Kiŋwakti ki Nyɔ Miŋkaiŋ Mifiaŋ Mak 1

Ntum wi Ndzɔŋni wə wi kɔ kɔm Jisɔs si

Mak

nì Nyaka

Gia yə yi kɔ i Kiŋwakti ki Mak kələ mə

Mak nì chiŋniki nɔmki bəh Bita bəh Bɔɔl bəh Banabas. Yi chusiki a gia yə wi nì kiəki kɔm Jisɔs a nì lani Bita wi yɛiŋ. Ntum wi ndzɔŋni wələ Mak nì nyaka chusiki a Jisɔs kɔ mi wə wi nì fəki nɔm wi Nyɔ chu kaŋa ŋga i dzaka gia yi nûm asi wi dzaka. Wi nì chusiki ŋga bi num i nlani wə bəh i bwiliki bəchinda bə ŋkpɛli bəh i dalinyaki chu bi bəni. Jisɔs nì bɔɔŋki gwu yi a ŋgaiŋ kɔ mi wə yɛli wi kɔ Waiŋmi, wi dzə nya gwu yi i yɛlih bəni i ŋgəkə wə (10:45). Yɛli wələ a Waiŋmi kɔ wə wi kɔ i kiŋwakti ki Daniəl wə 7:3-14.

Mak nì du nyaka a kɔm gia yə Jisɔs nì fəki tsə yə wi nì laniki. Yɛiŋ dzəh yə bə gaa kiŋwakti kələ yɛiŋ

Kifwu ki gia kə ki kɔ i Kiŋwakti kələ mə

1:1-13 Ntum wi ndzɔŋni kɔm Jisɔs

1:14–9:50 Nɔm wi Jisɔs i kimbu ki Galili wə

10:1-52 Jisɔs nyə i Galili ka tsə i Jɛlusalɛm

11:1–15:47 Shi yi gɔksini yi Jisɔs i kɔmsi tsə i Jɛlusalɛm bəh i kintəəŋ ki Jɛlusalɛm wə bəh i kaasi bəh kpi yi

16:1-8 Jisɔs dza i kpi wə

16:9-20 Asi Jisɔs nì chusi gwu yi, bəh asi wi nì dza i kpi wə bəh asi wi nì yaka i bɛiŋ

Ntum wə Jɔn Njulibɔkɔ nì fukuki

(Matiɔ 3:1-12; Luk 3:1-18; Jɔn 1:19-28)

1 Fa kɔ ntum wi ndzɔŋni kɔm Jisɔs Klistus Waiŋ Nyɔ. 2 Ntum wiwɔ nì yisi asi Isaya mi wi ntum wi Nyɔ nì nyaka a Nyɔ dzakaki a,

“Wɔ̂kɔli, mih ni chiŋsi lə mi wuŋ wi ntum i wɔ nshiŋ,

ma wi tsə kɛiŋsi dzəh ya.

3 Ja yi mi wiliki i chwa a bə kɛiŋsi dzəh yi Bah,

bə lûmsi yi a yi nûm chəŋ.”

4 Ayakadəiŋ, mi widɔkɔ bə nì bɔɔŋki a Jɔn Njulibɔkɔ nì nyə tsə i chwa, ka fukuki i bəni a bɔ kwûni shɔ́m yibɔ, ma ŋgaiŋ juli bɔ i bɔkɔ ka Nyɔ bi dalinya chu bibɔ. 5 Bəni nì bukuki i bimbu bi tumi bi Judea wə bichi bəh i kwili wi Jɛlusalɛm wə wichi tsə i wi, də kɔm bə chu bibɔ, wi ka juliki bɔ i Bɔkɔ yi Jɔdan mə.

6 Jɔn nì lɔɔki bəmbuŋ num bə kɛiŋsi bəh kiluli ki nyam yidɔkɔ yə bə bɔɔŋki a kamɛl, wi kaŋa bəh chiŋnih num bə kɛiŋsi bəh dzu yi nyam, wi nì dziki a chúmi bəh nyu yi chwa. 7 Jɔn nì lakaki a, “Mi widɔkɔ dzəki lə i mih jum wi tsə mih, mih kpɛiŋniki kə na i ŋgwuŋ shi i kuku i baayi bəlaba bu. 8 Mih juliki mbɛiŋ num i bɔkɔ, yakadəiŋ, wi ni juliki mbɛiŋ num i Kiŋ'waka ki Baiŋni wə.”

Asi bə nì juli Jisɔs i bɔkɔ bəh si Satan nì mɔmsi wi

(Matiɔ 3:13–4:11; Luk 3:21-22; 4:1-13)

9 A nì kɔ i kaŋ yə wə, Jisɔs nyə i Nasali i kimbu ki tumi ki Galili wə, dzə a Jɔn juli ŋgaiŋ i Bɔkɔ yi Jɔdan mə. 10 Asi Jisɔs nì bukuki dzəki i bɔkɔ yakadəiŋ, wi yɛiŋ bɔɔli wɛli gwu, Kiŋ'waka ki Baiŋni shi dzə i gwu yi wə ka kimbumi. 11 Ja dzaka i bɛiŋ a, “Wɔ kɔ Waiŋ wuŋ wi shɔm, mih wɔkɔki lə ndzɔŋni kɔm wɔ nalə.”

12 Akisəkə Kiŋ'waka ki Baiŋni ka fə Jisɔs tsə ka nɔki i chwa. 13 Wi nì kɔ fɛiŋ i kaŋ wə mbaŋnyani, ŋkpɛli mɔmsi wi. Wi nì kɔ fɛiŋ yakadəiŋ bəh nyám yi chwa, ayaka bəchinda bə Nyɔ dzə ka tsɛiŋki wi.

Jisɔs bɔɔŋ bəni bəna a bɔ nûmki bwa bu bə mbaŋ

(Matiɔ 4:12-22; Luk 4:14-15; 5:1-11)

14 Bə dza kwa Jɔn ka jiə i juŋ yi nsəŋ mə. Si yəmaka nì tsə, Jisɔs nyə dzə i Galili, ka fukuki ntum wi ndzɔŋni wi Nyɔ fɛiŋ. 15 Wi nì fukuki, dzaka a, “Jɔbi dzə kpɛiŋ lɔ, wə ŋkuŋ bi Nyɔ si num a kaŋ. Mbɛiŋ kwûni shɔm yimbɛiŋ, ma mbɛiŋ bûm ntum wi ndzɔŋni wələ.”

16 Jisɔs bi nyə ka nyaniki tsəki i kinchwɔ kimbum ki Galili kpəŋ, ka yɛiŋ Samɔn bəh waiŋnih wi Andulu tum gbi i bɔkɔ, kɔm bɔ nì kɔ bəni bə kwani bwɔ́kɔ. 17 Jisɔs dzaka i bɔ a, “Mbɛiŋ bîəli mih ma mih ni fə mbɛiŋ numki bəni bə̀ bɔ kwaki num lɔ bəni.” 18 Akisəkə, bɔ ka bee gi yibɔ, ka biəliki wi. 19 Jisɔs kini tsə i ninshiŋ, yɛiŋ Jɛm bəh waiŋnih wi Jɔn, bə̀ bɔ nì kɔ bwa bə Sɛbide, bɔ num i ŋgwuki mə kwɔ gi yibɔ. 20 Jisɔs ka bɔɔŋ tə bɔ akisəkə. Bɔ bee ba wibɔ Sɛbide i ŋgwuki mə bəh bəni bə̀ bɔ nì dzɔ a bəh bɔ nɔmki, ka biəli wi.

Jisɔs bwili kiŋ'waka kichu i mi mə

(Luk 4:31-37)

21 Bɔ bəh Jisɔs nyə tsə i kwili wi Kafanaum wə. Aka dzə num i chɔkɔ bimbam wə, Jisɔs tsə liə i juŋ yi tsani mə akisəkə ka laniki bəni. 22 Bəni ka wɔkɔliki num lɔ bəh dzaka ki wɔmni i nlani wiwɔ wə, kɔm wi nì laniki ka mi wə wi kaŋaki ŋga bi lanini. Wi nì laniki kə ka bəni bə̀ bɔ laniki bənchi bə Nyɔ si lani. 23 A jɔbi wiwɔ wə, mi widɔkɔ nyə dzə num i juŋ yi tsani yiwɔ mə, a num mi wi kaŋa kiŋ'waka kichu i gwu yi mə. 24 Si wi liə fɛiŋ, ka wam a, “Jisɔs wi Nasali, wɔ nəŋki nə i buku wə a? Wɔ dzə i kaasi buku a? Mih kiəki lə wɔ. Akɔ wɔ mi wi baiŋni wə wi nyə i Nyɔ wə.” 25 Jisɔs kaŋyi kiŋ'waka kichu kiwɔ, dzaka a, “Kpîchumi mɔŋ, bûku i mi wələ mə.” 26 Kiŋ'waka kiwɔ ka fə wi gbɔ i kuku ka jwɔki, ki wam bəh ŋga, ka buku i gwu yi mə. 27 Bəni bəchi yɛiŋ yakadəiŋ, dzaka wɔm bɔ, ayaka bɔ ka dzakayiki a bɔ bɔ bikəyi a, “Yələ kɔ yi naiŋ lə a? Akɔ nlani wimfiaŋ widɔkɔ a bəh ŋga yɛiŋ na? Mi wələ kaŋaki ŋga i kaŋyi biŋ'waka bichu bi wɔkɔ i wi.” 28 Akisəkə, ntum wiwɔ kɔm Jisɔs waŋ tsə i bidi bichi wə i kimbu ki Galili wə.

Jisɔs chuku bəni bə jwɛiŋ bəduli

(Matiɔ 8:14-17; Luk 4:38-41)

29 Akisəkə Jisɔs buku i juŋ yi tsani yiwɔ mə, ka tsə i juŋ yi Samɔn bəh Andulu wə, Jɛm bəh Jɔn num bəh bɔ. 30 A nì kɔ nih kpə Samɔn nɔ i naŋbɛiŋ, gwu yi yakani yiləkəli yaka wi. Asi Jisɔs liə i yɛiŋ dzu, bə ka fuku i wi kɔm kpaŋa wiwɔ. 31 Jisɔs tsə i naŋ kə wi nì nɔki yɛiŋ, kaŋa wi i tsɛiŋ wə, dzasi wi i bɛiŋ. Ayaka jwɛiŋ yi yakani yiləkəli yiwɔ ka bee wi, wi dza bɛiŋ, tsɛiŋ fiɛŋ bɔ dzi.

32 A dzə num i fijɔbi i chɔkɔ biwɔ wə asi wɔŋ ni shiki tsəki i liə, bə ka dzəki bəh bəni bəchi bə̀ bɔ nì gwɛiŋki bəh bəni bə̀ bəchinda bə ŋkpɛli nì njiŋsiki bɔ i Jisɔs. 33 Kwili wiwɔ wichi juŋni i fifiəŋə. 34 Wi chuku bəni bəduli bə̀ bɔ nì kaŋaki jwɛiŋ chi chi, chu bwili bəchinda bə ŋkpɛli i bəni bədɔkɔ bəduli wə. Wi nì bwiliki, wi chu bum kə a bəchinda bəwɔ dzaka gia yidɔkɔ, kɔm bɔ ni kiəki lə mi wə wi kɔ wi.

Jisɔs fuku gia yi Nyɔ i Galili wichi

(Luk 4:42-44)

35 A bi dzə num na kinchɔŋɔchɔŋɔ, Jisɔs dza bɛiŋ, buku tsə i di bidɔkɔ wə wi mbɔŋ ka tsaki. 36 Samɔn bəh bəni bə̀ bəh bɔ nì kɔ, baaŋ i jum wə ka buku tsə ka nəŋki wi. 37 Bɔ yɛiŋ wi, dzaka i wi a, “Bəni bəchi baaŋ ka nəŋki wɔ.” 38 Jisɔs chukuli mfih i bɔ a, “Bukumbɛiŋ dâŋ tsə̂ i bidi bidɔkɔ wə ka mih kɔlə i fuku tə gia yi Nyɔ fɛiŋ. Akɔ gia yə mih dzə kɔm yi.” 39 Ayaka wi ka nyaniki i bimbu bi Galili wə bichi fuku gia yi Nyɔ i juŋ yi tsani yibɔ wə, bwili bəchinda bə ŋkpɛli i bəni wə.

Jisɔs chuku mi wi gwɛiŋ bəh jwɛiŋ yi kumyini

(Matiɔ 8:1-4; Luk 5:12-16)

40 Mi widɔkɔ wi nì gwɛiŋki bəh jwɛiŋ yi kumyini nyə dzə tum binyu i Jisɔs nshiŋ, tsa wi dzaka a, “Wɔ kabə kɔŋki wɔ fə̂ mih bâiŋki.” 41 Ayaka nshɛiŋ kwa Jisɔs, wi nani tsə tsɛiŋ kɔm wi, dzaka i wi a, “Mih kɔŋki lə, bɔ̂nih, ma wɔ bâiŋki.” 42 Akisəkə, jwɛiŋ yi kumyini yiwɔ ka bee wi, wi bɔnih ka baiŋki. 43 Jisɔs ka dzaka a wi tsə̂ki, ka lansi kiŋ i wi, 44 dzaka a, “Kiə wɔ ki fûku kə gia yiwɔ i mi widɔkɔ. Ayaka, tsə̂ chûsi gwu ya i tii mfə gia, ma wɔ nyâ kinya kə Muses nì dzaka a mi kaŋaki i nyâ i chusi i bəni a wi bɔnih lɔ i jwɛiŋ yi kumyini wə ka baiŋki.” 45 Si Jisɔs kiŋ yakadəiŋ, mi wiwɔ ka buku tsə yisi i fukuki tsəki gia yiwɔ. Ayaka kwili wiwɔ ka waŋ tsə i bidi bichi wə, yi fə Jisɔs na chu liə nyani i kintəəŋ ki tumi wə. Wi ka baaŋ a numki i chwa, bəni nyə dzə i bidi di wə, dzə yɛiŋ wi.