19
Jesús jenh² Zaqueo
1 Jmɨ́¹ lɨ²¹ jáun² né³, hi³ Jesús já¹ juú² Jericó.
2 Juú² jáun² jmɨ́¹ zian² jan² tsá² hánh³ jmáɨ² Zaqueo. Tsá² hí³ jmɨ́¹ chín¹ ñí¹con² *tsá² chi² hmah²¹.
3 Tsá² hí³ jlánh¹ ca³lɨ³hnió³ jɨ́e³ nɨ́¹juáh³ hin² dá² tsánh² hí³ Jesús; tɨ³la³ tiá² lɨ³ yáh³ jɨ́en³² tsú², quí¹ juóun³² lɨ́n³² bíh¹ tsáu² jmɨ́¹ ná¹ngɨh³² ñí¹ jáun², hi³ hnga² siáh³ Zaqueo hí³ jlánh¹ tsa¹; jáun² tiá² ca³lɨ³ yáh³ jɨ́en³² tsú² Jesús.
4 Jáun² cu³tsa³² chí¹ján³ tsú² cú²jueh³² ngau³, hi³ ja³uu³² tsɨ³ hmá² sí² náɨ² chi²¹ tɨ³ juɨ³² ñí¹ tsó²¹ Jesús, hi³ jáun² lɨ́¹³ jɨ́en³² dí², quí¹hliá² juɨ³² jaun³² ngá¹³ tsú².
5 Jmɨ́¹ cá¹chó²¹ jáun² Jesús ñí¹ chi²¹ hmá² jáun² né³, ca³ziauh³ ñí¹ tsɨ³ hmá², jáun² ca³juáh³:
―Hnú² Zaqueo, tia³juɨ³² son² ñí¹ nɨ́², quí¹ né³² ca³tɨn¹ jná¹³ ñí¹jnioh² hñuh³² hnú².
6 Jáun² Zaqueo la³juɨ³² ca³son² bíh¹, hi³ ca³hen³ Jesús ca³la³ hiún² lɨ́n³² tsɨ́³.
7 Jmɨ́¹ ca³jɨ́e³ jáun² tsá² ná¹ngɨh³² hí³ hi³ ngau³ Jesús hñú¹³ tsá² hí³, jáun² ca³ziu³ ca³hɨen³ dí² Jesús, hi³ ca³juáh³:
―¿He³ láɨh³² sa³ hñú¹³ jan² tsá² ren² tso³ bíh¹ ngau³ tsá² nɨ́²?
8 Jmɨ́¹ cá¹chánh²¹ jáun² Zaqueo hñú¹³ né³, ca³jmú³ zenh², hi³ ca³záɨh³ Jesús:
―Hnú² Tɨ³², sá¹nɨ́² niéi², ñí¹con² tsá² tia³mii² cué¹³ jná¹³ cá²tsó¹³ la³jɨ́³² hi³ zia³² quion²¹; hi³ ñí¹con² tsá² má²ca³ma³can¹³ jná¹³ né³, cué¹³ jná¹³ siáh³ quiún³ nió³ la³ cónh³ bíh¹ hi³ má²ca³háɨn³² jná¹³ jáun² quioh²¹ tsú².
9 Jáun² Jesús ca³juáh³ la³ lá² ñí¹con² tsú²:
―Né³² má²liáun³ tsá² hñú¹³ hñú³ lá², quí¹ cu³tí¹³ bíh¹ jan² tsá² jón²zɨ́h¹ jón²cho¹ hla¹ Há²bran²¹ tsá² lá².
10 Quí¹ jná¹³, Jon² tsá²mɨ³cuóun², má²cuan² hi³ ja³hnáh³² ná¹ tsá² má²já²cuɨn³. Hi³ ja³lion¹ tsá² la³ hí³ bíh¹ jná¹³ ja³.
Jáɨ¹³ hi³ ca³tɨn¹ tsá² zia³² hi³ nio² jo³cuo²
(Mateo 25:14-30)
11 La³ má²ná¹náɨ³² jáun² bíh¹ tsá² hí³ jáɨ¹³ hi³ cuá¹hleh³² jáun² Jesús, jáun² ca³jmú³ siáh³ Jesús cónh³í¹ cáun² jáɨ¹³ ñí¹con² tsú², quí¹hliá² tsá² hí³ jmɨ́¹ má²ná¹lɨ́n²³ hi³ cu³diá²jan² bíh¹ ma³jnia³² Jesús hi³ hí³ bíh¹ dí² tsá² ca³hiáu³² Dió³² hi³ hau³ jáɨ¹³, cun³ñí¹ hi³ jmɨ́¹ má²ñí¹chau²¹ jáun² Jesús já¹ juú² Jerusalén.
12 Hi³ jáun² bíh¹ ca³záɨh³ Jesús tsá² hí³ la³ lá²:
―Jmɨ́¹ zian² cá² mí¹zionh² tsá² cáun² hñú³ hi³ jmɨ́¹ ná¹quien². Jáun² jan² tsá² hí³ ngau³ ñí¹ uóunh³, la³ tɨ³ hué³² siáh³, hi³ ca³ñí¹mɨ́² jáɨ¹³ hi³ lɨ́¹³ lɨ́n³ ta²¹ juú²co¹, hi³ hu²¹ cuo² ñí¹ hliáun³; hi³ nɨ́¹ má¹lɨ³² jáun² jáunh³.
13 Ñeh² bíh¹ hi³ tsó³² tsú² jáun² ca³teh³ quian³ tsá² quian²¹, hi³ ca³tsóh³ dí² ma³ cú² mei²¹ héih³² quɨe³ *cú¹tiáu² ñí¹con² ma³ quin³² ma³ jan³² tsú². Jmɨ́¹jáun² ca³záɨh³ tsú² tsá² quian³ hí³: “Cuá²ma³hliáun¹³ náh² quɨe³ má²lɨ́²cué³ jná¹³ nɨ́², ca³la³ ñí¹ cá¹chó²¹ jmáɨ¹ hi³ jáunh¹³ jná¹³”.
14 Tɨ³la³ tsá²co¹ tsú² má¹ná¹, jmɨ́¹ ná¹hau² bíh¹. Hi³ jáun² jmɨ́¹ ngau²¹ tsá² hí³ né³, ca³zen³ tsú² tsá² ja¹ hmóu³² hi³ tsa³can³² jáɨ¹³, hi³ tsa³juah²¹ la³ lá²: “Cu³tí¹³ tiá² hnáu² jnoh¹ hi³ lɨ́n¹³ tsá² nɨ́² ta²¹ juú²co¹ jnoh¹”.
15 Tɨ³la³ cun³ jáun² ca³lɨ³hiáun¹ bíh¹ tsú² hi³ lɨ́n¹³ ta²¹; jmɨ́¹ lɨ²¹ jáun² né³, jaunh³ siáh³ juú²co¹. Jmɨ́¹ cuanh²¹ tsú² jáun² né³, ca³teh³ siáh³ tsá² quian²¹ hí³, tsá² ca³cuéh³ tsú² hí³ quɨe³, hi³ ca³ngáɨ³ tsú² nɨ́¹juáh³ ha³ cónh³ ca³ta³tsaɨh²¹ tsú² ma³ quin³² ma³ jan³².
16 Jáun² tsá² ca³ma³jnia³² la³ñí¹ ta³ ñí¹ tsú² ca³juáh³ la³ lá²: “Hnú² juóu³² jná¹³, má²zia³² cónh³í¹ cú² mei²¹ héih³² cú¹tiáu² la³ cónh³ bíh¹ hi³ jmɨ́¹ ca³cháh¹ hnú² jáun² jo³uón³² jná¹³”.
17 Jáun² tsá² má²lɨ́n³ hí³ ta²¹ ca³juáh³: “Jlánh¹ re² la³ nɨ́², hnú² bíh¹ jan² tsá² quian²¹ chun¹. Jmu¹ jná¹³ hi³ hnú² lɨ́n¹³ ta²¹ ñí¹con² quia³ juú², quí¹hliá² re² bíh¹ ca³jmuh³ hnú² cun³quionh³ cú¹pih²¹ hi³ ca³chá³ jná¹³ jáun² jo³ cuonh² nú²”.
18 Jáun² siáh³ siáh³ jan² ca³ma³jnia³² ta³ ñí¹ tsú², hi³ ca³juáh³: “Hnú² juóu³² jná¹³, má²zia³² hñá³ nio² hña³láu³ héih³² cú¹tiáu² la³ cónh³ bíh¹ hi³ jmɨ́¹ ca³cháh¹ hnú² jáun² jo³uón³² jná¹³”.
19 Ja³bí¹ ñí¹con² tsá² hí³ ca³juáh³ tsú² siáh³ la³ lá²: “Jmu¹ jná¹³ hi³ hnú² lɨ́n¹³ ta²¹ ñí¹con² hñá³ juú²”.
20 Jáun² ca³ma³jnia³² siáh³ jan² tsá² siánh³ siáh³, hi³ ca³juáh³ la³ lá²: “Hnú² juóu³² jná¹³, lá² nio² quɨe³ hi³ jmɨ́¹ ca³cuéh¹ hnú² jáun² jná¹³. Cáun² ca³tsáɨh³² pá¹ñu²¹ bíh¹ jná¹³ quɨe³ jáun², hi³ ca³hmá³ jná¹³,
21 quí¹hi³hliá² juénh² jná¹³ hnú². Quí¹hliá² ño¹ jná¹³ hi³ hnú² jan² tsá² huáh² tsɨ́³, hnú² jan² tsá² caun²³ hi³ tiá² ca³tɨn¹ nú² caun¹³, hi³ caun²³ hnú² siáh³ cáun² hi³ tiá² lɨ́²jñíh³”.
22 Jmɨ́¹jáun² ca³juáh³ tsá² má²lɨ́n³ hí³ ta²¹: “Hnú² bíh¹ jan² tsá² quian²¹ hláɨh¹; cun³quionh³ jëh² nɨ́² huen² bíh¹ hnú² rá¹tsɨ³² jná¹³ héih³² ñí¹con² nú². Nɨ́¹juáh³ tson² ñíh¹ hnú² hi³ jná¹³ lɨ́n³ jan² tsá² huáh² tsɨ́³, jan² tsá² caun² cáun² hi³ tiá² ca³tɨn¹, jan² tsá² caun² hi³ tiá² ca³jñí³,
23 hi³ jáun² jmɨ́¹ hniáuh²¹ bíh¹ jmuh²¹ hnú² ta²¹ quɨe³ nɨ́² quion²¹ jná¹³, uá¹jinh¹ hñú³ ñí¹ rá²tsɨ³² tsú² quɨe³ bíh¹ jmɨ́¹ cuá¹tionh² nú², hi³ jáun² jmɨ́¹ cuanh²¹ jná¹³ jmɨ́¹ má²lɨ́¹³ héih¹ jná¹³ hi³ má²tsɨn² quɨe³ quion²¹”.
24 Jáun² tsá² lɨ́n³ ta²¹ hí³ ca³jmú³ héih³² ñí¹con² tsá² tionh² ñí¹ jáun², hi³ ca³juáh³: “Quin³² náh² quɨe³ hi³ jmɨ́¹ nio² jo³cuo² tsá² lá², hi³ cueh¹ náh² tsá² ca³ta³tsaɨh²¹ nɨ́² cú² mei²¹ héih³² quɨe³”.
25 Tɨ³la³ tsá² jmɨ́¹ tionh¹ hí³ ca³ngáɨ³: “Hnú² juo¹³ jnoh¹, já² má²zia³² bíh¹ cú² mei²¹ héih³² quɨe³ quioh²¹ tsú²”.
26 Jáun² tsá² lɨ́n³ ta²¹ hí³ ca³juáh³ siáh³: “Juanh³² jná¹³, nɨ́¹juáh³ tsá² zia³² hi³ quioh²¹, tsá² la³ hí³ tɨ³ hliáun³ hiáuh³ bíh¹; tɨ³la³ nɨ́¹juáh³ tsá² tiá² zia³² quioh²¹ né³, tɨ³ quin³ bíh¹ tsú² la³ cun³ cú¹pih²¹ hi³ zia³² quioh²¹ tsú².
27 Hi³ jáun² ca³tɨn¹ la³jɨ́n³² tsá² hau² jná¹³ hí³ né³, tsá² tiá² jmɨ́¹ hnió³ hí³ hi³ lɨ́n¹³ jná¹³ ta²¹ ñí¹con², cuá²quian³² náh² hi³ má¹tsán¹³ náh² ta³ ñi³² jná¹³ lá²” ―ca³juáh³ tsá² má²lɨ́n³ hí³ ta²¹.
Jesús má²hí³ já¹ juú² Jerusalén
(Mateo 21:1-11; Marcos 11:1-11; Juan 12:12-19)
28 Jmɨ́¹ má²lɨ́²juáh³ jáun² Jesús la³ nɨ́² né³, ngau³ siáh³ juɨ³² má²hún¹ hi³ chau²¹ tɨ³ Jerusalén.
29 Jmɨ́¹ má²ñí¹chau²¹ tsú² jáun² juú² Betfagé, juú² nio² má²janh² có³² máh³ míh¹ Olivos, ñí¹ nio¹ siáh³ juú² Betania, jáun² ca³zen³ tsú² gon³ tsá² haɨn²¹ hí³ tɨ³ con² hi³ tsa³táunh¹ chí¹ján³.
30 Hi³ ca³záɨh³ dí² la³ lá²:
―Cuá²táunh¹ náh² juú² míh¹ nio² tɨ³ chí¹ján³ nɨ́², jáun² nɨ́¹ má¹ca³cha³táunh¹ náh² né³, chanh²¹ náh² jan² lo¹ búh¹ míh¹ hi³ cuá¹hñéih¹; jáh³ hí³ hí¹ jan² tiá² hin² má²ca³ñi³tsɨn¹. Jáun² cuá²zanh¹ náh² jáh³ hí³, hi³ ñá¹jan³² náh² tɨ³ lá².
31 Nɨ́¹juáh³ zian² tsá² ca³ngáɨ³ ñí¹con² hnoh²: “¿He³ láɨh³² sa³ hnoh² yáh³ ná¹zanh¹ jáh³ nɨ́²?”, jáun² juoh¹ náh² tsú² la³ lá²: “Hliá² má²hniah³ ñí¹con² Tɨ³² Juo¹³ bíh¹ jnoh¹ jáh³”.
32 Jáun² ja³taunh²¹ bíh¹ tsá² gon³ hí³, hi³ jáun² ca³chanh²¹ tsú² jan² lo¹ búh¹ míh¹ la³ cun³ hi³ má²lɨ́²juáh³ jáun² Jesús.
33 Hi³ jáun² jmɨ́¹ má²ná¹záɨnh³² tsú² lo¹ míh¹ hí³, jáun² ca³jɨ́e³² tsá² joh¹ jáh³, jáun² ca³juáh³:
―¿He³ láɨh³² sa³ hnoh² yáh³ ná¹zanh¹ jáh³ nɨ́²?
34 Jáun² tsá² gon³ hí³ ca³ngáɨ³:
―Hliá² má²hniah³ ñí¹con² Tɨ³² Juo¹³ bíh¹ jnoh¹ jáh³.
35 Jáun² ca³ñí¹jan² tsú² lo¹ búh¹ míh¹ hí³ tɨ³ ñí¹ zenh¹ Jesús. Jmɨ́¹jáun² ca³na³tsɨ́³ dí² ha¹ cu³hna²¹ jáh³ hí³. Jmɨ́¹ lɨ²¹ jáun² né³, ca³zion³ dí² Jesús cu³hna²¹ jáh³.
36 Tá¹la³ jmɨ́¹ hí¹tsau³² jáun² Jesús tɨ³ já¹ juú² Jerusalén né³, ca³qui³ ca³ja³ tsáu² ha¹ hú¹ juɨ³² ñí¹ cuá¹tsau³² jáun² Jesús.
37 Jmɨ́¹ cá¹chó²¹ tsú² jáun² ñí¹ má²lɨ́³ dí¹jɨ²³ máh³ Olivos tɨ³ juɨ³² Jerusalén, ca³la³ jɨ́n³² tsá² má²tanh² ta²¹ Jesús ca³ma³liáu³² hi³ hléh³² ca³la³ tiá³ lɨ́n³², hi³ hiún² lɨ́n³² tsɨ́³ tsú² ca³ma³tsu³ ma³jónh³² Dió³² ca³tɨ²¹ la³jɨ́³² hua³jueh³² hi³ má²ca³jɨ́e³ jáun².
38 Hi³ ca³juáh³ tsú² la³ lá²:
―¡Cuɨ́¹ lɨ³ quien² bíh¹ Tsá² lɨ́n³ Re²¹, Tsá² cuá¹ja³² cun³quionh³ héih³² quioh²¹ Dió³² Juo¹³ dí²! ¡Cuɨ́¹ tionh¹ bíh¹ tsá² zian² hñu³mɨ³cuú² cáun² hi³ re² hi³ tɨn²! Hénh³ ma³ chun¹ Dió³² Tsá² cuá³ hñu³mɨ³cuú².
39 Jáun² ja¹ ñí¹ hí¹tsá²táunh¹ tsú² jáun² jmɨ́¹ zian² ma³ jan² tsá² *fariseos, hi³ ca³juáh³:
―Tɨ³², má²né³² jin³² tsá² hí¹hleh³² nɨ́² la³ nɨ́².
40 Tɨ³la³ Jesús ca³záɨh³ tsá² hí³:
―Jná¹³ juanh³², sá¹ hi³ tsá² lá² hí¹já²táunh¹ ta³máɨh³ dúh¹, jáun² hí¹ la³ tɨ³ quɨ́n¹ yáh³ jmɨ́¹ má²hléh³² tiá³.
Jesús ho² hi³ ca³tɨn¹ juú² Jerusalén
41 Jmɨ́¹ má²ñí¹chau²¹ jáun² Jesús já¹ juú² Jerusalén né³, ca³jɨ́e³ tɨ³ ñí¹ nio¹ juú², hi³ jáun² ca³hó³.
42 Jmɨ́¹jáun² ca³juáh³ la³ lá² hi³ ca³tɨn¹ juú² jáun²:
―¡Hen³ ma³ chú³² sá¹ hi³ jmɨ́¹ lɨ³ ñíh¹³ hnú² né³² ha³ lánh³ rón³² lɨ́¹³ niau²¹ tie³ quián¹³, uá¹jinh¹ má²hia³ jáun¹³ lɨ́n³² jmɨ́¹ hniáuh²¹ hi³ lɨ³ ñíh¹³ hnú²! Tɨ³la³ ca³tɨn¹ hnú² má¹ná¹, má²ná¹hmá¹ bíh¹ hi³ jáun² ta³né³².
43 Quí¹ chau²¹ jmáɨ¹ hi³ ja³táunh¹ tsá² jmu³ hniéi² quiúnh¹ hnú²; tsá² hian² tsɨ́³ hí³ qui³ quéɨh³² hnú², hi³ jmu³ siáh³ ta³² lɨ́³ quɨ́n¹ tɨ³ coh³ hiah³² quián¹³ hnú² nɨ́². Hi³ jáun² cun³quionh³ ta³² jáun² uú³ tsú² hi³ tsa³tiónh³² hi³ jmu³ hniéi² quiúnh¹ hnú², hi³ jmu³ tsú² ná¹pɨ́² ná¹danh³² cu³ jéin³ quián¹³ hnú².
44 Tsá² hí³ bíh¹ qui³ tóh³² tiú² jóh³², hi³ ma³hiá² ma³tsan² tsú² tsá² zian² nɨ́² ñí¹con² hnú², hi³ jmu³ tsú² hi³ hí¹ cá² máɨ³ quɨ́n¹ tiú²uú² ná¹tsɨ²¹ ñí¹ quɨ́n¹ raɨnh²¹, quí¹ cun³ñí¹ hi³ tiá² ca³lɨ³tsɨn² yáh³ hnú² jmáɨ¹ hi³ cuan³ Dió³² ta³ máh¹ nú².
Jesús má²jɨ² cuáh³² chín¹
(Mateo 21:12-17; Marcos 11:15-19; Juan 2:13-22)
45 Jmɨ́¹ lɨ²¹ jáun² ca³hi³ Jesús hñu³ cuáh³² chín¹, hi³ jáun² ca³ma³liáu³² hi³ ca³chu³ ca³huen³ tsá² jmɨ́¹ ná¹jmu² ná¹hna² hí³ ñí¹ jáun²;
46 hi³ ca³záɨh³ dí² la³ lá²:
―Ñí¹ Sí² quioh²¹ Dió³² rá¹juáh³: “Hñú³ quion²¹ jná¹³ dí¹chan¹ hi³ liéih³² tsú² jná¹³ bíh¹”; tɨ³la³ hnoh² né³, tá²hláu² quioh²¹ háɨn² bíh¹ má²ca³jmuh³ náh².
47 Jmɨ́¹jáun² ca³ma³tɨn² Jesús tsáu² cun³ tsa³háu² hñu³ cuáh³² chín¹ jáun²; tɨ³la³ tá¹la³ jáun² jmɨ́¹ má²ná¹hnauh² tsá² ná¹lɨ́n³ mi³jmú³ tsɨ́³, quionh³ tsá² ná¹lɨ́n³ tɨ³² liei²¹, jɨ³ tsá²tan²¹ nɨ́², hi³ ha³ lánh³ rón³² lɨ́¹³ jngɨh³ dí² Jesús.
48 Tɨ³la³ tiá² choh²³ yáh³ tsú² ha³ lánh³ rón³² lɨ́¹³ jngɨh³ Jesús, quí¹hliá² la³jɨ́n³² bíh¹ tsáu² ná¹lɨ́²hiún² lɨ́n³² tsɨ́³ hi³ ná¹náɨ³² jë¹ Jesús.