aꞌu tɨ éꞌerɨꞌɨri tɨ aꞌutéjcheni ɨ́ baarcu, aꞌu tɨ huatáseaataꞌa. Aꞌuu mú tíꞌijxeꞌeveꞌecaꞌa mej yeꞌuseꞌaráichejraꞌani ɨ́ baarcu ɨ́ sej japua tɨ puaꞌa rɨꞌɨriistan.
40 Matɨ́ꞌɨj mi raꞌantiveíjchecaꞌa ɨ́ caujnari ɨ́ mej jɨ́n raꞌijtápe ɨ́ baarcu. Majta raatáxɨpi ɨ́ cɨyej mej jetzen huajúꞌun. Matɨ́ꞌɨj mi raatáxɨjtacaꞌa meꞌɨ́jna ɨ́ caujnari ɨ́ tɨ jɨ́n ajtatápiꞌihuajmeꞌecaa ɨ́ paala ɨ́ mej jɨ́n raatéchaxɨjteꞌen ɨ́ baarcu. Majta miyen huarɨ́j, merajcáꞌane ɨ́ cɨ́ɨxuri ɨ́ taꞌacáaviɨ ɨ́ baarcu jetze á tɨ aúunee tɨ ij raꞌanján eeca jɨmeꞌe aꞌɨ́jna ɨ́ cɨ́ɨxuri. Matɨ́ꞌɨj mi huataúraꞌa tɨ ráꞌantɨni aꞌɨ́jna ɨ́ baarcu.
41 Ajta catu raatáꞌasecaꞌa aꞌájna aꞌu tɨ áꞌuseaataꞌa aꞌiné sej jetze pu teꞌejcáxɨ. Capu chéꞌe rɨꞌɨríistacaꞌa mej raatáruꞌuxanteꞌen aꞌu tɨ aúunee. Ajta ɨ́ cɨ́tzataꞌan u baarcu, puꞌuri teenáꞌachijmeꞌecaa aꞌɨ́jna jɨmeꞌe tɨ raꞌajtéevaꞌara ɨ́ jaj caꞌanín jɨmeꞌe.
42 Majta meꞌɨ́n xantaaruꞌu, mehuáꞌacuiꞌicucaa naíjmiꞌica ɨ́ mej aiteánamiꞌihuacaꞌa mej mi caí antajaún, ajta, mej mi caí áꞌucɨꞌɨcaꞌan.
43 Ajta aꞌɨ́ɨn anxɨ́te tɨ tíꞌaijta, aꞌɨ́ɨ pu ayén tíꞌijxeꞌeveꞌecaꞌa tɨ japuan huániuuni tɨ́ꞌij ráavaɨreꞌen aꞌɨ́jna ɨ́ Pablo. Aj pu jɨ́n caí huaꞌutáꞌa ɨ́ xantaaruꞌu mej huáꞌucuiꞌini. Aj pu i ayén tíhuaꞌutaꞌaíj ɨ́ mej raayɨ́ꞌɨtɨhuaꞌa mej huatajaún mej nuꞌu anáatéꞌee muaꞌatévatzɨn á jaataꞌa mej mi antajaún u jetze pújmeꞌen aꞌu tɨ áꞌuseaataꞌa.
44 Majta nuꞌu seica cɨyej japua huatajaún, majta seica cɨyej japua tɨ tiꞌipáꞌatza ɨ́ baarcu jetze ajtanáꞌaxɨ. Aꞌuu mú naímiꞌi aꞌaráꞌa u jetze pújmeꞌen. Capu jaꞌatɨ aujámɨ.