5
Nguxtyucua Jesús jiꞌi̱ nguꞌ loꞌo ndyaa nguꞌ cuta cualya
Ngua sca tsa̱ ndyaa Jesús toꞌ tayuꞌ Genesaret. Tyu̱u̱ tsa tyaꞌa ñati̱ lcaꞌa̱ jiꞌi̱ yu. Liꞌ tachaa tsa ndiꞌi̱ nguꞌ ca su ndu̱ yu toꞌ tayuꞌ biꞌ, chaꞌ ngua tiꞌ nguꞌ cuna nguꞌ loꞌo nchcuiꞌ yu chaꞌ jiꞌi̱ ycuiꞌ Ndyosi. Cua naꞌa̱ Jesús su ndacui tucua tyaꞌa yaca niꞌi̱ sube ti ca toꞌ tayuꞌ biꞌ. Ná tucui ngaꞌa̱ neꞌ yaca niꞌi̱ sube biꞌ tsiyaꞌ ti, pana cacua ti biꞌ ndu̱ nguꞌ nguiꞌí̱ nguꞌ taraya jiꞌi̱ nguꞌ, chaꞌ cua ndye nguaꞌni nguꞌ cña. Liꞌ ndyatí̱ Jesús neꞌ sca yaca niꞌi̱ jiꞌi̱ Simón, nchcuiꞌ loꞌo yu chaꞌ tucuniꞌi̱ yu jiꞌi̱ yaca niꞌi̱ chaꞌ tsaa ca lo hitya la xi. Ndyaa tucua Jesús nde siyuꞌ ti yaca niꞌi̱ biꞌ, liꞌ nguxana Jesús nclyuꞌu chaꞌ jiꞌi̱ ycuiꞌ Ndyosi jiꞌi̱ nguꞌ quiñaꞌa̱ biꞌ. Loꞌo cua ndye nguluꞌu Jesús jiꞌi̱ nguꞌ, liꞌ nacui̱ jiꞌi̱ Simón:
―Yaa ma̱ loꞌo yaca niꞌi̱ re ca su clyaa la hitya. Ca biꞌ cu̱ ma̱ taraya chaꞌ caja cualya jiꞌi̱ ma̱ ―nacui̱ Jesús.
Liꞌ nguxacui̱ Simón chaꞌ jiꞌi̱:
―Cusuꞌ ―nacui̱―, tyucui talya ngutaꞌa̱ ya lo tayuꞌ ngu̱ ya taraya; ni sca na ná ngujui jiꞌi̱ ya tsiyaꞌ ti. Pana si juaꞌa̱ culo nuꞌu̱ cña ꞌna, tsaa ya ca su nacui̱ nuꞌu̱ chaꞌ cu̱ ya taraya cajua ―nacui̱ Simón liꞌ.
Liꞌ juaꞌa̱ nguaꞌni Simón loꞌo tyaꞌa yu, loꞌo quiñaꞌa̱ tsa cualya ngujui jiꞌi̱ nguꞌ liꞌ. Xquiꞌya chaꞌ quiñaꞌa̱ tsa cualya ndyatí̱ neꞌ taraya jiꞌi̱ nguꞌ, hasta ngutaaꞌ taraya jiꞌi̱ nguꞌ liꞌ; biꞌ chaꞌ nguaꞌni yaꞌ nguꞌ jiꞌi̱ tyaꞌa nguꞌ nu ngaꞌa̱ neꞌ chaca yaca niꞌi̱ biꞌ, chaꞌ ca̱a̱ nguꞌ xtyucua nguꞌ jiꞌi̱. Hora ti ya̱a̱ nguꞌ liꞌ, ndojolaqui nguꞌ taraya ngutsaꞌá̱ neꞌ ntsuꞌu cualya, chaꞌ suꞌba nguꞌ jiꞌi̱ neꞌ yaca niꞌi̱. Xi tya lyiji chaꞌ clyuꞌu tyucuaa yaca niꞌi̱ biꞌ neꞌ hitya xquiꞌya cualya biꞌ. Loꞌo naꞌa̱ Simón Pedro lcaa cualya biꞌ, ngua cuayáꞌ tiꞌ yu chaꞌ xquiꞌya Jesús ngujui cualya jiꞌi̱ nguꞌ. Hora ti ndyatu̱ sti̱ꞌ yu loo Jesús liꞌ, nchcuiꞌ yu loꞌo:
―Tyuꞌu clya nuꞌu̱ nde slo naꞌ, Xuꞌna ―nacui̱ Simón jiꞌi̱―. Ntsuꞌu tsa xquiꞌya naꞌ chaꞌ ñati̱ chalyuu ti laca naꞌ.
Ndube tsa tiꞌ Simón, loꞌo juaꞌa̱ tyaꞌa ndyaꞌa̱ yu neꞌ yaca niꞌi̱ ndube tsa tiꞌ nguꞌ, xquiꞌya chaꞌ quiñaꞌa̱ tsa cualya ngusñi ca ti nguꞌ. 10 Loꞌo tyucuaa nu quiꞌyu sñiꞌ Zebedeo nu ngaꞌa̱ neꞌ chaca yaca niꞌi̱ biꞌ, nu naa Jacobo loꞌo nu naa Juan ni, loꞌo nguꞌ biꞌ ndyutsi̱i̱ tsa nguꞌ; la cuiꞌ tyaꞌa ndyaꞌa̱ Simón cña laca nguꞌ biꞌ. Liꞌ nchcuiꞌ Jesús loꞌo Simón:
―Ná cutsi̱i̱ ma̱ ―nacui̱―. Tya tsubiꞌ la cua laca ti cña nguaꞌni ma̱, xcuiꞌ cña cuta cualya nguaꞌni ma̱; pana juani, ta naꞌ xaꞌ cña jiꞌi̱ ma̱, chaꞌ ca̱a̱ loꞌo ma̱ jiꞌi̱ xaꞌ ñati̱ ca slo naꞌ ―nacui̱ Jesús jiꞌi̱ Simón, juaꞌa̱ jiꞌi̱ tyaꞌa ndyaꞌa̱ yu cña.
11 Loꞌo ndyalaa yaca niꞌi̱ biꞌ ca to tayuꞌ chaca quiyaꞌ, liꞌ nguxtyanu nguꞌ biꞌ jiꞌi̱ yaca niꞌi̱, nduꞌu nguꞌ ndyaa nguꞌ loꞌo Jesús liꞌ.
Nguaꞌni Jesús joꞌo jiꞌi̱ sca nguꞌ quicha nu ndyatsuꞌ cuañaꞌ
12 Loꞌo ndiꞌi̱ ti Jesús sca quichi̱, liꞌ ndyalaa sca yu quicha slo; lye tsa ndyatsuꞌ cuañaꞌ yu quicha biꞌ. Loꞌo naꞌa̱ yu jiꞌi̱ Jesús, hora ti ndyatu̱ sti̱ꞌ yu, ndyanu tuꞌba yu hasta ca lo yuu. Tyaꞌna tsa nchcuiꞌ yu loꞌo Jesús liꞌ:
―Si ntiꞌ nuꞌu̱ chaꞌ tyaca tsoꞌo naꞌ, jlo tiꞌ naꞌ chaꞌ taca jinuꞌu̱ cuaꞌni juaꞌa̱ jnaꞌ ―nacui̱ nu quicha biꞌ.
13 Liꞌ ngusta yaꞌ Jesús chu̱ꞌ yu su ndyatsuꞌ cuañaꞌ yu:
―Tyajaꞌa̱ naꞌ ―nacui̱ Jesús jiꞌi̱―. Caca lubii tyucui ñaꞌa̱ nuꞌu̱ juani ti.
Laja loꞌo nchcuiꞌ Jesús juaꞌa̱, hora ti ndatsuꞌ quicha nu ndyatsuꞌ cuañaꞌ yu liꞌ. 14 Loꞌo liꞌ nacui̱ Jesús jiꞌi̱ yu, chaꞌ ná cachaꞌ yu jiꞌi̱ ñati̱ ñiꞌya̱ ngua jiꞌi̱ yu. Ndiꞌya̱ nchcuiꞌ loꞌo yu:
―Yaa clya nuꞌu̱ chcuiꞌ loꞌo sti joꞌó nu ndiꞌi̱ neꞌ laa ―nacui̱ Jesús jiꞌi̱ nu quicha biꞌ―. Cajua ta nuꞌu̱ msta̱ nu nacui̱ jyoꞌo Moisés chaꞌ ta na jiꞌi̱ ycuiꞌ Ndyosi loꞌo ndyaca tsoꞌo na jiꞌi̱ quicha nu ntsuꞌu jiꞌna. Juaꞌa̱ ca cuayáꞌ tiꞌ ñati̱ loꞌo ycuiꞌ sti joꞌó chaꞌ cua ngua lubii tyucui ñaꞌa̱ nuꞌu̱. Ngaꞌaa ca quicha nuꞌu̱ juani.
15 Lcaa tsa̱ cua nguañi la chaꞌ jiꞌi̱ Jesús liꞌ, chaꞌ nchcuiꞌ tsa nguꞌ chaꞌ jiꞌi̱. Biꞌ chaꞌ quiñaꞌa̱ tsa ñati̱ ndyuꞌu tiꞌi̱ slo Jesús, chaꞌ cuna nguꞌ ñaꞌa̱ chaꞌ nu nda yu loꞌo nguꞌ, chaꞌ cuaꞌni yu chaꞌ ndyaca tsoꞌo nguꞌ jiꞌi̱ quicha nu ntsuꞌu jiꞌi̱ nguꞌ. 16 Pana ntsuꞌu quiyaꞌ nduꞌu Jesús ndyaa yu ca neꞌ quixi̱ꞌ, ca su caca tyiꞌi̱ yu ycuiꞌ ti yu, chaꞌ chcuiꞌ yu loꞌo ycuiꞌ Ndyosi Sti yu ca biꞌ.
Nguaꞌni Jesús joꞌo jiꞌi̱ sca ñati̱ nu nchcu̱ꞌ tyucuí̱ tyucui ñaꞌa̱ yu
17 Ngua sca tsa̱ nclyuꞌu Jesús chaꞌ jiꞌi̱ ycuiꞌ Ndyosi jiꞌi̱ tyu̱u̱ tyaꞌa ñati̱. Quichi̱ tyi nguꞌ biꞌ laca lcaa quichi̱ sube ti nu ntsuꞌu nde Galilea, nu ntsuꞌu nde Judea, nu ndiꞌi̱ cacua ti quichi̱ Jerusalén. Laja nu tsa tlyu ti ñati̱ biꞌ, cua ndiꞌi̱ tyu̱u̱ tyaꞌa nguꞌ fariseo. (Tacati tsa ycuiꞌ nguꞌ, ntiꞌ nguꞌ; lye tsa nduꞌni tyucuaa tiꞌ nguꞌ jiꞌi̱ xaꞌ ñati̱.) Loꞌo juaꞌa̱ ndiꞌi̱ tyu̱u̱ tyaꞌa mstru nu nguluꞌu chaꞌ joꞌó neꞌ laa. Ngua tii lcaa nguꞌ nu ndiꞌi̱ ca biꞌ, chaꞌ ycuiꞌ Ndyosi laca nu nxtyucua jiꞌi̱ Jesús loꞌo ndyuꞌni yu chaꞌ ndyaca tsoꞌo nguꞌ quicha. 18 Liꞌ ndyalaa loꞌo nguꞌ jiꞌi̱ sca nu quicha nu ntsiya neꞌ catya̱, chaꞌ cua nchcu̱ꞌ tyucuí̱ tyucui ñaꞌa̱ yu quicha biꞌ. Ngua tiꞌ nguꞌ chaꞌ tyatí̱ nguꞌ toniꞌi̱ su ngaꞌa̱ Jesús, chaꞌ tsaa loꞌo nguꞌ jiꞌi̱ nu quicha biꞌ ca su ndu̱ ycuiꞌ Jesús, ñaꞌa̱ loꞌo catya̱ ngua tiꞌ nguꞌ. 19 Pana ná ngujui ñiꞌya̱ nu tyatí̱ nguꞌ loꞌo nu quicha biꞌ niꞌi̱, chaꞌ tachaa tsa ndiꞌi̱ ñati̱; biꞌ chaꞌ ndyacuí̱ nguꞌ nde que niꞌi̱. Liꞌ ngulotsuꞌ nguꞌ cuxiꞌña, ngucha nguꞌ yaca que niꞌi̱, chaꞌ juaꞌa̱ ngujui ñiꞌya̱ ndaꞌya nguꞌ jiꞌi̱ nu quicha biꞌ liñi ca su ngaꞌa̱ Jesús claꞌbe la su ndiꞌi̱ ñati̱. 20 Loꞌo ti ngua cuayáꞌ tiꞌ Jesús chaꞌ jlya tsa tiꞌ nguꞌ biꞌ jiꞌi̱, biꞌ chaꞌ nacui̱ jiꞌi̱ yu quicha biꞌ:
―Cusuꞌ ―nacui̱―, na cua nguaꞌni clyu tiꞌ ycuiꞌ Ndyosi jinuꞌu̱ jiꞌi̱ quiꞌya nu ntsuꞌu jinuꞌu̱ ―nacui̱ Jesús jiꞌi̱ yu quicha biꞌ.
21 Liꞌ ngulacua tsa tiꞌ nguꞌ mstru chaꞌ joꞌó loꞌo nguꞌ fariseo: “¿Tilaca laca nu quiꞌyu re? ¿Ni chaꞌ laca re? Cuxi tsa nchcuiꞌ yu chaꞌ jiꞌi̱ ycuiꞌ Ndyosi loꞌo nchcuiꞌ yu juaꞌa̱”, nclyacua tiꞌ nguꞌ. “Ná taca jiꞌi̱ sca ñati̱ chalyuu ñiꞌya̱ ntiꞌ yu re, ná taca cuaꞌni clyu tiꞌ jiꞌi̱ quiꞌya nu ntsuꞌu jiꞌi̱ ñati̱; sca ti ycuiꞌ Ndyosi taca jiꞌi̱ Ni cuityi̱ Ni quiꞌya nu ntsuꞌu jiꞌi̱ ñati̱.” Juaꞌa̱ nclyacua tiꞌ nguꞌ.
22-23 Cua jlo tiꞌ Jesús ni chaꞌ laca nu nclyacua tiꞌ nguꞌ. Liꞌ nchcuane yu jiꞌi̱ nguꞌ biꞌ:
―¿Ni chaꞌ laca ntiꞌ ma̱ juaꞌa̱? ¿Ha ntiꞌ ma̱ chaꞌ tucui la laca si ñacui̱ naꞌ jiꞌi̱ nu quicha cua chaꞌ cuaꞌni clyu tiꞌ ycuiꞌ Ndyosi jiꞌi̱ quiꞌya nu ntsuꞌu jiꞌi̱ yu? ¿Ha ntiꞌ ma̱ chaꞌ yala la caca si ñacui̱ naꞌ jiꞌi̱ nu quicha: “Tyatu̱ clya nuꞌu̱ tyaꞌa̱ nuꞌu̱”? ¿Ni cña yala la cuaꞌni naꞌ cuentya jiꞌi̱ yu cua lacua? 24 Cua ntiꞌ naꞌ chaꞌ caca cuayáꞌ tiꞌ ma̱ chaꞌ cua nda ycuiꞌ Ndyosi chacuayáꞌ jnaꞌ, chaꞌ cuiꞌya naꞌ chaꞌ clyu tiꞌ jiꞌi̱ quiꞌya nu ntsuꞌu jiꞌi̱ ñati̱ laja loꞌo ndiꞌi̱ naꞌ nde chalyuu ―nacui̱ Jesús―. Xquiꞌya chaꞌ biꞌ cua nda Ni ꞌna lijya̱a̱ nde chalyuu chaꞌ caca naꞌ ñati̱.
Liꞌ xaꞌ nchcuiꞌ Jesús loꞌo nu quiꞌyu nu nchcu̱ꞌ tyucuí̱ tyucui ñaꞌa̱ yu:
―Nde laca chaꞌ nu nda naꞌ loꞌo nuꞌu̱ ―nacui̱ Jesús jiꞌi̱ yu―, tyatu̱ clya nuꞌu̱ juani chaꞌ tyaa nuꞌu̱ nde toꞌ tyi nuꞌu̱; tyaa loꞌo nuꞌu̱ jiꞌi̱ catya̱ su ngustii nuꞌu̱ juani.
25 Hora ti ndyatu̱ yu quicha biꞌ, laja loꞌo naꞌa̱ lcaa ñati̱ biꞌ jiꞌi̱. Liꞌ ndyaa loꞌo yu jiꞌi̱ catya̱ su ngustii yu tsa̱ la. Tsoꞌo tsa ntsuꞌu tyiquee yu loꞌo nduꞌu yu ndyaa yu, biꞌ chaꞌ ndyuꞌni tlyu yu jiꞌi̱ ycuiꞌ Ndyosi. 26 Ndube tsa tiꞌ nguꞌ ca su ndiꞌi̱ ti nguꞌ, liꞌ lcaa nguꞌ ca biꞌ nguaꞌni tlyu nguꞌ jiꞌi̱ ycuiꞌ Ndyosi:
―Bilya ñaꞌa̱ na chaꞌ nguaꞌni ycuiꞌ Ndyosi sca chaꞌ tlyu tsa lo cua ―nacui̱ nguꞌ jiꞌi̱ tyaꞌa nguꞌ.
Na ntsi̱i̱ ti nguꞌ nchcuiꞌ nguꞌ loꞌo tyaꞌa nguꞌ juaꞌa̱.
Ngusiꞌya Jesús jiꞌi̱ Leví chaꞌ tyaꞌa̱ yu loꞌo
27 Ca tiyaꞌ la loꞌo ndyaa Jesús xi lquichi̱, liꞌ naꞌa̱ yu jiꞌi̱ sca ñati̱ ca su ntucua yu nclyo yu cñi cña loo nguꞌ; Leví naa nu quiꞌyu biꞌ. Cña laca yu chaꞌ culo yu cñi jiꞌi̱ ñati̱ cuentya jiꞌi̱ nguꞌ xaꞌ tsuꞌ. Liꞌ nacui̱ Jesús jiꞌi̱ yu:
―Tya̱a̱ lcaꞌa̱ nuꞌu̱ jnaꞌ ―nacui̱.
28 Liꞌ ndyatu̱ Leví, nguxtyanu yu cña jiꞌi̱ yu chaꞌ tyaꞌa̱ yu loꞌo Jesús liꞌ.
29 Tiyaꞌ la liꞌ nguaꞌni Leví sca taꞌa tlyu ca toꞌ tyi yu, chaꞌ cuaꞌni chi̱ yu loo Jesús. Loꞌo juaꞌa̱ ndyalaa tyu̱u̱ tyaꞌa nguꞌ slo, tyaꞌa ndyuꞌni Leví cña nclyo cñi cña loo ñati̱; juaꞌa̱ ndiꞌi̱ xi xaꞌ la ñati̱. 30 Liꞌ nguxana nguꞌ fariseo nu tacati tsa nduꞌni nguꞌ, ntiꞌ nguꞌ, loꞌo nu mstru chaꞌ joꞌó biꞌ, nguxlyú nguꞌ chaꞌ hichu̱ꞌ nguꞌ nu ndyaca tsaꞌa̱ jiꞌi̱ Jesús.
―¿Ni chaꞌ laca chaꞌ stuꞌba ti ndacu ma̱ tyaja, stuꞌba ti ngaꞌa̱ ma̱ loꞌo nguꞌ cuxi cua? ―nacui̱ nguꞌ―. Msu jiꞌi̱ nguꞌ xaꞌ tsuꞌ laca nguꞌ cua, nu cuiñi ti nxñi quiñaꞌa̱ tsa cñi cña loo ñati̱. Loꞌo juaꞌa̱ ntucua xi xaꞌ la nguꞌ nu ndyaꞌa̱ calle ti.
31 Liꞌ nguxacui̱ Jesús chaꞌ jiꞌi̱ nguꞌ biꞌ:
―Ñati̱ nu tsoꞌo tyucui ñaꞌa̱, ná clyana nguꞌ biꞌ jiꞌi̱ sca nu joꞌo; nguꞌ quicha laca nu ndyaana jiꞌi̱ sca nu joꞌo ―nacui̱―. 32 Loꞌo juaꞌa̱ naꞌ, ná lijya̱ naꞌ chaꞌ culana naꞌ jiꞌi̱ ñati̱ nu nclyacua ti tiꞌ chaꞌ tsoꞌo tsa ycuiꞌ ca nguꞌ; na cua lijya̱ naꞌ chaꞌ chcuiꞌ naꞌ loꞌo nguꞌ cuxi, chaꞌ culochu̱ꞌ nguꞌ quiꞌya nu ntsuꞌu jiꞌi̱ nguꞌ.
Ca chaa tiꞌ nguꞌ laja loꞌo ndiꞌi̱ Jesús chalyuu
33 Liꞌ nchcuane nguꞌ jiꞌi̱ Jesús:
―Loꞌo nguꞌ nu ndyaca tsaꞌa̱ jiꞌi̱ Juan, loꞌo nguꞌ nu ndyaca tsaꞌa̱ jiꞌi̱ nguꞌ fariseo, ¿ni chaꞌ luꞌba ti nchcuiꞌ nguꞌ biꞌ loꞌo ycuiꞌ Ndyosi? Loꞌo juaꞌa̱ ná ndacu nguꞌ tyaja tsa̱ biꞌ loꞌo nchcuiꞌ nguꞌ loꞌo Ni. Pana nguꞌ nu ndyaca tsaꞌa̱ jinuꞌu̱ ni, xaꞌ ñaꞌa̱ nduꞌni nguꞌ biꞌ; xcuiꞌ tsoꞌo tsa ndacu nguꞌ, xcuiꞌ tsoꞌo tsa ndyiꞌyu nguꞌ ―nacui̱ nguꞌ jiꞌi̱ Jesús.
34 Ndiꞌya̱ nguxacui̱ Jesús chaꞌ jiꞌi̱ nguꞌ biꞌ liꞌ:
―Loꞌo caja clyoꞌo nguꞌ ni, ndacu nguꞌ nu ndyaꞌa̱ loꞌo jiꞌi̱ cutsii; ná ndiꞌi̱ nguꞌ ntyuteꞌ ti nguꞌ tsa̱ biꞌ, nu loꞌo ndiꞌi̱ nguꞌ loꞌo cutsii ―nacui̱ Jesús―. 35 Pana nu loꞌo tyalaa tsa̱ nu tyaa loꞌo nguꞌ jiꞌi̱ cutsii, liꞌ ná cacu nguꞌ tyaꞌa tsoꞌo cutsii; caca xñiꞌi̱ tiꞌ nguꞌ liꞌ. La cuiꞌ juaꞌa̱ chaa tiꞌ tyaꞌa tsoꞌo naꞌ juani, pana caca xñiꞌi̱ tiꞌ nguꞌ nde loo la ―nacui̱ Jesús liꞌ.
36 Loꞌo liꞌ nda Jesús cui̱i̱ re loꞌo nguꞌ:
―Ná nsaꞌbe nguꞌ sa yuꞌbe steꞌ cucui nguꞌ chaꞌ calya loꞌo sca lateꞌ cusu̱ jiꞌi̱ nguꞌ. Si juaꞌa̱ cuaꞌni nguꞌ, ná tyanu tsoꞌo lateꞌ cucui biꞌ liꞌ, tyati̱ꞌ jlyacua̱ su ngalya biꞌ; loꞌo nu yuꞌbe lateꞌ biꞌ, ná stuꞌba xee loo loꞌo nu lateꞌ cusu̱ biꞌ. 37 Loꞌo chaca chaꞌ ni ―nacui̱ Jesús jiꞌi̱ nguꞌ―, ná nsuꞌba nguꞌ jiꞌi̱ lcui nu chca ndyuꞌu ti neꞌ tyacaꞌ cusuꞌ. Si suꞌba nguꞌ jiꞌi̱ neꞌ tyacaꞌ cusuꞌ, yala ti catsu seꞌi̱ tyacaꞌ biꞌ; clyaꞌa tyacaꞌ, tye lcui tyalú liꞌ. 38 Neꞌ tyacaꞌ cucui tyuꞌú lcui loꞌo chca ndyuꞌu ti. 39 Pana loꞌo cua ndyiꞌo nguꞌ lcui nu cua cusuꞌ, ná ntiꞌ nguꞌ coꞌo nguꞌ lcui nu chca ndyuꞌu ti. “Tyixi la ndyiꞌyu lcui nu cua cusuꞌ biꞌ”, ñacui̱ nguꞌ.
Juaꞌa̱ ngua chaꞌ nu nda Jesús loꞌo nguꞌ.