18
¿Aꞌataani jaítzeꞌe ruxeꞌeveꞌe?
(Mr. 9:33-37; Lc. 9:46-48)
Aꞌájnáꞌɨmua, aꞌɨ́ɨ mú aveꞌeréꞌene ɨ́ Jesús jemi aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej jamuan áꞌujujhuaꞌaneꞌe. Ayee mú tiraataꞌíhuaꞌuriꞌi tɨjɨ́n:
―¿Aꞌataani jaítzeꞌe ruxeꞌeveꞌe ɨ́ Dios jemi seɨ́j ɨ́ tɨ ta jetze ajtémeꞌecan?
Aj pu i Jesús seɨ́j huatajé ɨ́ paꞌarɨꞌɨ. A jáꞌitaꞌa yaꞌutára aꞌu mej eꞌeréꞌetei ɨ́ seica. Aj pu i ayén tihuaꞌutáꞌixaa tɨjɨ́n:
―Jee xaa, ayée nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe tɨ ayén tiꞌayajna. Tɨ́ puaꞌa secaí seɨcɨé tiúꞌumuaꞌati, tɨ puaꞌa secaí siyen rahuauca sej siyen cheꞌatá senaꞌa jéꞌiyecan jɨ́n tíꞌimuaꞌajca matɨ́j mɨ tɨꞌɨríi, caxu jaꞌanáj aꞌuteáruti ɨ́ ta japua Dios tɨ éꞌeseijreꞌe.
’Aꞌɨ́j pu jɨ́n ayén tíꞌeen, jaꞌatɨ́ tɨ naꞌa tɨ ayén huataújseijrata tɨ caí tiꞌitɨ́j jɨ́n ruxeꞌeveꞌe, ayée pu xaa éeneꞌe aꞌame tɨ́j aꞌíjna i paꞌarɨꞌɨ. Aꞌii pu aꞌɨ́ɨn púꞌeen ɨ́ tɨ jaítzeꞌe ruxeꞌeveꞌe ɨ́ Dios jemi. Ajta, jaꞌatɨ́ tɨ naꞌa tɨ ayén raꞌancuréꞌeviꞌitɨ neniúucajtzeꞌe seɨ́j ɨ́ paꞌarɨꞌɨ tɨ́j aꞌíjna, aꞌɨ́jna ɨ́ tevi, aꞌɨ́ɨ pu ajta naꞌancuréꞌeviꞌitɨ ineetzi.
Tɨ́ puaꞌa jaꞌatɨ́ caꞌaníjraꞌa ratáꞌan seɨ́j tɨ teꞌutéꞌɨtzeen ɨ́ Dios jemi
(Mr. 9:42-48; Lc. 17:1-2)
’Jaꞌatɨ́ tɨ naꞌa tɨ aꞌij puaꞌa tiruꞌutéꞌan ɨ́ ru tzajtaꞌa ɨ́ ruxɨ́ꞌej paꞌarɨꞌɨ tɨ ayén náꞌatzaahuateꞌe tɨ́j aꞌíjna, ayée pu tɨꞌɨjtzú aꞌɨ́ɨn ɨ́ jaꞌatɨ́, amuacaí mej meꞌuun u raꞌacáaviꞌire ɨ́ tete seꞌuníjraꞌa tɨ veꞌée matáꞌaj raꞌateájrɨeeni á jaataꞌa tɨ ij aꞌɨ́ɨn aꞌujámɨn.
’Cuiꞌi xaa huáꞌa jemi, aꞌɨ́mej ɨ́ mej yen huachéjme íiyen chaanaca japua, ɨ́ mej majta caꞌaníjraꞌa huaꞌatáꞌaca ɨ́ seica mej mi auteáturan ɨ́ Dios jemi. Ayee pu tiujúꞌujxeꞌeveꞌe mej mi ɨ́ seica ayén auteáturan ɨ́ Dios jemi. Mɨ́ ajta, cuiꞌi xaa neꞌu aꞌɨ́jna jemi tɨ ayén caꞌaníjraꞌa huaꞌatáꞌaca mej mi miyen huárɨni.
’Patɨ́ꞌɨj auteáturan ɨ́ Dios jemi, tɨ puaꞌa piyen tiruꞌujpuáꞌajteꞌen ɨ́ á jetze, piyen tɨjɨ́n nemuajcaꞌa pu púꞌeeneꞌe, naꞌari neꞌɨ́ɨca pu púꞌeeneꞌe, ayée nu tíꞌimuaꞌixaateꞌe. Paraꞌantiveíjche, pej pi mé rúurɨeni. Jéꞌecan pu jaítzeꞌe timuaatévaꞌɨre pej aꞌuteáturan seɨ́j jɨmeꞌe ɨ́ amuájcaꞌa, naꞌari seɨ́j jɨmeꞌe ɨ́ aꞌɨ́ɨca aꞌájna Dios tɨ éꞌeseijreꞌe, aꞌájna pej eꞌerúuri puaꞌamé jemin. Naꞌari pecaí piyen huárɨni, huaꞌapuaca pej jɨ́n ɨ́ amuájcaꞌa naꞌari huaꞌapuaca jɨ́n ɨ́ aꞌɨ́ɨca pej aꞌuteáruti aꞌájna jáꞌahuaꞌa aꞌu tɨ caí éꞌemɨꞌɨni ɨ́ taij.
’Ajta, tɨ puaꞌa piyen jetzen tiruꞌujpuáꞌajteꞌen muaꞌa jɨ́ꞌɨ peꞌɨ́jna ɨ́ pej jɨ́n auteájturaa ɨ́ Dios jemi, aitátɨchi. Mé pej rúurɨeeni. Jéꞌecan pu timuaatévaꞌɨre pej piyen aꞌuteárute seɨ́j jɨmeꞌe ɨ́ ꞌajɨ́ꞌɨ aꞌájna Dios tɨ tejéꞌaijta. Naꞌari caí, ayée pej huaꞌapuaca jɨ́n ájjɨꞌɨsi tɨ́ꞌɨj aꞌɨ́ɨn muajáꞌujɨsin aꞌu tɨ caí jaꞌanáj éꞌemɨꞌɨni ɨ́ taij.
Jɨ́meꞌen ɨ́ cáneꞌa tɨ áꞌuvej
(Lc. 15:3-7)
10 ’Rɨ́ꞌɨ xuꞌu múꞌeen sej si caí aꞌij puaꞌa huajáꞌuseijra seɨ́j tɨ auj cɨ́lieen. Ayee nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe tzáahuatiꞌiraꞌa jɨmeꞌe, aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej tíꞌivaɨreꞌe u ta japua, ɨ́ mej majta huáꞌachaꞌɨɨ muáꞌaraꞌani, jaꞌanáj tɨ naꞌa, aꞌɨ́ɨ mú huatéꞌuu jemin ɨ́ tɨ níꞌiyaꞌupua tɨ éꞌeseijreꞌe u ta japua. 11 Ayee nu ꞌeen jɨ́n mú aꞌuvéꞌemej inee, i nej neajta teáataꞌa jetze airáane nej ni huáꞌa japua huániuuni aꞌɨ́jna tɨ áꞌuvej.
12 ’¿Aꞌiné tejamuáꞌamitɨejteꞌe aꞌij tɨ huárɨni ɨ́ jaꞌatɨ tɨ anxɨ́te huáꞌajyeꞌemua ɨ́ cáneꞌaxɨ? Tɨ́ puaꞌa seɨ́j áꞌuveti mé jáꞌahuaꞌa, ¿ni caí ayén rɨni? Aꞌɨ́ɨ pu huajaꞌutéhuiiteꞌesin naíjmiꞌica ɨ́ seica aꞌánna jɨrí jetze. U pu aꞌuméꞌe aꞌame tɨ ij raaréꞌehuauni aꞌɨ́jna tɨ áꞌuvej. 13 Ajta, ayée nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe. Ayee pu tiꞌayajna, tɨ puaꞌa aꞌɨ́ɨn méꞌe yéꞌuteuni, jaítzeꞌe pu rɨ́ꞌɨ tiraatáꞌixaa aꞌɨ́jna jɨmeꞌe tɨ ráateu ɨ́ tɨ áꞌuvej, caí mɨ seica ɨ́ tɨ ari huájaꞌutéhuiiteꞌecaꞌa.
14 ’Ayee pu cheꞌatá naꞌa ꞌeen aꞌɨ́jna jemi aꞌɨ́jna ɨ́ tɨ áꞌamuaꞌiyaꞌupua tɨ ta japua éꞌeseijreꞌe. Capu aꞌatzu raxɨ́ꞌeveꞌe tɨ seɨ́j áꞌuveti tɨ cɨ́lieen tɨ́j aꞌíjna i paꞌarɨꞌɨ.
Aꞌij tej nuꞌu yeꞌí tiraatáꞌuuniꞌi ɨ́ taꞌihuaaraꞌa
(Lc. 17:3)
15 ’Tɨ́ puaꞌa aꞌihuáaraꞌa tiꞌitɨ́j jɨ́n autéꞌɨtzen múꞌeetzi jemi, ayée pej huárɨni. Aricu, u aꞌutáꞌixaateꞌe avíitzi jɨmeꞌe ɨ́ tɨ jɨ́n autéꞌɨtze múꞌeetzi jemi. Tɨ́ puaꞌa aꞌɨ́ɨn muáꞌantzaahuateꞌen, múꞌee pej xaa raamuáꞌitɨ ɨ́ aꞌihuáaraꞌa sej si seajtáhuaꞌa ruꞌihuaamuaꞌa xáꞌaraꞌani temuaꞌa naa. 16 Mɨ́ ajta, tɨ puaꞌa caí muáꞌantzaahuateꞌen, patáꞌaj seica ánviꞌitɨn aꞌɨ́jna jemi, huaꞌapuaca mej mi ráamuaꞌaree tɨ puaꞌa muáꞌantzaahuateꞌen nusu caí. Tɨ́ puaꞌa aꞌihuáaraꞌa caí muáꞌantzaahuateꞌen, aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej huaꞌapua, ayée mú tiuꞌutaxájta tɨ ayén tiꞌayajna ɨ́ pej jɨ́n jetzen tíꞌijpuaꞌajteꞌe aꞌɨ́jna ɨ́ aꞌihuáaraꞌa. 17 Ajta áꞌiyen, tɨ puaꞌa caí huáꞌantzaahuateꞌen ɨ́ mej huaꞌapua, patáꞌaj huaꞌutáꞌixaateꞌen naíjmiꞌica ɨ́ mej tiújseꞌɨri. Ajta, tɨ puaꞌa aꞌihuáaraꞌa caí huáꞌantzaahuateꞌen aꞌɨ́mej, ayée pej cheꞌatá penaꞌa raruuren patɨ́j huáꞌaruure aꞌɨ́mej ɨ́ mej caí ajtémeꞌecan múꞌejmi jetze nusu aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej tiúꞌujijveꞌe ɨ́ gobierno jetze meꞌecan.
18 ’Ayee nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe tzáahuatiꞌiraꞌa jɨmeꞌe, setɨ́j senaꞌa sej tíꞌijmɨi íiyen chaanaca japua, Dios pu ayén cheꞌatá naꞌa téꞌijmɨ u ta japua. Ajta setɨ́j senaꞌa sej huatáꞌaca íiyen chaanaca japua, Dios pu ayén cheꞌatá naꞌa huatáꞌaca u ta japua.
19 ’Neajta nu niyen tejáꞌamuaꞌixaateꞌe mɨ sej íiyen chaanaca japua huatéꞌuu, tɨ puaꞌa siyen cheꞌatá senaꞌa tirúꞌumuaꞌareere mɨ sej huaꞌapua seꞌɨ́jna jɨmeꞌe aꞌij sej yeꞌí tíꞌijhuaviiran ɨ́ Dios jemi, aꞌɨ́jna tɨ níꞌiyaꞌupua, ayée pu cheꞌatá naꞌa áꞌamuaruure aꞌij sej tíꞌijhuavii. 20 Ayee pu hui téꞌeme, aꞌiné aꞌu tɨ naꞌa mej eꞌetiújseꞌɨri neniúucajtzeꞌe, aꞌúu nu aꞌutevée naꞌame huáꞌa tzajtaꞌa. Capu amɨ́n aꞌij tɨ puaꞌa mehuaꞌapuáj menaꞌa naꞌari mehuaíca menaꞌa.
21 Ajta aꞌɨ́ɨn ɨ́ Pedro, aꞌɨ́ɨ pu aveꞌeréꞌene ɨ́ Jesús jemi. Ajta ayén tiraataꞌíhuaꞌuriꞌi tɨjɨ́n:
―Nevástaraꞌa, ¿aꞌachúni puaꞌamé ruxeꞌeveꞌe nej tiraatáꞌuuniꞌi ɨ́ neꞌihuaaraꞌa tɨ puaꞌa tiꞌitɨ́j jɨ́n autéꞌɨtzen neetzi jemi? ¿Ni qui aráhuaꞌapua puaꞌamé?
22 Jesús pu ayén huataniú tɨjɨ́n:
―Canu niyen raataxájta yee aráhuaꞌapua, sino aráhuaꞌapuájetze huaícate japuan tamuáamuataꞌa japuan aráhuaꞌapua.
Jɨ́meꞌen aꞌɨ́jna tɨ téꞌechaꞌɨɨcaꞌa tɨ ajta caí tihuaꞌutáꞌuuniꞌiramɨꞌɨcaꞌa
23 ’Ayee pu tíꞌijxeꞌeveꞌe ɨ́ Dios mej mi tiꞌihuaúruuniꞌi seɨj majta seɨj. Naꞌari caí, ayée pu cheꞌatá naꞌa huáꞌaruuren tɨ́j aꞌɨ́jna ɨ́ rey tɨ ayén tíꞌijxeꞌeveꞌecaꞌa tɨ raaxɨ́ꞌepɨꞌɨntareꞌen aꞌachú mej caj téꞌechaꞌɨɨcaꞌa aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej ravaɨreꞌecaꞌa. 24 Puꞌuri aꞌutéjche tɨ ayén tiraaxɨ́ꞌepɨꞌɨntareꞌen, matɨ́ꞌɨj seɨ́j aꞌuréꞌeneijte jemin tɨ jeíhua téꞌechaꞌɨɨcaꞌa, aꞌachú cumu tamuáamuataꞌa viꞌiraꞌa tumin. 25 Ajta aꞌɨ́jna tɨ téꞌechaꞌɨɨcaꞌa, capu tíꞌituaaveꞌecaꞌa ɨ́ tɨ jɨ́n tiraanájchiteꞌen. Aꞌɨ́j pu jɨ́n, ɨ́ rey ayén tiuꞌutaꞌaíjtacaꞌa mej nuꞌu huáꞌutuaani aꞌɨ́jna ɨ́ teáataꞌa, ajta ɨ́ ɨ́raꞌaraꞌan, majta ɨ́ tɨꞌɨríi ajta nain tɨ tíꞌijchaꞌɨɨ. Ayee pu tiuꞌutaꞌaíjtacaꞌa tɨ ij tiraanájchiteꞌen nain aꞌachú tɨ téꞌechaꞌɨɨ.
26 ’Aj pu i aꞌɨ́ɨn tɨ téꞌechaꞌɨɨ títunutacaꞌa á vejliꞌipua ɨ́ rey jemi. Jéihua pu rajjé tɨjɨ́n: “Paúcheꞌe nechuꞌeveꞌe. Nee nu xaa tíꞌimuanajchiteꞌen nain jɨmeꞌe aꞌachú nej timuáꞌachaꞌɨɨreꞌe.”
27 ’Ajta aꞌɨ́jna tɨ rajíjveꞌe, aꞌɨ́ɨ pu ráꞌancuꞌuvajxɨ. Tiraatáꞌuuniꞌiriꞌi nain jɨmeꞌe ɨ́ tɨ téꞌechaꞌɨɨcaꞌa. Aj pu i raatátuaa.
28 ’Jɨ́meꞌen puꞌu huirájraa aꞌɨ́jna tɨ ravaɨreꞌe, aj pu i seɨ́j huáteu tɨ ayén ajta tiráꞌachaꞌɨɨreꞌecaꞌa. Anxɨ́te tumin puꞌu téꞌechaꞌɨɨcaꞌa. Aꞌɨ́ɨ pu raatéeviꞌi. Tɨꞌɨj jí aꞌutéjche tɨ raꞌantéeviꞌi ɨ́ cɨjpáaraꞌan jetze. Caꞌanín pu jɨ́n ayén tiraataꞌaíjte tɨjɨ́n: “Tinaanájchiteꞌe aꞌachú pej tináꞌachaꞌɨɨreꞌe.”
29 ’Aj pu i títunutacaꞌa aꞌɨ́jna tɨ ajta ayén ravaɨreꞌecaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ rey. Ayee pu tiraatajé tɨjɨ́n: “Paúcheꞌe nechuꞌeveꞌe. Nee nu tíꞌimuanajchiteꞌen.”
30 ’Mɨ́ ajta aꞌɨ́jna ɨ́ seɨ́j, capu raataxɨ́ꞌeve, sino iyáꞌuraa. Ajta áꞌiyen tíraataꞌaíjtacaꞌa mej nuꞌu raꞌiteáanan ajta naꞌa caí tiraanájchiteꞌen nain aꞌachú tɨ téꞌechaꞌɨɨcaꞌa.
31 ’Majta meꞌɨ́n ɨ́ seica ɨ́ mej ravaɨreꞌe aꞌɨ́jna ɨ́ rey, matɨ́ꞌɨj tiuꞌuséij aꞌij tɨ tiꞌitɨ́j huarɨ́j, matɨ́ꞌɨj mi u áꞌujuꞌun jemin ɨ́ tɨ tihuáꞌaijteꞌe. Nain mú raatáꞌixaa aꞌij tɨ tiꞌitɨ́j huarɨ́j.
32 ’Ajta aꞌɨ́ɨn ɨ́ rey, tɨꞌɨquí raataꞌaíjtacaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ tɨ ravaɨreꞌe. Ayee pu tiraatáꞌixaa tɨjɨ́n: “Múꞌee pej nevaɨreꞌe, huápɨꞌɨ pej aꞌij puaꞌa tíꞌitevij. Nee nu timuaatáꞌuuniꞌiriꞌi nain jɨmeꞌe aꞌachú pej tináꞌachaꞌɨɨreꞌecaꞌa neꞌɨ́jna jɨmeꞌe ɨ́ pej piyen tinéjhuaviiriꞌi. 33 ¿Ni caí ayén tiraavíjteꞌecaꞌa pej piyen cheꞌatá penaꞌa ráꞌancuꞌuvajxɨꞌɨn ɨ́ axɨ́ꞌej tevi tɨ nevaɨreꞌe netɨ́j neajta inee timuáꞌancuꞌuvajxɨ múꞌeetzi?”
34 ’Ajta aꞌɨ́ɨn tɨ tíꞌiraꞌaijteꞌe, jéꞌecan pu huataniúꞌucacaꞌa aꞌɨ́jna jemi. Aj pu i aꞌuun tiuꞌutátui aꞌɨ́mej jemi ɨ́ mej huáꞌanaamuaca mej mi raꞌiteáanan ajta naꞌa caí nain tiraanájchiteꞌen aꞌachú tɨ téꞌechaꞌɨɨcaꞌa.
35 ’Ajta aꞌɨ́ɨn tɨ níꞌiyaꞌupua tɨ ta japua éꞌeseijreꞌe, ayée pu cheꞌatá naꞌa áꞌamuaruuren seɨj ajta seɨj tɨ puaꞌa pecaí tiraatáꞌuuniꞌi ɨ́ aꞌihuáaraꞌa tzáahuatiꞌiraꞌa jɨmeꞌe.