10
Jesús ʉ̃i bueino nomi jarʉvainore
(Mt 5.31-32; 19.1-12; Lc 16.18; 1 Co 7.10-11)
Bueniburu yóboi, Jesús etarejamed̶a ne ĩmarore jocarĩ. Aru nʉrejamed̶a Judea ãmicʉrijoborõi aru Jordán ãmicʉriya jia apedʉvei máre. Bedióva cojedeca obedivʉ põeva cójijidejaimad̶a ʉ̃i yebai. Aru ʉ̃i d̶arĩ cõmajiyepe, bueyʉ barejámed̶a náre. Fariseovacavʉ máre nʉrejaimad̶a ʉ̃i yebai, jʉjovaiyʉrivʉ ʉ̃́re, jẽniari jã́rejaimad̶a:
—¿Cũinácʉ ʉ̃mʉ jarʉvayʉ baru jímarepacore, d̶aidi yópe maje d̶aicõjeiyepe? arejaimad̶a na.
Náre arejamed̶a Jesús:
—¿Aipe d̶aicõjenejaquemari Jʉ̃menijicʉ, ʉ̃i toivaicõjeiye báquede Moisés bácʉre? arejamed̶a.
Aru arejaimad̶a:
—Moisés bácʉ jícõjenejaquemavʉ põecʉre cũináyoca “Mʉre jarʉvayʉbu yʉ” aiyocare jímarepacore, arejaimad̶a na.
Aru Jesús arejamed̶a:
—Moisés bácʉ jarʉvaicõjenejaquemavʉ mʉjare mʉjemarepacore, mʉje Jʉ̃menijicʉi d̶aicõjeiyede jápiaiyʉbe boje. Ʉbenita mamarʉmʉre, Jʉ̃menijicʉ cʉed̶arejaquemavʉ caiyede. “Ʉ̃mʉ macʉyʉ́re aru nomió macod̶óre máre d̶arejaquemavʉ Jʉ̃menijicʉ”. Aru, “Que baru caride ácʉ põecʉ jímarepaco bacod̶ó cʉvacʉyʉ, ʉ̃i bʉcʉvare dajocacʉyʉme. Aru jímarepacore cʉvarĩ, ṍmaque cũinávʉpetamu na Jʉ̃menijicʉi jã́inore”. Que baru pʉcarã ãmema. Quénora cũinávʉpetamu na. Que baru põecʉ Jʉ̃menijicʉi cójijovaimara mácavʉre coavabejacʉrĩ ʉ̃, arĩ buedejamed̶a Jesús.
10 No yóboi, cʉ̃rami jívʉi ina ʉ̃i bueimara jẽniari jã́rejaimad̶a ʉ̃́re cojedeca aipe iye ʉ̃i coyʉiye báquede. 11 Náre arejamed̶a:
—Ácʉ põecʉ jímarepacore jarʉvarĩburu yóboi pʉrʉbʉoyʉ baru apecoque, nomicʉcʉvacari apecoque cʉcʉ baru, ãmeina d̶aibi ṍre ʉ̃i mamarʉmʉcacore jarʉvarĩ. 12 Aru áco põeco jímarepacʉre jarʉvarĩburu yóboi pʉrʉbʉod̶o baru apecʉque, ʉ̃mʉcʉcovacari apecʉque cʉco baru, ãmeina d̶aibico ʉ̃́re õi mamarʉmʉcacʉre jarʉvarĩ, arĩ buedejamed̶a náre Jesús.
Jesús ʉ̃i mearore jíno jʉed̶ovare Jʉ̃menijicʉque
(Mt 18.3; 19.13-15; Lc 18.15-17)
13 Põeva nʉvare cuivʉ barejáimad̶a némarare Jesús yebai, ʉ̃i tʉoquiyepe aivʉ náre ʉ̃i pʉrʉáque. Que teni ʉ̃i bueimara nʉvaicõjemenidurejaimad̶a némarare. 14 Ʉbenita Jesús jã́rejamed̶a náre ne que d̶aiyede. Pare cojʉbedejavʉ̃ya ʉ̃́re. Que baru arejamed̶a náre:
—Ina jʉed̶ova dajarãri ji yebai. Jʉ̃menijicʉ jabotecʉyʉme põevare nápe paivʉre. Que baru, “Davabejarã jʉed̶ovare”, abejarã náre. 15 Jãve coyʉyʉbu mʉjare: Ácʉ põecʉ copʉ etabecʉ baru Jʉ̃menijicʉre jaboteyʉre ʉ̃́re, yópe jʉed̶ocʉ ʉ̃i copʉ etaiyepe, ecobecʉyʉme ʉ̃i jaboteinore, arejamed̶a Jesús.
16 Que arĩ, Jesús ĩni dʉrʉrejamed̶a ina jʉed̶ovare ʉ̃i ãmuveaque. Náre coapa dʉrʉrĩ, tʉorĩ ʉ̃i pʉrʉáque, mearore jídejamed̶a náre Jʉ̃menijicʉque.
Cũinácʉ ʉ̃mʉ cʉve cʉvacʉ Jesúmaque ne boroteino
(Mt 19.16-30; 20.16; Lc 13.30; 18.18-30)
17 Jesús ʉ̃i nʉiyede cojedeca, cũinácʉ ʉ̃mʉ cúyarĩ ñʉatutarejamed̶a ʉ̃i yebai. Aru jẽniari jã́rejamed̶a ʉ̃́re:
—Mʉ, bueipõecʉ meacʉ, ¿aipe d̶aji yʉ, cʉvacʉyʉ jãravʉ cũiméjãravʉ baquinóre? arejamed̶a ʉ̃.
18 Jesús arejamed̶a ʉ̃́re:
—¿Aipe teni “Meacʉbu mʉ”, ayʉrʉ̃ yʉre? Jʉ̃menijicʉ cũinácʉrabe meacʉ baju. 19 Majivʉra mʉ Jʉ̃menijicʉi d̶aicõjeiyede ʉ̃i coyʉiye báquede Moisés bácʉre: “Põevare boarĩ́ jarʉvabejacʉ. Cʉvabejacʉ apecore mimarepacore jarʉvarĩ. Ñavamejacʉ apecʉ ʉ̃i cʉvaede. Borod̶abejacʉ apecʉre. Borocʉrĩ ĩmejacʉ apecʉ ʉ̃i cʉvede. Jʉ ajacʉ mipacʉre aru mipacore máre”, arejamed̶a Jesús.
20 Que teni arejamed̶a Jesúre:
—Mʉ, bueipõecʉ, d̶acacʉ caiye iye mi coyʉiyede jʉed̶ocʉ cãreja yʉ, aru caride máre, arejamed̶a.
21 Jesús ʉ̃́re jã́ri, ʉrejamed̶a. Aru arejamed̶a ʉ̃́re:
—Cũináro jaʉvʉ mʉre cãreja. Nʉjacʉ aru jíni bojed̶ajacʉ mi cʉvede. Aru mi ĩquiyede jíjacʉ ina cõmaje ãrojarivʉre. Que teni cʉvacʉyʉmu mʉ boje méne cavarõ mearo Jʉ̃menijicʉi cʉrõi. Aru dajacʉ yʉ́que, arejamed̶a Jesús.
22 Iyede jápiarĩ, ñai ʉ̃mʉ cojʉbeteni aru ʉrarõ baju chĩori nʉrejamed̶a Jesúre jocarĩ, dajocaiyʉbecʉ ʉ̃i ʉre cʉvede. 23 Que teni Jesús ʉ̃i bueimarare jã́ri, arejamed̶a náre:
—Ina põeva cʉve cʉvarivʉre pare maiyójavʉ ne jʉ aiye Jʉ̃menijicʉre, ʉ̃i mead̶aquiyepe aivʉ náre aru ne ecorãjiyepe aivʉ ʉ̃i jaboteinore, cavarõ mearo ʉ̃i cʉrõre, arejamed̶a náre Jesús.
24 Iye ʉ̃i coyʉiyede jápiaivʉ bácavʉ ʉ̃i bueimara, cuecumarejaimad̶a. Aru Jesús arejamed̶a náre cojedeca:
—¡Mʉja, ji ʉmara, pare maiyójavʉ cʉve cʉvarivʉre ecoiyʉrivʉre Jʉ̃menijicʉi jaboteinore! 25 Cũinácʉ ãimacʉ ʉracʉ, camello ãmicʉcʉ, ʉ̃i ecoru aviyo cobei, maiyójajebu ʉ̃́re. Aru pʉeno maiyójavʉ cʉve cʉvacʉre ʉ̃i ecoquino Jʉ̃menijicʉi jaboteinore, arejamed̶a Jesús.
26 Ʉrarõreca cuecumaivʉ, arejaimad̶a ʉ̃́re:
—¿Ñame bʉojarĩ ecorãjidica Jʉ̃menijicʉi jaboteinore, cʉvarãjivʉ jãravʉ cũiméjãravʉ baquinóre? arejaimad̶a na.
27 Jesúcapũravʉ náre jã́ri, arejamed̶a:
—Põeva ne d̶arĩ majibeno maiyójabevʉ Jʉ̃menijicʉre. Ʉ̃ cũinácʉra bʉojarĩ mead̶ayʉbe põevare, arejamed̶a Jesús.
28 Aru Pedro arejamed̶a ʉ̃́re:
—Dajocacarã ñʉja caiye ñʉje cʉvaede, ñʉje daiye boje mʉ́que, arejamed̶a Pedro.
29-30 Jesús arejamed̶a:
—Jãve coyʉyʉbu mʉjare: Ácʉ põecʉ dajocayʉ baru ʉ̃i cʉ̃ramine, o jíbʉrãre, ĩmarare, jípacore, jípacʉre, mamarare, o ʉ̃i joborõre máre, ʉ̃i daiye boje yʉ́que, aru Jʉ̃menijicʉi yávaiye méne coyʉiye boje máre, eacʉyʉme pʉeno baju caride ijãravʉi cʉ̃ramiare, aru jíbʉrãre, ĩmarare, jíbʉcʉrõmivare, mamarare, aru ʉ̃i joborõare máre apevʉ ñájine d̶aivʉreca ʉ̃́re, daquijãravʉ baquinói cʉvacʉyʉme jãravʉ cũiméjãravʉ baquinóre. 31 Dinʉmʉre apevʉ jaboteivʉ bácavʉ ijãravʉre, jabotebenajarama na Jʉ̃menijicʉi jabotequiyede. Aru apevʉ jabotebevʉ bácavʉ ijãravʉre, jabotenajarama na Jʉ̃menijicʉi jabotequiyede, náre arĩ buedejamed̶a Jesús.
Jesús ʉ̃i coyʉino bedióva cojedeca ʉ̃i yaiquínore
(Mt 20.17-19; Lc 18.31-34)
32 Mái nʉre nʉivʉ barejáimad̶a Jerusalén ãmicʉriĩmaroi. Jesús nʉrejamed̶a ne jipocai. Ʉ̃i bueimara cuecumarejaimad̶a. Aru apevʉ máre, náre cujuivʉ, jidʉrejaimad̶a. Cojedeca Jesús nʉvarejamed̶a ina doce paivʉre apevʉre jocarĩ. Aru coyʉrĩ bʉ́rejamed̶a náre põeva ne d̶arãjiyede ʉ̃́re. 33 Coyʉrĩ arejamed̶a yópe:
—Jerusalẽ́i nʉivʉbu. Nore cʉrĩ, yʉre, Jʉ̃menijicʉi daroimʉ mácʉre ʉ̃mʉpe, ji maucʉ jẽni jíquijibi sacerdotevare jaboteipõevare aru Jʉ̃menijicʉi yávaiye báquede bueipõevare máre. Ina põeva arãjivʉbu: “¡Boarĩ́ jarʉvajarã ʉ̃́re! ¡Yaijácʉrĩ!” Que arĩ, jínajivʉbu yʉre ina judíova ãmevʉre. 34 Que teni ina põeva yʉrinajivʉbu yʉre. Jẽcututurajivʉbu yʉre. Jara popenajivʉbu yʉre. Aru boarĩ́ jarʉvarãjivʉbu yʉre. Ʉbenita yóbecʉrijãravʉa yóboi, jipacʉ, Jʉ̃menijicʉ, nacovacʉyʉme yʉre yainore jarʉvarĩ, arejamed̶a Jesús.
Santiago aru Juan ne jẽniaino Jesúre
(Mt 20.20-28; 23.11; Mr 9.35; Lc 12.50; 22.25-27; Jn 13.12-15)
35 Santiago aru Juan máre, Zebedeoi mára eare nʉrejaimad̶a Jesús yebai. Aru arejaimad̶a ʉ̃́re:
—Mʉ, bueipõecʉ, d̶ajacʉ ñʉje ʉrõre, ñʉje jẽniarajiyede mʉre, arejaimad̶a na.
36 Jesús jẽniari jã́rejamed̶a náre:
—¿Yéde d̶acaji mʉjare? arejamed̶a ʉ̃.
37 Aru arejaimad̶a ʉ̃́re:
—Dobaicõjejacʉ ñʉjare mi yebai, cũinácʉ meapũravʉi aru apecʉ cãcopũravʉi, mi jabotequinʉmʉ maquinóre, arejaimad̶a na.
38 Ʉbenita Jesúcapũravʉ arejamed̶a náre:
—Mʉje jẽniaiyede coreóvabevʉbu mʉja. Dobaiyʉrivʉ baru yʉ́que ji jabotequinʉmʉ maquinóre, mamarʉmʉ ñájiye jaʉvʉ mʉjare yʉ́que. ¿Ũcuri bʉojarãjidica mʉja ji ũcuinore? ¿Aru jã́d̶ovari bʉojarãjidica mʉja yópe ji jã́d̶ovainope Jʉ̃menijicʉque? arejamed̶a náre Jesús.
39 Na jʉ arejaimad̶a ʉ̃́re:
—Bʉojaivʉbu ñʉja, arejaimad̶a.
Aru Jesús arejamed̶a náre:
—Ji ũcuinore ũcurajivʉbu mʉja. Que teni ji ñájiyepedeca ñájinajivʉbu mʉja. Aru ji Jʉ̃menijicʉque jã́d̶ovaiyepedeca jã́d̶ovarajivʉbu mʉja. Que teni ji d̶aiyepedeca d̶arãjivʉbu mʉja Jʉ̃menijicʉi ʉrõre. 40 Ʉbenita yʉ́vacari beobevʉ náre, dobarãjivʉre ji meapũravʉi aru ji cãcopũravʉi máre. Quénora dobarãjarama nore ina jipacʉi beoimara mácavʉ, javeta ʉ̃i mead̶aimara mácavʉ, arejamed̶a Jesús.
41 No yóboi, jápiarejaimad̶a ne borore apevʉ caipʉcapʉrʉape paivʉ Jesúi bueimara. Que baru jararejaimad̶a inare, Santiagore aru Jũare máre. 42 Dinʉmʉ Jesús órejarejamed̶a ʉ̃i bueimarare ʉ̃i yebai. Aru arejamed̶a náre:
—Mʉja majivʉ ina jaboteivʉre judíova ãmevʉre ne d̶aiyede. Parʉéque cõjeivʉbu ina ne jaborõcavʉre, ne d̶acarãjiyepe aivʉ náre ne ʉrõpe. 43 Ʉbenita nápe d̶abejarã mʉja. Ñai mʉjacacʉ parʉcʉ baiyʉcʉ baru, memecajacʉrĩ mʉjare. 44 Aru nopedeca ñai mʉjacacʉ jabocʉ baiyʉcʉ baru, yebacatejacʉrĩ caivʉre. 45 Nopedeca Jʉ̃menijicʉi daroimʉ mácʉ ʉ̃mʉpe, yʉ, dabedejacacʉ, põeva ne memecarãjiyepe ayʉ yʉre. Quénora darejacacʉ yʉ, memecacʉyʉ apevʉre aru boarĩ́ jarʉvaicõjecʉyʉ ji bajure, mead̶acʉyʉ obedivʉ põevare, ji yaiquíyede náre boje, arejamed̶a Jesús.
Jesús ʉ̃i mead̶aino Bartimeore, jã́ri eabecʉre
(Mt 20.29-34; Lc 18.35-43)
46 Jericó ãmicʉriĩmaroi earejaimad̶a na Jesújã. Nore cʉrĩduivʉ bácavʉ nʉrejaimad̶a na cojedeca. Jesús ʉ̃i bueimaraque, obedivʉ põeva máre yóvarĩ nʉrejaimad̶a. Ne nʉimai, no ma ẽcarʉi, Bartimeo, Timeoi mácʉ, dobarejamed̶a. Jã́ri eabecʉ barejámed̶a. Que baru tãutʉrare jẽniavarejamed̶a. 47 Aru põeva “Jesús Nazarecacʉbe ʉ̃”, aivʉre jápiayʉ, cod̶oboborejamed̶a Bartimeo:
—Mʉ, Jesús, David bácʉi pãramecʉ, Jʉ̃menijicʉi daroimʉ mácʉ, ñʉje jabocʉ bacʉyʉ́, yʉre cõmaje ãroje jã́jacʉ mʉ, arejamed̶a ʉ̃.
48 —Bi ajacʉ mʉ, arĩdurejaimad̶a Jesújãque nʉivʉ.
Ʉbenita pʉeno baju cod̶oboborejamed̶a ʉ̃ cojedeca:
—Mʉ, David bácʉi pãramecʉ, Jʉ̃menijicʉi daroimʉ mácʉ, ñʉje jabocʉ bacʉyʉ́, yʉre cõmaje ãroje jã́jacʉ mʉ, arejamed̶a ʉ̃.
49 Que teni ʉ̃́re cod̶oboboyʉre jápiayʉ Jesús, dajocarejamed̶a. Aru ʉ̃́que nʉivʉre cutuicõjenejamed̶a.
—“Dajacʉrĩ”, aibi mʉre Jesús. Torojʉjacʉ mʉ, arejaimad̶a Bartimeore.
50 Aru cũiná nacajari, ʉ̃i pʉenocacajede quédata durĩ jarʉvarĩ, Jesús yebai earejamed̶a ʉ̃.
51 —¿Aipe d̶acaji yʉ mʉre? jẽniari jã́rejamed̶a ʉ̃́re Jesús.
—Mʉ, bueipõecʉ, jã́ri eabevʉ yʉ. Ʉrarõ jã́iyʉvʉ yʉ, arejamed̶a Jesúre.
52 —Dinʉmʉ meavʉ. Ména nʉjacʉ. “Yʉre mead̶acʉyʉme Jesús”, arĩ dápiarebu mʉ. Que baru mi jã́ri eabede mead̶acaivʉ yʉ caride, arejamed̶a ʉ̃́re Jesús.
Aru cũiná jã́rejamed̶a ʉ̃, jã́ri eabecʉ bácʉ. Que teni Jesúre yóvarĩ nʉrejamed̶a ʉ̃ máre, Bartimeo.