4
Ndarira ya mkurima
(Mathayo 13:1–9; Luka 8:4–8)
+Siku yanjina Jesu waphiya tsona kanda ya Ziya ra Galilaya achiandza kufundza. Sambi kpwa vira umati mkpwulu kala ukamzunguluka, wapanda dauni achisagala. Nao atu osi amphundza pho kanda-kanda ya madzi. Wahumira ndarira kuafundza mambo manji, na kahi ya mafundzoge achiamba, “Phundzani! Mkurima mmwenga waphiya kpwakpwe mundani kpwendakumbira mbeyu. Ariphokala anakumbira, mbeyu zanjina zagbwa njirani, zichitsotwa ni nyama a mapha. Mbeyu zanjina zagbwa dzulu ya mawe kokala na mtsanga mchache. Zichimera upesi, kpwa sababu mtsanga kala sio munji. Ela kuriphokala na dzuwa kali, hira mimea yanyala, ichifwa kpwa vira miziye kala i dzulu-dzulu. Mbeyu zanjina zagbwa zichimera phamwenga na mbeyu za miya. Phokala zinakula, miya nayo yakula, hipho, hira mimea ichilingbwa-lingbwa ni hira miya hata taivyarire. Mbeyu zanjina nazo zagbwa mtsanga wa nguvu, zichimera na zichikula. Hizi zavyala masuche ga tembe mirongo mihahu, ganjina ga tembe mirongo sita na hata masuche ganjina gachivyala tembe gana.” Chisha achiamba, “Ariye na masikiro, naasikire!”
Sababu ya Jesu kuhumira ndarira
(Mathayo 13:10–17; Luka 8:9–10)
10 Jesu ariphokala macheye, hara kumi na airi na anjina ambao kala akaphundza mahubirige amlunga, achendamuuza mana ya ndariraze. 11 Jesu achiambira, “Mwimwi mwaajaliwa kumanya siri za ufalume wa Mlungu, ela nyo asioamini andatsuphirwa zo ndarira bahi 12  +ili,
‘Alole na matso gao ela asione,
asikize na masikiro gao ela asielewe;
asedze akagaluka, akamuuyira Mlungu
na akaswamehewa.’ ”
Jesu anaeleza mana ya ndarira
ya mkurima
(Mathayo 13:18–23; Luka 8:11–15)
13 Alafu Jesu achiauza, “Kpwani ndarira hino tamuielewa? Sambi mundaelewadze hizo ndarira zanjina?” 14 Ndipho naye achiaambira, “Mkurima ni dza mutu atangazaye neno ra Mlungu. 15 Mbeyu zanjina phokala zinaphandwa zagbwa njirani na zichiriwa ni nyama a mapha. Hivyo ni dza atu asikirao neno, na phapho hipho Shetani akedzarihala ro neno richirophandwa mwao mioyoni. 16 Nazo mbeyu zanjina zagbwa mtsanga wa tsangalawe, zichimera upesi ela kpwa vira mizi kala i dzulu-dzulu zafwa. Hivyo ni dza atu asikirao neno na mara mwenga akariphokera na raha, 17 ela tarimenya ndani, nao nkpwenderera kurigbwira kpwa muda tu. Kpwa hivyo kuchizuka tabu na mateso gogosi kpwa sababu ya kulunga rira neno, atu hinyo nkuriricha mara mwenga. 18 Mbeyu zanjina zagbwa miyani zichilingbwa-lingbwa hata zichikosa kuvyala. Hivi ni dza atu asikirao neno, 19 ela mambo ga dunia, na tamaa za mali na mambo ganjina nkpwedzalinga-linga rira neno hata rikakala tarivyala. 20 Ela mbeyu zogbwa mtsanga wa nguvu, ni mfwano wa atu asikirao neno chisha akariphokera. Nao nkuvyala matunda, dza viratu mbeyu vyovyala masuche ga tembe mirongo mihahu, ganjina mirongo sita, na ganjina gana.”
Jesu anafundza na mfwano wa taa
(Luka 8:16–18)
21  +Jesu wafundza achiamba, “Dze, mutu nkuasa taa akaibwiningiza bakuli au akayiika mvunguririni? Hata! Nkuyiika phatu pha dzulu. 22  +Mana chitu chofwitswa chindaonekana wazi, na chila siri indamanyikana. 23 Ichikala mutu yeyesi ana masikiro naasikire.”
24  +Piya achiaambira, “Phundzani vinono gara msikirago! Chipimo mupimiracho ayawenu, ndicho ndichopimirwa mwimwi, na hata muenjerezwe zaidi. 25  +Mana yeyesi ariye na chitu na kuchihumira andaenjerezwa. Ela asiyehumira chitu chidide aricho nacho, hata chicho chindahalwa.”
Mfwano wa mbeyu ikulavyo
26 Jesu waambira ndarira yanjina achiamba, “Hino ni ndarira kuhusu ufalume wa Mlungu ndivyokala. Mutu nkukumbira mbeyu, 27 alafu achaenderera na shuulize. Usiku na mutsi, dzagbwe mutu arere hebu a matso, mbeyu nkumera na kukula bila iye kumanya higo gahendekadze. 28 Mana mtsanga nkuhenda mbeyu ikamera, ikatuluza chikodza kpwandza, alafuye ikakula, ikatuluza suche, chisha mwisho suche rikahenda tembe. 29  +Mavuno gachiphera, ye mkurima nkuphiya na rumure achatsenga mana mavuno ga tayari.”
Ndarira ya tembe ya mgandi
(Mathayo 13:31–32,34; Luka 13:18–19)
30 Jesu wagomba tsona achiamba, “Huambe ufalume wa Mlungu ni dza utu wani? Hebu, huhumire ndarira hiphi kueleza? 31 Hinyo ni dza tembe ya mgandi, ambayo ni ndide kuriko zosi. 32 Tembe hino ichiphandwa nkumera, ikakala muhi mkpwulu sana, hata nyama a mapha akedza dzenga nyumba zao dzulu ya pandaze ambapho taphafika dzuwa.”
33 Phahi Jesu wahumira ndarira nyinji dza hino kufundza hura umati. Achisemurira chiasi ambacho angeweza kuelewa. 34 Wakati wosi ariphogomba nao wahumira ndarira, ela ariphokala kanda na anafundzie wagomba wazi na kuaeleza chila chitu.
Jesu anahuriza phuto
(Mathayo 8:23–27; Luka 8:22–25)
35 Dziloniye, Jesu waambira anafundzie, “Nahuvukeni ngʼambo.” 36 Phahi aricha rira kundi ra atu, achimenya dauni arimokala Jesu na achiphiya naye. Na piya kala phana madau ganjina ga nyuma. 37 Gafula kpwazuka phuto kali, maimbi gachiandza kpwedza dzulu hata dau richikala rinainjira madzi. 38 Ela Jesu ye ta kala arere, akaejemeza chitswache mutoni nyuma ya dau. Anafundzie achimlamusa, achimuamba, “Mwalimu, unaona si chitu swino kuhoha?” 39 Phapho hipho walamuka na achidemurira rira phuto na achigaambira maimbi, “Amani! Hurira!” Hipho phuto raricha na kuchihurira hu.
40 Alafu Jesu achiauza anafundzie, “Mnaogophani? Dze tamnikuluphira?” 41 Ela nyo atishirwa sana, achiuzana, “Yuno akale ni ani ambaye hata phuto na maimbi ganamphundza?”
+ 4:1 4:1 Luka 5:1–3 + 4:12 4:12 Isaya 6:9–10 + 4:21 4:21 Mathayo 5:15; Luka 11:33 + 4:22 4:22 Mathayo 10:26; Luka 12:2 + 4:24 4:24 Mathayo 7:2; Luka 6:38 + 4:25 4:25 Mathayo 13:12; 25:29; Luka 19:26 + 4:29 4:29 Joeli 3:13