15
Polya Banabasya Yerusalem kwaryum
Be, Yesu niŋ dufaymiŋ tareŋ irde hinhan mar kura Yudia naŋare mat Siria naŋare niŋ taun Antiok kwamiŋ. Gor kuŋbe Yesu niŋ dufaymiŋ tareŋ irtiŋ mar gor niŋ goyen, “Al kura Yesu niŋ dufaymiŋ saŋiŋ irtiŋ gega, Yuda marte tikula Mose beleŋ kayyiŋ goyen ma gama irde guba ma yenayiŋ gobe Al Kuruŋ beleŋ epte ma yumulgaŋ tiyyeŋ,” yeŋ saba yirde hinhan. Irkeb Polya Banabasya beleŋ sabamiŋ goyen igiŋ ma nurdeb mere go sopte huwa irye yeŋ mel goya kadom mohoŋde tiyamiŋ. Gwaha tike yeneŋbe Antiok niŋ Yesuyen alya bereya beleŋ, “Yerusalem kuŋ aposel budaya gor niŋ sios gote doyaŋ maryat mohoŋde wor po mere gate miŋ keŋkela nurde ga wayyi,” yeŋ hulyaŋ yiramiŋ. Irkeb Yesu niŋ dufaymiŋ tareŋ irtiŋ mar kuraya kwamiŋ.
Beleŋmiŋbe Fonisia naŋaya Samaria naŋayaŋ kuŋbe Yesu niŋ dufaymiŋ tareŋ irtiŋ goyaŋ niŋ mar goyen al miŋ hoyaŋ Yuda mar moŋbe daha mat Al Kuruŋ hitte biŋ mulgaŋ hamiŋ goyen momoŋ yiramiŋ. Irkeb mere go nurdeb amaŋ wor po hamiŋ. Be, kuŋ Yerusalem forok yamiŋ. Irkeb gor niŋ siosya gote doyaŋ maryabe aposel budaya beleŋ amaŋeŋ nurde yuneŋ gargar yiramiŋ. Irkeb Al Kuruŋ beleŋ mel go faraŋ yurde saŋiŋ yirke meteŋ teŋ hinhan kuruŋ goyen tumŋaŋde po momoŋ yiramiŋ. Irkeb Yesu niŋ dufaymiŋ tareŋ irde hinhan goyen kurabe Farisi mar niŋgeb, mel gore nurde huwardeb, “Al kura Yuda mar moŋ al miŋ hoyaŋde niŋ gore Al Kuruŋ gama irniŋ yeŋbe nende tikula gama irde guba yenayiŋ,” yamiŋ.
Irkeb aposel budaya sios gote doyaŋ marya gore, “Mere gabe kandukŋeŋ nurhet niŋ, sope irniŋ,” yeŋ gabu iramiŋ. Irdeb mere sege irke kuŋ kuŋ sobamde po hekeb Pita beleŋ huwarde gaha yinyiŋ: “Kadne yago, nende al moŋ al miŋ hoyaŋ goyen mere igiŋ Yesu niŋ yitiŋ goyen nurde yeŋ ge dufaymiŋ tareŋ irnayiŋ yeŋ bikkeŋ Al Kuruŋ beleŋ ne Yuda mar al gayen basiŋa nirde hulyaŋ nirke kuŋ Yesu niŋ momoŋ yirmiriŋ gobe nurde haŋ gogo. Al Kuruŋ, alya bereyat dufay keŋkela wor po nurd yuneŋ hi Al gore neŋ Yuda mar wa Holi Spirit dunyiŋ gwahade goyen po al miŋ hoyaŋ wor yunyiŋ. Irkeb Al Kuruŋ beleŋ Yuda mar moŋ wor igiŋ nurde yuneŋ hi goyen bebak titiriŋ. Al Kuruŋbe gwahade goyen po neŋya yeŋya tuŋande deneŋ hi. Niŋgeb nende al ma yende al kura Yesu niŋ dufaymiŋ saŋiŋ iryeŋbe Al Kuruŋ beleŋ igiŋ ala po mata buluŋmiŋ halde pasi iryeŋ. 10 Neŋ Yuda marte tikula gobe neŋya asininiŋ yagoya beleŋ gama ird ird niŋ meteŋeŋ wor po nurde hityen. Niŋgeb epte ma elaŋ urtek gayen daniŋbe al miŋ hoyaŋ gega Yesu niŋ dufaymiŋ tareŋ irtiŋ gayen kanduk kuruŋ supahakde ugohol tiniŋ teŋ haŋ? Deŋ gayen Al Kuruŋ tuŋaŋ urniŋ teŋ haŋ? 11 Gwaha ma tinayiŋ. Doyaŋ Al Kuruŋ Yesu beleŋ neŋ dawaryiŋ gwahade goyen po yeŋ wor buniŋeŋ nurde yuneŋbe faraŋ yurde yawaryiŋ geb,” yinyiŋ.
12 Be, Pita go merem pasi irkeb Banabasya Polya beleŋ wor mere tikeb diŋdeŋ irde palŋa iramiŋ. Irkeb irem go Yuda mar moŋ gote naŋayaŋ kuŋ meteŋ teŋ hikeya Al Kuruŋ beleŋ mata tiŋeŋ kurayen kurayen forok yirde hinhin goyen momoŋ yiraryum. 13 Meremiŋ pasi irkeb Yerusalem niŋ sios gote doyaŋ al kura Yems Yesu kuliŋ beleŋ huwardebe gaha yinyiŋ: “Kadne yago, ga nurnaŋ. 14 Saimon Pita beleŋ daha mat Al Kuruŋ beleŋ haŋkapya alya bereya kura Yuda mar moŋ goyen yawarde dirŋeŋ weŋ yiryiŋ goyen momoŋ dirke nurhet gogo. 15 Pita beleŋ momoŋ dira gobe bikkeŋ Al Kuruŋyen mere basaŋ mar beleŋ asaŋde mere katiŋ gote miŋ goyen po momoŋ dira. Merebe gahade:
16 ‘Ne Doyaŋ Al Kuruŋ gare yeŋ hime.
Kamebe Dewityen miŋ buluŋ hitiŋ goyen ne beleŋ mulgaŋ heŋ waŋbe sope ireŋ.
Sope irde gabu irmeke tebaŋ tareŋ hiyyeŋ.
17 Gwaha irmekeb al hoyaŋ beleŋ ne niŋ naŋkennayiŋ.
Yuda mar moŋ al miŋ hoyaŋ tumŋaŋ neneŋbe biŋ mulgaŋ hekeb nere alya bereya henayiŋ.
18 Al Kuruŋ gwaha tiyeŋ yeŋ biŋa tiyyiŋ mere kuruŋ goyenbe al beleŋ hakot nurde hinhan geb,
waŋ waŋ gayenter manaŋ nurde hite,’ yitiŋ hi. Amos 9:11-12
19 Niŋgeb Yuda mar moŋ Al Kuruŋ hitte biŋ mulgaŋ heŋ haŋ mar goyen iŋgogaha ma yirtek. 20-21 Gega Yuda marte tikulabe hakot taunyaŋ taunyaŋ tagalde hinhan. Gayenter wor neŋ Yuda marte gabu yaniniŋyaŋ Sabatmiŋ Sabatmiŋ hugiŋeŋ gwahade po tagalde haŋyen geb, mel go hitte asaŋ po kaŋ yuneŋbe, ‘Uŋgura biŋge kaŋ yuntiŋ goyen go ma nene hinayiŋ, leplep mata ma teŋ hinayiŋ, dapŋa kura biŋiŋde feŋ tike kamtiŋ ma haniŋde yaka tike kamtiŋ gobe go ma nene hinayiŋ, irde dapŋa dari wor go ma nene hinayiŋ,’ yineŋ mata gayen po gab utaŋ yirtek,” yinyiŋ. Irkeb Yerusalem niŋ siosyen doyaŋ mar beleŋ Yuda mar moŋ Yesu niŋ dufaymiŋ saŋiŋ irtiŋ mar hitte asaŋ kayamiŋ.
Yerusalem niŋ sios beleŋ Yuda mar moŋ hitte asaŋ kayamiŋ.
22 Irkeb aposel budaya Yerusalem niŋ Yesuyen alya bereya sios tumŋaŋ goyabe mel gote doyaŋ mar beleŋ, “Nende al kura basiŋa irde hulyaŋ yirke Polya Banabasya irde Antiok kunayiŋ,” yeŋ mere mayamiŋ. Irdeb Yudas deŋem kurabe Basabas goya Sailasya yade yapat yiramiŋ. Al irawa gobe Yesu niŋ dufaymiŋ tareŋ irde hitiŋ mar gote doyaŋ mar. 23 Irdeb Yerusalem hinhan mar gore asaŋ katiŋ gobe Antiok kutek mar go yunamiŋ. Asaŋdeb gahade kayamiŋ:
“Neŋbe aposel budaya Yerusalem niŋ sios gote doyaŋ mar gare asaŋ gago kaŋ dunhet.
Deŋbe Antiok taunya Siria naŋaya Silisia naŋa bana goŋ niŋ al Yuda mar moŋ al miŋ hoyaŋ gega, Yesu niŋ dufaytiŋ tareŋ irde haŋ. Niŋgeb neŋbe kadtiŋ yago.
24 Be, dende mere momoŋ nurtiŋbe al kura gar haŋyen gore gor kuŋbe deŋ goyen mere kukuwam mat dirke kandukŋeŋ wor po nuraŋ. Go mar gobe neŋ beleŋ ma hulyaŋ yirteke kwaŋ. Yiŋgeŋ dufaymiŋde kuŋ mere gogo diraŋ. 25 Niŋgeb goke teŋbe neŋ beleŋ neŋya hite mar kura yade kadniniŋ waraŋ wor po Banabasya Polya irde deŋ hitte kunayiŋ yeŋ goke mere maytiŋ. 26 Irem gobe Yesu Kristu niŋ meteŋ teŋ hike gasa yirde buluŋ buluŋ yirke soŋ kamde haryen. Gega goke kafura ma heŋ meteŋmiŋ goyen bada ma heŋ haryen. 27 Be, nende al yad yerteke kuriryeŋ mar gobe Yudasya Sailasya. Irem gore deŋ hitte kuŋ gabe asaŋ bana gaŋ mere kaŋ hite gayen mohoŋde wor po momoŋ diriryeŋ. 28 Nende dufaybe Holi Spirityen dufayya tuŋande geb, neŋ beleŋ Yuda marte tikula goyen teŋbe supahaktiŋde ma ugohol titek. Gobe kanduk kuruŋ wor po. 29 Goyenpoga uŋgura biŋge kaŋ yuntiŋ gobe go ma nene hinayiŋ, dapŋa darim ma nene hinayiŋ, dapŋa kura biŋiŋde kaŋ giti irke kamtiŋ ma haniŋde yaka tike kamtiŋ gobe go ma nene hinayiŋ, irde leplep mata ma teŋ hinayiŋ. Mata buluŋ gwahade ma teŋ hinayiŋbe igiŋ po hinayiŋ geb. Mereniniŋbe gago po,” yamiŋ.
30 Be, mel go asaŋ go tukuŋ Antiok taunde forok yamiŋ. Forok yeŋbe gor niŋ Yesuyen alya bereya gabu yirdeb asaŋ go yunamiŋ. 31 Yunkeb asaŋ go kapyaŋ hamiŋ. Irde mere asaŋde hi gore dufaymiŋ saŋiŋ irke amaŋ wor po hamiŋ. 32 Irdeb Yudasya Sailasya wor Al Kuruŋyen mere basaŋ mar geb, Antiok niŋ alya bereya Al Kuruŋ niŋ dufaymiŋ tareŋ irde hitiŋ goyen saŋiŋ heŋ heŋ ge faraŋ yurye yeŋbe nalu ulyaŋde po gor heŋ saba yirde hinaryum. 33-34 Be, irem gobe gor heŋ heŋbe Yerusalem kureŋ tikeb Antiok niŋ sios beleŋ gabu irde amaŋ hende yad yerke mulgaŋ heŋ kwaryum.* 35 Gega Polya Banabasyabe Antiok taunde gor heŋ Doyaŋ Al Kuruŋ niŋ taun goyenter niŋ mar goyen saba yirde hinhan. Irem gobe saba mar kadom budam goya gwaha teŋ hinhan.
Polya Banabasya bur yaryum
36 Be, Antiok taunde gor heŋ meteŋ teŋ teŋbe nalu kurareb Pol beleŋ Banabas keneŋbe, “Hakot taunyaŋ kuŋ Doyaŋ Al Kuruŋ niŋ saba yirde hinaryum goyen mulgaŋ heŋ kuŋbe kaddere yago Yesu niŋ dufaymiŋ tareŋ irde hitiŋ mar goyen dahade haŋ goyen kuŋ yenye,” inyiŋ.
37 Goyareb Banabasbe, “Yon Mak ineŋ haŋyen goyen teŋ kure,” inyiŋ. 38 Gega Yonbe Pamfilia naŋare gor irem go yubul teŋ busaharyiŋ, irde meteŋ untiŋ goyen go ma pasi iryiŋ geb, Pol beleŋ yeŋya kuŋ kuŋ goke igiŋ ma nuryiŋ. 39 Irkeb gor matbe irem go kadom mohoŋde teŋbe bur yaryum. Irde Banabasbe Mak teŋ hakwa hende Saiprus motmotde kwaryum. 40 Munaŋ Polbe Sailas teŋ kweŋ tikeb diŋuŋ Yesu niŋ dufaymiŋ saŋiŋ irtiŋ Antiok hinhan mar gore, “Igiŋge kuri,” yineŋ Al Kuruŋ beleŋ doyaŋ yirde hiyeŋ yeŋ Al Kuruŋ gusuŋaŋ iramiŋ. Gwaha yirde yubul tikeb kwaryum. 41 Be, Polya Sailasya gobe Antiok taun tubul teŋ Siriaya Silisiaya naŋare kuŋbe Pol beleŋ gor niŋ sios goyen tareŋ yirde hinhin.
* 15:33-34 Asaŋ hoyaŋdebe gahade hi: 34 Gega Sailas gobe gor heŋ yeŋ nuryiŋ.