13
Simwe da muhandi
(Maliki 4:1-9; Luka 8:4-8)
1 Siku ija Yesu kasegela mwiikaye na kahita kakala mumgwazogwazo wa dilamba, uko kakala hasi na kufundiza.
2 Lung'husesa lukulu lwa wanhu lumzunguluka. Yesu kakwela mwiingalawa na kakala umo. Wanhu wose wema mumgwazogwazo wa dilamba.
3 Yesu kawalongela mbuli nyingi kwa masimwe.
“Kukala na muhandi yoyahitile kuhanda mbeyu.
4 Viyakalile komiza, mbeyu zimwenga zilagalila habehi na inzila, na ndege weza wazidomola
5 Mbeyu zimwenga zilagalila hana uluwe, hohakalile na ulongo chidogo. Zimbeyu zota himahima, kwaviya ulongo haugendelele hasi bule.
6 Mbali zuwa vidilawile, zimbeyu zilungula kwaviya mizizi yake haitile hasi ng'hani, na zuwa vidilawile inyala na ifa.
7 Mbeyu zimwenga zilagalila muna imiwa na miwa ikula na iibana.
8 Mbali mbeyu zimwenga zilagalila muna ichisangamhanya na zilela imwe gana na imwenga malongo sita na imwenga malongo matatu.”
9 Yesu kakomelezela kulonga, “Yeli na magutwi ya kuhulika nayahulike.”
Lungilo da masimwe
(Maliki 4:10-12; Luka 8:9-10)
10 Wanahina wake wamuhitila na wamuuza, “Habali kolonga na wanhu kwa masimwe?”
11 Yesu kawedika, “Mweye mumweda kuvimanya sili za Ufalume wa kuulanga, wawo hawamwedile bule.
12 Kwaviya munhu yoyose yeli na chinhu, kezakongezigwa, na ija yelibule kezahokigwa mbaka chiya chidodo chiyeli nacho.
13 Lekamana nolonga nawo kwa masimwe, kwaviya wolola mbali hawawona, na iviya wotegeleza mbali hawahulika na hawavimanya.
14 Ivo mbuli ya mulotezi wa Mulungu Isaya itimiya kumwawo,
‘Wanhu wano wezategeleza na kutegeleza, mbali hawezavimanya,
Wezalola na kulola mbali hawezawona,
15 kwaviya mizoyo ya wanhu wano iwa midala,
na magutwi yawo hawahulika vinogile bule,
na meso yawo wafinyiliza.
Muladi sekewawone kwa meso yawo,
na sekewahulike kwa magutwi yawo na kwa mizoyo yawo.
Maabaho wezanihindukila,
na niye nizawahonya, kolonga Mndewa.’
16 “Mbali mweye mumweda kwaviya meso yenu yowona na magutwi yenu yohulika.
17 Nowalongelani kweli, walotezi wa Mulungu wengi na wanhu wengi wa Mulungu walonda kuyawona yomuwona mweye, mbali hawayawonile na walonda kuyahulika yaja yomuhulika mweye, mbali hawayahulike.
Yesu kofambula simwe da muhandi
(Maliki 4:13-20; Luka 8:11-15)
18 “Mweye tegelezeni na muifunze kulawa muna disimwe da muhandi.
19 Munhu yoyose yohulika mbuli ya Ufalume wa Mulungu bila ya kuvimanya kalinga fana mbeyu ziya zilagalile mwiinzila na ija Imwihi kokwiza na kogandula chihandigwe muumoyo wake.
20 Na mbeyu ihandigwe hana uluwe, ni simwe da munhu yohulika mbuli iyo na koihokela kwa deng'ho.
21 Mbali haiwengila muna imizoyo yawo na haikala bule, ivo manhesa yaheza kwa ichimu cha usenga uwo wohinduka na kuileka baho.
22 Mbeyu ilagale muna imiwa simwe jake ni munhu yohanda, yohulika mbuli iyo, mbali kudumba dumba kwa isi ino na kulonda utajili wa vinhu wosondelela mbuli iyo, nayo hawalela matunda.
23 Ija ihandigwe muna udongo unogile, simwe jake niija munhu yohulika mbuli na kuvimanya, iyo kolela matunda, imwe gana na imwenga malongo sita na imwenga malongo matatu.”
Simwe da savu
24 Yesu kawalavila simwe dimwenga kawalongela, “Ufalume wa kuulanga ulinga vino. Ulinga fana munhu yahandile mbeyu zinogile muna umgunda wake.
25 Chilo chimwe, wanhu viwagonile munhu yehile kumwake kahanda savu muna uhemba, maabaho kahita.
26 Ivo uhemba uwo viukulile na kwandusa kukung'hunha, na savu jandusa kuwoneka.
27 Wasang'hana wa mwene ikaye wamuhitila na wamulongela, ‘Mwenevale, huhandile mbeyu zinogile bule muna umgunda wako? Ijo disavu dilawa kulihi?’
28 Kawedika, iyo yehile niiyo yasang'hane mbuli iyo. Na watumigwa wamulongela kondachihite chikayang'ole?
29 ‘Sekemusang'hane ivo, bule ivo mwizang'ola disavu ijo hamwe na uhemba.
30 Vose umo muvileke vikule hamwe mbaka siku za kugobola, vondazifike siku za kugobola niza walongela wagobolaji wangu, yanduseni kuduganya masavu na muyafunge ng'hinza ng'hiza, hamala baho muyasome moto, mbali uhemba muugwagule na mukaike muna digulu jangu.’ ”
Simwe da mbeyu ndodo yoitangigwa haladali
(Maliki 4:30-32; Luka 13:18-19)
31 Yesu kawalongela simwe dimwenga kalonga, “Ufalume wa kuulanga ulinga vino. Ulinga fana munhu yosola mbeyu ya haladali na kuihanda kuna umgunda wake.
32 Mbeyu iyo ndodo kufosa mbeyu zimwenga zose zili umo mumgunda, mbali ihakula yokuwa mbiki mkulu, na ndege wa kuulanga wokwiza kuzenga mvulu zawo muna yamatambi yake.”
Simwe da lusu
(Luka 13:20-21)
33 Yesu kawalongela simwe dimwenga, “Ufalume wa kuulanga ulinga vino. Ulinga fana lusu muke yosola lusu na kuditibwiliza muna usage madebe maidi na nusu na usage wose ugongomoka.”
Yesu kosang'hanila masimwe
(Maliki 4:33-34)
34 Yesu kawalongela mbuli izo zose kwa masimwe na hawalongele wanhu mbuli yoyose bila ya masimwe.
35 Katenda ivo muladi mbuli yoilongigwe na mulotezi wa Mulungu itimiye,
“Nizalonga nawo kwa masimwe,
nizawalongela mbuli hazimanyike kulawa kulumbigwa kwa isi yose.”
Yesu kofambula simwe da masavu
36 Yesu viyaulekile lung'husesa na kwingila muichiheleto, wanahina wake wamuhitila na walonga, “Chilongele fambulo da simwe da masavu muna umgunda.”
37 Yesu kawedika, “Munhu yohanda zimbeyu zinogile niiyo Mwana wa Munhu.
38 Umgunda ni isi yose, na ziya zimbeyu zinogile ni wanhu waja weli na ufalume wa Mulungu, masavu ni wanhu wa Msede.
39 Msede yahandile misavu niiyo Mwihi kugozela uhelelo wa isi na waja wogobola ni wasenga wa kuulanga.
40 Fana viya masavu viyozoligwa na kwasigwa muna umoto, niivo vondaiwe uko kuuhelelo wa isi yose.
41 Mwana wa Munhu kezawatuma wasenga wake wa kuulanga wawaduganye wanhu kulawa kuna uufalume wake, waja wose wowatenda wanhu watende uhasanyi na waja wose wotenda yehile,
42 na wasenga wa kuulanga wezawasa wanhu wawo muna ditanuli da moto, umo wezalila na kudunda meno.
43 Maabaho wanhu wa Mulungu wezakwiva yauyau muna ufalume wa Tati yawo. Yeli na magutwi ya kuhulika nayahulike!
Simwe da ngama ifisigwe
44 “Ufalume wa kuulanga ulinga vino. Ulinga fana munhu yolawilila kuzahila ngama ifisigwe mumgunda. Munhu imwenga kaifuma na kaifisa kaidi na kadeng'helela ng'hani na kahita kuuza goya yaja yose yoyakalile nayo na kaugula mgunda uja.
Simwe da lulu
45 “Ufalume wa kuulanga ulinga vino. Ulinga fana munhu yozahila lulu inogile.
46 Viyapatile, kahita na kachuuza vinhu vose vayeli navo, muladi yagule lulu iyo.
Simwe da lwavu
47 “Kaidi Ufalume wa kuulanga ulinga fana mvuwaji yategile lwavu utegigwe muna ibahali na uzola somba wa chila mbasakanyo.
48 Lwavu vilumemile, walukwega na wakala hasi. Maabaho wasola somba wanogile waweka muna ivipipa na somba wehile wawasa.
49 Ivo niivo vondaiwe muna isiku iyo ya uhelelo wa isi yose, wasenga wa kuulanga wezalawilila na kuwaduganya wanhu wehile hagati ha wanhu wanogile.
50 Wanhu wihile wezakwasigwa muna ditanuli da moto, na uko wezalila na kuduna meno.”
Simwe da ngama ya sambi na ya umwaka
51 Yesu kawauza, “Vino mbuli zino zose muzimanya?”
Wamwidika, “Ona chizimanya.”
52 Kowalongela, “Ino yofambula vino, chila mfundiza Malagilizo yondayawe mwanahina muna Ufalume wa kuulanga, kolinga fana mwene kaye yoyolava vinhu va sambi na vinhu va umwaka kulawa muna ingama yake.”
Yesu kolemigwa uko Nazaleti
(Maliki 6:1-6; Luka 4:16-30)
53 Yesu viyakomeleze kulonga yamasimwe yano yose, kasegela hanhu baho.
54 Kabwela ukaye yake. Kafundiza muna ikaye ya kutosela, na wanhu wose wowamuhulike wazanywa, waiuza, “Vino kaupata kulihi ubala uno na mauzauza yano?”
55 Vino iyo siiyo mwanage ija imsongola vinhu na iviya mami yake niiyo yotangigwa Maliya na ndugu zake niwawo wotangigwa Yakobo na Yosefu na wamwenga wotangigwa Saimoni na Yuda?
56 Walumbu zake hawakala hano bule? Lelo kayapata kulihi yano yose?
57 Na ivo wamulema.
Yesu kawalongela, “Mulotezi kohishimigwa chila hanhu, mbali kuna ikaye yake mwenyewo hahishimigwa bule.”
58 Kwaviya wakala wabule uhuwilo, hatendile mauzauza mengi.