7
Esteban na dukin bendakega Judio-dummaganga sunmaksad 
 
1 Degi dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-bur-dummad Estebanse egichiar, ega sogde: “¿We bela begi-ibmar-sognanaid nabiridbi?”  
2 Degi Esteban, abin-imakdegu, sogded: “Gwenadgan, degi, babgan, nue an-itomalo. Anmar-dad-Abraham amba yo Haránse megdageun, deun amba Mesopotamiagi gudigu, Bab Dummad gandikidba yeer-daklegedgi anmar-dad-Abrahamse magarosad.  
3 Deun Bab Dummad ega sogsa-gusad:  
Be-neggweburgi be nae,  
degi, be-gwenadgangi be bangu,  
be nae, bia yar-baid an-bese oyogoedse.   
Gn. 12:1  
4 Degi Abraham Mesopotamia-yalagi, Caldeagi node-gusad, Haránse megnonikid. Agi e-bab burgwisgu, Bab Dummad we-yarse Abraham-senonisunnad. Emigindi a-yargi anmardi bukwasunnad.  
5 A-yargi Abrahamga nainu gwen uklessulid, bipi-goakwasar-bela sate. Degite Bab Dummad ega sogsad:  
We-yar an bega ukoye,  
degi, be-waganga be-sorba an ukbaloye.  
Gn. 12:7  
Deyob ega-sogsa-unni amba yo Abraham mimmi-nikueunnid.  
6 Weyob Bab Dummad Abrahamga sogsa-gusbalid:  
Be-wagandi yar-baid e-neg-sulidgi  
sikwas wis gudiguoed.  
Agine, dulemar-baigan  
na e-maiga imakoed,  
degi, birga-dulataled-ilabake  
amarse wilemaloed.   
Gn. 15:13  
7 Bab Dummad wegi-ega-sogsabalid:  
Yar-baidgined maiga-be-wagan-imakoedi,  
a-yarginmalad ani an sabsur odurdakoed,  
degi, be-wagan a-yargi nodagogu,  
geb we-yargi an-nug odummobukwa-gumaloed.   
Gn. 15:14  
8 Degi, Bab Dummad Abraham-ebo na igar mesisad. We-igar-megisad-e-wilub magar-daklegegala abgan-duku-siked-igar Bab Dummad Abrahamga uksad. Degisoggu, Abraham, na e-machi-Isaac ibabaabakgus-gwalulesad-sorba abgan-duku siksasunnad. Degine, Isaac, na e-machi-Jacob abgan-duku-siked imaksamogad. Geb Jacob na e-machimar, anmar-dadgan-ambe-gakabogwad abgan-duku siksamosunnad.   
9 “Degine, Jacob-machimala, amar anmar-dadgan, na e-urba-Joségi nobguarmargu, Egiptogi-maiga-guega José manigi uksamalad. Ar Joséba Bab Dummad gudigusoggu,  
10 Joséga naibi-itoged-ibagan-bulegan-nagumaid, Bab Dummad ega osulomai-gusad. Degine, Bab Dummad Egipto-rey-Faraón imaksad José nabir dakega, degi, binsaed-nikarba dakega imaksabalid. Degisoggu, Faraón, José Egipto-yar dakega, degi, e-neggi neg-dakega, José-onugsassunnad.   
11 “A-ibagangi ukud-dummad, degi, wile-itoged-ibagan-bulegan bela Egipto-yargi, degi, Canaán-yargi nagunonikid. Degisoggu, anmar-dadgan mas-gunned-satedba ukumecharmarsunnad.  
12 Jacob wisguargu, Egipto-yargi madubur-gwagwaled nikaye, na e-masmala-barmid-gusad, mas bakegar. Degisoggu, anmar-dadgan Egipto-yarse deun gebe ali-gussunnad.   
13 “Gannar anmar-dadgan Egipto-yarse mas bakarbargua, agi geb José e-iamarse na magarosad. Geb agi Faraón wisgunonisunnad doamar José-gwenadgan gue.  
14 A-sorba José na e-babbina gochasunnad, adi e-bab, degi, e-gwenadgan belagwable e-dulapaa-gakambe-gakataled Egipto-yarse dagmalagar.  
15 Weyob-gusadba Jacob Egipto-yarse megdapsunnad, degi, a-yargi burgwisad. Geb a-yargi anmar-dadgan-e-ambe-gakabogwadi burgwismarmogad.  
16 Anmar-dadgan burgwisgu, Siquem-neg-nugadse seles-gusmalad, agi digledapmalad, bia dad-Abraham manigi Hamor-e-mimmiganse napa-baksa-gusadgi.   
17 “Degine Bab Dummad Abrahamga sogsad, yoedse an bega we-napa ukoye. A-ibagan modanigu, deun Egipto-yargi anmar-dadgan dula-mergud-gusad.  
18 A-ibagangi, rey-gwensak José Egipto-yar-bendaksad aku-dakedi Egipto-yargi neg-dakmai-gualid.  
19 A-rey yamo-yardakakwaa anmar-dadgan-sabsur-wioalid, adi e-mimmigan burgwegar, mer Israel-dula bar mergumai-guegar.   
20 “A-ibagangi Moisés gwalulesad. Bab Dummad a-machigwa mimmi nued daksad. E-babgandi na e-neggi arbakee nii-warbaa na odungudani-gusmalad.  
21 E-babgan geg bar e-neggi-sediguedba, diwarse Moisés berbeapmarsunnad. Agi Faraón-sisgwadi Moisés-sussunnad, geb degi e-mimmibayobi na akwis-gusad.  
22 Agine, Moisés Egipto-igargan nue durdaksad, degi, nue baramisad. Moisés gannarba ibmar-sae, degi, gannarba nue-yeer sunmake-gunoni-gusad.   
23 “Moisés birga-dulabo-nikadgi na e-gwenadgan-Israel-dorgan daknaye na binsaalid.  
24 Modapgu, Egipto-dule-wargwen binsarsunna Israel-dule sabsur-imaknai dakalid. Moisés na e-gwenad-bendakega, Egipto-dule-oburgwisad, deyob buged-mai dule-binsa-sabsur-imaklesadga imaksad.  
25 Moisésdi e-gwenad-Israel-dulemar mag e-itomaloye bienad, egi Bab Dummad emar-wilebukwad onogoed. Dakleargu, mag itossurmalad.  
26 A-banedgine, Moisés, Israel-dulemar na ebo sarsonanai dakargu, aisaar emarga igar-naboye sokalinad, aga amarga sogdenad: ‘¿Gwenadgan, ibiga na be sarsonanai? Melle na be urwemar, ar bemar na gargwenad gumalad.’   
27 “Degi dule-e-ai sabsur-imaknaid Moisés-barmetegu, ega sogded:  
¿Doa anmar-dummadga,  
degi, anmarga-igar-nabogedga be-onugsasa?   
28 ¿Sae Egipto-dule oburgwisadyob be an-oburgwebimoga?   
Ex. 2:14  
29 “Deyob dule ega soge itosgu, Madián-yalaganba Moisés wakite-gusad. A-yargine, e-yarsulidgi gudigualid. Moisés a-yargi machimala-warbo nikusad.   
30 “A-birga-dulabogwad-sorbali, nega-dule-sulidganba, Sinaí-yar-nugad-itakasaar, sapi-gwabunye-gwichid-gummakmaidyob-abargi anger-wargwen Moisésse magarosad.  
31 Moisés a-sapi-gwabunye-gwichid gummakmaid geg-bergu dakargu, geger dakedba, walikaa nue-nuu daknadgu, Bab Dummad ega soge itoalid:   
32 Ani an be-dadgan-e-Bab-Dummad.  
Ani an Abraham, degi, Isaac, degi,  
Jacob e-Bab-Dummadid.  
Ex. 3:6  
Moisés dobedba wawanmakde, sapi duu gagwichid gwen bar dakbi-ito-nadsulid.   
33 “Degi Bab Dummad ega sogdesunnad:  
Be-naggi nag-uka-yoid be unge.  
Ar be napa-annagwichidgi napa-nuedid, nega-isligwaled-napad.   
34 Emide an daksad, degi, an itosbalid,  
igi an-dulemar Egipto-yargi-bukwadi wilebukwa.  
Degisoggu, aga an aidenonikid, an-dulemar-bendakegar.  
Degisoggu, Egipto-yarse an be-barmidoed,  
an-dulemar-ononaegar.”   
Ex. 3:5, 7-8, 10  
35 Degi Esteban sogdebar: “We Moisés yapa-abingamaladbali, ega sogsamalad: ‘¿Doa-dule anmar-dummadga, degi, anmarga-igar-nabogedga be-onugsasa?’ We-dulemar yapa na Moisés e-dummadga na imakgusmar-inigwele, Bab Dummad a-Moisés amar-dummadga onugsasad, degi, e-anger-ganguedba dulemar-wilebukwad-onogega Egipto-yarse Moisés-barmisad. We-angerde epenne sapi-gwabunye-gwichid-abargi Moisésse magaros-gusadid.   
36 “We-a-Moisés anmar-dadgan Egipto-yargi-bukwad onosad. A-dule Egipto-yargi, degi, Demar-Ginnidye nugadgi, degi, birga-dulabo nega-dule-sulidganba ibmar-geger-daklemalad, degine, ibmar-wilubgan-dakledisurmalad oyodii-gusad.   
37 “Amba we-Moisés-sunnad Israel-dulemarga sogsa-gusad:  
Igi bemar-abargi Bab Dummad an-susa,  
deyob bemar-abargi Bab Dummad  
E-gaya-burba-berbeged na subaloed.  
Igi bemarga sogdagoe, a-dule nue be itomalo.   
Dt. 18:15  
38 Amba we-Moisés anmar-dadgan-abargi nega-dule-sulidganba gudigusad. Deunni yar-Sinaígi anger-ese-magarosad-ebo na sunmakdii-gusad. Degi, Moisés anmar-dadganga sunmakdii-gusmogad. We-Moisés Bab-Dummad-gaya-burba-nued geg-burba-bergued abingas-gusad, adi anmarse ogwamarmogagar.   
39 “Degite, dadgandi Moisésba ibmar imakbisur-gusmalad, bur obacha-gusmalad, gannar Egipto-yarse dagbi-guarmalad.  
40 Aga Aarónga sogdemalad:  
Anmarga bab-dummad-orgi-sobaled be sobe,  
adi a anmar-idu nadap-guegar.  
Ar emide anmar wichulid, ar igi we-Moisés  
anmar Egipto-yargi onosad-gusa,  
ar wede bia nade.   
Ex. 32:1  
41 Degisoggu, moli-bebe-nikad-bipigwadgiid sobsamalad, a e-bab-dummadga na imaksamalad. Geb aga iba-dummad onosmalad, ega ibmar-durgan bukidar oburgwismalad, na dukin ibmar-sobsamaladgi wergunai-gusmalad.   
42 “Degisoggu, Bab Dummad anmar-dadgangi bangudsunnad, nibneggi-ib-dula-nanaidse ulubgi bab-dummadyob egi binsabukwa-guega imaksasunnad. Ar deyob Bab-Dummad-Gardagi E-gaya-burba-berbemalad bato narmaksad:  
¿Bemarde Israel-dorgan,  
ar birga-dulabo nega-dule-sulidganba gudigusgua,  
anga wis ib-durgande ogumakar uksamarsi?   
43 Suli, anga uksasurmalad.  
Bur Moloc be-bab-dummadga bemar imaksamalad,  
degi, a-surba bur be sesmalad.  
Degi niskwa-Refán bab-dummadyob  
bemar na dukin sobsamalad,  
a bur be-bab-dummadga bemar imaksamalad.  
A-ulale, Babilonia-neggwebur-obinale  
an be-barmidmaloed, sabsur be-odurdakmalagar.   
Am. 5:25-27  
44 “Nega-dule-sulidganba anmar-dadgan bipirmakdigu, Bab-Dummadse-goled-neg-sunna-seleged nika-gusmalad. A-neg Bab-ebo na igar-mesisad mag daklegega anmar-dadganga uklesad. We-negde igi Bab Dummad Moisésga oyosa, deyob Moisés neg-sobsa-gusad.   
45 “Degi anmar-dadgande we-neg abingasmarsunnad, e-dadgan-burgwisad-sorba. A-neg anmar-dadgan-Josuémala sear-gusmalad, deun we-yarse ubononimargu, Bab Dummad gandikidba dulemar-e-idu-bukwadi onosgu. We-negde, David reyga-megisadse sii-gusad.  
46 Nabir Bab Dummad Davidgi binsassoggu, David Bab-Dummadse-goled-neg sobe-sokalinad, adi Jacob-e-wagan-Bab-Dummad na neg-meged nikuegar.  
47 Degi-inigwele, geb e-machi, Salomón-nugad, Bab-Dummadse-goled-neg sobsa-gusad.  
48 Bab-Dummad-Bur-Dummadid dulemar-neg-sobedgi gwen megosurguoed, Bab-Dummad-gaya-burba-berbeged sogsadyob:   
49 Bab Dummad soged:  
‘Nibnega an-olo-ganad,  
degi, napnega an-nag-onakwed-ganad.  
¿Degite, ibi-neg bemar anga sobmalosunna?  
¿Ar bia degite an-obunnoged-neg  
be anga ukmalosunna?   
50 ¿Ar belagwapa we-ibmarmarde  
an obinnissursi?’ ”   
Is. 66:1-2  
51 Degi, Esteban sogdebar: “Bemar gusgu Bab Dummad Burba Nuedgi yoledigumalad, bemar-dadgan-gusadyobmo. Bemar uaya-gwen-niksurmalad, degi, bemar gwagegi dulemar-Bab-Dummad-aku-dakmaladyob damalad.  
52 ¿Ar be-dadgan biti Bab-Dummad-gaya-burba-berbemalad wiossurmar be insae? Bela wiosmaladbiid. Bab-Dummad-gaya-burba-berbemalad sogsa-gusmalad, yoedse dule-wargwen, dule-gwage-swilidikid, bemarse danikoye. Degi-sogsamalad, be-dadgan amar-oburgwis-gusmalad. Degite, emigindi we-dule-gwage-swilidikid bemarse nonigu, bemar, darba manigi uksamalad, degi, bemar oburgwismarbalid.  
53 Bab Dummad igar-mesisad na e-angermarba bemarga uksadi, degite, a-igarba bemar gwen ibmar imaksasurmalad.”   
Judiomar akwagi-makar Esteban-oburgwismalad 
 
54 Esteban weyob emarga ibmar-soge itosmargu, Judio-igar-nabiromalad-dummagan na e-gwagegi sae-itodmalad, degi, bela nugar gunnar-gunnar Estebangi uludmalad.  
55 Estebandi Bab Dummad Burba Nued nue nikasoggu, niba atakdegu, Bab-Dummad-gangued-yeer-daklegedi daksad, degi, Jesús Bab-Dummad-argan-nuedsik gwichi daksabalid.  
56 Degi Esteban sogdesun:  
—¡Be dakmar! Nibneg argaar an daked, degi, Dule-Machi Bab-Dummad-argan-nuedsik gwichi an dakbalid.   
57 Judiomar mer Esteban itomalagala na uaya edismalad, degi, binnasur oimakdemargu, bela Estebangi duurmakdemalad.  
58 Esteban-gasmargu, neggwebur-magaba ebipidmalad, geb agi akwagi Esteban-maksamalad. Dulemar akwagi-Esteban-maknanaid na e-mor sapin-wargwen Saulo-nugadga uksamalad, adi ega gamalagar.   
59 Akwagi Esteban maknanaimargu, Estebandi Bab Dummadse gote, sogded: “Dummad-Jesús, an-san-burba be sue.”  
60 A-sorba Esteban yokorgi sindigar sigisad, geb binnasur gote, sogded: “Dummad, we-dulemar-sabsur-an-imaknanaidgi mer istar be binsao, iskunanaisurmalayobi be dakoed.”  
Wegi-sogsad-sorba, Esteban burgwissunnad.